Veteranenzorg: PTSS bij defensie verminderen met alternatieven

De geopolitieke spanningen nemen toe, en daarmee de noodzaak om onze militaire en veteranenzorg te versterken. Terwijl Defensie samen met GGZ-instellingen plannen smeedt voor opschaling in crisistijden, blijft er een schrijnende realiteit: de huidige, vaak maandenlange, wachtlijsten voor psychische hulp.

Dit roept een cruciale vraag op: hoe kunnen we innovatie in veteranenzorg toepassen om de reeds bestaande wachtlijsten te verkorten, zodat niemand onnodig lijdt?

De gedachte dat duizenden militairen en veteranen al een jaar wachten op broodnodige geestelijke gezondheidszorg, terwijl we ons voorbereiden op een toename, is pijnlijk. Het is een paradox die om creatieve oplossingen vraagt.

Dit blogartikel verkent het potentieel van hypnotherapie voor veteranen. 

We duiken in hun effectiviteit, de acceptatie binnen de reguliere zorg en de concrete mogelijkheden voor implementatie. Voor zorgprofessionals, beleidsmakers en veteranen die openstaan voor nieuwe perspectieven, biedt dit een blik op hoop en pragmatische wegen vooruit.

Wachtlijsten in de veteranenzorg

De Nederlandse veteranengemeenschap kampt al jaren met aanzienlijke uitdagingen op het gebied van psychische gezondheid. Posttraumatische stressstoornis (PTSS), angststoornissen, depressie en andere trauma-gerelateerde klachten zijn helaas geen uitzondering.

De reguliere Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) is de hoeksteen van de behandeling, maar de huidige infrastructuur kan de vraag niet aan. De wachttijden lopen op, soms wel tot een jaar of langer, wat resulteert in een vicieuze cirkel van verslechtering en wanhoop.

Deze situatie wordt nog complexer door de recente discussies over het opschalen van zorgcapaciteit voor militaire scenario's. Hoe kan men anticiperen op toekomstige behoeften als de huidige al onvervulbaar zijn?

Het is essentieel om de wachtlijst te verkorten in de zorg voor veteranen, niet alleen uit compassie, maar ook om de veerkracht van onze samenleving te waarborgen. Deze lange wachttijden betekenen niet alleen persoonlijk leed, maar ook een maatschappelijke kostenpost door uitval en verminderde participatie. 

We moeten verder kijken dan de standaardpaden.

Alternatieven en complementaire therapieën

Alternatieve en complementaire therapieën omvatten veel benaderingen die verder gaan dan de traditionele gesprekstherapieën en medicatie. Ze zijn vaak gericht op het activeren van interne hulpbronnen, het bewerken van trauma via non-verbale methoden, of het aanbieden van een holistische kijk op welzijn.

Het gaat hierbij niet om een vervanging van reguliere zorg, maar om een aanvulling die het herstelproces kan versnellen, verdiepen of verbreden.

Voorbeelden van dergelijke methoden zijn onder andere:

• Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR): Al redelijk ingeburgerd, maar kan nog breder worden ingezet.
• Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR): Gericht op het verminderen van stress en het vergroten van zelfbewustzijn.
• Lichaamsgerichte therapieën: Zoals somatische ervaringsgerichte therapie of traumagevoelige yoga, die zich richten op de fysieke manifestatie van trauma.
• Virtual Reality (VR) therapie: Wordt steeds vaker ingezet voor blootstellingstherapie bij specifieke fobieën of PTSS.
• Hypnotherapie: Een methode die de focus van dit artikel is, gericht op het benutten van de kracht van de onderbewuste geest.

Deze complementaire behandelingen winnen aan terrein door groeiend wetenschappelijk bewijs en positieve ervaringen van patiënten. Ze bieden potentieel om de GGZ-capaciteit te ontlasten door snellere resultaten, kortere behandeltrajecten of het aanspreken van cliënten die minder responsief zijn op traditionele therapieën.

Hypnotherapie voor veteranen

Hypnotherapie is een veelbelovende vorm van psychotherapie. Het is een therapeutische benadering die gebruikmaakt van een staat van diepe ontspanning en verhoogde concentratie: de hypnotische trance.

In deze staat is het onderbewustzijn meer ontvankelijk voor suggesties die gericht zijn op positieve gedragsverandering, traumaverwerking en symptoomverlichting.

Voor veteranen met PTSS, chronische pijn, angststoornissen of slaapproblemen kan hypnotherapie diverse voordelen bieden:

• Directe aanpak van trauma: Hypnotherapie kan helpen bij het verwerken van traumatische herinneringen door de emotionele lading ervan te verminderen, zonder noodzakelijkerwijs de traumatische gebeurtenis in detail te herbeleven.
• Pijnbestrijding: Het kan de perceptie van chronische pijn beïnvloeden, wat een belangrijke secundaire klacht is bij veel veteranen.
• Angst- en stressreductie: Door te werken aan de onderliggende oorzaken van angst en door ontspanningstechnieken aan te leren, kan het helpen angstaanvallen en algemene stress te verminderen.
• Verbeterde slaap: Veel veteranen lijden aan slaapproblemen; hypnotherapie kan helpen bij het herstellen van een gezond slaappatroon.

Hoewel onderzoek specifiek naar hypnotherapie in de GGZ voor Nederlandse veteranen nog beperkt is, tonen internationale studies de effectiviteit aan bij de behandeling van PTSS en aanverwante aandoeningen.

Een meta-studie uit 2016 laat zien dat hypnotherapie tegen PTSS helpt en dat de effecten ook nog eens vrij groot zijn[1].

Een onderzoek uit 2006 dat specifiek onderzocht of hypnotherapie bij veteranen helpt laat ook zien dat dit helpt tegen chronische PTSS, het verbeteren van de slaap en verminderen van depressieve klachten. De hypnotherapie hielp hier significant om klachten te verminderen. Dit werd zelfs vergeleken met de werking van zoldipem[2]. Het effect van zoldipem op de PTSS werd niet benoemd, dus dat zal niet significant zijn geweest.

In een dissertatie is hypnotherapie voor veteranen ook vergeleken met hypnotherapie voor “normale” burgers. Hieruit werd de conclusie getrokken dat specifiek voor veteranen hypnotherapie zelfs beter kan werken dan voor normale burgers omdat ze reageren op autoriteit en schema’s[3].

Ook andere onderzoekers geven aan dat alternatieve therapieën, zoals hypnotherapie, zeker onderzocht en gebruikt mag worden om de PTSS-klachten bij veteranen te verminderen[4].

De potentie is wetenschappelijk gezien dus al redelijk onderbouwd.

Potentieel van hypnotherapie

De integratie van therapieën zoals hypnotherapie in de reguliere veteranenzorg biedt een enorm potentieel, namelijk:

• Snellere resultaten: Voor sommige cliënten en aandoeningen kan hypnotherapie tot snellere verbetering leiden, waardoor andere mensen op de wachtlijst sneller aan de beurt zijn.

• Toegankelijkheid: Online hypnotherapiesessies kunnen drempels verlagen voor veteranen die ver weg wonen of moeite hebben met fysieke afspraken.
• Kostenbesparing: Kortere, intensievere trajecten leiden tot lagere kosten voor de zorg.
• Breder bereik: Het kan veteranen aanspreken die terughoudend zijn met traditionele gesprekstherapie of die eerder geen baat hadden bij andere methoden.
• Verhoging van capaciteit: Gekwalificeerde hypnotherapeuten kunnen een waardevolle aanvulling zijn op het bestaande personeelsbestand in de GGZ.

Deze innovatie in psychische zorg vraagt om een open blik, waarbij we de focus leggen op wat werkt en hoe we dat op een veilige en effectieve manier kunnen integreren.

Hypnose als onderdeel van de oplossing

De lange wachtlijsten voor psychische hulp zijn een urgent en onacceptabel probleem binnen de Nederlandse veteranenzorg. Terwijl we ons voorbereiden op toekomstige scenario's, mogen we de huidige nood niet negeren. De zoektocht naar efficiënte en effectieve oplossingen is meer dan ooit van belang.

Hypnotherapie, biedt een veelbelovende route om de huidige capaciteitsproblemen te verlichten. Deze methoden kunnen niet alleen de wachttijden verkorten, maar ook nieuwe behandelopties bieden voor veteranen die mogelijk minder baat hebben bij standaardtherapieën.

Het vergt een open, wetenschappelijke en pragmatische benadering van beleidsmakers, zorgprofessionals en de veteranengemeenschap zelf. Door samenwerking, kwaliteitsborging en voortdurend onderzoek kunnen we een toekomst creëren waarin elke veteraan tijdig de zorg krijgt die hij verdient. Het is tijd om de grenzen van de psychische zorg te verleggen en te investeren in het welzijn van onze militairen en veteranen.

Hulp met veteranen helpen

Ben jij al een professional die veteranen helpt, en wil je dit nog beter kunnen doen? Dan is kennis van hypnose onmisbaar. Kom eens naar een gratis masterclass voor een kennismaking.

Of schrijf je direct in voor een van onze evenementen en opleidingen.

Klik hier voor onze agenda.

Klik hier voor onze opleidingen.

Plan hier een 1-op-1 gesprek.

Bronnen: