Morele dilemma’s oplossen: hoe hypnose helpt

Scheiden, ruzie maken, wel of niet die zeepjes van de hotelkamer meenemen; er zijn grote en kleine morele dilemma’s in het leven en soms kom je erachter dat niet alles zo zwart-wit is en dat er een grijs gebied is over wat nu moreel juist is om te doen. Morele dilemma’s in je persoonlijke leven oplossen is iets waar hypnose je bij kan helpen.

In dit blog ga je meer lezen over wat moraal is, hoe mensen zich moreel ontwikkelen, hoe je de moraal hoog houdt en wat jij kunt doen om morele steun aan mensen te geven.

Wat is moraal?

Wat moraal of moreel is om te doen is iets waar veel discussie over is. Wat voor de ene persoon moreel is, hoeft dat voor de andere niet te zijn. 

Het meest bekende voorbeeld van een moreel dilemma is of je een trein mag laten afslaan waardoor die maar één persoon doodmaakt in plaats van vijf, dat mag vaak wel. Maar veel mensen vinden het moreel onjuist om één persoon voor de trein te duwen als dit vijf mensen zou redden. Terwijl de uitkomst, namelijk één dood persoon, hetzelfde is[1]. 

Dit laat zien dat van alles (zoals emoties of acties die je uitvoert) van invloed is op wat moreel juist is. 

Zelf iemand actief voor de trein gooien is erger dan de trein een ander spoor laten volgen waar iemand anders al één persoon heeft neergelegd. De emotionele afstand tot de persoon die doodgaat moet dus wat groter zijn voordat we die persoon kunnen opofferen. 

Het wordt misschien wel al anders als die vijf personen die gered kunnen worden je familieleden zijn. Wellicht gooi je dan wel tien onbekenden voor de trein als het nodig is. 

Moraal is relatief en kan verschillen van cultuur tot cultuur, van tijd tot tijd en van persoon tot persoon.

Het is een soort waardeoordeel dat iemand heeft om te bepalen of een bepaald gedrag goed of slecht is. Je ziet vaak dat in maatschappijen of culturen die norm bepaald wordt door een religie, zoals de tien geboden in de bijbel. Die worden bijvoorbeeld niet gevolgd door de kannibalen in Papoea-Nieuw-Guinea (ook al mag het daar nu ook niet meer[2]).

En daarbij hoef je echt niet religieus te zijn om een vorm van moreel besef te hebben. Dat bewijzen atheïsten die zich elke dag gewoon gedragen. Dit is ook te zien aan hoe voeding bereid wordt en bij bepaalde hygiëne regels[3].

Morele ontwikkeling

Als kind baseer je je morele ontwikkeling op sociale normen en waarden die je om je heen ziet. Als papa of mama zegt dat iets goed is, dan is dat goed. 

In de pubertijd krijg je voor het eerst een soort mening over wat moreel juist is en dat je kunt bedenken waarom iets goed of slecht is. Die mening past dan vaak ook bij de groep waar je bij wilt horen. Daarna krijg je een fase waarin je sceptischer wordt en veel zaken weg kunt relativeren. Je wordt dan iets nihilistischer. Je ziet bijvoorbeeld vaak bij studenten dat ze heel erg anti bepaalde dingen of zelfs alles worden. 

Je morele ontwikkeling blijft daarna ook doorgaan. Onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat je vanaf je 21^ste bepaalde morele redenaties (gedachtegangen) krijgt over je sociale contract met mensen zoals met familie, vrienden, je baas, je collega’s, je klanten en een meer universeel beeld krijgt over gerechtigheid[4].

Dit is bijvoorbeeld waarom mensen wel eens zeggen dat je geen hart hebt als je nooit links geweest bent in je politieke oriëntatie en geen verstand als je daarna niet ten minste één rechtse(re) fase hebt gehad. 

Dit is bijvoorbeeld ook waarom veel linkse partijen de stemgerechtigde leeftijd omlaag willen halen, omdat linkse standpunten vaak in eerste instantie moreel correct klinken en jonge mensen daardoor vaak eerst links stemmen. Dus hoe jonger de stemmers, hoe meer zetels voor partijen zoals SP en GroenLinks om het zo maar te zeggen 😉.

Doordat je in je leven steeds vaker geconfronteerd wordt met morele dilemma’s wordt is het maken van dit soort keuzes, het ervaren van de gevolgen en het nemen van verantwoordelijkheid vaak ook belangrijk voor de verdere morele ontwikkeling (bron 4).

Zo kun je na het maken van een bepaalde keuze toch spijt krijgen en dat zorgt er dan voor dat je in de toekomst toch een andere beslissing neemt.

Morele steun geven

Als hypnotherapeut is het vaak ook belangrijk om morele steun te geven. In eerste instantie doe je dit al door mensen in hypnose te brengen. Daarmee stel je ze in staat om dieper over hun beslissingen na te denken en beslissingen te nemen waar goed over na is gedacht.

Je kan mensen dan helpen om te visualiseren hoe iets uitpakt of hoe dit is voor de ander, zodat ze beter kunnen bepalen wat verstandig is om te doen.

Soms is het nemen van een morele beslissing ook iets wat angst oplevert. Een relatie wel of niet verbreken is bijvoorbeeld niet een keuze die je eenvoudig maakt. Hypnose kan ook angsten verminderen, waardoor je in staat bent om kalm en helder na te denken over de implicaties van je keuzes en eventuele oplossingen als iemand bijvoorbeeld een lastige relatie alsnog wil laten werken.

Daarnaast kun je ook iemand helpen om te achterhalen waarom het nemen van beslissingen goed of fout is en hoe logisch de morele overtuigingen van de persoon zijn.

Hoe goed is het immers om bijvoorbeeld te blijven overwerken als je daardoor je gezin verwaarloost? En hoe goed is het om je ziek te melden om een dagje met je gezin te hebben als collega’s op het werk daar weer last van hebben?

Waar komen dit soort overtuigingen vandaan? Als hypnotherapeut kun je dit onderzoeken met regressie. Dan help je de persoon om terug te gaan naar het eerste moment waarop iets goed of juist slecht voelde, om te zien hoe goed dat idee voor de persoon in zijn/haar huidige leven nog werkt. Dat moment kun je namelijk in gedachten veranderen, waardoor de overtuiging verandert[5] en waardoor sommige morele dilemma’s opeens een stuk eenvoudiger op te lossen zijn.

Moraal hoog houden met hypnose

Soms kun je een dip hebben in dat je moeite wilt doen voor je werk, je relaties of wat dan ook. Dan kan een hypnotherapeut helpen om de moraal hoog te houden. Een manier om de moraal hoog te houden is door mindfulness toe te passen[6].

Dit houdt heel kort door de bocht in dat je jouw gedachten in de gaten houdt en omdenkt als ze te negatief of immoreel zijn. Een posthypnotische suggestie over bewustzijn over je gedachtegang kan hier al veel aan doen.

Maar nog leuker is het om als therapeut in plaats van een regressie een progressie uit te voeren. In dat geval help je de persoon juist om zich een ideaal toekomst beeld voor te stellen. Bijvoorbeeld over hoe zijn/haar relatie is over een jaar van nu. Hoe dat eruit ziet en dergelijke en vervolgens laat je de persoon telkens in gedachten een stap terug zetten van dat moment tot het moment bij je in de stoel. 

Op deze manier heb je de persoon hoop gegeven en heeft hij/zij zichzelf een haalbaar stappenplan gegeven om zijn ideaalbeeld te bereiken. 

Hoe cool is dat?

Daarnaast kun je de persoon ook bepaalde suggesties laten herhalen. Je kunt hem/haar dan zelfhypnose leren om in die staat (of in gedachten of hardop) de suggesties te laten herhalen.

Dit kunnen suggesties zijn zoals: 

“Ik mag op mezelf vertrouwen.”

“Ik maak een keuze in het belang van mezelf, mijn relatie en mijn werk, in die volgorde.”

“Ik voel wat goed of slecht is.”

Dit zijn slechts voorbeelden. Afhankelijk van de problemen van je cliënt kun je andere suggesties meegeven. 

Bij hypnotherapie is het belangrijk dat de cliënt zelf de keuzes maakt over wat hij/zij moreel juist vindt. Dit kan een andere keuze zijn dan jij als therapeut zelf zou maken, maar dat laat juist zien dat iedereen een eigen manier heeft om naar morele dilemma’s te kijken. 

Je kunt natuurlijk wel vragen stellen om te zien of de persoon het zeker weet. Maar jouw moraal is niet zijn/haar moraal. Dat is belangrijk om in de gaten te hebben.

Wil je meer weten over hoe hypnose werkt en hoe je hiermee jezelf of anderen kunt helpen? Kom dan eens naar de gratis online masterclass.

Of ga eens naar een van onze seminars of opleidingen. De opleidingen worden live online of klassikaal gegeven. Kies een opleidingsvorm die bij je past. 

Bij de online lessen wordt live lesgegeven vanuit een professionele studio en met voldoende assistentie om alsnog een-op-een aandacht te geven, net zoals dat met klassikaal lesgeven gaat. 

Bronnen: