Onmacht: Je machteloosheid kleiner maken
06 mei 2019 
6 min. leestijd

Onmacht: Je machteloosheid kleiner maken

Soms kun je wel ontploffen van machteloosheid. Het kan je woedend maken dat iemand niet meewerkt aan het bereiken van jouw doelen. Dit kunnen zakelijke doelen en persoonlijke doelen zijn. Of je kunt je machteloos voelen omdat het je niet lukt om je eigen gedrag te veranderen, waarom is je wilskracht niet sterker?

In dit blog ga ik in op onmacht en macht en wat ervoor zorgt dat je meer gevoel van macht ervaart en minder gevoel van onmacht.

Wat is macht?

Om te weten wat onmacht is, is het belangrijk om eerst te weten wat macht is. Macht is dat je controle kunt uitoefenen op je omgeving. Als je jouw hond kunt laten zitten op commando heb je macht over je hond. Als je jouw huis kunt opruimen ben je machtig in je huis en als je mensen kunt laten doen wat jij wilt (al dan niet met een positieve manier van invloed) dan heb je macht over mensen.

Wat is onmacht?

Onmacht is het tegenovergestelde van macht. Je bent bijvoorbeeld niet bij machte om gezond te eten. Je bent niet bij machte om die hond te laten zitten. Je bent niet bij machte om je huis op te ruimen en je hebt niet de macht om mensen te laten doen wat jij wilt ongeacht of je een positieve of negatieve manier van invloed gebruikt om dit voor elkaar te krijgen.

De psychologie van machteloosheid

Wat geeft je nu het gevoel dat je macht of onmacht hebt? Uit onderzoek[1] blijkt dat je interne gevoel van macht, je zelfcontrole invloed heeft op dit gevoel. Daarnaast hebben je sociale interacties effect op dit gevoel.

In eerste instantie is je ego en hoe groot die is van belang voor je gevoel van macht. Wanneer je ego kleiner wordt doordat het je niet lukt jezelf te controleren heb je al een kleiner gevoel van macht. Je voelt je dan al onmachtiger. Dit heeft nog niets te maken met of je mensen zover kunt krijgen om iets te doen wat jij wilt.

Als je juist wel het gevoel hebt dat je jezelf onder controle hebt heb je een groter gevoel van macht.

Omdat zelfcontrole op kan raken als je de hele dag dingen moet doen die je energie kosten kun je aan het einde van zo’n dag je dus onmachtiger voelen dan aan het begin van zo’n dag.

Wanneer het gaat om macht over personen is het gevoel dat je overweg kunt met andere mensen van belang. Uit onderzoek blijkt dat wanneer je je onmachtig voelt je een grote motivatie hebt om met andere mensen overweg te kunnen en om vrienden te maken. De onderzoekers hadden verwacht dat mensen mét macht hier minder last van hadden, maar dat konden ze niet bewijzen.

Dus of je nu macht hebt of niet, je wilt graag met andere mensen overweg kunnen[2]. Je zoekt als het ware aansluiting bij mensen.

Wanneer je je machteloos voelt is het ook heel normaal om dan maar naar situaties te zoeken die je meer opties geven. Situaties waarin je uit meer mogelijkheden kunt kiezen[3].

Het gevoel van onmacht kleiner maken

Als je kijkt naar wat van belang is voor het gevoel van macht zijn dit 3 zaken, namelijk:

  1. Zelfcontrole
  2. Sociale connecties (die jou helpen)
  3. Mogelijkheden om eigen keuzes te maken

Zelfcontrole

Zelfcontrole gaat over je eigen gedrag. Kun jij bepaalde zaken doen of niet doen. Stoppen met roken is bijvoorbeeld heel lastig omdat je snel verslaafd raakt, maar als het je lukt voel je je direct een stuk machtiger.

Als je je machteloos voelt doordat je bepaald gedrag maar niet onder de knie krijgt kan een hypnose-expert je hiermee helpen. Stoppen met roken is bijvoorbeeld iets wat vaak gedaan wordt met behulp van hypnose. Het gezonde niet roken is dan makkelijker uit te voeren.

Je zelfcontrole verbeteren kan zeker met hypnose, vooral als je weet van welk gedrag (of gebrek aan gedrag) je het meest baalt kun je dit met hypnose versterken.

Met een geleide visualisatie kun je bijvoorbeeld ervoor zorgen dat je het gewenste gedrag vaker uitvoert waardoor je een groter gevoel van macht krijgt.

Sociale connecties (die jou helpen)

Een gevoel van machteloosheid kan ook ontstaan omdat de mensen met wie je omgaat totaal niet op 1 lijn zitten met jouw gedachten en doelen. Dit kan bijvoorbeeld gaan om onbegrip voor jouw situatie of voor je manier van werken tot daadwerkelijke tegenwerking.

Niet is frustrerender.

Je kunt dan zelfs al van alles hebben geprobeerd. Slijmen om je zin te krijgen. Dreigen om je zin te krijgen. Niets helpt.

In dat geval is het handiger om omgang te vinden met gelijkgestemden. Dit is ook waarom het zo belangrijk dat tijdens een sollicitatie blijkt of je wel of niet in het team past. Het kan voelen als een lullige afwijzing, maar als je niet op 1 lijn zit wordt samenwerken (en dus af en toe je zin krijgen) heel erg lastig.

Je kunt op allerlei manieren nieuwe mensen om je heen verzamelen. Er zijn bijvoorbeeld Facebookgroepen voor het vinden van nieuwe vrienden. Je kunt op zoek gaan naar een andere baan en als ondernemer kun je kijken naar meerdere netwerkgroepen die bij je passen en na het netwerken natuurlijk afspreken met die ondernemers waar jij echt een klik mee hebt.

Mogelijkheden om keuzes te maken

Heb je het gevoel dat je geen keuzes kunt maken? Dan is het belangrijk om je te realiseren dat je altijd een keuze hebt, je hebt namelijk altijd de keuze om weg te gaan.

Niet kiezen om iets anders aan te pakken is namelijk ook een keuze om door te gaan op de manier waarop nu alles gaat.

Heb je op je werk geen mogelijkheden om zelf te bepalen hoe jij je werk doet, dan kun je altijd nog bepalen in welke staat jij je werk doet. Je bepaalt met welke instelling je je werk doet. Als je bijvoorbeeld bij de McDonald’s werkt dan moet je vaak alles op een vaststaande manier doen. Een goed humeur meenemen en jezelf bijvoorbeeld een doel stellen om alles zo netjes mogelijk of zo snel mogelijk te doen.

Je kunt ook kiezen om weg te gaan en om een andere baan te zoeken met meer keuzevrijheid.

Als je denkt dat je geen keuze hebt, ga dan even na of dat echt zo is. Ga na of een ander je dit gevoel geeft, of dat het feitelijk zo is. Vergeet niet dat je altijd de keuze hebt om weg te gaan en dan zijn de keuzes weer eindeloos.

Gevoel van macht versterken met hypnose

Er zijn bepaalde situaties waarin je je super onmachtig voelt, bijvoorbeeld wanneer je het slachtoffer bent van geweld. Uit onderzoek naar de rol van hypnose om trauma dat door seksueel geweld is veroorzaakt te verminderen, blijkt dat hypnose helpt om het gevoel van macht te versterken om op die manier minder last te hebben van het trauma van een dergelijke gebeurtenis[4].

Visualisaties

Net als bij het visualiseren van gedrag waar je normaal niet de zelfcontrole voor hebt kunnen andere visualisaties over het maken van keuzes je onmacht verminderen. Het weglopen uit slechte situaties en het vinden van gelijkgestemde mensen gaat je helpen om dit in het échte leven te doen waardoor je gevoel van macht wordt versterkt.

Hypnotische suggesties

Een andere manier is door het herhalen van hypnotische suggesties die je gevoel van macht versterken. Dit zijn bijvoorbeeld manieren om nieuwe helpende overtuigingen in je onderbewuste te installeren.

Je kunt ze beluisteren of hardop herhalen. Bijvoorbeeld:

“Ik ben een leider geen volger.”

“Ik maak mijn eigen beslissingen.”

“Ik zal mensen om me heen verzamelen met wie ik op 1 lijn lig.”

“Ik heb een stem die gehoord mag worden.”

“Ik kan alles.”

Dit zijn slechts voorbeelden. Afhankelijk van je eigen overtuigingen en blokkades die je een gevoel van onmacht geven kan een hypnose-expert je andere suggesties geven die je kunt beluisteren of hardop kunt herhalen.

Regressie

Soms is het niet helemaal duidelijk waarom je je onmachtig voelt. Welke overtuigingen ervoor zorgen dat je een gevoel van machteloosheid hebt. In dat geval kan regressie een uitkomst bieden. Met regressie ga je terug naar het moment in je leven die voor een overtuiging heeft gezorgd waardoor je je machteloos voelt.

Dit zijn vaak gebeurtenissen uit je kindertijd omdat je op dat moment de overtuigingen over het leven vormt. Hierdoor kun je hele verrassende blokkerende overtuigingen ontdekken.

Doordat je er nu met minder emotie en meer volwassen kennis naar kijkt kun je wel snel van die blokkerende overtuiging afkomen, waardoor je je snel weer machtiger voelt.

Wil je meer weten over hoe hypnose precies werkt en hoe je hiermee jezelf en andere mensen kunt helpen? Kom dan eens naar de hypnose playshop of schrijf je in voor een van onze opleidingen. Vraag naar de online mogelijkheden.

Pin ook deze handige infographic als geheugensteuntje:

Bronnen:

[1] https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0146167215574993

[2] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ejsp.2089

[3] https://www.psychologicalscience.org/news/what-happens-to-us-when-we-feel-powerless.html

[4] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00029157.1988.10402767

Over de schrijver
Edwin Selij is eigenaar en oprichter van Hypnose Instituut Nederland en geeft trainingen in Hypnose. Hij is auteur van de boeken 'Je hebt het niet je doet het' en 'Breek Je Vrij!' en komt regelmatig op radio en TV om te praten over hypnose. Hij is de nummer 1 Hypnose Trainer van Nederland en geeft al jaren hypnose trainingen. Hij was de eerste in Nederland die moderne hypnotherapie via livestream ging onderwijzen.
Reactie plaatsen