Zelfsabotage: hoe stop je met jezelf saboteren?

Herken je dat? Zodra je leven eigenlijk (of eindelijk) best lekker gaat, krijg je het telkens voor elkaar om iets te doen waardoor het weer helemaal niet lekker gaat. Dit heet zelfsabotage. Het zorgt ervoor dat je levensdoelen niet haalt of lastig relaties onderhoudt, vooral die met jezelf. Ben jij een zelfsaboteur en hoe stop je ermee?

Zelfsabotage: hoe stop je?

Je saboteert als het ware een goede afloop van waar je mee bezig bent. Vaak gebeurt dit gedrag onbewust. Je kunt er ook voor kiezen om jouw saboterende gedrag in stand te houden. Misschien verzin je smoesjes waardoor je nog niet solliciteert op die ene droombaan: je houdt je bewust nog even klein. Je zou zomaar kunnen aanvoelen dat de tijd nog niet rijp is. Jezelf klaarstomen voor het moment waarop je die nieuwe uitdaging vol vertrouwen durft aan te gaan. Dan heet het geen saboteren maar anticiperen!

Excellent zelfsaboteren

Op je werk, tijdens je studie of in je relatie - op plekken waar dingen van je worden verwacht - kun je jezelf goed saboteren. Let op: dit gedrag is eenvoudig te verdoezelen. Iemand die bijvoorbeeld extreem gecommitteerd is aan zijn carrière maar zijn einddoelen niet of moeilijk bereikt wordt, vertoont vaak uitstelgedrag of geeft perfectionisme de schuld. Dit zijn verkapte maar excellente voorbeelden van zelfsabotage. 

Het oplichterssyndroom

Mensen die last hebben van het oplichterssyndroom (of: impostersyndroom) saboteren zichzelf door te denken dat ze de sociale of professionele positie die ze hebben niet verdienen. Zij wijzen externe factoren aan voor hun persoonlijke succes of hebben het gevoel elk moment door de mand te vallen. Als de laatste twee gedachten je bekend voorkomen, heten we je welkom bij de club. Een schrale troost: je bent zéker niet de enige die last heeft van dit gevoel, zelfs de meest succesvolle mensen lopen rond met een verborgen gevoel van onzekerheid. Ook Harry Potter-actrice Emma Watson kwam in een interview uit voor de zelfsabotage die ze jarenlang op zichzelf losliet. Haar antwoord: listen to your inner critical voice and kindly say it goodbye!

Terug naar de wortel

Saboteer jij jezelf maar weet je niet waarom? Hypnose kan je helpen om te achterhalen waarom jij zelfsabotage blijft toepassen in jouw leven. Het socratische gesprek en regressie zijn twee technieken uit de cognitieve gedragstherapie die ook onder hypnose kan worden uitgevoerd. Tijdens een sessie worden er socratische waarom-vragen herhaald totdat de cliënt bij de kern van zijn overtuigingen komt. Bij een regressie ga je terug naar de wortel; het moment waarop je hebt besloten dat je jouw doelen of gewenste leven niet verdient. Vaak ligt de oorzaak ergens in je kindertijd of het familiesysteem waar de meeste overtuigingen zich vormen. Een ouder die bijvoorbeeld niet heel succesvol is, kan ervoor zorgen dat je het lastig vindt om dit niveau van succes te passeren.

Stap in de persoon die je nu wilt zijn

Er kunnen hele verrassende resultaten uit zo’n regressie komen: in korte tijd geeft het je veel inzicht in oude denk- en overlevingsmechanismen. Je kunt die ‘kinderrol’ nu bewust gaan veranderen en ombuigen naar een rol die past bij de volwassen persoon die je nu wilt zijn. 

Wil je meer weten over mentale technieken om jezelf te accepteren in plaats van te saboteren? Kom dan eens naar een seminar en bekijk de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.