Familie opstelling: Je mentale kaart
11 maart 2020 
6 min. leestijd

Familie opstelling: Je mentale kaart

In de opleiding deden we een soort familie opstelling, namelijk het sociaal panorama van Lucas Derks. Het is een fascinerend fenomeen. Ik heb er wel vaker blogjes over geschreven. Ik kwam er jaren geleden achter dat het eerste dat je brein doet is scannen “waar ben ik?”, waar ben ik in de ruimte, welk land, dorp, huis, kamer, ruimte. Ook waar ben ik ten opzichte van de lamp, de kast, de tafel en personen.

Het ontstaan van je onbewuste familie opstelling

Dit doe je ook met je sociale relaties, maar dan mentaal. Dus waar ben ik ten opzichte van mijn vader, moeder, broer, zus, tante, oom. Als je dan bedenkt dat wanneer je wordt geboren je eigenlijk nog geen sociale kaart hebt. Hoe ga je met mensen om? Dat leer je van je opvoeders, vader en moeder of misschien opa en oma.

Daar leer je van hoe je met mensen omgaat.

Dan creëer je een soort kaart in je hoofd. Bijvoorbeeld buiten zeg je iedereen gedag en binnen gaan we over al die mensen roddelen. Dat is een bepaalde sociale karaktertrek die je dan meeneemt. Zo hoort dat dan en je denkt dat anderen precies hetzelfde doen.

Ook zet je in die kaart personen neer op een bepaalde plek. Hoe dichter bij des te meer invloed. Papa en mama staan bijvoorbeeld dichtbij en hebben veel invloed. Er zijn ook mensen die niet op de kaart staan. Opa en oma staan ook op die kaart.

Zo projecteer je mensen om je heen en die beïnvloeden jou. Dit kan zowel positieve als negatieve invloed zijn. Dan groei je op. Kom je op school en is de wereld weer heel anders. De kaart is naar de achtergrond verschoven, want papa en mama zijn er niet. Naar wie moet je dan luisteren? De juf, meester of kindjes in de klas? Wie mag ik wel, wie mag ik niet? Op gegeven moment heb je daar ook weer een kaart van de werkelijkheid van.

Dan snap je de kaart thuis. Je weet met wie je om moet gaan naar wie je moet luisteren en dan wordt er opeens iemand geboren, maar dat lukt dan ook wel weer. School snap je.

Opeens kom je jouw juf tegen in de supermarkt!? Dus je had de kaart buiten en bent op stap met vader en moeder (5 jaar) opeens kom je de juf tegen, naar wie moet je nu luisteren? De kaarten overlappen elkaar. De juf snapt het en legt uit dat de juf ook boodschappen doet.

Die kaarten overlappen en dit is voor een kind heel verwarrend en dan leer je als kind dat je die juf ook “in het wild” tegen kunt komen.

Zo groei je op en heb je allerlei kaarten van de werkelijkheid en in die mentale ruimte plaats je mensen.

Mijn ervaring met de familie opstelling

Zelf heb ik 4 kinderen en die hebben een positie voor mij. Als ik me voorstel waar ze staan, staan ze voor me. Dit was in het begin niet zo. Ze stonden wel voor me, maar mijn oudste zoon stond verder weg, maar mijn jongste zoon stond tegen me aan. Ik had ook een andere relatie met die 2 zonen.

Toen mijn eerste zoon werd geboren zat ik in een hele andere periode van mijn leven. Dus in die tijd was ik heel afwezig en dus ook op relationeel gebied afstandelijk. Onbewust kun je dat op die manier dan in je mentale kaart plaatsen. Dat was eerst ook prima, totdat ik erachter kwam dat ik dit deed.

Op het moment dat mijn jongste werd geboren was ik heel anders. Ik was veel gevoeliger en emotioneler. Het was direct volop liefde, dus die plaatste ik heel dichtbij. Op of tegen me aan.

Maar dat was beide niet handig. De 1 mag wel wat meer ruimte hebben voor zichzelf in mijn mentale ruimte en de ander mag wel wat dichterbij. Toen zette ik ze op dezelfde afstand van mij af. De een iets verder weg en de ander iets dichterbij, maar beide op dezelfde hoogte. Dus alle 4 kinderen op dezelfde hoogte, gelijk wel hun eigen plek natuurlijk.

Dit voelde beter.

Ik was het boek aan het lezen over het sociaal panorama en deed dit dus. Ik reed naar huis en belde naar huis en mijn vrouw zei dat mijn oudste zoon me wilde spreken. Dat had hij nog nooit gedaan. Hij wilde me nooit per se spreken. Maar nu had ik 3 kwartier met hem aan de lijn gezeten en sindsdien is die relatie veranderd, omdat ik iets verschoof. Er gebeurde daardoor iets.

Je zou kunnen zeggen dat ik me anders ben gaan gedragen en dat hij dus anders reageert, maar hij had nog niets gezien of gehoord wat ik anders deed. Ik belde gewoon naar huis en hij wilde opeens de telefoon en met mij praten. Fascinerend.

Een van de dingen die in dit fenomeen plaatsvindt is dat de locatie van waar je die mensen neerzet in je mentale ruimte, dat is de relatie die je met ze hebt. Staan ze dichtbij dan hebben ze meer invloed, staan ze verder weg dan hebben ze minder invloed.

Ervaringen van cursisten met de familie opstelling

Tijdens de cursus was er ook iemand die zich irriteerde aan zijn moeder, maar wilde haar wel dichtbij hebben. Ze werd van links naar rechts verplaatst en dat was prima en toen was de hele irritatie weg. Dus in plaats van dat de ander moet veranderen, heb je het allemaal in eigen hand.

Ik kende wel veel quotes over hoe je innerlijke wereld invloed heeft op de wereld daarbuiten. Maar het is dus echt zo en het gaat echt ver. Zelfs in relaties is dat zo. Hoe jij wilt dat die mensen met je omgaan, zo positioneer je ze ook in je mentale ruimte.

Dit kan heel goed met de familie panorama, daar ben je zo een hele dag mee bezig. Dat kan je leven veranderen.

Beluister ook deze podcast.

https://www.buzzsprout.com/195236/1047452-familie-opstellingen-2-0

Wetenschap over sociaal panorama

Dus ik heb allerlei ervaringen, cursisten hebben allerlei ervaringen, maar hoe toevallig is dit eigenlijk? Nou, het is dus helemaal niet toevallig. Wetenschappers hebben de techniek van het sociaal panorama ook onderzocht en wat dit met mensen doet.

In 2014 is onderzocht hoe het beïnvloeden van je mentale ruimte en de locatie waar mensen staan invloed hebben op je emoties. Om weer terug te komen op de cursist, hij irriteerde zich aan zijn moeder en haar in die mentale ruimte verplaatsen hielp om de irritatie weg te nemen.

Het onderzoek gaat ervan uit dat de mentale kaart met mensen in bepaalde locaties ook iets zegt over je emoties met betrekking tot die mensen. Ze hebben getest hoe het verplaatsen van de mensen naar 3 keer de afstand dan ze op dat moment hadden invloed heeft op de emoties van de proefpersonen.

Uit het onderzoek bleek dat de emoties minder intens werden of dat er zelfs een dramatische verandering van de kwaliteit van emotie was[1].

Dus het is niet alleen een trucje dat je kunt toepassen, het is echt iets dat werkt om ten minste iets te doen aan eigen emoties waar je eventueel last van hebt.

Wat ook interessant is, is dat deze techniek gebruikt kan worden om familieproblemen op te lossen die er wellicht al zijn sinds de kindertijd[2]. Meestal maken we gebruik van regressie voor problemen die al zo lang bestaan, maar deze techniek kan dus ook gebruikt worden.

In 2017 is zelfs onderzocht of een familie opstelling kan helpen tegen een milde depressie (bron 2).

De familie opstelling of het sociaal panorama is een techniek die in psychotherapie gebruikt kan worden en bij hypnotherapie kun je dit ook gebruiken.

Wil je weten hoe hypnose werkt en of je mensen onder hypnose kunt brengen? Kom dan eens naar een hypnose playshop. De playshops worden gegeven in Zwolle en Wormerveer.

Ben je juist nieuwsgieriger naar alle mogelijkheden en voorbeelden? Kom dan eens naar het hypnose seminar.

Of schrijf je direct in voor een van de opleidingen om ook deze techniek van de familie opstelling onder de knie te krijgen. De opleidingen worden gegeven in Wormerveer, Zwolle en online.

[1] https://www.econstor.eu/handle/10419/171405

[2] http://jep.ro/images/pdf/cuprins_reviste/79_art_4.pdf

Over de schrijver
Edwin Selij is eigenaar en oprichter van Hypnose Instituut Nederland en geeft trainingen in Hypnose. Hij is auteur van de boeken 'Je hebt het niet je doet het' en 'Breek Je Vrij!' en komt regelmatig op radio en TV om te praten over hypnose. Hij is de nummer 1 Hypnose Trainer van Nederland en geeft al jaren hypnose trainingen. Hij was de eerste in Nederland die moderne hypnotherapie via livestream ging onderwijzen.
Reactie plaatsen