Trauma dissociatie en hypnose: Hoe zit het nu?

Een trauma dissociatie en hypnose is een combinatie om de dissociërende effecten van een trauma teniet te doen. Soms kan een trauma zo heftig zijn dat je mentaal afstand neemt van jezelf. Dan kun je immers doen alsof het jou niet is overkomen, maar iemand anders.

Echter, de traumatische gebeurtenis is op gegeven moment weer voorbij. Het leven gaat door en dat gaat nu eenmaal makkelijker en leuker als je goed met jezelf in verbinding staat.

In dit blogartikel gaan we dieper in op trauma dissociatie en hypnose.

Trauma dissociatie

Dissociatie is een manier om jezelf psychologisch te verdedigen tegen de heftigheid en negatieve emoties die een traumatische gebeurtenis oproepen. Een traumatische gebeurtenis zorgt er namelijk voor dat je heel snel een ongewenste transformatie doormaakt.

Denk aan het verlies van je onschuld als je voor het eerst te maken krijgt met geweld, zeker als dit heftig geweld is.

Opeens blijkt de wereld anders dan je dacht en hiermee omgaan kan heel lastig zijn. Hierdoor verandert niet alleen je beeld van de buitenwereld, maar ook van jezelf.

Jezelf in die nieuwe realiteit. Je hele idee over jezelf en hoe jij functioneert en kunt functioneren in je omgeving verandert plotseling.

Doordat je dingen op een nieuwe manier ziet krijg je ook te maken met een verandering in waakzaamheid, bewustzijn, controle en concentratievermogen. Depersonalisatie is het belangrijkste klinische kenmerk van deze resulterende toestand, die dissociatie wordt genoemd[1].

Je voelt je dus niet meer jezelf en dit kan voelen alsof je niet meer in contact staat met jezelf.

Een trauma gaat dus over meer dan alleen de situatie, het gaat ook over jouw perceptie (kijk) op die situatie.

Als je een trauma niet direct kunt oplossen gebeurt dit vaak onbewust door herhaaldelijk aan het trauma te denken. Dit is bijvoorbeeld het geval als je brein je opeens met de herinnering aan het voorval confronteert. Na elke herinnering kun je de realiteit weer opnieuw hebben ingeschat. Je krijgt nieuwe gedachten, maar dit gaat lang niet altijd goed.

Veel mensen die een trauma niet direct kunnen oplossen krijgen zelfdestructieve gedachten. Ze raken als het ware in de knoop(bron 1).

Je schema in de war

Iedereen heeft namelijk een soort schema, of cognitieve kaart, van zichzelf en de omgeving en hoe alles werkt.

Een trauma is een gebeurtenis die eigenlijk helemaal niet op de kaart past. De realiteit is voor je gevoel opeens offroad gegaan. De achtbaan van het leven, die toch al ups en downs heeft, blijkt tijdens een traumatische gebeurtenis opeens niet eens meer een rails te hebben waar die aan vast zit.

Dit schema is heel uitgebreid en gaat over van alles, zoals je zelfbeeld, je relaties, je locaties, hoe je met iedereen omgaat en hoe mensen met jou omgaan. Je verleden en verwachtingen voor de toekomst. Het is vrij alles omvattend wat in zo’n schema zit.

Eigenlijk passen we dit schema voortdurend aan. Net als een TomTom die je een update geeft, maar als er opeens een hele weg mist of een berg verschijnt (figuurlijk dan he), dan is het lastig om zo’n update door te voeren.

Dan krijg je dus een SYSTEM ERROR.

Je loopt vast en hebt last van de negatieve gevolgen van een trauma, omdat je die gebeurtenis niet kunt plaatsen in je schema.

Om het trauma passend te krijgen in je schema moet je er vaak aan terugdenken. Het kan erop lijken dat je geobsedeerd bent door het trauma.

Vaak kun je ook het gevoel hebben dat het trauma nog niet “over” is en dat je een bepaalde handeling moet doen om het af te sluiten. Zoals dat je toch iets moet zeggen tegen iemand die jou wat heeft aangedaan. Anders is de situatie niet “af”.

Als het lastig is om het trauma een naam te geven, dan zorgt dit ervoor dat je het lastig vindt om met jezelf in contact te blijven en vermindert dit je gevoelens van controle.

Wanneer je je hulpeloos voelt omdat je een situatie niet naar je hand kunt zetten of weg kunt komen, is dit ook traumatisch. Hierdoor kun je ontzettend kwaad worden, maar helaas kan die woede ook leiden tot zelfmoord. (Bel 113 als je met dit soort gevoelens zit).

Het incomplete trauma zorgt er vaak ook voor dat je je minder verbonden voelt met de mensen om je heen.

De combinatie van het   gevoel van verlies van controle, woede (wat zich kan uiten in veel gedrag, of juist heel teruggetrokken zijn) en het verlies van het gevoel van contact zorgt voor de dissociatie.

Tijd en trauma

Daar komt ook nog eens bij dat je perceptie van tijd kan veranderen door het trauma. Iets wat heel traumatisch is, is bijvoorbeeld wanneer je de diagnose van kanker krijgt. 

Een kennis van mij kreeg dit op jonge leeftijd. In de zomer kreeg ze te horen dat ze het had, en in de winter werd ze opeens weer “wakker”. De hele herfst was in de periode van de behandeling langs haar heengegaan, omdat ze in het trauma van de ziekte zat. Ze kwam eigenlijk niet voorbij het punt van het slechtnieuwsgesprek, en pas nadat ze thuis hersteld was, en het hele proces was afgerond, ging de tijd weer normaal lopen.

De tijdsperceptie klopte voor geen meter meer.

Daarbij kan dit niet direct kunnen oplossen van het trauma ertoe leiden dat je een nieuwe persoonlijkheid creëert. Iets wat vaker voorkomt bij mensen met dissociatie door een trauma.

Het is alsof je een ander deel van jezelf nu meer naar de voorgrond haalt, dan wat je normaal aan je omgeving laat zien.

Je normale manier van je sociaal aanpassen werkt bijvoorbeeld niet meer goed, en het alter ego helpt je om je dan toch door een situatie te navigeren.

Je ziet ook vaak dat je je leven indeelt in 2 delen. Je leven voor het trauma en het leven na het trauma. Als je juist een traumatische jeugd hebt gehad, en daarna nog meer traumatische dingen hebt meegemaakt is het vaak toch het eerste trauma wat het meeste invloed heeft gehad.

Om jezelf te beschermen kun je juist dus weer jezelf loskoppelen van jezelf. Het is alsof je jouw ware zelf diep in jezelf stopt, zodat de rest van jezelf jou kan beschermen. (Snap je?)

Alleen dit maakt de verbinding van je interne wereld met de externe wereld nog zwakker.

Hypnose om dissociatie en trauma op te lossen

Zoals je ziet spelen gedachteschema's en zelfs delen van je persoonlijkheid een belangrijke rol in het ontstaan van dissociatie na trauma. Gelukkig zijn dit onderdelen waar een hypnotherapeut je mee kan helpen om alles te ontwarren en er nieuwe gedachten over te krijgen.

Hierdoor stop je met belemmerende repeterende gedachten over het trauma waardoor je niet verder komt, maar kun je de gebeurtenis een plaats geven in het “verhaal” van je leven.

Je kunt het bijvoorbeeld benoemen als plottwist.

Hypnose in combinatie met psychotherapie (cognitieve gedragstherapie) is juist iets wat kan helpen bij mensen die door kindermisbruik of kindermishandeling last hebben gekregen van dissociatie[2].

Wat wel interessant is, is dat mensen die last hebben van dissociatie vaak ook goed te hypnotiseren zijn. Onderzoekers denken dat dit komt doordat hypnose en dissociatie van vergelijkbare breinprocessen gebruikmaken. Daarbij wordt hypnose ook volgens deze onderzoekers veel gebruikt om dissociatie klachten te verminderen[3].

Hoe hypnose gebruikt wordt tegen dissociatie

Zoals gezegd zijn er meerdere dingen aan de hand waardoor dissociatie ontstaat. Belangrijke onderdelen van de behandeling zijn dan ook:

Het verbeteren van het mentale schema van mensen, zodat ze het trauma een plekje in het grotere geheel van hun leven kunnen geven.

Als je kijkt naar de nieuwe persoonlijkheid kan een trauma er dus voor zorgen dat je een ander deel van jezelf meer naar voren laat komen. Bijvoorbeeld het deel wat heel goed voor zichzelf opkomt, omdat niet opkomen voor jezelf voor het trauma heeft gezorgd.

Echter, je meer kwetsbare deel kan hier weer last van krijgen.

Door de delen van je persoonlijkheid beter met elkaar in contact te laten staan kan de hypnotherapeut ervoor zorgen dat je weer mooi één geheel wordt. Zodat ook je kwetsbare deel weer kan genieten van het leven.

Dit is een vergevorderde techniek die bij het Hypnose Instituut Nederland in het derde deel van de opleiding gegeven wordt.

Regressie is een techniek die ook belangrijk is om trauma’s te verwerken. Zeker als je last hebt gehad van een trauma in je jeugd of herhaaldelijk traumatiserende ervaringen hebt gehad.

Een regressie stelt je namelijk in staat om de emotie bij het moment te veranderen. Waardoor de herinnering van het moment niet meer voor een totale stressreactie zorgt en waardoor je ook beter over het voorval kunt praten in dagelijkse gesprekken (mocht het ooit ter sprake komen).

Daarbij kun je de regressietechniek combineren met andere technieken, zoals de fast phobia techniek om het trauma te kunnen afsluiten. Of zoals het gesprek met je innerlijke kind aangaan (het kwetsbare deel van je persoonlijkheid), zodat die zich weer goed in jouw lichaam voelt.

Door het trauma te verwerken en daarnaast specifiek aandacht te schenken aan je ware zelf en hoe die door de dissociatie is weggemoffeld helpt een hypnotherapeut mensen om de dissociatie te verminderen.

Hypnose leren

Wil je meer weten over hypnose en hoe jij jezelf en vooral andere mensen kunt helpen met kennis van hypnose en hypnotherapie?

Kom eens naar een gratis masterclass voor een kennismaking.

Of schrijf je direct in voor een van onze evenementen of opleidingen.

Klik hier voor onze agenda.

Klik hier voor onze opleidingen.

Heb je nu al vragen over de opleiding en of deze bij je past? Klik hier om een gesprek over de opleiding in te plannen.

Bronnen: