Aanraking: Waarom elkaar aanraken belangrijk is

Aanraking betekent dat je aangeraakt wordt of andere mensen aanraakt, in dit geval fysiek. Dus handen vasthouden, iemand een tikje of klopje op de schouder geven, strelen en knuffelen zijn allemaal aanrakingen. 

Aangeraakt worden is belangrijk voor mensen, we zijn sociale dieren en net als aapjes die elkaar vlooien is aanraken voor mensen ook belangrijk. Dit speelt op meerdere manieren een rol in je leven. 

Aanraking en je ontwikkeling

Je wordt geboren en opeens word je door allerlei mensen aangeraakt. Je moeder, je vader, broertjes en zusjes, ooms en tantes en opa en oma. Het aangeraakt worden door je familie is bijvoorbeeld belangrijk om een band met je familie op te bouwen. Het is goed om je bijvoorbeeld emotioneel te hechten aan je ouders[1].

Als je dan weer heel oud bent en misschien zelfs last krijgt van Alzheimer dan is aanraking ook weer belangrijk. Verplegers leren zelfs aanrakingstherapie om mensen met Alzheimer te helpen[2].

Aanraking in je dagelijks leven

In je dagelijks leven kan aanraking ook gebruikt worden om ervoor te zorgen dat je iets doet. Dit kan heel subtiel gaan, maar misschien heb je wel eens gemerkt dat als iemand je vriendelijk aanraakt je hiervoor meer voor die persoon over hebt of dat als jij iemand vriendelijk aanraakt ze sneller iets doen wat jij wilt[3].

Bijvoorbeeld je kind die de kamer opruimt omdat je hem/haar eerst een knuffel of lief kneepje in de schouder hebt gegeven. 

Aanrakingen worden ook gebruikt om banden op volwassen leeftijd te verbeteren. Dit helpt je bijvoorbeeld om het gevoel te krijgen dat je “ erbij hoort” als het om een bepaalde groep mensen gaat. Of het kan je romantische relatie verbeteren. 

Handen vasthouden, aaien en knuffelen kunnen een signaal zijn van liefde naar de buitenwereld, maar het kan ook gebruikt worden om steun naar elkaar uit te spreken. Dit kan zelfs goed zijn om langer te leven[4]. 

Banden opbouwen kan met subtiele aanrakingen gaan die je je nauwelijks herinnert en met hele duidelijke aanrakingen die jij je juist heel goed herinnert. 

Aanraking kan zelfs emotie duidelijk maken, zoals gezichtsuitdrukking en de manier waarop je praat dat ook doet (bron 3). Denk bijvoorbeeld aan het geven van een knuffel aan iemand met wie je meeleeft als die door een zware periode in zijn/haar leven gaat. 

Aanraking kan er op die manier bijvoorbeeld voor zorgen dat je bloeddruk, hartslag en cortisolgehalte (stresshormoon) lager wordt en dat je juist meer oxytocine (knuffelhormoon) aanmaakt[5]. Daarnaast kan het ook zorgen voor betere slaap en een verlaging van je algehele ontstekingswaarden[6].

Een massage kan er zelfs voor zorgen dat je minder last hebt van pijn en van depressieve klachten. Het zorgt voor meer aandachtigheid en een verbeterd immuunsysteem met meer natuurlijke killercellen (bron 5).

Aanraking en de betekenis ervan

Het is vooral de betekenis van de aanraking die een rustgevend effect kan hebben op de ontvanger (bron 4).  

Maar het kan ook oncomfortabel zijn als iemand je bijvoorbeeld zijn/haar zin wil doordrukken door je subtiel aan te raken. Als je als ontvanger dus denkt dat de aanraking iets negatiefs betekent dan is de aanraking niet meer leuk. 

Als je bijvoorbeeld teder aangeraakt wordt door iemand die je haat, dan vind je dat niet fijn terwijl je rationeel wel ergens kan bedenken dat de aanraking zelf fijn had kunnen zijn (als iemand anders dat maar deed). 

Hoe fijn je de aanraking vindt hangt dus onder andere van de context af. Meestal wordt het als fijn ervaren als de intentie van de aanraker en de interpretatie van de ontvanger hetzelfde zijn. (Behalve bij een gevecht) 

In het ziekenhuis kan een aanraking door een verpleger die heel functioneel is daardoor als prettig worden ervaren en soms zelfs als emotionele steun voor de patiënt. 

Daarnaast is de temperatuur, de kracht, tijdsduur en de textuur van de aanraking ook belangrijk voor hoe fijn je het vindt. Koude handen zijn bijvoorbeeld niet fijn. Slaan is niet fijn, maar aaien wel. Veel druk, zoals bij een massage, kan weer wel fijn zijn, maar dat is dus langdurige kracht in plaats van kortdurende kracht zoals bij slaan. Zelfs bij slaan kan hoe leuk je dat vindt weer van de context afhangen. Als je partner je bijvoorbeeld een pets op de kont geeft kan je dat leuk vinden als bevestiging van dat hij/zij je sexy vindt. 

