Dienstbaar: hoe zorg je ervoor dat je meer klaarstaat

Voor iemand klaarstaan bij problemen, of dienstbaar zijn, is iets wat niet voor iedereen logisch is. Meer dienstbaar zijn kan een doel zijn in je leven, omdat je gewoon meer connectie wilt met andere mensen. 

Dienstbaarheid betekenis

Dienstbaarheid betekent dat je belangen van andere mensen kunt dienen of dat je je ondergeschikt maakt een groter belang[1]. Je helpt dus andere mensen met hun doelen en klussen of doet iets voor de maatschappij.

Dienstbaarheid is niet te verwarren met slaafsheid, want ook een dienstbaar persoon kan  grenzen aangeven en iets niet doen.

Je kunt dienstbaarheid zien als het kenmerk dat je het fijn vindt om andere mensen te helpen.

Voordelen van dienstbaar zijn

In andere landen bestaat een dienstplicht voor het leger of voor sociale diensten[2], zoals koffie brengen in het bejaardenhuis. Het idee van de maatschappelijke dienstplicht is dat dit de sociale vaardigheden verbetert en jongeren laat zien wat de maatschappij nodig heeft. De vaardigheden die ze opdoen kunnen later ook van pas komen op hun werk.

Het idee is ook dat mensen zich meer bewust zijn van wat maatschappelijk verantwoord is en zich meer bewust zijn van wat maatschappelijk rechtvaardig is[3].

Mensen helpen heeft allerlei voordelen. Zo zijn er mensen die in de zorg jongeren met problemen willen helpen. Dit heeft niet alleen een voordeel voor die jongeren. Als je bijvoorbeeld zelf een lastige jeugd hebt gehad, kan het helpen van jeugdigen met ook een lastige jeugd je helpen om je eigen problemen te verwerken. 

Daarbij kan mensen helpen ook zorgen voor het hebben van een duidelijk doel in je leven, helpt het je gevoel van dat je iets kunt doen en zorgt het ervoor dat je je meer sociaal verbonden voelt met mensen[4].

Als je dienstbaar bent naar andere mensen moet je wel je grenzen in de gaten houden. Bijvoorbeeld bij groepen zoals Alcoholics Anonymous is het helpen van anderen een belangrijk onderdeel om weer ‘beter’ te worden, maar kan te veel helpen weer nadelige gevolgen hebben[5].

Ook op je werk is mensen helpen goed voor je humeur, maar dan moet dit helpen niet ten koste gaan van de bedrijfsdoelen die je moet halen[6]. 

Daarnaast kan mensen helpen je ook helpen met het krijgen van een betere sociale status, als je maar weet naar wie je dienstbaar moet zijn[7]. 

Onderzoek laat tevens zien dat mensen helpen aan de ene kant energie kost, maar als je sociaal bent ingesteld is het ook eer een bron van energie[8].

Het kan ook energie kosten, omdat mensen vaak een bias hebben in de zin dat ze denken dat hun hulp minder voorstelt dan dat het daadwerkelijk voorstelt. Hierdoor kun je als helper het gevoel krijgen dat je te weinig helpt, terwijl je genoeg helpt. 

Ook kun je het gevoel krijgen dat de ontvanger van hulp heel veel waarde krijgt, terwijl de gever van hulp maar een klein beetje moeite hoeft te doen. Dit gevoel hoeft dus niet waar te zijn. 

Daarnaast helpt iemand helpen je ook om de band met die persoon te verbeteren. Zo kun je bijvoorbeeld denken dat je toch niet zo verschillend denkt over bepaalde zaken als je elkaar helpt, terwijl dat verschil er toch echt nog steeds kan zijn[9]. 

Gevoelens die niet matchen met de realiteit kunnen ervoor zorgen dat je minder behulpzaam bent dan je wilt zijn, omdat je bijvoorbeeld niet het gevoel hebt dat het wat uitmaakt wat je voor de ander doet. 

Jezelf meer dienstbaar maken met hypnose

Het kan zijn dat je bent opgegroeid in een gezin waar het ‘ieder voor zich’ was en waarbij je heel erg op je eigen verantwoordelijkheid werd gewezen, waardoor je het lastig kunt vinden om andere mensen te helpen. Echter, dit kan op andere mensen weer overkomen als ongeïnteresseerd zijn en dat helpt de zaak ook niet altijd.

Als jij je hebt beseft dat het toch tijd is voor meer dienstbaarheid, maar je weet niet echt waar je kunt beginnen, dan kan hypnose een rol spelen om dienstbaar zijn voor jou een vorm te geven. 

Je kunt dan bijvoorbeeld je overtuigingen over dienstbaarheid en waarom je misschien denkt dat dit niet handig voor je is achterhalen. Hiervoor kun je in een gesprek bijvoorbeeld de waarom-vraag een aantal keer herhalen, waarna je uiteindelijk bij je diepste overtuiging terechtkomt en erachter kunt komen dat die overtuiging eigenlijk nergens op slaat.

