Angst voor water overwinnen en genieten van het strand

Enge vissen die je tenen eraf bijten. Een drekkige bodem die vies voelt als je erin staat en je ook nog vast lijkt te zuigen. Troebel water waardoor je niet goed kunt zien wat er onder je zwemt en dan nog alle angsten voor menselijke uitwerpselen die in het water kunnen liggen als je naar een zwemvijver gaat. Angst voor water of eigenlijk angst voor water overwinnen, zoals angst voor de zee of een zwemvijver, is belangrijk om weer optimaal te genieten van de zomer.

Om ervoor te zorgen dat jij geen smoesjes hoeft te bedenken als iemand met je naar het strand wil gaan ga ik in dit artikel in op angst voor water en hoe je die kunt overwinnen. 

Wat is angst voor water?

De specifieke angst voor water waarover ik in dit blog schrijf heet officieel thalassofobie. Deze fobie houdt in dat je niet eens specifiek bang bent voor water, maar bang voor wat er in het water zit.

Je bent dan bijvoorbeeld bang voor vissen die aan je tenen gaan knabbelen. Of je bent bang voor zeewier dat je benen kan omwikkelen waardoor je geen kant meer op kan.

Een gewone kwal of krab kan ook de angst zijn waardoor je last krijgt van paniek, misselijkheid en andere fysieke klachten die door angst ontstaan.

Zo ken ik iemand die de zee eigenlijk maar super eng vindt. Het strand gaat nog wel, maar ook echt gaan zwemmen is gewoon een no-go. De zee maakt namelijk ontzettend veel lawaai, er kan een sterke stroming zijn, mensen raken vermist op de zee en wat dacht je eigenlijk van haaien?

Toen ze toch een keer overtuigd was om een duik te nemen, ook omdat het water in de Middellandse zee iets warmer is dan onze Noordzee werd ze prompt door een kwal gebeten.

En de angst was weer terug.

Naast angst om te zwemmen in de zee kan angst voor water er ook voor zorgen dat je niet over water wilt reizen. Je vindt het bijvoorbeeld spannend om over een brug te rijden. Wat als die opeens instort en jij niet uit de auto kunt komen. Je wilt liever met het vliegtuig naar Londen reizen dan met de boot.

Het reizen over water kan bij angst voor water ook een drempel te hoog zijn.

Daarbij kan het ook invloed hebben op het werk dat je wilt doen. Je kunt niet meer op schepen of in de offshore werken door de angst. Uit onderzoek blijkt ook dat de angst voor water invloed heeft op je werkgeheugen, zowel positief (bij een beetje angst) als negatief (bij veel angst)( 1).

Het ontstaan van thalassofobie

Toch moet die angst voor water ergens zijn ontstaan. In het geval van de kennis van mij kan het onbekende van de zee de oorzaak zijn geweest. Ze is als kind eigenlijk nooit naar de zee gegaan en alle vakanties gingen naar de bergen en niet naar de zee.

Onbekend maakt onbemind, zullen we maar zeggen.

De oplossing is dan juist om gewoon vaker naar het strand te gaan en om dan te ondervinden dat je angsten nergens op gebaseerd zijn. Helaas gooide de kwal roet in het eten wat betreft haar “eigen bedachten behandeling” voor haar angst voor de zee en maakte de irrationele angst eigenlijk een soort rationele angst.

Maar opgegeten worden door een haai is niet gebeurd. Die angst kan dus zeker weggenomen worden.

De angst voor de zee kan ook ontstaan door allerlei overtuigingen die niet kloppen. Zo heeft de tsunami uit 2004 een grote impact gehad op angst voor de zee bij veel mensen. Wat als er een tsunami komt? In Nederland en ook in de Middelandse Zee is dat eigenlijk een hele irrationele angst.

Daarbij zijn er in andere gebieden in de wereld duidelijke waarschuwingssystemen waardoor je daarvoor niet bang hoeft te zijn.

Het kijken van films helpt ook niet om angst voor water te verminderen. De meeste bekende film die overtuigingen over de zee heeft beïnvloed is natuurlijk Jaws. In deze filmreeks uit de jaren 70 werd het ene na het andere slachtoffer opgegeten door een witte haai.

Ook nu worden er nog films gemaakt die diepe angsten kunnen veroorzaken zoals Open Water uit 2003. Deze film gaat over 2 mensen die per ongeluk worden achtergelaten midden in de oceaan tijdens een duiktrip. De angst voor de zee is dan natuurlijk ook snel ontstaan.

Een duikvakantie zit er dan voor sommige mensen niet meer in.

Daarnaast kunnen ook ervaringen uit het verleden ervoor zorgen dat je liever de zee of een zwemvijver niet meer ingaat. Bijvoorbeeld die drek of een aanraking aan je been waarvan je niet wist wat het was. Of wellicht de stroming van de zee die wel heel hard aan je benen trok.

Behandelen van angst voor water

Angsten worden over het algemeen behandeld met hypnose en/of cognitieve gedragstherapie. Angst voor water is trouwens een angst die vaker voorkomt bij mensen die ook last hebben van andere angsten.

Wat hypnotherapie doet tijdens zo’n behandeling is achterhalen waarom je eigenlijk bang bent voor water of de zee.

De overtuigingen die je hebt kunnen bijvoorbeeld naar voren komen door een vraaggesprek terwijl je onder hypnose bent.

Maak bekend en maak bemind

In het geval van onbekend maakt onbemind kunnen confrontaties met de angst voor water ervoor zorgen dat de angst verminderd wordt zodat je in ieder geval weer een leuke dag op het strand kunt hebben.

Dit wordt bijvoorbeeld gedaan door geleide visualisaties van de zee en het bekijken van afbeeldingen en video’s van de zee.

Maak de bad guy een good guy

In het geval van verkeerde overtuigingen die zijn ontstaan door het zien van te veel films waarin de zee de “bad guy” is worden de verkeerde overtuigingen verzwakt en worden juiste overtuigingen geplaatst.

Dit wordt gedaan met hypnotherapie. In eerste instantie wordt de onlogica van de verkeerde overtuigingen aangetoond en ook bewerkt zodat ze zwakker worden in de gedachten van de persoon met angst voor zee.

Vervolgens krijg je nieuwe overtuigingen via hypnotische suggesties. Deze suggesties kunnen bijvoorbeeld zijn:

De witte haai komt niet voor aan de Nederlandse kust.

Er zijn veel andere mensen die ook zwemmen in Nederland, je bent daardoor nooit alleen.

Je kunt niet verstrikt raken in zeewier.

Er wordt duidelijk aangegeven wanneer de stroming te sterk is, dan ga je het water gewoon niet in.

Vervolgens kun je thuis dit soort suggesties versterken door dagelijks zelf-hypnose toe te passen. Tijdens zelfhypnose ontspan je op een prettige plaats in je huis, zoals op je bank of bed. Focus je je op je ademhaling en sluit je je ogen. Daarna herhaal je de suggesties hardop of in je hoofd.

Als je dit lastig vindt kan je hypnotherapeut de suggesties voor je opnemen zodat je kunt luisteren naar de suggesties, via bijvoorbeeld een mp3 bestand.

Uit onderzoek komt ook naar voren dat het herstructureren van overtuigingen helpt om dit soort angsten te verminderen ( 2).

Achterhaal een oorzaak uit het verleden

Daarnaast is er vaak een oorzaak uit het verleden. Tot je 7e jaar kunnen levenservaringen veel effect hebben op je overtuigingen en zelfs je karakter. Als er in die tijd iets naars gebeurt met water kan dit ervoor zorgen dat je angst voor water krijgt. Veel angsten ontstaan in de kindertijd ( 3).

Ook daarna kun je angst voor water krijgen. Als je bijvoorbeeld met je auto in een sloot bent beland kan dit ervoor zorgen dat je van water een totale paniekaanval krijgt door de herinnering aan het ongeluk en het beklemmende gevoel dat je kon verdrinken terwijl je auto in de sloot weggleed.

Dit gevoel is eigenlijk heel irrationeel als je gewoon naar een zwemvijver gaat om een goede dag te hebben.

Door regressietherapie is het mogelijk om de herinnering op te halen die ervoor heeft gezorgd dat je angst voor water hebt gekregen. De resultaten hiervan kunnen erg verrassend zijn.

Door de regressie kun je met hele andere ogen naar de herinnering kijken. Je neemt dan bijvoorbeeld iets meer afstand van de emoties die je destijds had om de gebeurtenis vanuit een andere hoek te bekijken.

Dit alleen al kan ervoor zorgen dat overtuigingen die ervoor zorgen dat je bang bent voor de zee verdwijnen en je weer rustig naar het strand kunt gaan.

Veiligheid aanzetten

Een andere techniek die met hypnotherapie gebruikt kan worden is om te leren hoe je jezelf een veilig gevoel geeft. De hypnotherapeut kan je hier in eerste instantie bij helpen. Vervolgens krijg je een post-hypnotische suggestie die ervoor zorgt dat je dat veilige gevoel kunt oproepen als jij het nodig hebt.

Meestal gebeurt dit door een soort knop te visualiseren waarmee je dat gevoel “aan” zet waardoor je toch kalm kunt blijven als je bij de zee bent.

Hoe lang duurt het voor de angst voor water verdwijnt?

Als een fobie snel is ontstaan kan een fobie ook weer snel verdwijnen. Dat is eigenlijk het goede nieuws. Het slechte nieuws is dat deze tijd niet voor iedereen hetzelfde is. Als de fobie zich geleidelijk heeft opgebouwd kan het zo zijn dat hij ook geleidelijk weer wordt afgebouwd.

Maar ben jij het type dat echt kotsmisselijk wordt van de zee? Dan kan je zomaar binnen 10 minuten van je angst af zijn na hulp van een hypnotherapeut.

Wil je meer weten over hypnotherapie en andere mentale technieken om minder last van angst te hebben? Kom dan eens naar een gratis online masterclass of bekijk de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.

Pin ook deze handige infographic:


Bronnen:

  1. https://dl.acm.org/doi/abs/10.1145/3281505.3281522
  2. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0005789473801595
  3. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.676.7498&rep=rep1&type=pdf

Bewaren