Soms wordt het je verweten dat je introvert bent. Altijd stil, maar dat is eigenlijk helemaal niet waar jij last van hebt. Je wilt van alles zeggen. Je hebt echt wel wat te zeggen, maar dat is op de een of andere manier iets wat je niet durft. Misschien ben je bang dat wat je te zeggen hebt niet relevant is waardoor je dom overkomt, maar als je dom was dan had je waarschijnlijk al niet in de vergadering gezeten. Door juist niets te zeggen kan er een verkeerd beeld over je toewijding aan de organisatie, waar de vergadering ondersteuning aan biedt, ontstaan.
Op die manier kan spreekangst je tijdens het dagelijks leven ontzettend in de weg zitten. Spreken is belangrijk in bijna elke branche. Niet alleen docenten moeten vaak voor een groep staan, ook andere professionals worden vaak gevraagd om een presentatie te geven, zelfs in beroepen waar je het niet altijd verwacht. Daarom ga ik in dit artikel in op wat spreekangst is en hoe je jouw spreekangst kunt overwinnen.
Spreekangst
Spreekangst is de angst om op publieke plaatsen te spreken. Je kan bijvoorbeeld bang zijn om een presentatie te geven of je durft het niet aan om je eigen inbreng te geven tijdens een vergadering. Sommige mensen vinden het ook eng om de straat op te gaan omdat ze dan door een vreemde aangesproken kunnen worden, zoals dat iemand je de weg vraagt. Symptomen van spreekangst zijn dan ook:
- Intense angst voor of tijdens het spreken met een groep.
- Het vermijden van situaties waarbij er voor een groep gesproken moet worden.
- Fysieke stress, misselijkheid en paniekaanvallen in de bovengenoemde omstandigheden.
De fysieke reactie krijg je door de vecht, vlucht of bevries reactie van je lichaam in de stressvolle situatie van spreken voor een groep. Door die stressreactie kun je ook nog eens gaan stotteren of andere problemen hebben om te spreken.
Dit verergert op dat moment de stress reactie die het lichaam afgeeft.
Gelukkig ben je niet de enige die in enige mate last heeft van spreekangst. Uit onderzoek blijkt namelijk dat 75% van de mensen, dat is 3 van de 4, het wel spannend vindt om iets te zeggen tegen een groep. Toch is het maar een klein percentage dat zich door die angst zodanig laat beïnvloeden dat ze echt last krijgen van hun spreekangst.
Want waar zijn we dan allemaal zo bang voor? Wat kan er met ons gebeuren?
In eerste instantie krijg je angsten over wat anderen over je denken, bijvoorbeeld dat je zwak bent of een idioot. Je bent bang dat als je jouw angst laat zien je door de mand valt en je afgewezen wordt.
Spreekangst en overleven
De angst ligt hem in het overlevingsinstinct van de mens. We zijn namelijk sociale dieren. Onze voorouders konden alleen overleven door samen te werken. Buiten de groep vallen door gedrag kon dus dodelijk zijn.
Maar dat is een tijd die we al voorbij zijn. Een keer iets verkeerd zeggen betekent nu niet direct dat je in de jungle gedropt wordt en je maar moet redden tussen de apen en tijgers. Zeker in Nederland kan je weinig gebeuren als je wat verkeerd zegt wat betreft overleving in vergelijking met de tijden dat de sabeltandtijger nog onze grootste vijand was. De angsten zijn gebaseerd op instincten die niet meer van toepassing zijn in de huidige maatschappij.
Spreekangst overwinnen tips
Juist daarom is het zo belangrijk om je spreekangst te overwinnen. Ten eerste is het nergens voor nodig om angstig te zijn en ten tweede kun je een beter leven leiden door je spreekangst te overwinnen. Misschien kom je er wel achter dat wat jij hebt te vertellen heel interessant is voor de groep en er juist goed op wordt gereageerd. Sterker nog, door je spreekangst te overwinnen heb je een voorsprong op 75% van je collega’s die hun mond houden [1].
Daarom heb ik een paar zelf-hypnose tips die je helpen om je spreekangst te verminderen.
Ontspan
Voor een hypnose en ook voor een presentatie is het belangrijk om je te ontspannen. Probeer even in het nu te leven in plaats van in gedachten fouten te maken tijdens de presentatie. Haal diep adem. Adem door je neus in en door je mond uit. Voel het gewicht van je lichaam en het contact dat je maak met de vloer waarop je staat of de stoel waarin je zit. Focus je op je ademhaling en je lichaam en verder nergens op.
Door deze ontspanningsoefening raak je lichamelijke stressklachten kwijt. Je zult merken dat jij controle hebt over je lichaam in plaats van dat je lichaam controle heeft over jou.
Je IK sterker maken
Door de ontspanningsoefening merk je al dat je angsten sneller opzij gezet kunnen worden dan je dacht. Tijdens een zelf-hypnose ontspan je ook. Je gaat op bed liggen of op een comfortabele stoel te zitten. Je ontspant dan weer eerst en zegt tegen jezelf:
“Ik ben me bewust van mijn angsten, maar die kan ik opzij zetten. Ik kan ontspannen en focussen zelfs als ik me bewust ben van alles wat er om mij heen gebeurt. Ik ben sterker dan mijn angst.”
Mocht je tijdens een sociaal moment een paniek aanval krijgen. Ontspan dan even door diep adem te halen en herhaal in gedachten voor jezelf:
“Ik ben me bewust van mijn angsten, maar die zet ik nu opzij. Ik heb betere dingen te doen dan bang zijn.”.
Spreekangst voor een presentatie en vergadering
Om spreekangst voor een presentatie te verminderen kun je alle bovengenoemde tips ook gebruiken. Vooral het ontspannen voor de presentatie en tijdens de presentatie als het je even te veel wordt kan je helpen. Als je tijdens de presentatie paniek krijgt adem dan even twee keer goed in en uit. Als je dan naar de groep kijkt let alleen op mensen die naar je glimlachen of knikken en negeer de rest.
Een goede voorbereiding
Voor een presentatie kun je spreekangst verminderen door een goede voorbereiding. Wat kan helpen is dat je meer weet over het onderwerp dan dat je vertelt tijdens de presentatie. Hierdoor heb je ook minder angst voor de vragen na de presentatie, omdat je echt alles weet over het onderwerp.
Zet een checklist op papier
Voor een vergadering krijg je meestal een uitnodiging met daarbij het doel van de vergadering. Denk van te voren na over hoe jij kunt bijdragen aan de vergadering en zet agendapunten voor jezelf op papier die jij wilt bespreken in de vergadering. Gebruik vervolgens de voorgenoemde technieken om kalm te blijven tijdens de vergadering om jouw punten zo goed mogelijk naar voren te brengen.
Beluister ook deze podcast:
Spreekangst hypnotherapie
Er zijn allerlei soorten therapie tegen spreekangst. Uit onderzoek blijkt wel dat als er hypnose wordt toegepast tijdens de therapie door middel van ontspanningsoefeningen dit beter werkt dan een “normale” cognitieve gedragstherapie. De behandelingen komen beter aan als de persoon met spreekangst eerst in hypnose is voordat de behandeling begint(1).
Voor spreekangst zijn meestal 1 of 2 hypnosebehandelingen genoeg. Een hypnotherapeut kan de volgende technieken gebruiken om de spreekangst te verminderen.
Confrontatie met de angst
Er zijn twee soorten confrontaties met angst een letterlijke confrontatie en een mentale confrontatie. In het geval van een hypnosesessie zal de hypnotherapeut je de strijd aan laten gaan met je eigen angst. Dit wordt dan bijvoorbeeld gedaan door de angst mentaal uit te vergroten. Vervolgens kan de therapeut de persoon met spreekangst technieken aanleren om de angst te verminderen, zodat hij in het ‘echte’ leven de techniek ook kan toepassen zelfs als die persoon een paniek aanval heeft.
Ombuigen van negatieve gedachten
Vooral bij spreekangst bestaat de angst vooral uit vooroordelen van de persoon. De gedachten over wat er kan gebeuren als er iets verkeerd gaat en de gedachte over het eigen kunnen van de persoon met spreekangst kloppen meestal niet.
De eerder genoemde gedachten zoals, als ik faal wijzen ze me af worden dan veranderd naar gedachten, zoals: “Iedereen faalt weleens en dat is niet erg”.
Regressie
De angst voor het spreken voor publiek moet ooit ergens vandaan gekomen zijn. Bij een regressiesessie helpt de therapeut je om naar het moment waar de angst geboren is terug te gaan. Vervolgens wordt er gekeken hoe dat moment jou gevormd heeft en hoe jij tot dan toe telkens nadacht over wat er toen gebeurd is.
Vervolgens wordt er vanuit een ander perspectief naar de gebeurtenis gekeken zodat je nieuwe gedachtes aan dat moment kunt geven. Alleen al door deze techniek kan spreekangst geheel verwijderd worden of zodanig worden verminderd dat de angst voor het spreken gereduceerd wordt tot het niveau van een persoon die er wel normaal mee om kan gaan.
Spreekangst bij leerlingen
In het onderwijs ontwikkelen leerlingen meestal de spreekangst. Het voorkomen en tijdig ingrijpen bij de ontwikkeling van spreekangst is daarom erg belangrijk. Ben jij een docent of begeleid je leerlingen en studenten op een andere manier en wil je met hypnose spreekangst bij leerlingen verminderen? Dan kun je op het Hypnose Instituut Nederland een opleiding volgen over hypnose.
Wil je meer weten over hypnose en handige trics en tools leren? Kom dan eens naar de gratis online masterclass over hypnose.
Of schrijf je in voor een van onze opleidingen.
Pin ook deze handige infographic:
Bronnen:
Integrative CBT for Anxiety Disorders, Alladin, 2015.
