Verlatingsangst is ontzettend vervelend. Je voelt je niet zeker van de relaties die je hebt en bent continu bang dat je in de steek wordt gelaten. Hierdoor kun je eigenlijk geen ontspannen relatie aangaan. Verlatingsangst is in sommige gevallen zo ernstig dat men spreekt van een stoornis. In dit blog ga ik dieper in op verlatingsangst en wat je ertegen kunt doen.
Wat is verlatingsangst?
Bij verlatingsangst ben je bang om verlaten te worden door vrienden, familie en/of je partner. In het begin van je leven is het heel normaal dat je verlatingsangst hebt. Van nature klamp je je vast aan je belangrijkste verzorger en dat is meestal de moeder.
Het is voor je overleving als klein kind belangrijk dat je verlatingsangst hebt, want dit zorgt ervoor dat je dicht bij je verzorgers in de buurt blijft. Juist waar zij je kunnen beschermen tegen gevaren.
Voor mensen is dit vooral van belang omdat we een relatief lange tijd afhankelijk zijn van onze ouders voordat we voor onszelf kunnen zorgen. Waar in het dierenrijk kinderen soms maar een paar jaar bij de ouders blijven is dat voor de mensen soms toch wel een paar decennia (20 jaar).
Kinderen die problematisch last krijgen van verlatingsangst krijgen dit meestal doordat het patroon van de verzorgende abrupt onderbroken wordt. Zo kan de verzorgende sterven of door andere redenen niet meer voor het kind zorgen, wat kan voelen als verlaten worden.
Bij kinderen zijn de symptomen dan:
- Het krijgen van driftbuien.
- Niet naar school willen gaan.
- Buitensporig veel vastklampen aan de verzorgende.
- Buikpijn.
- Hoofdpijn.
- Weigeren om alleen te slapen.
- Nachtmerries over aangevallen of ontvoerd worden.
Kinderen met depressieve verzorgenden, werkloze verzorgenden en moeders die rookten tijdens de zwangerschap hebben een grotere kans op het ontwikkelen van verlatingsangst die problematisch wordt[1].
Verlatingsangst bij kinderen behandelen
Hypnose bij kinderen wordt steeds vaker gebruikt. In het geval van verlatingsangst kunnen storende symptomen zoals buikpijn door het kind niet altijd gezien worden als deel van het probleem dat je niet weg wilt gaan van je ouders als je naar school gaat. Met gesprekshypnose kan een hulpverlener dit aan het kind duidelijk maken, omdat kinderen vaak al een hypnotische staat hebben of die krijgen op het moment dat ze wat leren[2].
Kinderhypnose is daardoor niet altijd helemaal hetzelfde als hypnose bij andere mensen, omdat ze makkelijker in die staat komen. Wel moet je dit goed voorbereiden als hulpverlener.
Verlatingsangst bij volwassenen
Sinds kort geven wetenschappers aan dat je ook op latere leeftijd last kunt krijgen van verlatingsangst, omdat we sociale dieren zijn en gedurende ons hele leven banden met andere mensen moeten onderhouden.
Ongeveer 40% van de volwassen mensen die nog last heeft van verlatingsangst heeft dit na hun 18e gekregen[3]. Dit kan bijvoorbeeld komen door het overlijden van een dierbare[4] of een andere traumatische gebeurtenis.
Als volwassene met verlatingsangst kun je dit herkennen aan de volgende zaken:
- Je blijft liever thuis.
- Je hebt een object bij je dat je comfort geeft (klein knuffeltje o.i.d.).
- Je leunt op vrienden die dezelfde fobie hebben.
- Je hebt last van agorafobie/pleinvrees.
- Je bent veel bezorgd over de veiligheid van belangrijke mensen om je heen.
- Je vindt een excuus om niet te werken.
- Je vindt een excuus om niet naar school te gaan.
- Je vindt redenen om mensen die je belangrijk vindt gedurende de dag te bellen.
- Je bent gevoelig voor reclame waarin een “ideale” thuissituatie wordt geschetst[5].
- Je kunt je heel ongerust maken als je partner iets wil doen zonder jou, al is het maar 30 minuten[6].
Soms heb je het ook in combinatie met een bipolaire stoornis[7], posttraumatische stress stoornis of paniekaanvallen.
Je hebt ook een grotere kans op deze stoornis wanneer je een vrouw bent[8].
Verlatingsangst bij volwassenen behandelen
Verlatingsangst bij volwassenen wordt nog vaak met medicatie behandeld, zoals benzodiazepine en serotonine-heropname-medicatie. Toch is dat niet altijd wat je wilt. Benzodiazepine kan namelijk verslavend werken en veel serotonineheropnames hebben andere bijwerkingen.
Daarnaast worden volwassenen vaak gewezen op de lichamelijke symptomen van angst, zodat ze het herkennen wanneer ze last hebben van een moment van verlatingsangst. Wanneer je last hebt van angst krijg je namelijk vaak lichamelijke spanning, zweet en een versnelde hartslag. Door je fysieke reactie onder controle te krijgen kun je de angst hiermee ook weer minder maken.
Hypnose kan hierbij helpen door bijvoorbeeld een kalmerende geleide visualisatie van de hypnose-expert te beluisteren. Na een eerste live geleide visualisatie ter ontspanning kun je bijvoorbeeld deze geleide visualisatie meekrijgen op mp3 zodat je hem thuis kunt beluisteren als je last hebt van angstgevoelens.
Dit kan bijvoorbeeld een visualisatie zijn zoals:
“Je bent op een mooie plek waar jij helemaal kunt ontspannen. Je voelt je veilig en geliefd. Je weet dat mensen om wie je geeft aan je denken en er voor je zijn. Je gaat naar een comfortabele plek in die mooie plaats en gaat daar lekker liggen. Je voelt hoe de warmte op die plek je lichaam laat ontspannen. Spier voor spier ontspan je steeds meer. Elke ademhaling helpt je om verder te ontspannen.”
Dit is slechts een voorbeeld. Afhankelijk van jouw angstgevoelens kan een hypnose-expert ervoor kiezen om je een andere visualisatie te geven die je helpt met ontspannen.
Daarnaast wordt er vaak cognitieve gedragstherapie (CGT) gegeven om minder last te hebben van verlatingsangst. De technieken die bij CGT gebruikt worden, worden versterkt wanneer dit wordt gedaan terwijl de angstige persoon onder hypnose is. Meestal worden de angsten dan geconfronteerd.
Ook hiermee kan hypnose helpen door de confrontatie aan te gaan met een visualisatie terwijl je onder hypnose bent. Je leert dan wat je kunt doen op het moment dat je in het echt met de angst wordt geconfronteerd. Doordat je deze nieuwe handvatten hebt wordt de angst een stuk minder groot, omdat je weet wat je kunt doen om het tot een goed einde te brengen.
Hypnose en verlatingsangst
Hypnose kan dus helpen met de confrontatie van verlatingsangst en om je fysieke reactie op de angst onder controle te houden. Dit zijn niet de enige manieren waarop hypnose helpt tegen verlatingsangst.
Uit onderzoek[9] blijkt namelijk ook dat mensen met verlatingsangst zichzelf vaak zien als iemand die geen liefde verdient en zien ze anderen vaak als onbetrouwbaar of niet zorgzaam. Je durft dan vaak ook geen intieme relatie aan uit angst om afgewezen te worden.
Dit soort overtuigingen die voor verlatingsangst en afwijzingsangst zorgen komen ergens vandaan. Volgens eerder genoemde onderzoeken ligt de oorzaak van verlatingsangst bij volwassenen toch vaak nog in de kindertijd, maar dit kan later verergerd zijn door een andere gebeurtenis waarbij een belangrijk persoon het leven van de persoon met de angststoornis heeft verlaten.
Om van verlatingsangst af te komen is het eerst heel handig om te zien waar dit vandaan komt en hoe logisch de angst eigenlijk is. Regressie is een heel goed middel als je weet dat ergens in je kindertijd er iets mis is gegaan, maar je je vinger er niet op kunt leggen. Met hypnose ga je regressietherapie doen en lukt het je precies om je vinger op het moment te leggen waar jij je verlatingsangst hebt ontwikkeld. Terwijl je bezig bent met de regressie ga je iets doen met dat moment waardoor je angst om verlaten te worden minder groot wordt of zelfs verdwijnt.
Dan heb je nog de overtuigingen dat je geen liefde verdient of iets anders waardoor je bang bent dat je niet goed genoeg bent voor je relaties en dat mensen je gaan verlaten. In dat geval kunnen hypnotische suggesties je zelfvertrouwen opbouwen en je helpen om het gevoel te krijgen dat je juist wel liefde verdient.
Omdat je deze suggesties herhaalt terwijl je onder hypnose bent dringen ze ook dieper door tot je wezen en worden ze sneller onderdeel van je identiteit.
Dit kunnen suggesties zijn zoals:
“Ik ben goed genoeg.”
“Iedereen heeft een eigen leven.”
“Ik verdien liefde.”
“Ik geef liefde.”
“Ik ben een leuk mens.”
Dit zijn slechts voorbeelden van hypnotische suggesties. Afhankelijk van jouw overtuigingen die voor verlatingsangst zorgen kun je andere suggesties krijgen van je hypnose-expert.
Hypnose kan volwassenen en kinderen met verlatingsangst helpen. Bij kinderen werkt de hypnose ongeveer hetzelfde, maar kun je sneller gebruikmaken van conversationele hypnose dan bij volwassenen waar je de hypnotische staat vaker moet oproepen voordat je aan het werk kunt gaan.
Wil je weten hoe hypnose voelt en of jij andere mensen onder hypnose kun brengen? Meld je dan aan voor de hypnose playshop.
Is het juist je interesse om mensen met verlatingsangst of andere problemen te helpen als hypnose-expert? Schrijf je dan in voor een van onze opleidingen, waar je technieken zoals regressie leert. Vraag naar de online mogelijkheden als dat beter bij je past.
[1] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/jcpp.12424
[2] https://www.mdpi.com/2227-9067/4/3/18
[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4911766/
[4] https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0010440X15301772
[5] https://guilfordjournals.com/doi/abs/10.1521/jscp.2017.36.2.158
[6] http://psychotherapist-nyc.blogspot.com/2010/01/psychotherapy-and-clinical-hypnosis.html
[7] https://link.springer.com/article/10.1007/s11920-018-0951-6
[8] https://ajp.psychiatryonline.org/doi/full/10.1176/appi.ajp.2015.14091185
[9] https://www.researchgate.net/profile/Burkhard_Peter/publication/286909099_Hypnotic_sugestibility_and_adult_attachment/links/56a5d80b08ae1b6511345b13/Hypnotic-sugestibility-and-adult-attachment.pdf
