Geloof en wetenschap: de wetenschap als geloof

De wetenschap is een belangrijke rol in ons leven gaan spelen. Als het goed is wordt namelijk veel beleid met betrekking tot de volksgezondheid en het milieu gebaseerd op wetenschappelijke bevindingen. Maar hoe zit dat nu met geloof in de wetenschap en wat is wetenschap nu eigenlijk? 

Wat is wetenschap?

Wetenschap is een manier waarop processen inzichtelijk worden gemaakt. Met bepaalde methodes kun je bijvoorbeeld achterhalen wat de realiteit is en zoals je van de geschiedenis hebt geleerd kan die realiteit door voortschrijdend inzicht steeds aangepast worden. We dachten ooit dat de aarde plat was, maar wetenschap heeft ons geleerd dat de aarde rond is. Dit wisten we nog voordat we wisten dat het Amerikaanse continent bestond. 

Daarbij wordt er ook gebruikgemaakt van peer reviews. Andere wetenschappers gaan dubbelchecken of een bepaald wetenschappelijk onderzoek goed is uitgevoerd en zo ja, of ze de conclusie die getrokken is logisch en valide vinden. Als wetenschapper sta je eerst dus alleen, maar als de peer review ronde is voltooit ben je niet meer de enige wetenschapper die ergens wat van vindt (tenzij je mede-wetenschappers het niet eens zijn met je methode, conclusie of discussie). 

Wetenschap is geen wijsheid. Dit is in de jaren 70 al gezegd door wetenschappers toen de politiek een antwoord vroeg van hen over hoe ze om moesten gaan met bepaalde maatschappelijke vraagstukken[1]. Destijds vond een wetenschapper dat je het publiek juist moet betrekken bij de beantwoording van vragen die niet zo een, twee, drie door de wetenschap te beantwoorden zijn. 

Dit zegt eigenlijk gelijk ook iets over het geloof in de wetenschap van wetenschappers zelf. Ja het is handig, maar is het heilig?

Wanneer geloof je in de wetenschap

Een nieuwe ziekte in de wereld is natuurlijk hartstikke eng. Niemand houdt van ziek zijn en doodgaan. Ontzettend stressvol en wat blijkt? Als we in stressvolle omstandigheden zijn geloven we meer in de wetenschap dan als we minder last hebben van stress.

Daarnaast hebben we met die nieuwe ziekte ook meer angst voor de dood gekregen. In het onderzoek waarin stress en het effect op geloven in de wetenschap werd onderzocht is ook onderzocht wat het idee dat je dood kunt gaan doet met je geloof in de wetenschap. Ook dan is de kans groter dat je in de wetenschap gelooft. 

Wat wel interessant is, is dat als je een religieus geloof hebt en daar echt in gelooft dit ervoor zorgt dat stress en het idee van doodgaan minder invloed heeft op jouw geloof of vertrouwen in de wetenschap. Hoe geloviger je bent, hoe minder de wetenschap uitmaakt om met stress en je mortaliteit[2] om te gaan.

Ook als je niet per se religieus bent, maar meer in paranormale zaken gelooft geloof je ook iets minder in de wetenschap[3].

Wetenschap en beleid

De wetenschap wordt dus ook door de rijksoverheid gebruikt om beleid te maken. Je ziet dat nu duidelijk met de mondkapjes en dergelijke. Je ziet ook dat heel veel mensen het niet met dit beleid eens zijn, want ja er zijn onderzoeken die tegenspreken wat de overheid zegt of de overheid heeft zelfs eerder iets gezegd over dat mondkapjes eigenlijk niet werken. Dus ja, hoe zit het nu? 

In de VS is al onderzocht dat als mensen zien dat wetenschappers het niet met elkaar eens zijn en als mensen sceptisch zijn over de wetenschap, dat ze de regels wat betreft COVID-19 minder goed volgen[4].

Maar die wetenschap, die is ergens heel hypnotiserend. Ik heb het wel eens over getallenhypnose. En die getallenhypnose is gebaseerd op logica, wat is logisch om te denken over cijfers? 

Mijn zoon studeert wiskunde en hij zegt dat gemiddelden heel interessant zijn. Als je het gemiddelde hebt van twee groepen, dan heb je iets. Maar als bij groep A er goede scores zijn en bij groep B zijn er minder goede scores en je pakt dan de slechtste scores van groep B en die zet je bij groep A, dan is het gemiddelde beter. Nou, denk daar maar eens over na. 

Gegoochel met cijfers. Dat ging om een onderzoek over de ziekenhuizen en dat alles beter is. Hij zei dat het niet per se verbeterd was, maar dat ze gewoon wat getallen verplaatst hadden. Daardoor werd het gemiddelde cijfer beter. 

Tijdens een persconferentie van Ernst Kuipers zag je dit ook. Hij zei dat het coronatoegangsbewijs (CTB) zou blijven, want dat had 15% effect. Een verslaggever pakte er toen een onderzoek van TU Delft bij wat zei dat 15% het maximale effect was als je overal 2G zou instellen. Supermarkten en overal en dan nog was 15% het meest optimistische geval en doe je dat niet overal, dan was het 5%, maar ook dat was optimistisch gerekend.

Toen zei Kuipers dat hij niet terugnam dat het CTB bij brede invoering tot 15% zou kunnen werken. Ja dat had hij al gezegd, maar wat bedoelt hij ermee? Ga je het breder inzetten? Hoop je op het optimistische cijfer? 

Want zoals het nu is, is het maar 5% effect. Daarmee zorg je er ook voor dat 10% (misschien nog wel meer) , dus1,5 miljoen mensen, niet ergens heen kunnen. Dit om wat voor redenen dan ook; medisch, religieus of wat dan ook. Dit zijn allemaal consumenten die overal wel heen willen. Dit zijn allemaal impulsen voor de economie en die ligt zeker in sommige sectoren op zijn gat. 

Die 15% is gewoon niet het geval met hoe het nu wordt ingezet. Dus het is gegoochel met cijfers.

Ander gegoochel is dat er minder mensen met een booster in het ziekenhuis liggen. En toen liet hij een grafiek zien van mensen die nu gevaccineerd en geboosterd waren en die werd vergeleken met de mensen die een stuk eerder in het ziekenhuis lagen, maar toen had bijna niemand een booster gehad. Dus ja, vind je het gek? Dus nu werd niet met nu vergeleken. 

Gegoochel met cijfers.

Mijn zoon zei ook dat je mensen met bepaalde cijfers in groep A en B kunt verwisselen waardoor het gemiddelde cijfer verandert, maar uiteindelijk hebben al die mensen wel hetzelfde gepresteerd als wat ze gedaan hadden, ongeacht in welke groep ze zaten. 

Daarom zei hij dat gemiddelden heel moeilijk zijn en dat je goed moet opletten met onderzoeken hoe dat is opgezet en of de cijfers kloppen. En mijn zoon is achttien. 

Dan baal je heel erg als je Ernst Kuipers ziet goochelen. Wij betalen die politici om te doen wat wij willen (iets met democratie) en dan gebeurt dit. Ja, dan krijg je wantrouwen.

Dat krijg je van oneerlijkheid. 

Het interessante is nu dat de media nu ook een verandering heeft in de tendens. Nu is het meer tegen de overheid in plaats van tegen mensen die zich niet laten vaccineren. Omdat de cijfers niet kloppen, of in ieder geval de vergelijking klopt niet. 

Dan kom je zo uit de hypnose van wetenschap of in ieder geval van de cijfers.

Dan kun je allerlei gedachtes krijgen. Misschien heeft hij zich gewoon vergist, misschien is er een groot complot. Je kan er van alles over zeggen of denken. 

Eerlijkheid duurt uiteindelijk het langst. Het vertrouwen in de overheid is al laag en door dit soort gegoochel wordt het alleen maar nog minder. Dan komen mensen uit de hypnose, terwijl je misschien wel goede bedoelingen en intenties hebt, maar de uitvoering is dan minder goed.

Je ziet ook dat steeds meer landen opengaan, zoals Denemarken, Engeland en Spanje. Dan houdt het gewoon op. Dus ik geef het nog een maand, misschien twee en dan kunnen we lekker naar een festival. En waarom, omdat mensen het gegoochel met cijfers hebben doorzien. 

Beluister ook deze podcast:

https://open.spotify.com/episode/5h2cj2c7hOXaW7hyJ7NwuL?si=f5bb70ce596b4b15

Terug naar het normaal

Wat ik wel zie in mijn omgeving is dat er ook mensen zijn die het lastig vinden om weer terug naar het normaal te gaan. Die het eng vinden om het mondkapje weer af te doen als ze ergens binnen zijn.

Dat is helemaal niet erg, als jij het mondkapje op wilt houden kun je dat gewoon lekker doen.

Maar als je doordat de rest van de maatschappij weer normaler wordt angst krijgt om er juist zelf op uit te gaan, omdat jij er nog niet aan toe bent, dan wordt het lastiger. Je baas wil je misschien weer op het werk zien. Vrienden willen met je afspreken. Als je dan als angsthaas binnen blijft zitten en niet komt opdagen kan dit je wat kosten en dat willen we eigenlijk niet.

In dat geval heb je een nieuwe hypnose nodig, namelijk de hypnose van vertrouwen in jezelf, je lichaam en je eigen gezonde immuunsysteem en dat als de overheid alles weer (zo goed als) openzet, dit ook veilig is voor jou. 

Hier kan de wetenschap een rol in spelen, maar als je goed bang bent gemaakt, dan is het lastig om hier nog op te vertrouwen.

In dat geval kan hypnotherapie ook helpen om je angst te verminderen en om je immuunsysteem sterker te maken. Angst zorgt namelijk voor stress en met hypnose kun je meer ontspannen en die angsten wegnemen, waardoor je immuunsysteem gezonder reageert op stressvolle situaties (zoals met vrienden afspreken als je dat stiekem toch een beetje eng vindt)[5].

Wil je meer weten over hypnose en hoe je dit kunt gebruiken om mensen of jezelf te helpen? Kom dan eens naar de gratis online masterclass over hypnose.

Wil je juist direct aan de slag met hypnose om mensen te helpen als coach of gewoon omdat je het leuk vindt? Schrijf je dan in voor een van onze opleidingen.

Bronnen: