Wat is dat nu hypnose. Veel hypnotiseurs hebben daar verschillende meningen over en tot op heden heeft niemand het echt kunnen vastpakken. Is het wetenschappelijk aangetoond? Ook daar zijn de meningen over verdeeld. Wie heerst er in de hypnotische staat..
Hypnose is een apart fenomeen
In de vorige eeuw waren er een aantal hypnotiseurs met vrij uiteenlopende ideeën over hypnose. Je had bijvoorbeeld de wereldberoemde hypnotherapeut Milton Erickson die het had over onderbewustzijn en bewustzijn. Vooral het idee dat het onderbewustzijn alle hulpbronnen al in zich heeft om de verandering te maken, komt bij hem vandaan. Het was een compleet andere kijk op mensen sinds Freud het onderbewustzijn juist vaak zag als een poel van verderf.
Het onderbewustzijn komt als eerste ter spraken in 1567 door Paracelsus. Een voor die tijd controversieel arts. Later is dat concept verder uitgewerkt door Pierre Janet en nog later door Freud als psychologische toepassing.
Erickson gebruikte het onderbewustzijn van de cliënt om de verandering te maken. Door contact te maken met het onderbewustzijn en het te beïnvloeden had hij wonderlijke resultaten.
Hypnose door Elman
Een andere hypnotiseur was Dave Elman. Hij had de stelling dat het gaat om het omzeilen van het kritisch denken en het in staat stellen van selectief denken. Wetenschappelijk onderzoek ondersteunt deze stelling meer dan het onbewust/bewust concept.
In dat onderzoek ging het om het registreren van woorden die een kleur aangaven met een andere kleur. Bijvoorbeeld het woord ‘blauw’ stond in het groen en je moest dan de kleur noemen. De groep die de posthypnotische suggestie had ontvangen om het woord niet te registreren deden het een stuk beter.
Wat gebeurt er dan
In het brein blijken twee gebieden betrokken bij deze test: in de prefrontaalkwab zit een soort crisiscentrum dat oplicht wanneer het brein geconfronteerd wordt met tegenstrijdige informatie. Het heet ‘anterior cingulate cortex’ of ACC.
Het andere deel dat uitgesproken activiteit vertoont, ligt in de visuele cortex, onderin en achter in de hersenen. Het effect van hypnose wordt zichtbaar in de scan doordat bij de controlegroep het crisiscentrum oplicht bij incongruente sets, maar bij deelnemers onder posthypnotische suggestie is dat niet zo. (Bron: “Hypnotic suggestion reduces conflict in the human brain”, PNAS)
Het is dus wel zeker zo dat er een omzeiling van het crisiscentrum plaatsvindt en dat is wel interessant te noemen. Een andere controversiële stelling kwam van George Estabrooks in zijn boek ‘Hypnotism’
Hypnose en de Vrije Wil
Is er een vrije wil? Nee, volgens Estabrooks in de jaren ’50 was er geen sprake van vrije wil en kan je iedereen hypnotiseren. Nu is er in recent onderzoek ook aangetoond dat vrije wil ook niet eens bestaat, maar dat er 3 genen verantwoordelijk zijn voor wat jij gaat doen.
Het gaat om drie genen die verantwoordelijk zijn voor de productie van dopamine, een signaalstof in de hersenen die een prettig gevoel geeft. Twee gen-varianten, DARPP-32 en DRD2, beïnvloeden de productie van dopamine in de basale ganglia, hersengebieden die betrokken zijn bij de controle van bewegingen. Een derde gen-variant – COMT – controleert het dopamineniveau in de prefrontale cortex. Dit hersengebied is onder meer verantwoordelijk voor het maken van plannen en het nemen van beslissingen.
Beschik je over de eerste twee genen, dan is de kans groot dat je grote veranderingen vermijdt en je gedrag in kleine stapjes aanpast op grond van eerdere ervaringen. Beschik je over het derde gen, dan kies je er eerder voor een sprong in het diepe te wagen om te kijken wat dat oplevert. (Bron: Natural Science)
Hierover is ook uiteraard discussie en blijft het een interessant onderwerp. Kan je mensen hypnotiseren tegen hun wil? Naar mijn mening niet, alleen kan je wel de context zo creëren dat het niet meer tegen iemand zijn wil is. Daarom is het ook belangrijk als hypnotherapeut om de context te scheppen dat iemand makkelijk in hypnose gaat.
Zelf werk ik altijd met contracten. Voordat ik begin is het al zo opgezet dat ik succesvol zal zijn om hypnose te doen. Dat is heel belangrijk. Het hoeven geen ellenlange toespraken te zijn, maar enige volgzaamheid is zeker gewenst.
Wanneer je meer succes wilt hebben in het hypnotiseren dan is het belangrijk dat je ervoor zorgt dat iemand mee wilt doen. Je kan het gewoon vragen en je zal merken dat hoe meer iemand meewerkt , hoe makkelijker je ook dieptes kan bereiken zoals somnambulisme of dieper.
Succes!
Astrid de Haas
op 25 Apr 2012