Heb je vaak het gevoel dat je niet weet wie je bent of hoe je jezelf moet identificeren? Heb je het idee dat emoties eenvoudig worden opgewekt en langer bij je blijven dan je bij mensen in je omgeving ziet? Ken je vaak goede eigenschappen toe aan mensen waarna je diep teleurgesteld in hen raakt? Dan is er een kans dat je last hebt van borderline. Uiteindelijk moet een psycholoog of psychiater hier echt de diagnose voor stellen, maar als dit je herkenbaar voorkomt is de kans aanwezig.
Om goed om te kunnen gaan met borderline ga ik in dit artikel in op de symptomen, krijg je een kleine minitest en geef ik daarnaast mentale tips.
Wat is borderline
Borderline wordt ook wel bps genoemd omdat het voluit een borderline persoonlijkheids stoornis is. Dit klinkt vrij ernstig, maar deze aandoening komt redelijk vaak voor en veel mensen kunnen toch een redelijk normaal leven opbouwen.
Het is dus geen aandoening die succes in de weg staat, maar het zorgt wel voor diepe dalen en hoge highs.
Als je last hebt van borderline (bps) worden emoties eenvoudig opgeroepen en kun je die diep beleven. Daarnaast is het erg lastig om ervoor te zorgen dat de emotie weggaat waardoor je langere tijd in de emotie kunt blijven. Dit kan ervoor zorgen dat je je een tijd helemaal super voelt, want dit geldt natuurlijk ook voor positieve emoties, maar het zorgt ook voor diepe dalen als er negatieve emoties worden opgeroepen.
Mensen met borderline zijn vaak erg enthousiast, idealistisch, vrolijk en liefdevol.
Helaas kunnen negatieve emoties, zoals angst, depressie, schuld, schaamte, zorgen en woede overweldigend zijn voor iemand met bps.
Daardoor zijn mensen met borderline ook gevoelig voor afwijzing, kritiek, isolatie en het gevoel van falen. Door die gevoeligheid is de kans groter op het ontwikkelen van andere stoornissen, zoals depressie, anorexia, faalangst en zelfmutilatie.
Juist daarom is het belangrijk om technieken te hebben die negatieve emoties kunnen beteugelen voordat ze leiden tot verdere mentale complicaties.
De symptomen van borderline
De meest voorkomende borderline symptomen zijn:
- Verstoord zelfbeeld.
- Veel moeite doen om verlating te voorkomen.
- Zwart-wit denken.
- Erg impulsief zijn.
- Emotionele uitbarstingen die niet in proportie staan tot de gebeurtenis.
- Onstabiele en chaotische relaties.
- Disassociatie (het gevoel van er even niet zijn en ‘wakker worden’).
Mensen met borderline hebben ook vaak anorexia, depressieve klachten, angsten, woede of verslavingen.
Borderline test
Om echt te weten of je borderline hebt is het verstandig om je te laten testen bij een psycholoog, maar we maken alvast een klein beginnetje (deze resultaten zijn niet een diagnose, daarvoor moet je echt naar een psycholoog of psychiater). Geef voor jezelf aan of deze stellingen waar of niet waar zijn:
- Ik merk dat ik vaak een van de volgende dingen doe: onveilig rijden, onveilige seks, te veel drink of drugs neem, te veel in één keer eet, gok of geld onzorgvuldig uitgeef.
- Als ik heel veel stress heb ben ik er soms even niet en heb ik vaak het gevoel dat ik uit gedachten ‘wakker wordt’ maar dan weet ik niet echt wat ik de laatste 5 minuten heb gedaan.
- Ik idealiseer vaak andere mensen, als ik ze net ontmoet vertrouw ik ze volledig, maar na een tijdje heb ik het idee dat ze helemaal niet geïnteresseerd zijn en of het hen niet boeit.
- Ik kan heel erg boos, sarcastisch en bitter worden. Dit vind ik dan lastig te controleren.
- Ik heb weleens (gedreigd) om zelfmoord te plegen of mezelf te mutileren.
- Ik kan heel abrupt de kijk op mijn leven veranderen en daarmee ook mijn carrière doelen.
- Ik ben erg bang dat andere mensen mij verlaten en doe er alles aan om dit te voorkomen, ook als mijn vermoedens ongegrond zijn.
- Ik kan soms uren of dagen een totaal andere stemming hebben, met depressieve klachten, angsten of andere negatieve emoties.
- Mijn romantische relaties zijn intens, maar meestal niet van lange duur.
- Ik heb zoveel emotionele problemen in mijn leven dat het problematisch is voor mijn studie/werk, familierelaties en romantische relaties.
Als je bij de meeste van deze stellingen het idee hebt dat dit voor jou klopt is er een kans dat je borderline hebt. Dit is echter geen diagnose. Ga daarom altijd naar een arts voordat je je laat behandelen voor iets dat je niet hebt.
Mentale tips voor mensen met borderline
Omdat emoties een grote impact hebben op mensen met borderline is het belangrijk om je mentale staat goed in de gaten te houden en zo nodig bij te sturen om verdere complicaties te voorkomen.
Over het algemeen wordt borderline behandeld met dialectische gedragstherapie. Een belangrijk onderdeel hiervan is mindfulness. Door de mindfulness ben je je bewust van je huidige emoties en kun je technieken gebruiken om die emoties een goede richting te geven.
1. Gebruik mindfulness
Mindfulness is een manier om in het hier en nu te leven en ook om meer afstand van je emoties te kunnen nemen.
Er is bijvoorbeeld een vorm van mindfulness meditatie waarbij je elke gedachte die in je opkomt benoemd, zoals een gedachte over een gebeurtenis bij je familie noem je familie en de emotie die daarbij hoort, zoals liefde of bij een minder leuke gedachte: irritatie, woede, teleurgesteldheid. Vervolgens ga je weer verder met je meditatie en het observeren van je gedachten in plaats van het beleven van je gedachten.
Uit onderzoek dat in 2016 is uitgevoerd blijkt ook dat mindfulness training naast een dialectische gedragstherapie de resultaten kunnen versterken(1). De klachten kunnen er dus significant door verminderen.
2. Mediteer 10 minuten per dag.
Naast dialectische gedragstherapie krijgen mensen met borderline ook tips om met hun levensstijl de klachten van borderline te verminderen. Een manier om de klachten te verminderen is door stress management. Een stap hierin is het gebruik van meditatie.
10 minuten mediteren per dag kan namelijk al ontzettend veel doen om de stressniveau’s te verlagen.
Daarnaast blijkt uit onderzoek dat is uitgevoerd in 2016 dat de liefdevolle vriendelijkheidsmeditatie het accepteren van de situatie, mindfulness en zelfcompassie voor mensen met borderline bevordert en dat zelfkritiek er juist door vermindert (2).
3. Volg een yogales
Y
oga is een ontspannings- en bewegingstechniek die veel gebruikt wordt en ook voor mensen met psychische klachten een oplossing kan zijn. In 2005 is het effect van een yogales op de stemming onderzocht bij mensen met stemmingsproblemen, zoals mensen met extreme depressies, bipolaire stoornissen, schizofrenie en nog 20 andere soorten stoornissen en ook mensen met borderline.
Tijdens deze yogales ligt de focus op het strechen van spieren en om dit mindful te doen. Je voelt dan hoe je lichaam beweegt om langzaam met de ene vloeiende beweging naar de volgende pose te gaan. Aan het eind werden er ontspannende poses gebruikt, zoals de pose van het lijk.
Uit het onderzoek bleek dat het volgen van een yogales een positief effect had. Vijf negatieve emoties, zoals depressieve gedachten, angsten, woede en verwarring werden verminderd door de les. Ook na het volgen van meerdere lessen bleven de positieve resultaten staan (3).
4. Eet gezond
Uit onderzoek blijkt dat het eten van gezonde voeding, met omega 3 en voldoende vitaminen en mineralen, ook goed zijn voor de hersenen. Door gezond te eten zorg je er ook voor dat je hersenen de voedingsstoffen krijgen die ze nodig hebben om goed te functioneren.
Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat omega 3 kan helpen (4). Omega 3 is onder andere te vinden in olijfolie, vis en noten. Daarnaast kun je ook supplementen nemen. Overleg altijd met je arts voordat je supplementen gebruikt.
5. Houd een dag- en nachtritme vast
Slapen is ontzettend belangrijk voor je hersenen. Dit is het moment waarop ze tot rust komen en de indrukken van de dag verwerken. Door tussen de 7 en 10 uur per nacht te slapen zorg je ervoor dat je hersenen zich weer kunnen opladen voor de volgende dag.
Uit onderzoek blijkt dat mensen met borderline meestal minder slapen dan de gemiddelde persoon. Dit kan een verklaring zijn voor de klachten (5).
6. Vermijd stress
Te veel werk, te veel afspraken; er zijn veel redenen waarom je last kunt krijgen van stress. Om minder last te hebben van borderline is het belangrijk om stress te vermijden of te verminderen. Probeer daarom een werkomgeving te creëeren die voor jou werkt en niet te veel stress oplevert.
7. Sport regelmatig
Sporten is belangrijk om minder last te hebben van stress. Regelmatig sporten kan ervoor zorgen dat adrenaline en andere stresshormonen uit je lichaam worden gewerkt waardoor je hier minder last van hebt. Dagelijks wandelen, eventueel mindful, en een paar keer in de week fanatiek sporten kan al goed helpen. Ook yoga hoort bij sport, dus dat is mooi meegenomen.
Borderline is een aandoening waarbij emoties vaak versterkt worden en langdurig kunnen blijven. Vooral bij negatieve emoties kan dit vervelende gevolgen hebben. Daarom is het belangrijk om met mindfulness, rust, regelmaat en een gezond voedingspatroon te proberen om de klachten te verminderen.
Wil je meer weten over mentale technieken om je eigen leven, of dat van anderen, te verbeteren? Kom dan eens naar een seminar of bekijk de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.
Bronnen:
http://link.springer.com/article/10.1007/s12671-016-0492-1
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/cpp.2000/abstract
http://psycnet.apa.org/journals/prj/28/4/399/
http://ajp.psychiatryonline.org/doi/abs/10.1176/appi.ajp.160.1.167
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/016503279090078M
