Een tijd geleden hielp ik tijdens een live sessie op Instagram Marcel. Hij had dagelijks last van faalangst. Hij zat lekker in de comfortzone, had gedachten dat er meer uit het leven te halen is, maar die stap zetten dat ging niet.
Ook bij het sporten had hij last van faalangst. Hij deed al acht jaar aan crossfit en dan die extra rep doen, dat was toch heel eng, want hij had angst voor blessures.
Dus zowel bij werk gerelateerde zaken en bij sport zat faalangst erin.
Faalangst en jezelf vergelijken
Toevallig doe ik ook aan crossfit en daar hoorde ik het volgende over ouder worden en crossfit. Want op gegeven moment gaat de leeftijd toch meetellen. Hij was ontevreden over zijn progressie met crossfit, maar ja inmiddels was hij wel 43 jaar.
Toen ik hem vroeg hoe hij het doet vergeleken met acht jaar geleden gaf hij aan dat hij nog steeds fit was, maar hij vond niet dat hij genoeg vooruit was gegaan.
Hierover gaf ik hem de volgende suggestie:
“Ik hoorde eens van iemand, toevallig in de CrossFit Box, die zei tegen mij: "Ed, als jij bijvoorbeeld 100 kilo op de deadlift tilde toen je begon, en nu til je 105 kg, dat is een serieus gewicht, niet iedereen kan dat tillen." Maar je bent 43 en kunt nog steeds 150 kilo tillen, en als je 44 bent, kun je nog steeds 150 kilo tillen. Ben je vooruitgegaan? Stel je voor dat je dit gewicht nog 40 jaar kunt vasthouden, dan ben je op jouw leeftijd een van de sterkste 80-jarigen ter wereld, eigenlijk. Dat is toch een goede mindset voor onze leeftijd, vind je niet? Kijk, dat is gewoon een voorbeeld. Als je doorgaat en het niet opgeeft, lijkt het alsof er geen grenzen zijn. Je blijft groeien en je vergelijkt jezelf met andere 43-jarigen.”
Hierna bleek ook dat Marcel kinderen op de basisschool heeft en als je op het schoolplein wacht en om je heen kijkt, dan zie je hoe de gemiddelde mens eruitziet.
Het is vaak ook de vraag met wie je jezelf vergelijkt. Dit kan zijn hoe je eruitziet, of wat er in je zit. Wat je tegen jezelf zegt.
De vraag is vaak toch: Wat wil je dan?
In het werk wilde hij ook meer succes, maar niet per se met zijn baan, maar hij wilde in vastgoed investeren. Op dit moment werkt hij voor zichzelf als asbestonderzoeker. Hij inventariseert locaties waar iets aan asbest moet gebeuren.
Serieusheid verbeteren
Het investeren in vastgoed lijkt hem leuk en een veilige investering. Hij was er al mee bezig, maar nog niet serieus. En dit zie je meer bij mensen met faalangst. Er wordt nog niet echt begonnen, doordat de angst dat het niet lukt de motivatie in de kiem smoort (1).
Dit is dan vaak vooral een kwestie van toch serieus ermee bezig gaan. Dus ik gaf hem de suggestie.
“Ja, dat moet je serieus doen. Want nu ben je toch op die plek, dat is altijd de eerste stap, en je wilt dit graag. Oké, dan moet je dat gewoon doen. En doen betekent niet meteen een pand kopen, nee, eerst maar eens goed kijken, hè? Want dat is altijd grappig, het is net als wanneer je beslist dat je een blauwe auto wilt en je ziet overal opeens blauwe auto's. Het is echt verbazingwekkend hoe onze aandacht zich richt op wat we belangrijk vinden.
Maar goed, je bent dus aan het overwegen om te investeren in vastgoed, en dat klinkt als een interessante mogelijkheid. Misschien kun je wat huizen opknappen en weer in de markt zetten voor een betere prijs. En je kent mensen in de bouwsector die je kunnen helpen met de fundering en andere klussen, dat is handig! En daarbij zorgt je huidige werk er ook nog voor dat je tijdens het werk kunt scouten naar panden.
Je hebt een goede plek om te beginnen, vooral met woningen die wat problemen hebben, want die kunnen niet verkocht worden zonder dat die problemen zijn opgelost. Dus dat biedt mogelijkheden voor investeringen.”
Ondanks faalangst er toch voor gaan
Al met al was dit nog niet echt genoeg om over de faalangst heen te komen. En faalangst overwinnen is vaak ook een kwestie van de faalangst confronteren. Dus iets doen, ondanks dat je faalangst hebt.
“Kijk, we kunnen allemaal natuurlijk zeggen: "Ja, maar ik heb een probleem en daarom lukt het niet." Maar we kunnen ook bedenken: "Oké, ondanks dat ik faalangst heb, ga ik toch die vijf panden kopen." Nee hoor, nee, niet met vijf panden, maar als ik vijf panden heb en ik genereer 6.000 euro per maand netto, dan heb ik het wel voor elkaar. Ja, ik heb nog steeds last van faalangst, maar ik voel me wel lekker eigenlijk zo. Snap je? Dus het is mogelijk. Je kunt natuurlijk praktische problemen spiritueel oplossen, maar het kan ook gewoon praktisch zijn.”
Wat doe je nadat je je doel behaald hebt
Een ander probleem met faalangst kan zijn dat je eigenlijk niet weet wat je gaat doen als je je doel behaald hebt. Je bent niet echt bang voor het succes of dat je het niet haalt, maar meer voor wat er daarna komt. Want dat is het grote onbekende.
Dus ik vroeg Marcel wat hij zou doen als zijn doel behaald was. Daar had hij eigenlijk nog niet zo goed over nagedacht.
Dus ik gaf hem een suggestie wat te doen na succes:
“Ik ken heel veel mensen die een gigantisch bedrag op een rekening krijgen, bijvoorbeeld omdat ze een bedrijf hebben verkocht. Wow, weet je wel? Ze zijn bezig geweest met opbouwen en investeren en nu hebben ze zakgeld voor het leven. Het ergste is nog dat je het met niemand kan delen, want als je zegt: "Ik heb nou 500 miljoen," zegt bijna niemand: "Oh, wat erg. Het komt omdat ze alleen maar dachten over het bereiken van dat doel en daarna dachten ze ik zie het dan wel verder. Maar dat is best wel tricky.
Ik zie hetzelfde bij voetballers die stoppen. Zlatan is bijvoorbeeld nog tot z'n 41e doorgegaan, hoewel hij helemaal kapot geschopt was. Maar hij probeert toch door te gaan, want wat moet hij anders doen voor de rest van zijn leven? Als je op 41-jarige leeftijd stopt, heb je misschien nog 40 jaar te gaan, en hij heeft nooit over iets anders nagedacht, want dit is waar hij alles voor heeft gedaan. Dus het is wel handig om te denken: "Oké, wat zou ik dan misschien willen?" na het bereiken van dat grote doel.
Als je maar een richting hebt, het hoeft niet heel exact te zijn. Als je maar een idee hebt. Bijvoorbeeld, ik zou elke dag kunnen crossfitten om mezelf steeds beter te maken. Oh, ik heb nog een hobby, dan is het eigenlijk al een soort van ingevuld. Ik bedoel, het hoeft niet per se met werk te maken te hebben; het kan ook gewoon schrijven zijn, of outfits samenstellen, of muziek maken. Als je maar een idee hebt, iets waar je plezier uit haalt.”
De oorzaak van faalangst
Ook dit hielp niet echt om de faalangst weg te nemen. Dus toen was het tijd om naar de oorzaak van de faalangst te gaan. Hij had voor het eerst last van dit gevoel toen hij zijn rijbewijs moest halen, daar had hij vijf keer over gedaan, maar het was hem wel gelukt. Dit gaf wel een goede ingang om de faalangst een beetje belachelijk te maken, want als je om het probleem kunt lachen, is het geen probleem meer. Hierbij heb ik ook in de gaten gehouden dat veel mensen met faalangst dit vaak ook krijgen door hoe ouders en eventuele docenten reageren op falen. Dat ze dan bijvoorbeeld een tik op de vingers krijgen (2).
Daarover zei ik het volgende.
“Een vriend van mij heeft wel 8 keer over zijn rijbewijs gedaan en hij was daarna nog een slechte rijder, maar hij is nu taxichauffeur in Amsterdam en kan rijden als de beste. Je zou nu niet zeggen dat hij er 8 keer over gedaan heeft. Mijn collega zei altijd “niemand ziet hoe lang je aan iets gewerkt hebt, maar wel hoe mooi het is. Het tempo maakt niet uit of dat je fouten maakt, als het er daarna maar knap uitziet.””
Niemand zal denken “Oh hij heeft er vijf keer over gedaan, maar dat gevoel kan er bij jou nog wel zijn. Stel je voor dat je nu vijf keer iets moet doen voordat het lukt, is dat dan verschrikkelijk?”
Marcel: “Ja, dat zou ik niet meer doen.”
Edwin: “En hoe ging het met de crossfit?”
Marcel: “Ja dat heeft wel een tijdje geduurd. Ook meer dan vijf keer.”
Edwin: “Dus dan doe je het wel, dus daar heb je geen faalangst. Je doet het nu acht jaar, het is niet zo dat je na vijf keer een oefening niet kon dat je dan weg moest. Met het rijbewijs is het anders. Er staat veel meer tegenover als het niet lukt. Dat is het verschil. Het gaat dus niet om het proberen, maar het gaat om de afrekening door iemand anders. Zoals het CBR, of een toets op school bij het examen. Maar in de cross-fit box heb je hier helemaal geen last van.”
Dat gevoel herkende hij en hij gaf ook aan dat hij cross-fit ook heel leuk vindt om te doen. Best fascinerend, dat ondanks dat het niet lukt, hij het toch leuk vindt om te doen. Als je gaat nadenken, hoe vaak heb je dan in de laatste acht jaar wel niet gefaald in die box? Ik faal ook elke keer in die box. Maar dan ligt mijn leven niet in duigen, dan hoef ik niet uit te huilen bij mijn vrouw.
Onderzoek laat ook zien dat faalangst te overwinnen is door in te zien hoe het is om te falen en door anders tegen doelen aan te kijken (3).
Dus de faalangst is ook context-afhankelijk.
En er zit ook niemand naast je die zegt “Ja, die vijf pandjes, als je het niet redt, dan volgt er een sanctie.” Echt niemand anders zal er iets van zeggen. Niemand, niemand, niemand. Misschien in jou. Maar je kunt je vastgoedproject zien als de crossfitbox.
Visualiseren dat je de stap zet
Soms is het project ook vrij groot in je gedachten en dan kan het handig zijn om de stappen van het project waar faalangst over bestaat
“Je begint al met een voorsprong, want je begint in de bouw en ziet dingen die andere mensen niet zien. Dus net als de crossfitbox. Je weet er al wat van, maar nog niet alles. Dus dat ga je leren je gaat een boekje lezen, je gaat naar een vastgoed event, dan spreek je met iemand, dan krijg je herkenning. Ik ben zo begonnen, wie weet is het wat voor jou, dan spreek je vijf mensen. Dan is er 1 iemand waarvan je dan denkt, “Goh, helemaal niet over nagedacht”, daarom ga je erheen want je weet niet alles. Als je er elke dag mee bezig bent voor een paar jaar, dan ben je er echt heel goed in. Beter dan veel andere Nederlanders die er minder mee bezig zijn.”
De stappen kleiner maken
Ik vroeg hem hoe het nu voelde als hij daar zo over nadacht. Voor hem wel bevrijdend, maar er kwamen ook belemmerende gedachten op, zoals dat een foutje in het crossfit maken niet zo erg is, maar in het vastgoed kan dit je behoorlijk wat geld kosten.
Alleen, een foutje in crossfit kan jee ook een dubbele hernia opleveren. Dus ik had hierover de volgende suggestie:
“Ja, je gaat fouten maken. En dat gaat misschien ook wel geld kosten. Dingen kunnen gebeuren, je weet niet hoe het leven gaat. Daarom is het handig om niet meteen koud 150 kilo te gaan deadliften. Dan kun je in het ziekenhuis terecht komen. Je wilt niet weten wat voor ongelukken er kunnen gebeuren. Maar je begint licht. Je gaat niet direct 10 panden kopen en al je geld erin steken. Dat is niet slim. Je kunt mazzel hebben, maar je kunt beter kijken naar wat je nu hebt en of je kunt investeren in een ander vastgoedproject zodat je alvast wat doet. Dan wen je alvast aan het hele idee van investeren met geld. Dat stel dat je dat geld kwijtraakt, dat is vervelend, maar niet levensbedreigend. Dus klein beginnen is een oplossing.”
Dit hielp heel erg om belemmerende gedachten weg te nemen. Het kleiner maken van de stappen die te zetten zijn hielp heel erg.
“Weet je, misschien moet je eens overwegen te beginnen met garageboxen te bespreken. Je denkt misschien: "Oh, dat kan ik wel kopen," en al gaat helemaal fout, ja, nou ja, jammer dan, weet je wel? Ik noem maar wat. Er zijn garageboxen, en dat is misschien wat voor jou. Maar dan ben je begonnen, dan ben je in die game. Daar gaat het om, daar gaat het om hoe je met zo min mogelijk risico in de game komt. En als je helemaal in de game bent, als jij op dat bord staat en je speelt het spel mee, ja, dan wordt het makkelijker. Je moet die box binnenlopen, de crossfit, je moet naar de sportschool gaan. Dat is het alle moeilijkste. Maar als je er eenmaal bent, dan loop je eenvoudig naar een apparaat toe om te doen wat je moet doen. Wat is het kleinste kaartje, risico of investering die je kunt nemen om in de game te komen? Al is het maar het bezoek aan zo’n event.”
“Als je op je 43e alvast in de game komt, nou ja, geen idee, ik weet niet wat ervoor staat, geen idee. Maar stel je voor over 10 jaar heb jij 10 panden. Dat is toch prima? Ben je 53, ik noem maar wat, hè. En misschien duurt het veel langer voor je, dan weet ik helemaal niet, maar bij mij zo, spijker nou en dan denk je: "Ja, 53, 10 panden, dan kan je stoppen met werken." Bijvoorbeeld, weet je wel? Ik weet niet eens zo'n heel slecht vooruitzicht, al lijkt het lang, maar prima. En misschien is het wel sneller, en misschien heb je al 20 panden dan. Of misschien heb je wel onderweg bedacht: "Ja, stom, niks voor mij." Kan ook nog, je weet het allemaal niet, maar ja, je moet toch beginnen.”
Door de spanning heengaan
Toen ik hem daarna vroeg hoe hij zich voelde gaf hij aan om in ieder geval toch even te kijken of hij naar zo’n vastgoed event kon gaan, maar ook dat voelde een beetje spannend.
Hierop gaf ik de volgende suggestie.
“Kijk, die spanning is een beetje kijken van: Oké, ga jij door of niet, ondanks die spanning? En ga jij toch voor je leven, ondanks die weerstand. Dus dan ga je toch door. Of laat je zeggen van: "Hey, laat me die weerstand, die wind, van mij hebben." En het is ook allemaal prima. Ik blijf gewoon op de bank zitten, ik blijf gewoon datgene doen wat ik nu doe, en eh ja, droom die ik heb, nou ja, laat maar, want ik heb geen zin om tegen die weerstand te knokken. Of ik ga gewoon die weerstand, ik, ik doe het. Ik ga erheen, ik loop die tent binnen, ik denk: "Jezus, al die mensen, beter dan ik, dus die hebben er veel meer verstand van.” Dan spreek je iemand en opeens denk je: "Oh, dat is toch wel een leuk iemand." Dit zijn ook gewoon normale mensen, want iedereen is gewoon in principe hetzelfde. Alleen sommigen bezitten andere vaardigheden, maar dat is het. De mens zelf is hetzelfde.”
“Maar ik denk zomaar dat het prima gaat, omdat je ook al in die beetje niet wereld zit dus ik denk niet dat dat heel moeilijker”
Ik vroeg hem wat er gebeurde nadat hij dit van mij had gehoord. Hij voelde zich een stuk positieve en had het gevoel dat hij kon groeien. Als hij aan de faalangst dacht, gaf hij aan dat die belemmerende gedachten weggaan als je de stappen kleiner maakt, zodat je daar makkelijker overheen kunt stappen.
Als laatste controleer ik altijd even of het gevoel wat hij aan het begin van de sessie had over faalangst nog op te roepen was. Maar je zult zien, dat hoe harder je aan het eind je best doet om het te voelen, hoe meer het niet lukt.
Hij had deze ervaring ook en vond dit wel een lekker gevoel.
Faalangst behandelen met hypnose
Zoals je ziet kan een sessie vrij lang duren en hoef je niet altijd regressie toe te passen. Inzichten geven, een voorstelling maken van hoe iets kan gaan en problemen of stappen kleiner maken kan ook al veel doen om faalangst te overwinnen.
Wil jij net als ik mensen helpen met hypnose? Kom dan eens naar de gratis online masterclass.
Of schrijf je in voor een van onze seminars of opleidingen.
Bronnen:
