Verslaafd aan zout: Wat te doen?

Een suikerverslaving is bekend bij veel mensen. Wat minder bekend is, is dat je ook verslaafd kunt zijn aan zout. Dit is een verslaving die bij de meeste mensen onopgemerkt blijft totdat ze van de arts moeten minderen met het eten van zout vanwege een hoge bloeddruk. Het minderen met zout kan dan opeens een groter probleem zijn dan van te voren gedacht. Voordat je het weet heb je toch weer wat extra zout door de soep gedaan of trek je een zak chips open.

Vind jij het lastig om te stoppen of minderen met het eten van zout? Dan is dit een blog om even door te lezen.

Effect van zout op het lichaam

Zout ook wel bekend als het mineraal natrium is belangrijk voor het lichaam. Het zorgt ervoor dat je niet uitdroogt.

Daarbij is het een elektrolyt wat belangrijk is voor de elektrische signalen in het lichaam. Daarom is het ook belangrijk voor het functioneren van je spieren en je zenuwen.

Natrium zit vooral in je bloed en in je lymfesysteem (85% van het natrium in je lichaam).

Het hormoon androsteron reguleert de hoeveelheid natrium in je lichaam en geeft aan je nieren door wanneer ze wat moeten lozen en wanneer niet.

Effect van te veel zout op het lichaam

Als je een te hoog zoutgehalte in je lichaam hebt kan dit meerdere oorzaken hebben. Je drinkt bijvoorbeeld te weinig en hebt daardoor de verkeerde verhouding zout en water in je lichaam.

Ook als je moet overgeven of last hebt van diarree kun je een te hoog natrium gehalte in je lichaam hebben.

Een hoog niveau van natrium in je bloed kan ook veroorzaakt worden door een hoog niveau van het hormoon androsteron in je bloed of door sommige medicijnen en aandoeningen.

Een ander gevolg van te veel zout eten is dat je te veel vocht vasthoudt. Hierdoor krijg je een hoger bloedvolume dan normaal waardoor je een te hoge bloeddruk krijgt. Daarom adviseert een arts vaak aan mensen met een te hoge bloeddruk om minder zout te eten.

Dat is echter vaak makkelijker gezegd dan gedaan.

Het ontstaan van een zoutverslaving

Er zijn namelijk twee voedingsstoffen die het “ik zit vol”-signaal van de maag blokkeren en dat zijn suiker en zout. Dat je verslaafd kunt raken aan suiker is algemeen bekend. Dat je hierdoor net zo verslaafd kunt raken aan zout is minder bekend.

Daarbij stimuleert zoute voeding ook de aanmaak van dopamine in het brein. Dit kun je bijvoorbeeld herkennen aan die gedachten dat het eten echt “verrukkelijk” is. Daarbij kun je net als bij een drugsverslaving heel veel zin hebben in zoute voeding, zoals een drugsverslaafde heel veel zin heeft in zijn drugs.

Die lekkere dikke vette hamburger, waar echt een hele lading zout bij op zit, is bijvoorbeeld zo’n zout voedingsmiddel dat best verslavend is.

Een zoutverslaving kan vrij onschuldig beginnen. Je eet bijvoorbeeld 2 keer per week een beetje chips.

Zout bij een gekookt ei is ook heerlijk en er kan eigenlijk ook wel wat zout bij het vlees dat je klaarmaakt.

Dit is eigenlijk erg zonde omdat je bij een normaal dieet al voldoende zout eet. Zout toevoegen aan voeding is echt niet nodig voor het optimaal functioneren van je lichaam. Je doet je lichaam er eerder kwaad mee doordat je te veel vocht vasthoudt, meer eet dan zonder die hoeveelheid zout en daardoor last kunt krijgen van overgewicht en een te hoge bloeddruk.

Hoe kom je af van een zoutverslaving?

Ten eerste kun je die pot zout gewoon in de supermarkt laten staan, zodat je geen zout meer kunt toevoegen aan je vlees, soep of gekookte ei.

Dan eet je alleen nog maar het zout wat van nature in je voeding zit.

Let wel op, bij een zoutverslaving kun je last krijgen van afkickverschijnselen wanneer je jouw dieet aanpast. Voeding waaraan je geen extra zout hebt toegevoegd kan je bijvoorbeeld een beetje misselijk maken. Er zijn zelfs mensen die dan helemaal stoppen met eten en juist doorslaan in anorexia.

Als je het lastig vindt om te stoppen met het eten van (extra) zoute voeding, is er een aantal stappen die je kunt nemen.

Stap 1: Is er een psychologische reden achter het zout eten?

Als je een zoutverslaving ziet als een drugsverslaving moet je je afvragen waarom iemand niet kan stoppen met het eten van zoute voeding.

Een drugsverslaving is vaak een manier om te ontsnappen aan de werkelijkheid. Er moet dan vaak ontsnapt worden aan een probleem er is iets waarvan afleiding nodig is.

Dit kan van alles zijn. Een trauma waar je even niet aan denkt doordat die heerlijke zoute pizza zo lekker smaakt.

Onzekerheid die even wegvalt door de afleiding van de voeding.

Vind je het lastig om te achterhalen waarom je niet kunt stoppen met het eten van zout? Dan kan een hypnotherapeut je helpen met het achterhalen van de oorzaak.

Waarom heb je overtuigingen die ervoor zorgen dat je zout moet eten?

Dit kan met meerdere technieken, zoals regressie en een socratisch gesprek.

Stap 2: Geleidelijk minderen met zout eten

De tweede stap die je kunt zetten is in plaats van in 1 keer stoppen met het eten van zout geleidelijk minder zout eten.

In eerste instantie is het dan belangrijk om in kaart te brengen hoeveel zoutige voeding je eet. Hiervoor kun je eerst een dagboek bijhouden gedurende een week waarin jij je voedselpatroon nog niet aanpast.

Vervolgens kun je duidelijke stappen aangeven in je dagboek met welke voeding je elke week minder zout eet.

Eet je bijvoorbeeld dagelijks een gekookt ei met zout?

• Dan verander je dit in de eerste week door een gekookt ei zonder zout te eten.
• In de tweede week doe je geen extra zout op je avondeten.
• In de derde week eet je een zak minder chips.

Door geleidelijk minder zout te eten maak je de stappen ook tastbaar. Als het je dan ook een week lukt om je aan die verandering te houden kun je jezelf belonen, bijvoorbeeld met een leuk spel dat je nog wilde kopen of kleding.

Stap 3: Zout vervangen door andere kruiden

Een manier om het zout te minderen of om er juist helemaal mee te stoppen is door het zout te vervangen door iets anders, en dan niet suiker!

Er zijn ontzettend veel kruiden die voeding lekker maken.

Denk daarom eens aan:

• Peper
• Peterselie
• Kurkuma
• Kaneel
• Bieslook
• Basilicum
• Rozemarijn
• Tijm
• Knoflook

Dit zijn kruiden die voeding net zo smaakvol kunnen maken als zout, maar die veel gezonder zijn dan zout.

Ik noem een paar voorbeelden:

1. Peper is bijvoorbeeld lekker pittig en zorgt er vaak voor dat je juist minder in plaats van meer eet.
2. Basilicum heeft veel kalium wat zelfs bloeddrukverlagend werkt.
3. Knoflook is ontstekingsremmend wat juist goed is voor de flexibiliteit van de bloedvaten.

Stap 4: Hypnotische suggesties over zout herhalen

Een vierde stap die je kunt zetten is om nogmaals naar de hypnotherapeut te gaan, maar dan nu met als doelstelling om te stoppen met het eten van extra zout.

De hypnotherapeut kan je hiermee helpen op meerdere manieren, zoals het onaantrekkelijk maken van voeding waaraan extra zout is toegevoegd (denk maar aan die hamburger).

Dit kan bijvoorbeeld worden gedaan met posthypnotische suggesties, zoals:

“Je gaat straks lekker naar huis en als je trek krijg in iets pak je wat gezonds. Pak je toch nog iets waar je extra zout aan wilt toevoegen? Dan merk je opeens op dat het eten te zout is en helemaal niet lekker. Je stopt dan met het eten en gooit het weg. Vervolgens pak je iets anders en voeg je daar juist géén zout aan toe.”

Een andere techniek is door hypnotische suggesties over zout die je thuis kunt herhalen met zelfhypnose, zoals:

“Er zit voldoende zout in dagelijkse voedingsmiddelen.”

“Ik hoef geen zout toe te voegen aan mijn eten.”

“Mijn lichaam is een tempel die geen zout nodig heeft.”

Dit zijn slechts voorbeelden van hypnotische suggesties. Afhankelijk van jouw overtuigingen die ervoor zorgen dat je verslaafd aan zout bent kun je andere suggesties krijgen die je tijdens zelfhypnose kunt herhalen.

In veel gevallen krijg je een mp3 bestand mee dat je kunt gebruiken zodat je niet de suggesties uit je hoofd hoeft te leren.

Je gaat dan eerst lekker ontspannen op een bank of andere comfortabele plaats zitten of liggen en focust je op jouw ademhaling. Als je dan goed in het hier en nu leeft zet je de mp3 aan en luister je naar de suggesties.

Het laatste voorbeeld dat ik hier geef is de geleide visualisatie. Een hypnotherapeut kan je met een geleide visualisatie laten zien hoe je leven eruit kan zien zonder dat je overal zout aan toevoegt en hoe positief dit voor je kan uitvallen.

Door zo’n geleide visualisatie kun je het je beter voorstellen dat je écht kunt leven zonder zout, waardoor de kans ook groter is dat je stopt met het toevoegen van zout aan je eten.

Wil je meer weten over hypnotherapie? Kom dan eens naar een playshop en bekijk de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.

Bronnen:

https://www.webmd.com/a-to-z-guides/sodium-na-in-blood

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0306987706003100

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0306987709004848

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0031938408001054