Met de komst van internet is eigenlijk ook de term onderbuikgevoelens veel meer gebruikt dan vroeger. Dit kan komen doordat we nu veel meer informatie krijgen dan voordat het internet bestond. Je kunt nieuws nu overal vandaan halen en door de komst van social media krijg je ook sneller lokale en kleinere nieuwsfeitjes mee die je toch weleens een raar gevoel in de onderbuik kunnen geven.
Wat deze onderbuikgevoelens zijn en of je er wat mee moet doen of ze juist moet negeren is iets waar ik in dit artikel meer aandacht aan besteed.
We kunnen inmiddels zoveel nieuws lezen dat we soms door het nieuws niet meer weten wat het nieuws is. Om je een voorbeeld te geven als je mensen vraagt hoeveel dieren van elke soort Mozes op de ark heeft gezet zeggen de meeste mensen 2, maar mensen die iets beter nadenken zeggen 0. Want uiteindelijk was het Noah.
Inmiddels krijgen we zoveel feiten om onze oren geslingerd dat het ene verhaal in je gedachten vervlochten kan raken met het andere verhaal. Dit wordt ook wel cognitieve bias genoemd. Je hebt de feiten niet meer goed of compleet en kunt daardoor tot onlogische antwoorden komen of een beslissing maken op feiten die er niet zijn.
Aan de andere kant kan dit ook weer zorgen voor cognitieve dissonantie. Dat is het gevoel dat een bepaalde communicatie uiting je kan geven als dit niet strookt met jouw overtuigingen.
Cognitieve dissonantie
Cognitieve dissonantie wordt bijvoorbeeld vaak opgeroepen door mensen die bezig zijn met overtuigende communicatie, zoals om mensen te laten stoppen met roken.
Roken is dodelijk.
Deze uitspraak kan voor mensen die roken een nare uitspraak zijn die voor onderbuikgevoelens zorgt. Hun gedrag is opeens dodelijk en daaraan herinnerd worden voelt niet goed.
Er zijn twee manieren waarop je kunt reageren op cognitieve dissonantie door zo’n uitspraak.
- Je stopt met roken.
- Je zet andere overtuigingen over roken in gedachten tegenover deze uitspraak om de kracht ervan te verminderen.
Mensen die niet stoppen met roken geven bijvoorbeeld vaak aan dat ze door roken minder last hebben van stress en dat dat ook goed is omdat stress op de lange termijn ook niet gezond is.
Meestal gaan ze er dan aan voorbij dat technieken zoals meditatie en mindfulness stress ook verminderen binnen 2 minuten en dat die technieken niet dodelijk zijn terwijl een sigaret opsteken wel dodelijk is.
Het nieuws kan je ook een onderbuikgevoel geven door dissonantie. Dingen die gebeuren in de samenleving kunnen bijvoorbeeld niet stroken met de overtuigingen die jij hebt over dat nieuwsonderwerp.
Als jij bijvoorbeeld een feminist bent en je leest opeens dat mannen best wel veel doen in het huishouden. Kan dat voor dissonantie zorgen. Hetzelfde geldt voor slecht nieuws, zoals het uitbreken van branden of zoals de kindermoordenaar in Duitsland.
Als je last krijgt van cognitieve dissonantie door het nieuws kun je jezelf de volgende vragen stellen:
- Uit welke bronnen haal ik mijn nieuws?
- Waarom vind ik deze bronnen betrouwbaar?
- Hoe zorgen deze bronnen eventueel voor een incompleet beeld?
- Hoe zorgen mijn overtuigingen ervoor dat ik geloof wat in dit nieuwsbericht of in deze nieuwsbron staat?
- Ben ik gekwalificeerd genoeg om iets over dit nieuws te zeggen?
Een krant is meestal een betere bron van nieuws dan een blog waarin iemand zijn mening vertelt. Een mening is uiteindelijk iets anders dan een feit. Dus bepaal voor jezelf of je nu een mening van iemand aan het lezen bent of dat je echt nieuws leest.
Uit welke bronnen wordt het nieuws gehaald. Worden er cijfers uit het CBS bij gehaald? Is er een expert aan het woord? Worden alle kanten van het verhaal vertelt of hoor je eigenlijk maar iets uit 1 bron en niets van een andere bron?
Een incompleet beeld wordt bijvoorbeeld veroorzaakt als er geen duidelijke controleerbare feiten worden verteld en als er maar 1 bron wordt aangehaald in een verhaal met meerdere spelers.
Je overtuigingen zijn erg belangrijk voor het ontstaan van dissonantie. Je overtuigingen zijn ook van belang voor het nieuws dat je gelooft. Over het algemeen willen mensen vaak nieuws lezen dat hun overtuigingen bevestigd en als dat niet zo is wordt het meestal genegeerd, want dissonantie.
Google houdt hier ook rekening mee waardoor je bij zoekresultaten vaak alleen resultaten krijgt die passen bij sites die jij bekijkt en waardoor je niet snel geconfronteerd wordt met nieuws of feiten die zorgen voor een naar gevoel.
Kriebel in de onderbuik door stressreactie
Soms kan nieuws voor een stressreactie zorgen waardoor je een raar gevoel in je buik krijgt. Dit komt doordat je lichaam dan adrenaline vrijmaakt voor je vecht-, vlucht-, bevriesreactie. Daarnaast hebben je hersenen en spieren dan zuurstof nodig en dat is precies wat adrenaline doet, namelijk het bloed met zuurstof weghalen waar het niet nodig is en verplaatsen naar waar het wel nodig is.
Meestal betekent dit dat het bloed bij je buik en darmen weggaat en juist naar je benen, armen en hersenen gaat. Deze verplaatsing van het bloed zorgt voor de stressreactie.
Dit kan ook zorgen voor dat jeukende gevoel in je armen als je eigenlijk heel graag iemand wilt slaan.
Tips om minder last te hebben van het nieuws
Als je erg veel last hebt van het nieuws en daar stress van krijgt zijn er een aantal dingen die je kunt doen.
Tip 1: Gebruik mindfulness
Als je last krijgt van het nieuws en het je gedachten gaat overheersen is het belangrijk om hier iets mee te doen. Voor de meeste mensen geldt dat nieuwsberichten geen invloed op hun leven hebben. Je kunt bijvoorbeeld erg van streek raken over nieuwsberichten van brand in een boerderij, maar als jij geen boerderij hebt of er niet in de buurt woont heeft het meestal geen effect op jouw leven.
Probeer daarom met je aandacht in je eigen leefomgeving te blijven. Door bewust contact met je lichaam en je directe omgeving, die je kunt zien, voelen en ruiken, te maken zorg je ervoor dat je leven zich vooral om je heen afspeelt en je jouw gevoelens baseert op wat jij zelf meemaakt in plaats van wat je leest in de krant. Dit is goed te doen met mindfulness.
Tip 2: Beperk het aantal nieuws momenten op een dag
Ken je dat, je bent aan het werk en opeens zit je op een nieuwssite of op een blog dat over de politiek of het milieu gaat. Je hartslag versnelt en je bent weer woedend op de maatschappij. Sommige mensen hebben een beetje last van een nieuwsverslaving. Dit is ook iets waar de meeste nieuwssites op inspelen, dat het van levensbelang is om altijd op de hoogte te zijn van het laatste nieuws.
Zo’n balkje onder in beeld bij nieuwszenders die elke keer in een zin iets van nieuws proberen te vertellen speelt hier bijvoorbeeld op in.
Meestal is dit niet het geval en anders krijg je wel een SMS van de overheid. Beperk daarom het aantal nieuwsmomenten op een dag. Bijvoorbeeld voor na het werk zodat jij je kunt focussen op waarmee je bezig bent.
Tip 3: Mediteer
Mediteren is ontzettend belangrijk om minder last te hebben van stress. Bovendien oefen je met mediteren ook hoe je lichaam invloed kan hebben op je emoties. Deze techniek kun je dan de hele dag gebruiken om te kalmeren.
Door dagelijks elke ochtend 10 minuten te mediteren voorkom je dat je te veel stress opbouwt.
Tip 4: Schrijf dagelijks 3 positieve dingen op
De positieve kant van situaties inzien is niet iets wat veel mensen automatisch kunnen. We zien vaak eerder beren op de weg dan een schattige teddybeer. Om jezelf te trainen om meer de positieve kant van nieuws te bekijken, en van andere delen van je leven, kun je dagelijks 3 positieve dingen die die dag gebeurd zijn opschrijven.
Bijvoorbeeld:
- De bloemetjes in mijn tuin waren vandaag extra mooi.
- Acteur B is toch maar mooi super oud geworden.
- Het was leuk om een praatje te maken bij het koffieautomaat.
Door dit dagelijks te doen, bijvoorbeeld elke avond, ga je jezelf ook trainen om meer positieve dingen te zien. Je kunt ook meer dan 3 positieve punten opschrijven om jezelf echt uit te dagen. Je zult zien dat je dan vaak met een positievere mindset bezig bent met de dingen die je doet.
Onderbuikgevoelens door het nieuws kunnen heel vervelend zijn, maar hebben meestal een beschermende functie. Je wilt bijvoorbeeld voorkomen dat naar nieuws jou ook overkomt. Toch speelt het meeste nieuws zich niet in jouw dagelijkse leven af. De stappen die je kunt zetten zijn hooguit goed besluiten op wat voor politieke partij je gaat stemmen tijdens verkiezingen en je vooral focussen op dingen die zich echt plaatsvinden in je eigen leven. Dit kan door mindfulness, het zien van nieuws te beperken en door jezelf te trainen om positief te denken.
Wil je meer weten over mentale technieken die jouw leven prettiger kunnen maken? Kom dan eens naar een workshop of seminar en bekijk de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland. Deze zijn ook erg nuttig als je juist andere mensen dan jezelf wilt helpen.
Bronnen:
http://www.kensho.io/blog/blog/how-to-handle-media-hypnosis-and-cognitive-dissonance