Vulvodynie: Wat te doen om vrij te zijn van de pijn

Last hebben van pijn bij of in je vagina is ontzettend vervelend. Het heeft invloed op je relaties en het kan spanningen opleveren omdat het lastig kan zijn met de seks. De frustratie is echt en dit kan ontzettend veel gevolgen hebben waardoor je het bijvoorbeeld lastig vindt om een relatie aan te gaan of waardoor die lastig in stand te houden is. Dit is ontzettend jammer, want niemand wil alleen zijn en seks is toch vaak een belangrijk onderdeel van je relatie. Daarbij hoef je ook niet zelf aseksueel te zijn en dat geeft alleen nog maar meer frustratie, ook voor jezelf.

Om na te gaan hoe je het beste met vulvodynie om kunt gaan en wat je ertegen kunt doen ga ik in dit blog in op deze aandoening.

Wat is vulvodynie?

Bij vulvodynie heb je last van (brandende) pijn of ongemak op of nabij je vulva of je vagina zonder dat hier een duidelijk aanwijsbare reden voor is. Fysiek en neurologisch is er dan niets te vinden. De classificatie van vulvodynie hangt af van of de pijn zich concentreert op 1 plek of meer algemeen is en waardoor het wordt veroorzaakt[1].

Deze pijn kan er gewoon zijn (bij 1 op de 4 vrouwen), of komen als je daar aangeraakt wordt (bij 3 op de 4 vrouwen met deze aandoening).

Ongeveer 16% van alle vrouwen heeft last van deze aandoening, dat is1 op de 8 vrouwen die hier last van hebben[2].

Het is erg vervelend want dit kan ook seksuele relaties beïnvloeden en dat heeft vaak ook weer invloed op hoe je tegen jezelf aan kijkt.

Wat zijn de oorzaken van vulvodynie?

De oorzaken van vulvodynie zijn nog onbekend. Er is al gekeken naar abnormale ontwikkeling als embryo, genetische factoren, hormonale factoren, ontstekingen, infecties, het immuunsysteem, neurologische veranderingen.

Waarschijnlijk hangt het van meerdere zaken af of je vulvodynie krijgt of niet. Onderzoekers kunnen in ieder geval niet 1 specifieke oorzaak vinden. Meestal krijg je pas last van klachten als je ouder bent dan 30 jaar.

Ook is er een correlatie gevonden tussen het hebben van fibromyalgie en het prikkelbare darm syndroom en het krijgen van vulvodynie.

Een kwart van de vrouwen gaf ook aan dat ze dachten dat stress de oorzaak was voor de aandoening en bijna 30% gaf aan dat ze dachten dat een schimmelinfectie de oorzaak was van hun aandoening. De rest wist het niet of gaf andere redenen die de rest van de vrouwen niet aangaf.

De vrouwen waren ook minder actief vanwege de klachten.

Wat zijn de gevolgen van vulvodynie?

Omdat vulvodynie plaatsvindt bij of in het vaginagedeelte van het lichaam heeft het invloed op de seksuele relaties die je hebt. Veel vrouwen met deze aandoening schakelen ook hulp in in de vorm van seksuele therapie en andere therapieën, zoals psychotherapie.

Omdat het zoveel invloed heeft op seksuele relaties kan het ook invloed hebben op hoe jij jezelf ziet en hoeveel vertrouwen je hebt in jezelf om een relatie stand te laten houden. Je hebt dus niet alleen de directe irritatie en pijn, maar ook indirecte gevolgen van vulvodynie.

Uit onderzoek (2) blijkt dat vrouwen die last hebben van deze aandoening zelf vinden dat ze een lagere kwaliteit van leven hebben, weinig controle over hun leven en weinig controle over hun lichaam. Ook geven ze aan dat het een grote invloed heeft op hun seksuele leven en bijna alle vrouwen gaven aan dat de seks pijnlijk was door deze aandoening.

Hoe wordt vulvodynie behandeld?

Voor de behandeling van vulvodynie wordt gekeken naar meerdere opties, zoals:

• de verzorging van de vulva
• topicale behandelingen
• Medicijnen
• Biofeedback
• Fysieke therapie
• Steroïede injecties
• Chirurgische ingrepen

Bij verzorging van de vulva moet je denken aan het gebruik van katoenen ondergoed, de manier waarop je hem schoonmaakt en andere tips voor tijdens de seks. Bij topicale behandelingen gaat het om zalfjes, medicijnen gaat om medicatie die je slikt. Biofeedback en fysieke therapie gaan meer over het bewegen met deze aandoening, want dat kan voor sommige vrouwen ook lastig zijn. Dan heb je ook nog ingrepen die echt iets proberen te doen met de zenuwen zoals de injecties of chirurgische ingrepen. Dat gaat natuurlijk ontzettend ver, maar het laat ook zien hoe wanhopig je hiervan kunt worden.

Hoe kan hypnose helpen?

Hypnose kan op meerdere manieren helpen. Hypnose helpt bijvoorbeeld bij pijnbestrijding en bij stress die veroorzaakt kan worden door vulvodynie vanwege hoe je denkt dat je moet zijn.

Hypnose tegen pijn

Hypnose kan dus heel goed bij pijnbestrijding worden gebruikt. Er zijn hier 2 manieren voor. In eerste instantie kun je kijken naar de overtuigingen die je over pijn hebt en in tweede instantie kunnen visualisaties helpen om de pijn te verminderen.

Pijn heeft duidelijke nadelen. Het zorgt ervoor dat je minder beweegt en dat kan er zelfs voor zorgen dat je er minder op uit trekt en dus ook minder sociale contacten hebt. Om dit risico te verminderen is het belangrijk om je overtuigingen over pijn en de invloed die pijn op je leven heeft onder de loep te nemen.

Je overtuigingen zijn jouw manier waarop je de wereld ziet en hoe je denkt dat die werkt en hoe jij hierin kunt functioneren. Er zijn meerdere manieren om naar jouw overtuigingen over pijn te kijken en om die te achterhalen. De meest logische manier is door een Socratisch gesprek waarin de waarom-vraag een aantal keer wordt herhaald. Met deze techniek kom je in eerste instantie bij de kern van je overtuigingen, maar vaak realiseer je je ook dat die overtuigingen nergens op gebaseerd zijn. Deze realisatie geeft je de kans om helpende overtuigingen in je op te nemen in de vorm van hypnotische suggesties.

Mocht deze techniek niet werken, dan kan een hypnose-expert je ook helpen met regressie.

Vervolgens worden deze niet-helpende overtuigingen tegen helpende overtuigingen geplaatst. Dit wordt gedaan met hypnotische suggesties. Deze kun je vaak ook thuis beluisteren tijdens zelfhypnose om de effecten te versterken, zoals:

“Je vrienden begrijpen het als je door de pijn blijft zitten.”

“De pijn is geen definitie van wie jij bent.”

“Ga eens na wat je allemaal nog wel kunt.”

“Pijn is niet zichtbaar voor omstanders.”

Dit zijn slechts voorbeelden. Afhankelijk van je klachten kan een hypnose-expert je andere suggesties meegeven om minder last te hebben van de pijn.

De tweede techniek die kan helpen tegen de pijn is een geleide visualisatie. Je kunt zelfs 2 typen visualisaties krijgen een geleide die vooral fungeert ter ontspanning en waarbij de hypnose-expert gebruikmaakt van belangrijke symbolen voor jou zodat je goed kunt ontspannen en het gevoel krijgt dat de pijn zich oplost. Dit soort visualisaties krijg je ook vaak mee op een mp3 zodat je die thuis kunt beluisteren.

Een andere soort visualisatie heeft juist als doel dat jij meer controle voelt over de pijn. De visualisatie begint met een ontspanningsoefening. Je haalt adem door je buik, je ontspant je spieren en sluit je ogen. Als je goed ontspannen bent krijg je de opdracht om je een schuifknop, liftknoppen of draaiknop voor te stellen. Met die knop controleer je jouw pijn. Elke keer mag je die knop een stukje lager doen en ontspannen en elke keer visualiseer je hoe de pijn in je lichaam minder wordt. Deze oefening wordt vaak gebruikt voor chronische pijn en om je het gevoel van controle te geven. Voor veel mensen is het ook effectief.

Daarnaast zijn er nog andere technieken waarmee hypnose je kan helpen tegen de klachten en secundaire klachten die bij vulvodynie voorkomen. Ook cognitieve gedragstherapie kan hiermee helpen[3]. Het leuke aan cognitieve gedragstherapie is dat dit versterkt wordt door hypnose.

Vulvodynie is een ontzettend vervelende aandoening waar 1 op de 8 vrouwen last van heeft. Bij de ene persoon is er sprake van chronische pijn, maar bij de meerderheid is er vooral pijn als de vulva of vagina wordt aangeraakt of juist als je beweegt. Dit kan voor veel problemen zorgen, zoals problemen in de relatie of schaamte en problemen om sociale relaties te onderhouden omdat in sommige gevallen het bewegen lastig kan zijn. Er zijn ontzettend veel behandelingen beschikbaar van vaginale verzorgingslessen tot chirurgische ingrepen. Daarnaast kan hypnose helpen met het verminderen van pijn en de omgang met secundaire klachten.

Wil je meer weten over hoe hypnose helpt en hoe je jezelf of andere mensen kunt helpen met hypnose? Kom dan eens naar een hypnose playshop waar je de basis van hypnose kunt leren. Bekijk ook de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland of vraag naar de online mogelijkheden als dit beter bij je past.

[1] https://journals.lww.com/jlgtd/Fulltext/2005/01000/The_Vulvodynia_Guideline.9.aspx

[2] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1431685/

[3] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1743-6109.2007.00679.x#b48