Hypnose voor anesthesisten: Mensen verdoven zonder paniek
30 januari 2024 
4 min. leestijd

Hypnose voor anesthesisten: Mensen verdoven zonder paniek

Vroeger, en dan hebben we het over meer dan 100 jaar geleden, was hypnose vaak de enige verdoving die mensen konden krijgen voor een operatie. Gelukkig zijn die tijden weer voorbij, maar betekent dit dat hypnose helemaal geen rol meer speelt voor anesthesisten?

Nee, dat nu ook weer niet.

Sterker nog, er wordt nu alweer meer dan 20 jaar onderzoek gedaan naar hypnose voor operaties en hieruit blijkt dat dit zeker kan werken als verdoving. Hoewel we het begrijpen dat je op meer wilt kunnen rekenen dan alleen de hypnotische staat die je kunt opwekken bij mensen voordat ze onder het mes gaan.

Hypnose kan zelfs invloed hebben op hoe het hart reageert op stress, een belangrijke factor tijdens medische ingrepen.

Daarnaast is er ook veel bewijs dat het toepassen van hypnose rond de periode van de operatie de patiënt helpt om kalm te blijven voor de operatie, minder anesthesie nodig te hebben, minder pijn te hebben, de procedure sneller te laten verlopen en het helpt om na de operatie weer sneller op de been te zijn.

Er zijn drie manieren waarop hypnose gebruikt kan worden door anesthesisten:

  1. Bij kleine procedures als enige verdoving bij cliënten die heel makkelijk in hypnose gaan.
  2. Als toevoeging naast lokale of volledige verdoving.
  3. Als toevoeging voor of na de operatie[1], zodat de cliënt kalm blijft en bijvoorbeeld minder last heeft van angst voor naalden of pijn.

Hypnotherapie naast lokale verdoving

Bij hypnotherapie naast lokale verdoving is het vaak vooral het doel om de cliënt rustig te houden, zodat de chirurg kan doen wat nodig is. Denk hierbij aan het nemen van een biopt voor verder onderzoek of het zetten van hechtingen.

Ook bij een bronchoscopie, longonderzoek, kan hypnose helpen om bijvoorbeeld minder last te hebben van kuchen[2].

Als anesthesist, of verpleger, kun je de cliënt in hypnose brengen en vervolgens suggesties geven over bijvoorbeeld het wel of niet voelen van de naald. Ook alerte hypnose is mogelijk, waarbij je de suggesties geeft zonder iemand eerst bewust in hypnose te brengen.

Geleide visualisaties helpen mensen om hun gedachten van de procedure af te houden en om te ontspannen.

Zo kun je suggesties geven zoals:

Verpleger/anesthesist: “Vind je het strand leuk?”

Patiënt: “Ja”

Verpleger/anesthesist: “Stel je maar eens voor dat je lekker met je blote voeten over het strand loopt. Het zand tussen je tenen, de bries op je gezicht, de frisse zoute geur van de zee. Heerlijk.”

In dit voorbeeld controleer je eerst of het beeld dat je wilt gebruiken past bij de cliënt, door te vragen of die het leuk vindt. Je weet immers nooit of iemand ooit iets naars heeft meegemaakt op het strand waardoor die het verschrikkelijk vindt.

Daarom eerst even checken en dan kun je verdergaan met de geleide visualisatie waarin je mensen hun verbeelding aanspreekt door het voorstellingsvermogen van de zintuigen te prikkelen. Door het gevoel tussen de tenen te beschrijven, de geur van de lucht, de bries in het haar. Al die gevoelens voorstellen zorgt ervoor dat de cliënt zich daarop focust, en niet op waar de chirurg mee bezig is.

Hypnotherapie naast volledige narcose

Volledige narcose is voor veel mensen heel eng. Ze hebben dan helemaal geen controle meer, en dat kan voor sommige mensen lastig te verkroppen zijn. Die willen eigenlijk precies weten wat je gaat doen en wanneer. Als het mogelijk zou zijn zouden ze zichzelf willen opereren, terwijl de chirurg zegt wat er moet gebeuren 😉.

Angst voor het proces, angst voor pijn als ze wellicht toch onverwacht wakker worden. Je hebt het vast wel eens meegemaakt dat iemand voor een operatie helemaal van slag was en niet wilde of kon kalmeren. In plaats van het extra shotje rustgevers kan hypnose dan ook een rol spelen.

Het geven van hypnose, of hele korte hypnotherapie, voor de operatie kan helpen om dit soort angsten te verminderen en om mensen kalm te houden. Dit is al onderzocht in Frankrijk, Indonesië en de Verenigde Staten waar naar voren kwam dat dit een positieve invloed heeft op het hele proces en zelfs de periode na de operatie, mensen ervaren dan minder postoperatieve pijn[3].

Onderzoek naar vrouwen met borstkanker gaf dezelfde resultaten. Het had echter geen invloed op misselijkheid door de operatie[4]. Dat kan echter ook hebben gelegen aan de suggesties die zijn gegeven. Hypnose kan namelijk in andere situaties wel gebruikt worden om misselijkheid tegen te gaan. Wellicht is dat nog iets wat te onderzoeken valt met suggesties gericht op misselijkheid voorkomen.

Hypnose voor pediatrische procedures

Voor kinderen is het extra belangrijk dat alles goed gaat, omdat ze anders last kunnen krijgen van acute of chronische pijn doordat er tijdens procedures iets misgaat. Kinderen hebben ook baat bij hypnose voor medische ingrepen[5].

Acute pijn en stress is vaak een probleem bij medische procedures met kinderen. Hypnotherapie kan dan een rol spelen om kinderen te kalmeren en angst voor de procedure te minimaliseren. Dit heeft ook voordelen voor het herstel, en dat kinderen daarna weer gewoon leuk mee kunnen doen met school en hun sociale leven.

Als er niets aan de pijn en stress wordt gedaan bij een wond of ander medisch probleem, kan dit ervoor zorgen dat er meer ontstekingen ontstaan dan nodig is. Het helingsproces kan langer duren en patiënten kunnen zich minder goed houden aan de aanbevelingen van een arts, anesthesist of verpleegkundige.

Kleinere problemen, zoals angst voor naalden kunnen ook worden overwonnen met hypnose.

Tevens wordt hypnose veel gebruikt bij oncologische procedures voor kinderen.

Vergeleken met volwassenen is het ook makkelijker om kinderen te helpen met hypnose, omdat ze vaker nieuwe dingen willen leren, een levendige fantasie hebben en in het algemeen meer openstaan voor suggesties. Vooral kinderen tussen de 7 en 9 jaar zijn erg goed te hypnotiseren.

Hypnose leren voor medische hypnose

Mensen helpen met hypnose in een medische omgeving hoeft niet heel moeilijk te zijn, maar de basiskennis van hypnose is wel van belang. Goed inzicht in lichaamstaal en kleine signalen die mensen geven kunnen het verschil maken tussen het geven van succesvolle suggesties of suggesties die alleen maar tegen je werken en alles vertragen en lastiger maken.

De eerste opleiding bij het Hypnose Instituut Nederland helpt je om de basis onder de knie te krijgen, goed inzicht te hebben in de lichaamstaal van de cliënt en hoe je goede suggesties geeft die mensen helpen om te ontspannen.

Wil je meer weten over hypnose en wat je er allemaal mee kunt? Kom dan eens naar de gratis online masterclass.

Of schrijf je direct in voor een van onze evenementen of opleidingen.

Bronnen:  

Over de schrijver
Edwin Selij is eigenaar en oprichter van Hypnose Instituut Nederland en geeft trainingen in Hypnose. Hij is auteur van de boeken 'Je hebt het niet je doet het' en 'Breek Je Vrij!' en komt regelmatig op radio en TV om te praten over hypnose. Hij is de nummer 1 Hypnose Trainer van Nederland en geeft al jaren hypnose trainingen. Hij was de eerste in Nederland die moderne hypnotherapie via livestream ging onderwijzen.
Reactie plaatsen