Als je gewoon geen idee hebt van hoe dienstbaar zijn naar bijvoorbeeld familie of collega’s eruitziet, dan kan een hypnotherapeut helpen met een geleide visualisatie. Dit kan je gevoel dat je andere mensen daadwerkelijk kunt helpen versterken, waardoor je ook sneller de stap zet om meer dienstbaar te zijn. 

Daarnaast kun je ook de waarde van je hulp in mentale zin vermeerderen. Misschien denk je dat iets doen voor een ander niet veel voorstelt, maar voor de ander kan een beetje hulp een wereld van verschil maken. Een hypnotherapeut kan je helpen om je in te leven in mensen die jouw hulp kunnen ontvangen, waarna je het makkelijker vindt om hulp te bieden. 

Grenzen aan je dienstbaarheid stellen

Dienstbaar zijn is heel leuk en kan ontzettend veel voldoening geven, maar je moet ervoor waken dat je niet te dienstbaar wordt en dat dit uiteindelijk niet ten koste van jezelf gaat. 

Het is dus handig om van te voren al te bedenken hoe ver jij jouw dienstbaarheid wilt laten gaan. Wil je bijvoorbeeld alleen een dag in het weekend iets voor iemand doen of wil je dat mensen je kunnen bellen en dat jij dan direct actie onderneemt om iemand te helpen?

Wat ga je doen als iemand je dan buiten je weekend belt om jouw hulp te vragen?

Of, en dat kan als hypnotherapeut zeker gebeuren, wat doe je als iemand je ’s avonds belt om even lekker over zijn of haar problemen te kunnen praten? Want hoe je dan doet kan veel invloed hebben op de uitkomst van de behandeling[10]. Dus hoe pak je dat dan slim aan? 

Dan heb je ook nog het probleem van macht in de relatie van therapeut tot cliënt. Het vertrouwen dat je in elkaar hebt kan zich ontwikkelen tot iets meer persoonlijks (bron 8) en hoe zorg je er dan voor dat je ook je professionele grenzen bewaart. 

Een aantal richtlijnen van een no-go in een professionele relatie als therapeut naar je cliënt zijn:

1. Jouw persoonlijke behoeften vervullen bij de cliënt;
2. Persoonlijke informatie geven aan cliënten;
3. Zakelijke samenwerking aangaan met cliënten;
4. De cliënt meenemen naar een lunch;
5. De cliënt thuis bezoeken als dit niet bij de behandeling hoort;
6. De cliënt inhuren als babysitter of secretares(se);
7. De cliënt cadeaus geven;
8. De cliënt knuffelen en kussen (bron 8).

Het is belangrijk dat jij als therapeut deze grenzen in de gaten houdt, omdat een cliënt hier onzeker over kan worden en kan denken dat hij/zij verantwoordelijk wordt gehouden als alles uit de hand loopt. Dan is het ook nog eens zo dat deze grenzen niet altijd super zwart-wit zijn. Soms kan het delen van persoonlijke informatie de cliënt bijvoorbeeld helpen met het idee dat hij/zij niet de enige is die problemen in zijn/haar leven heeft en dat je zelfs als hypnotherapeut tegen dingen aanloopt. 

Het hangt dus ook af van de cliënt zelf en in hoeverre hij begrijpt dat iets als therapeutisch bedoeld is of als vriendschappelijk.

Als je een grens moet aangeven is het handig om dit vriendelijk te doen, maar toch ferm te zijn over dat de grens nodig is voor een goede therapeutische relatie. 

Je grenzen aangeven is bijvoorbeeld belangrijk om niet te dienstbaar te worden. Met hypnotherapie kan dit gedaan worden met visualisaties waarin je iets bereikt hebt of door hypnotische suggesties hardop te herhalen zoals: 

“Ik help mensen op mijn voorwaarden.”

“Het is oké om voor mezelf te kiezen.”

“Ik mag “nee” zeggen.”

Dit zijn slechts voorbeelden. Afhankelijk van jouw wensen met betrekking tot dienstbaarheid en hoe ver je daarin wilt gaan kun je andere suggesties krijgen. 

Hypnose kan je dus helpen om jouw beeld over wat hulp waard is en wat het voor anderen doet te verbeteren, waardoor je meer dienstbaar kunt zijn.

Aan de andere kant kan hypnose je ook helpen om grenzen te stellen aan die dienstbaarheid, ongeacht of het nu aan jouw dienstbaarheid als therapeut is of als gewoon mens dat vaak de boodschappen voor de buurvrouw doet. 

Wil je meer weten over hoe hypnose werkt? Kom dan eens naar de gratis online masterclass over hypnose.

Of schrijf je in voor een van onze seminars of opleidingen, zodat jij mensen kunt helpen met hypnose. 

Bronnen: