Een tijd terug zag ik een interview van Duff, de bassist van Guns n’Roses, op YouTube over zijn verslaving aan drank en drugs. Hij heeft zijn broer omver gelopen toen zijn familie een interventie hield en was er dus duidelijk mentaal nog niet aan toe om te werken aan stoppen met zijn verslaving.
Maar waarom luistert een verslaafde niet als je zegt dat hij moet stoppen en wat kun je doen om een verslaafde te helpen?
Uiteindelijk was het voor Duff nodig dat zijn alvleesklier een heftige ontsteking had voordat hij voorgoed vaarwel zei tegen de drugs en drank. Hij stond letterlijk op het randje van de dood en kan van geluk spreken dat hij nog leeft. Dit is iets waar hij zich nu ook zeker bewust van is.
Toch denkt hij dat het anders had kunnen lopen als mensen anders met zijn verslaving om waren gegaan.
Uit de hoek van zijn broer gezien moet dit een ontzettend frustrerend moment zijn geweest. Hij had hem immers al jaren van te voren willen laten stoppen, maar Duff was er nog niet klaar voor.
Het “gewoon stoppen” met drank en drugs is voor iemand die verslaafd is helemaal niet zo gewoon.
Zelfs voor mensen die hun verslaving te boven zijn gekomen is de manier waarop hun brein destijds werkte iets waar ze zich over verbazen. Een belangrijke sollicitatie of presentatie de volgende dag? Gewoon lekker uitgaan en je klem zuipen.
Had je een date met je geliefde? Die kun je beter afzeggen om high te worden, al dan niet in je eentje.
Of de nacht voor een trouwfeest wakker blijven, want boeiend dat een direct familielid gaat trouwen en je zijn/haar dag vergalt door vermoeid en onder invloed te zijn.
Om te weten hoe het anders had kunnen gaan moet je eerst weten waarom een verslaafde niet luistert en wat je dan wel kunt doen.
Gedrag van een verslaafde
Een verslaafde kán niet gewoon stoppen vanuit zijn/haar eigen kracht. Iemand die verslaafd is stopt pas met zijn/haar verslaving als hij de overtuiging krijgt dat hij moet stoppen. Als ze die mentale staat niet hebben, gaat het niet gebeuren.
Om te voorkomen dat ze moeten stoppen met hun verslaving ontkennen verslaafden vaak dat ze een probleem hebben. Of ze denken juist dat het probleem niet zo groot is en dat ze wel controle hebben over de hoeveelheid drugs die ze gebruiken.
Voor iemand die niet verslaafd is kan je mond zo openvallen van verbazing als je ziet welke redenen verslaafden kunnen aandragen om toch te gebruiken. Zelfs als het totaal niet past in de stressvolle situatie buiten de verslaving om.
Redenen waarom een verslaafde doorgaat
Zoals gezegd kan er van alles op het spel staan, zoals de gezondheid, relaties en zelfs het werk en toch gaan verslaafden door.
Emoties
Dit komt vaak doordat verslaafden moeite hebben met hun emoties en zich hun leven zonder drank of drugs niet kunnen voorstellen.
Daarbij is het makkelijker om high te zijn dan om elke emotie elke dag bij elk moment te voelen.
Beeld dat aan de omgeving getoond wordt
Daarnaast staat ook het beeld dat mensen over de verslaafde hebben op het spel. De verslaafde kan bijvoorbeeld denken dat hij stiekem genoeg is en dat als hij naar een afkickkliniek gaat, iedereen opeens weet dat hij dat probleem heeft. Dit past dan niet bij het zelfbeeld dat hij/zij naar de buitenwereld wil geven.
Dat op zich is dan weer een reden om vooral door te gaan met drugs gebruiken omdat het stiekem toch kan en niemand het “door heeft”.
Tijd
De tijd die het afkicken kost of de behandeling kan ook een smoes zijn om vooral niets te doen. Want zoveel tijd kun je niet vrij nemen. Zoveel tijd kun je niet weg zijn bij je kinderen en de rest van je familie.
Gevoel van controle
Iedereen wil leven op zijn/haar eigen manier. Als je dan een behandeling tegen een verslaving volgt kun je het gevoel krijgen dat je die controle verliest, terwijl je hem feitelijk al verloren bent. Opeens gaan allerlei therapeuten en ervaringsdeskundigen je vertellen wat je moet doen om de controle terug te krijgen, waardoor je als verslaafde helemaal het gevoel krijgt dat je geen controle meer hebt.
Vervolgens ga je als verslaafde zeggen dat je wél alles onder controle hebt en dat iedereen zich met zichzelf moet bemoeien.
Opgeven is makkelijker dan opstaan
Als een verslaafde dan toch een poging doet om af te kicken en dit gaat dan niet in 1 keer goed. Die kans is vrij groot, dan is de terugval ook direct de reden om überhaupt te stoppen met proberen te stoppen met de verslaving.
Ze zijn bang dat geen enkele behandeling effect op hen heeft en ook voor het proces van afkicken. Elk excuus om te stoppen wordt dan aangegrepen zodat ze hun angst niet onder ogen hoeven te zien.
De vraag om te stoppen kan wel de trigger zijn om er wat aan te doen, maar ga ervan uit dat dit niet in 1 keer goed gaat.
Wat je kunt doen om een verslaafde te helpen
Zoals gezegd moet de verslaafde zelf tot de realisatie komen dat hij/zij een probleem heeft en er wat aan wil doen.
Er is een aantal manieren om de verslaafde te helpen om zich te realiseren dat ze een probleem hebben, maar zoals het voorbeeld van Duff laat zien kan dit ook misgaan en moet je er niet van opkijken als er iemand omver wordt gelopen wanneer de verslaafde op de vlucht slaat.
Interventie
Tijdens een interventie laat je de verslaafde zien dat je van hem/haar houdt samen met andere vrienden en familieleden van de verslaafde. Juist door dit met een groep te doen kan de verslaafde zich hier meer van aantrekken. Ook omdat het beeld dat “de omgeving” van hem heeft dan toch al het juiste beeld is en hij/zij niet goed was in het verbergen van de verslaving.
Tijdens een interventie kun je de verslaafde duidelijk maken hoe zijn/haar gedrag invloed heeft op jouw leven en dat van de rest van de groep.
Stop met het geven van te veel steun
De verslaafde heeft zeker steun nodig. Vaak in de zin van oneindig geduld zodat hij/zij kan vallen en opstaan tijdens het proces van afkicken en er vertrouwen in houdt dat de liefde van zijn/haar omgeving onvoorwaardelijk is.
Maar sommige steun steunt juist de verslaving. Het geven van geld, het oplossen van sociale en legale problemen zijn allemaal zaken die ervoor zorgen dat hij/zij zijn/haar verslaving niet onder ogen hoeft te komen, want jij dealt met de consequenties in plaats van de verslaafde zelf.
Als je het lastig vindt om het te veel steunen van de verslaafde te stoppen kan een hypnotherapeut je helpen om te achterhalen welke overtuigingen hiervoor zorgen en je technieken geven zodat je mentaal sterker bent om “nee” te zeggen wanneer dit nodig is.
Verdiep je in de verslaving
Helaas is verslaving niet iets dat je altijd met wilskracht kunt stoppen. Voor verslavingen die vooral mentaal zijn, zoals bij een wietverslaving of een suikerverslaving, kunnen kleine behandelingen met hypnose al voldoende zijn om te stoppen.
Maar voor fysieke verslavingen, zoals een alcohol– of drugsverslaving, heeft de verslaving invloed op de chemische werking van het lichaam. Daarom is een verslaving vaak ook een ziekte. Opeens stoppen met drank kan zelfs gevaarlijk zijn bij ernstige verslavingen en moet altijd onder begeleiding van een arts gebeuren.
Leef je in in de verslaafde
Medelijden brengt je vaak maar zo ver. Door je in te beelden hoe de verslaafde zich voelt kun je hem/haar vaak beter steunen. Daarbij is het verbeteren van empathisch vermogen ook van belang tijdens het afkicken. Het geheugen bestaat vaak nog wel en hij/zij zal zich jouw empathie herinneren en daardoor tijdens het afkicken en in zijn/haar latere sobere leven meer empathie met jouw situatie hebben van tijdens de verslaving.
Timing
Het aanbieden van hulp en zelfs een professionele interventie moet op het juiste moment gebeuren. Na slecht nieuws of in het openbaar is vaak een slecht idee. Jijzelf moet kalm zijn en ook de verslaafde als je het onderwerp stoppen met de verslaving aan de orde brengt. Dan is de kans het grootst op een normaal gesprek.
Wat ga je doen?
Wat als de verslaafde opeens het punt heeft bereikt dat hij/zij hulp wil aannemen? Het is verstandig om dan al de volgende stap te hebben, zoals een lijst met therapeuten, hypnotiseurs of afkickklinieken waaruit hij/zij kan kiezen om zich te laten helpen met de verslaving. Door snel te handelen geef je de verslaafde ook geen tijd om terug te komen op zijn/haar beslissing.
Wil je meer weten over mentale technieken om met verslavingen en verslaafde mensen om te gaan zonder jezelf te verliezen? Kom dan eens naar een seminar of playshop en bekijk de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.
Bronnen:
https://www.psychologytoday.com/blog/the-craving-brain/201708/they-wont-stop-because-they-cant-stop