Als je je bijvoorbeeld scrubt met een grove handschoen kan dat heel fijn zijn, maar tegelijkertijd is die textuur van die handschoen niet fijn als je shirt daarvan gemaakt zou zijn. In de jaren 30 kwamen kledingfabrikanten er bijvoorbeeld achter dat stof die fijn aanvoelt op de huid voor meer verkoop zorgde. Op zich heel logisch, maar toen hadden ze het “officieel” onderzocht (bron 4).

Jouw ervaringen met aanraking hebben effect

Eerdere ervaringen met aanraking hebben ook invloed op de betekenis die je de aanraking geeft en op hoe fijn je dit vindt. Mensen die bijvoorbeeld weinig worden aangeraakt vinden aanrakingen minder fijn dan mensen die een normale hoeveelheid aanraking krijgen ondanks dat ze van te voren denken dat ze positief kijken naar een bepaalde aanraking. 

Maar aanraking kan ook bepaalde herinneringen activeren. Dus het hangt ook een beetje af van jouw ervaring met een bepaalde aanraking (bron 4). Dat herinneringen effect hebben op hoe je een aanraking interpreteert, wordt ook gebruikt bij het ankeren van emoties. Daarover later in dit blog meer.

Aanraking in therapie

Aangezien herinneringen veel invloed kunnen hebben op hoe je een aanraking ervaart is het met name voor mensen die slachtoffer zijn geweest van seksueel misbruik belangrijk om de aanraking weer fijn te maken. 

Daarom kan dans- en aanrakingstherapie aanbevolen worden bij mensen die daar last van hebben gehad, zodat je weer een normale relatie krijgt met je eigen lichaam en bij aanraking niet elke keer moet denken aan wat er ooit is gebeurd[7]. 

De rol van aanraking in hypnotherapie

In hypnotherapie speelt aanraking ook een rol. Het kan bijvoorbeeld gebruikt worden bij het induceren van hypnose door een snelle verandering in het evenwicht van je cliënt (zonder dat je die omver duwt), waardoor deze snel in hypnose kan worden gebracht.

Daarnaast kan aanraking ook nodig zijn om iemand te laten blijven staan. Als je iemand bijvoorbeeld hypnotiseert terwijl diegene staat en hij/zij gaat diep in hypnose kan je dit zien aan het zachtjes wiebelen van het lichaam. Maar als je dan als therapeut het gevoel krijgt dat de persoon misschien bijna omvalt kan het aanraken van de schouder ervoor zorgen dat de persoon ophoudt met wiebelen en dus geen risico loopt om om te vallen.

Het is wel belangrijk om als therapeut uit te leggen waarom je iemand aanraakt. Je kan bijvoorbeeld tijdens het induceren of tijdens het verdiepen van de hypnose uitleggen dat je jouw cliënt gaat aanraken zodat hij/zij goed rechtop blijft staan. 

Aanraking en ankeren

Daarnaast kan aanraking dus ook gebruikt worden voor het ankeren van bepaalde gedachten of gevoelens. Je legt dan ook uit dat je de persoon aanraakt bij positieve suggesties en de post-hypnotische suggestie geven dat als hij/zij zichzelf daar in de toekomst aanraakt hij/zij dit positieve gevoel direct weer naar boven haalt. 

Dit kan bijvoorbeeld helpen als mensen angst hebben voor het geven van presentaties. Dan kan je als het ware het gevoel van zelfvertrouwen ankeren door de pols aan te raken. Als de persoon dan tijdens de presentatie even zijn pols aanraakt of iets anders wat dan handig en subtiel is, kan hij/zij dan het gevoel van zelfvertrouwen opwekken waardoor het geven van de presentatie makkelijker wordt. 

Je kunt bijvoorbeeld NLP gebruiken om angsten weg te nemen en te vervangen met iets positiefs. Door aanraking anker je dan de nieuwe “installatie” van gedachten die gaan over hetgeen waar je cliënt bang voor is[8].

NLP technieken worden ook vaak gebruikt tijdens hypnotherapie en spelen een belangrijke rol in de opleiding van het HIN. 

Aanraking speelt dus altijd een belangrijke rol in je leven. Het is belangrijk voor de hechting met mensen om je heen, of dit nu gaat om hechting met je familie of zelfs hechting met collega’s bij het bedrijf waar je werkt. Het helpt je gevoel van welzijn en om langer te leven. 

Je ervaringen met aanraking hebben invloed op jouw interpretatie op de aanraking en dit kan verstrekkende gevolgen hebben.

Gelukkig kan duidelijkheid over wat een aanraking betekent of hoe het bedoeld is ervoor zorgen dat je een aanraking prettig vindt en dat is met name handig in de medische wereld of wanneer je aanraking gebruikt bij het geven van therapie.

Aanraking speelt ook een belangrijke rol tijdens hypnotherapie, zoals bij het induceren van hypnose en bij het daadwerkelijk behandelen van het probleem van een cliënt.

Wil jij meer weten over hoe hypnose werkt en hoe je mensen daarmee kunt helpen? Kom dan eens naar de gratis online masterclass over hypnose.

Of schrijf je direct in voor een van onze opleidingen zodat jij leert hoe je aanraking kan gebruiken om jezelf en mensen om je heen te helpen om het beste uit het leven te halen. 

Bronnen: