Autorijden is voor de een het beste dat er is, maar voor de ander een nachtmerrie die werkelijkheid is geworden. Rijangst is erg vervelend omdat je in de Nederlandse maatschappij toch vaak een auto nodig hebt, bijvoorbeeld voor je werk. In grote delen van het land is alles goed bereikbaar met het openbaar vervoer, maar er zijn net zulke grote delen van het land waarin een auto noodzakelijk is. Om je meer vrijheid te geven ga ik in dit artikel in op rijangst overwinnen.
Omgaan met rijangst
Rijangst is iets dat niet alleen jouw vrijheid is de weg zit, maar ook de veiligheid van andere weggebruikers als jij ondanks alles toch nog achter het stuur kruipt. Het verkeer is vaak onverwacht en daarvoor moet je snel kunnen reageren. Fietsers die zomaar door rood fietsen of een auto die je geen voorrang geeft is iets dat je niet verwacht en toch moet je erop reageren om geen ongelukken te krijgen. Door deze reactie-stress kun je in paniek raken waardoor je de verkeerde handelingen uitvoert. Kijk anders eens naar de Slechtste chauffeur van Nederland waar veel van dit soort paniekreacties te zien zijn.
Een andere angst is meer sociaal, namelijk de angst dat als je een fout maakt dit door anderen beoordeeld kan worden en dat jij opeens bestempeld wordt als dom wat betreft rijden. Vooral als je ooit door je rijgedrag een ongeluk hebt veroorzaakt waardoor je jouw rijbewijs moest inleveren kan dit een duidelijk verband zijn.
Uit onderzoek tussen angstige en niet angstige chauffeurs blijkt dat angstige chauffeurs vaker fouten maken dan niet angstige chauffeurs. De type fouten zijn wel allemaal hetzelfde. Dus je maakt niet ernstigere fouten dan een chauffeur die niet angstig is, maar wel vaker.
Volgens onderzoekers geeft angst een chauffeur het gevoel dat de risico’s op ongelukken veel groter zijn dan het geval is. Om dit gevoel weer te normaliseren moet er aandacht geschonken worden aan het gevoel van controle, kennis over de kansen dat er iets kan gebeuren en het verantwoordelijkheidsgevoel. Een hypnosesessie tegen rijangst zal daarom altijd inspelen op het gevoel van de bestuurder over rijden.
Een casestudy uit 2006 laat zien dat een hypnotherapeut daar verschillende succesvolle technieken voor kan gebruiken. In eerste instantie moest de vrouw met rijangst een succesvolle rit visualiseren terwijl ze onder hypnose was. De hypnotherapeut kan je daarmee helpen, zoals ik heb gedaan bij een deelnemers van De slechtste chauffeur van Nederland.
In deze casestudy had de vrouw maar vier hypnosesessies, dat is 1 maand als je elke week een sessie volgt, nodig om haar doelen namelijk langere en onbekendere ritten te durven rijden te behalen.
Rijangst snelweg
Veel beginnende rijders of mensen die niet regelmatig rijden hebben vooral angst voor de snelweg. Want daar ga je hard en als er dus wat gebeurt is de mogelijkheid dat dit een ernstig ongeluk wordt veel groter dan als je in een 30 kilometerzone rijdt. Dit is eigenlijk helemaal niet waar. De meeste ongelukken gebeuren namelijk in de bebouwde kom en als er een voetganger bij betrokken is kan dit zeker een ernstig ongeluk worden.
De snelwegen zijn juist de veiligste wegen om op te rijden. Mensen worden verhinderd om op de verkeerde weghelft te rijden en er kunnen geen fietsers of voetgangers komen. De kans is op de snelweg dus veel kleiner dat je een ongeluk krijgt.
Auto’s zijn ook gemaakt om de snelheden op de snelweg aan te kunnen en vallen echt niet uit elkaar als jij 130 kilometer per uur rijdt.
Bij een hypnosesessie wordt er altijd ingegaan op de overtuigingen die de chauffeur heeft over rijden. Bij angst voor het autorijden op de snelweg kunnen deze overtuigingen zijn:
“Ik kan de auto niet onder controle houden op de snelweg.”
“Iedereen rijdt zo hard, dat moet wel verkeerd gaan.”
Dit soort overtuigingen zorgen ervoor dat je bijvoorbeeld de snelweg hebt liefste mijdt. Tijdens een hypnosesessie worden deze overtuigingen omgevormd tot overtuigingen waardoor jij wel de snelweg op durft, zoals:
“De auto is gemaakt voor deze snelheden en dus kan ik hem onder controle houden.”
“Ik kan net zo hard rijden als de rest.”
Ook kan rijangst het gevolg zijn van veel onzekerheid. Een hypnotherapeut zal daarom ook ego-versterkende technieken toepassen om je zelfvertrouwen achter het stuur te verbeteren.
Rijangst na ongeval
Na een ongeval kun je last krijgen van post-traumatische stress waardoor je angstig wordt om weer achter het stuur te gaan zitten. Toen een vriendin van mij net een auto had gekregen van haar vader en deze met een aanrijding kapot had gereden brak de paniek toe. In eerste plaats natuurlijk omdat haar vader “haar zou vermoorden”, figuurlijk gesproken dan. Gelukkig viel dat allemaal al reuze mee, want hij was allang blij dat er niemand zwaar gewond was geraakt op een fikse hersenschudding na.
Het eerste wat hij deed toen hij haar ophaalde, was haar naar huis laten rijden. Dit was direct een rit van een uur. Door haar zo snel mogelijk weer achter het stuur te zetten kon haar wereldbeeld over hoe veilig het op de weg is direct normaliseren. Want ondanks dat ongelukken gebeuren gebeurt het niet altijd jou. Het is een kwestie van opletten en rijervaring, dus vooral blijven rijden.
Als je niet zo’n meelevende vader hebt of juist een ongeluk hebt gehad waarbij er wel botten worden gebroken en er wel bloed vloeit kun je een post-traumatische stress stoornis krijgen. Je moet dan de hele tijd denken aan het ongeluk en durft niet in een auto te stappen. Niet als je zelf achter het stuur zit en ook niet als er een ander rijdt.
Daardoor heb je niet alleen minder rijervaring. Je rijvaardigheden worden ook niet meer op peil gehouden waardoor je inderdaad onveiliger rijdt als je weer achter het stuur stapt.
Soms is het direct duidelijk dat het ongeval voor jouw angst gezorgd heeft, maar soms ook niet. In dat geval wordt er regressietherapie toegepast om terug te gaan naar het moment waar de angst is ontstaan. De overtuigingen die dat moment jou hebben gegeven en hoe je er op een andere manier tegenaan kunt kijken zodat die overtuigingen kun kracht verliezen en de angst om auto te rijden je niet meer in zijn greep houdt.
In de eerdergenoemde casestudy had de vrouw ook last van post-traumatische stress door ongelukken uit haar jeugd en ongelukken die ze had vlak na het behalen van haar rijbewijs.
Zelf-hypnose en rijangst
Bij de meeste hypnosebehandeling wordt ook zelf-hypnose toegepast. Deze wordt toegesneden op de chauffeur en zijn persoonlijke angsten. Je krijgt dan als het ware huiswerk mee van de hypnotherapeut.
Tijdens de zelfhypnose kun je verschillende oefeningen uitvoeren:
- Het visualiseren van de ideale rit.
- Het visualiseren van omgaan met problemen.
- Het herhalen van suggesties.
Voordat je begint met zelfhypnose ga je ontspannen. Door ontspannen te zijn voorkom je namelijk lichamelijke reacties van angst, zoals een versnelde hartslag, trillingen en paniek. Daardoor kun je je beter focussen op de zelfhypnose. Haal daarom eerst een aantal keer diep adem om tot rust te komen voordat je begint met visualisaties.
Bij het visualiseren van de ideale rit kun je de ideale rit als een soort filmvoorstelling in je hoofd afspelen. Je auto start in 1 keer. Je hebt geen moeite met het optrekken of het vinden van de juiste versnelling tijdens het schakelen. Alle gevaren, zoals snelle scooters, overstekende moeders met kinderen en auto’s die geen voorrang geven zie je op tijd en je reageert adequaat.
Ook kun je wat meer metaforisch visualiseren dat jij problemen kunt aanpakken. Een probleem is als een steen in een rivier en jij, het water, glijdt er mooi omheen.
Vervolgens kun je ook suggesties die je hebt gekregen van je hypnotherapeut herhalen. Dit is vaak om sterker in je schoenen te staan zodat je meer zelfvertrouwen hebt achter het stuur.
Kortom
Rijangst is niet alleen super vervelend voor jezelf, ook je medeweggebruikers kunnen er last van hebben. Chauffeurs met rijangst maken namelijk vaker fouten dan mensen die zonder angst achter het stuur gaan zitten.
Als je angstig achter het stuur gaat zitten is jouw focus niet op de weg maar op je eigen angst. Angst is het idee van wat zou kunnen gebeuren. Eigenlijk ben je de hele tijd bezig met eventuele toekomstige scenario’s en daardoor ben je niet op de weg aan het letten. Hierdoor kun je fouten gaan maken waardoor je niet alleen jezelf in gevaar kunt brengen, maar ook andere weggebruikers. Ik wil je niet nog banger maken, ik wil vooral dat je iets doet om die angst weg te nemen. Het maakt niet uit of het om de angst voor ongevallen gaat of de angst voor wat anderen van je denken. Het belangrijkste is dat je angstloos in de auto stapt.
Deze angsten zijn op verschillende manieren te tackelen met hypnose. Een paar van die technieken zijn visualisaties en suggesties.
Daarnaast kan een traumatische gebeurtenis ervoor gezorgd hebben dat je deze angsten hebt. Door middel van regressietherapie kan de hypnotherapeut je helpen om te achterhalen waar jou angst voor het rijden is ontstaan en hoe je daar anders mee om kunt gaan zodat je niet meer angstig bent en weer mobiel wordt.
Wil jij weten wat hypnose voor jou kan doen of juist hoe je anderen kunt helpen met hypnose om van rijangst af te komen? Bekijk dan de opleidingen en evenementen van het Hypnose Instituut Nederland.
Pin ook deze handige infographic als geheugensteuntje:
Bronnen:
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0005796706001616
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0022437513000170
