Wat je vaak hoort is dat mensen posttraumatische stress krijgen. Dit is een toestand met veel angst en depressies nadat er iets ergs is gebeurd. Veel mensen hebben na een traumatische gebeurtenis een periode waarin ze even down zijn, dat is heel logisch. En sommige mensen blijven daar wat in hangen, dat wordt PTSS genoemd. De meeste mensen normaliseren weer, maar er is ook nog een groep mensen die juist last van posttraumatische groei krijgt. Dit is een term waar maar weinig mensen wat vanaf weten.
Hoe werkt posttraumatische groei en kun je zelfs als je nu last hebt van PTSS alsnog posttraumatische groei doormaken? In dit blog ga ik er dieper op in.
Mijn ervaring met posttraumatische groei
In zekere zin kan ik je als een ervaringsdeskundige meer vertellen over posttraumatische groei. Als je mij al wat langer kent, dan ken je dit verhaal waarschijnlijk al.
Ik ben namelijk vader van vier kinderen. Tijdens de geboorte van een van mijn kinderen werd het heel spannend (het is uiteindelijk goed gekomen), maar dat moment was erg traumatisch voor mij.
Zelf was ik namelijk niet heel handig bezig. Ik was lekker aan het feesten en aan de drugs en inmiddels al een paar dagen het nieuwe jaar aan het vieren toen mijn vrouw opeens ging bevallen.
Dit ging dus niet helemaal geweldig en in plaats van haar steunen, ben ik toen weggegaan om die gevoelens van stress te verdoven met drugs.
Alleen er gebeurde iets heel geks. Ik stond op een gegeven moment in de keuken en zag als het ware voor me hoe alles in de soep zou lopen en ik dacht: “Dit is allemaal jouw schuld.” Toen heb ik iedereen in mijn huis weggestuurd, heb de drugs nooit meer aangeraakt en ben ik fanatieker geworden met ondernemen en het rechtzetten van mijn leven. Je ziet wat ervan gekomen is.
Nu kan ik me nog wel afvragen of dat het trauma was of dat het trauma iets anders was waardoor ik überhaupt aan de drugs ben geraakt, of dat het langdurige drugsgebruik de tegenslag was waardoor ik toch kon groeien, maar dat dit moment mij de kracht gaf om de pijn om te zetten naar iets positiefs. Er zijn namelijk ook termen als groei door stress of groei door tegenslag of moeilijkheden[1].
Het is goed gekomen met mijn kindje en ik heb inmiddels mentaal, fysiek en materieel gezien een ontzettende posttraumatische groei doorgemaakt.
Nu hoeft het allemaal niet zo dramatisch te zijn als bij mij wat betreft de groei, maar groei is dus zeker mogelijk en dramatisch grote groei dus ook.
Hoe zit dat nu met posttraumatische groei?
Een van de eerste psychiaters die het over posttraumatische groei heeft is Viktor Frankl[2]. Dit was een man die in een concentratiekamp waar hij gevangen zat, opmerkte welke mensen in leven bleven en welke mensen dood gingen. Het waren vooral de mensen die een levensdoel voor na de bevrijding hadden die groei doormaakten en die konden overleven.
In zekere zin begrijp ik dat, want het is mijn levensdoel geworden om over de hele wereld de positieve kracht van hypnose te laten zien. Dat lukt nu vooral nog goed in Nederland en België, maar wie weet wat de toekomst brengt.
Het maakt niet uit hoe groot je trauma is om posttraumatische groei te krijgen. Dit is in ieder geval wat geldt voor interpersoonlijke trauma’s, zoals wanneer een geliefde je heeft bedreigd of iets dergelijks.
De kans op posttraumatische groei wordt het grootst als het trauma een levensbedreigende ziekte of wond is en als je de symptomen herbeleeft[3]. Daarnaast hebben vrouwen een iets hogere kans op traumatische groei dan mannen en met name naarmate de vrouw op oudere leeftijd een traumatische gebeurtenis meemaakt[4].
Echter, heb je een onpersoonlijk trauma - zoals dat je gewond bent geraakt door een ongeluk - dan wordt de kans op posttraumatische groei steeds kleiner naarmate het trauma steeds groter is[5]. Op zich is dit logisch, want wat kun je nog doen als je bijvoorbeeld niets in je lichaam meer kunt bewegen?
Wat belangrijk is voor het ontwikkelen van posttraumatische groei is dat je door belangrijke mensen in je omgeving, zoals je partner, gezien wordt als overlever van een traumatische gebeurtenis en dat je de overtuiging hebt dat de wereld betekenisvol is[6].
Wat ook interessant is, is dat posttraumatische groei je niet belet om alsnog last te krijgen van PTSS. Amerikaanse veteranen die vijf maanden na hun uitzending naar Irak vonden dat ze posttraumatische groei hadden doorgemaakt, hadden vaak vijftien maanden na de uitzending juist meer last van PTSS. Onderzoekers geven aan om dus niet te snel na het trauma te wijzen op de positieve gevolgen die het trauma kan/kon hebben[7].
Hoe merk je of je posttraumatische groei hebt?
Als je posttraumatische groei meemaakt merk je dit aan:
- Meer waardering voor het leven
- Meer waardering voor relaties
- Een groter gevoel van persoonlijke kracht
- Wat je belangrijk vindt is veranderd
- Een rijker leven (meer geld of meer leuke dingen doen of kopen)
- Een rijker spiritueel leven
Daarnaast is posttraumatische groei niet iets statisch, het kan zich gedurende je hele leven blijven ontwikkelen en geeft je ook gevoelens van levenswijsheid[8].
Een trauma ombuigen naar iets positiefs met hypnose
Met hypnose kun je ingaan op onbewust gedrag en op gedachten. Gedachten spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van posttraumatische stress en posttraumatische groei.
Na een trauma hebben mensen vaak negatieve gedachten over zichzelf en de wereld en geven zij zichzelf de schuld van de traumatische gebeurtenis. Als dit te lang blijft aanhouden kun je dus last krijgen van PTSS.
Als het je lukt om juist niet dit soort negatieve gedachten te krijgen en om jezelf de schuld te geven van de gebeurtenis, dan kan dit leiden tot posttraumatische groei[9].
Onderzoek bij mensen met kanker laat zien dat hypnose kan helpen om posttraumatische groei te ondersteunen[10],[11].
Dit komt doordat je met hypnose dus in kunt gaan op je gedachten en overtuigingen. Als je door de traumatische gebeurtenis de overtuiging hebt gekregen dat de wereld een slechte plek is, dan kan hypnose je helpen om je focus te verleggen van alles wat slecht is aan de wereld, naar alles wat goed is aan de wereld.
Als je door de traumatische gebeurtenis het gevoel hebt gekregen dat je zwak bent, kan hypnose je helpen om de focus te verleggen naar waar je wel sterk bent en waar je wel controle over hebt.
Als je bijvoorbeeld een traumatische jeugd hebt gehad kan dit ervoor zorgen dat je de wereld als een onveilige plaats ziet, zelfs als je nu al jaren van niemand last hebt gehad (want dat komt dan doordat je goed oplet).
Maar wat als je nu al jaren veilig bent, doordat de wereld gewoon best wel veilig is?
Dit is een overtuiging waar hypnose je mee kan helpen.
Iets anders wat ik leuk vind om te zeggen is dat je geen slachtoffer bent, maar een dader. Dit betekent niet dat wat jou is overkomen jouw schuld is. Dit betekent dat hoe jij erop reageert iets is wat jij doet. Daarin ben jij de dader en dat betekent dat je ook kunt reageren op een manier waarbij jij jouw leven juist kunt opbouwen.
De beste manier om bijvoorbeeld wraak te nemen is door zelf een succesvol en fijn leven te leiden.
Hypnotische suggesties kunnen je bijvoorbeeld helpen om overtuigingen te krijgen waardoor jij je sterker voelt en je beter voelt over de wereld waarin je leeft. Dit kunnen suggesties zijn zoals:
“Ik kan alles.”
“Ik bepaal hoe ik reageer.”
“Ik mag mijn tijd nemen om mijn leven weer op te bouwen.”
“De wereld heeft mooie kanten.”
“Ik kan genieten van de kleine dingen in het leven.”
Dit zijn slechts voorbeelden. Afhankelijk van jouw overtuigingen en de problemen met je trauma kan een hypnotherapeut je andere suggesties geven om meer een mindset te krijgen die je helpt met posttraumatische groei.
Iets anders wat zou kunnen is dat je een plan maakt voor hoe je uit de dip van het trauma kunt komen. Je kunt je vast wel voorstellen hoe je leven er idealiter uit kan zien, of zelfs over een jaar of iets dergelijks na het huidige moment?
Een hypnotherapeut kan je dan helpen met de progressietechniek om dit ideale beeld te bereiken; om te zien hoe je er stap voor stap kunt komen. Dit is een techniek die mensen kunnen leren in de derde opleiding van het Hypnose Instituut Nederland.
Posttraumatische groei is dus zeker een optie als je last hebt gehad van een traumatische gebeurtenis. Heb jij een trauma gehad en wil je nu toch eindelijk eens verder met je leven? Ga dan naar bestetherapeut.nl om een therapeut te vinden die je hiermee kan helpen.
Wil jij juist meer leren over hypnose en hoe dit mensen precies kan helpen met het oplossen van hun problemen? Kom dan eens naar de online gratis masterclass.
Of schrijf je in voor een van onze seminars of opleidingen. We hebben opleidingen die online gegeven worden en je kunt nu ook weer opleidingen op locatie volgen. Dus je kunt kiezen voor een opleidingsvorm die past in jouw leven.
Klik hier voor meer informatie over de data van de opleidingen en seminars.
Bronnen:
[2] https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9781410603401-6/assessment-posttraumatic-growth
[4] https://www.researchgate.net/publication/227740815_Gender_Differences_in_Self-Reported_Posttraumatic_Growth_A_Meta-Analysis
Greet Vonk
op 01 Apr 2023