Narcose is eigenlijk kort voor “onder narcose” zijn. Je bent dan volledig verdoofd zodat een chirurg je kan opereren zonder dat je hier de pijn van krijgt. Narcose krijg je met verdovende medicatie die ervoor zorgt dat je bewusteloos raakt en dat je je niet kunt bewegen tijdens de operatie. Dit voorkomt dat je plotseling beweegt en de voorwerpen die tijdens een operatie gebruikt worden per ongeluk ernstige schade aanrichten. Daarbij herinner jij je er ook niets van als het op de juiste manier wordt uitgevoerd. In dit blog ga ik dieper in op wat narcose is, hoe hypnose kan helpen en of hypnose het zelfs helemaal kan vervangen.
Hoe werkt narcose?
Je hebt lokale en algehele narcose. Bij lokale narcose worden de signalen die je zenuwen kunnen doorgeven geblokkeerd waardoor je op die plek niets voelt. Dit wordt vaak gebruikt bij de tandarts en als ruggenprik tijdens de bevalling waardoor die relatief pijnloos is.
Er zijn ook operaties waarbij het beter is dat je helemaal onder narcose bent. In dat geval krijg je medicatie die ervoor zorgt dat je bewusteloos raakt en dat je ook geen psychische reactie krijgt wanneer er in je gesneden wordt. Zo maakt je lichaam dan minder of geen stresshormoon aan en blijven je bloeddruk en hartslag stabiel.
Omdat je zo bewusteloos raakt dat je op den duur tijdens de operatie ook kunt stoppen met ademhalen word je meestal aan beademingsapparatuur gelegd zodat je de operatie eenvoudig overleeft. Je krijgt hiervoor een flexibele buis in je luchtkanaal, hierdoor kun je een beetje last hebben van je keel na de operatie[1].
Over het algemeen wordt propofol gebruikt voor algehele narcose, voor het induceren en houden van de narcose. Daarbij kun je ook slaapmiddelen toegediend krijgen en spierverslappers. Dit zijn meestal betablokkers.
Als je allergisch bent voor het narcosemiddel kun je ook ketamine krijgen, maar daar kun je van gaan trippen (over het algemeen een leuke trip, zeker bij kinderen).
Na de operatie heb je wel pijn van de wond, meestal krijg je hier morfine tegen.
Bijwerkingen van narcose
Als je bent bijgekomen uit narcose kun je nog wel een tijdje last houden van bijwerkingen, die zijn onder andere:
- Duizeligheid
- Verwarring
- Geheugenverlies (amnesie)
- Moeite met plassen
- Blauwe plekken of pijn waar je een infuus had
- Misselijkheid
- Overgeven (vrijwel direct na het wakker worden)
- Trillen
- Je koud voelen
- Pijnlijke, hese keel door de beademing
Bij lokale verdoving door middel van een ruggenprik kun je gedeeltelijk verlamd raken als die verkeerd is ingebracht.
Bijwerkingen op de lange termijn
Mocht je 1 op die 30.000 mensen zijn die enigszins iets meekrijgt van de operatie, meestal geluid en verder niets, dan kun je hier toch een trauma aan overhouden. Je verwacht natuurlijk niet dat dat gebeurt en dit kan dus ontzettend schokkend zijn.
Narcose met hypnose
James Braid was de eerste man die hypnose gebruikte tijdens chirurgie rond 1840 toen vooral drank en opiaten gebruikt werden als verdoving. Omdat dit niet altijd voorhanden was, zoals bij een spoedklus, experimenteerde hij met de mentale staat waarin mensen zijn en of hij die op de een of andere manier kon veranderen. Dit was ontzettend succesvol.
Omdat er inmiddels andere verdovende middelen zijn is hypnose weer wat “uit” geraakt, maar nu steeds meer mensen niet onder invloed willen zijn van medicatie of last willen hebben van bijwerkingen wordt het weer populairder. Het feit dat hypnose op zich geen geld kost helpt ook mee.
Hypnose wordt al gebruikt in ziekenhuizen om ervoor te zorgen dat je kalm bent voor een operatie en om het herstel na de operatie te bevorderen.
Bij bevallingen wordt ook aangeraden om hypnose te gebruiken voor meer controle en pijnbestrijding. Dit kan natuurlijk naast de andere lokale verdoving[2].
Kinderen worden vaak volledig onder narcose gebracht omdat ze vaak maar lastig kunnen stilzitten. Uit onderzoek blijkt echter dat lokale verdoving met hypnose voor kinderen tussen de 6 en 16 jaar ook heel goed kan werken tegen angst en om de pijn te bestrijden. Hoe meer voordeel de behandeling had, hoe beter te hypnotiseren de kinderen waren[3].
Hypnose kan heel goed voor en na algehele narcose worden gebruikt en naast lokale verdoving.
Hypnotische narcose
Bij kleine ingrepen en bij mensen die goed hypnotiseerbaar zijn kun je zelfs de operatie uitvoeren met alleen hypnose als “verdovingsmiddel”[4].
Anesthesisten en hypnose
Dus hypnose bij een operatie is zeker een optie, maar hoe staan de mensen die de verdoving of hypnose dan zouden moeten induceren hiertegenover? Uit een onderzoek onder anesthesisten, opleiders en assistenten van anesthesisten kwam naar voren dat ongeveer 30% kennis heeft van hypnose en dat 70% aangaf dat hun kennis onder gemiddeld was of gewoon niet bestond.
Ongeveer 42% van de respondenten vond dat positieve hypnotische suggesties een plaats hebben bij de klinische anesthesie. Ongeveer 41% gaf aan dat redenen om hypnose niet toe te passen bij het verdoven van mensen was dat het te veel tijd kost en dat je hiervoor een speciale training moet volgen. Maar 2% van de respondenten gaf aan dat hypnose niet gebruikt kon worden bij anesthesie.
Het onderzoek laat wel zien dat een hele grote meerderheid van de anesthesisten openstaat voor positieve suggesties, nog meer dan hypnose zelfs[5]. Maar dit kan natuurlijk wel beter overkomen met hypnose.
Hoe werkt hypnose voor narcose?
Voor de narcose helpt hypnose vooral om de angst voor narcose weg te nemen. Dit wordt onder andere gedaan door de positieve suggesties. Wat deze suggesties zijn hangt af van je overtuigingen over narcose of over de operatie.
Deze suggesties helpen je om kalm te blijven en om stress te verminderen waardoor de narcose effectiever is en je beter verdoofd raakt. Je hebt dan vaak minder medicatie nodig, je hebt na de operatie minder last van misselijkheid en je hebt minder last van vermoeidheid.
De suggesties kunnen bijvoorbeeld zijn:
“Je lichaam doet alles om beter te worden.”
“De operatie helpt je lichaam om beter te worden.”
“Ziek zijn betekent dat je lichaam hard aan het werk is om je gezonder te maken.”
Dit zijn slechts voorbeelden van positieve suggesties. Afhankelijk van jouw overtuigingen over je aandoening, operatie of narcose kun je andere suggesties krijgen voor de operatie.
Daarnaast kan hypnose voor een operatie je helpen met ontspannen. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan met een geleide visualisatie over lekker in slaap vallen en in veilige handen zijn.
Hoe werkt hypnose áls narcose?
Bij hypnose als narcose of in combinatie met narcose is het heel belangrijk dat je goede focus hebt om in zelfhypnose te blijven. Het is nu vooral het doel dat je stil blijft liggen en controle uitoefent over je gevoel van pijn.
Voor zelfhypnose is het belangrijk om goed te ontspannen. Je ontspant bewust je spieren, zorgt voor een gelijkmatige ademhaling en sluit je ogen. Sommige mensen merken in hun trance op dat ze eigenlijk naar boven kijken terwijl ze hun ogen gesloten hebben.
Je kunt vaak ook nog een mp3 beluisteren om de zelfhypnose beter vast te houden.
Daarnaast kun je visualiseren hoe je toch controle hebt over de pijn. Dit wordt vaak gedaan door te oefenen met het controleren van een soort volumeknop of iets dergelijks.
Dit is iets wat je goed kunt combineren met een ingreep mét lokale verdoving.
Hypnose na de narcose
Na de narcose kom je bij en kun je nog even gedesoriënteerd zijn. Die desoriëntatie kan best spannend zijn en in dat geval kan hypnose je helpen om kalm te blijven. Dit wordt vaak gedaan door een geleide visualisatie waarbij je wakker wordt op een prettige plaats waar jij je helemaal veilig voelt.
Hypnose en narcose is dus een combinatie die voor veel anesthesisten best logisch is. Op het moment wordt nog wel aangeraden om altijd minimaal lokale verdoving te hebben en bij sommige grotere operaties is volledige narcose gewoon het beste.
Wil jij echter liever geen verdoving of niet helemaal verdoofd raken, dan kun je best bij het ziekenhuis vragen of ze bekend zijn met hypnose en of dat ook ingezet kan worden.
Wil je meer weten over hoe hypnose werkt en of jij mensen onder hypnose kunt brengen? Kom dan eens naar de hypnose playshop. Wil je gelijk technieken leren waarmee je mensen kunt helpen omgaan met pijn of andere problemen? Meld je dan gelijk aan bij een van onze opleidingen. Vraag naar de online mogelijkheden als dat beter bij je past.
[1] https://www.livescience.com/33731-anesthesia-work.html
[2] https://journals.lww.com/mcnjournal/Abstract/2002/11000/Self_Hypnosis__Alternative_Anesthesia_for.7.aspx
[3] https://psycnet.apa.org/record/2006-05891-007
[4] https://europepmc.org/abstract/med/27575449
[5] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00029157.2015.1136589
