Hooggevoelig: Wat te doen?
Wat als je hooggevoelig bent en je voelt andere mensen? Je voelt hoe je man zich voelt. Je voelt hoe je kinderen zich voelen en als dat niet goed gaat, voel jij je dus ook niet goed.
Een vrouw die hooggevoelig was en met dit probleem zat, ze stuurde mij een audio, en zij moest er zelfs van overgeven. Ze voelt zich dus heel betrokken en ik zou zelfs zeggen dat ze verstrengeld is met haar gezin.
Als haar man of zoon thuiskomt en die hebben een slechte dag gehad, dan voelt ze dat direct.
Om dat gevoel te dempen is ze begonnen met zichzelf te verdoven.
Maar dat is natuurlijk ook niet handig.
Als je hooggevoelig bent zijn er twee oplossingen en daarvan geef ik er één, omdat dit past bij haar situatie.
Het model
Er is een model wat ik graag gebruik om mensen te helpen en daarin bevindt zich de oplossing.
In dit model zijn 3 punten van belang:
- Ik
- Ander
- Meta (3e positie, helicopter view)
Als ik in mijn eerste positie zit, dan voel ik me prima. Ik weet wat mijn behoeften zijn. Ik weet wat ik wil. Ik weet wat ik belangrijk vind. Ik,ik,ik. Dat is een goede plek om te zijn.
De valkuil van deze plaats is dat je alleen nog maar zicht hebt op jezelf. Je kijkt niet naar wat de ander wil. Je pakt niet de helicopterview en ziet niet wat er gebeurt in het proces met de ander. Als het helemaal doorslaat, heb je zelfs last van narcisme. Het wordt dan egoïstisch en egocentrisch.
Dan is het alleen "ik" en verzuip je in jezelf.
De ander
De ander is ook een goede positie om in te zijn. Want als ik me kan verplaatsen in de ander en weet wat de ander wil en wat hem drijft - Ik snap de ander - Dan kan ik me afstemmen op de ander. Dan wil ik aan die ander tegemoet komen. Zeker in een relatie of dit nu vriendschappelijk, romantisch of familiair is.
Als ik weet wat mijn kind drijft. Wat hij belangrijk en leuk vindt en ik kan me daarin verplaatsen, dan krijgen we een betere relatie.
Dit vond ik heel lastig. Ik ben best eerste positie gericht. Ik heb echt moeten leren om me te verplaatsen in de ander. Dat leer je wel met een vrouw en vier kinderen. Dit leren heeft me super veel opgeleverd. Ik kan het iedereen aanraden. Zeker als je sterk in de IK zit.
Ga dan niet alleen iets leuk vinden voor je kind, maar doe er ook wat mee. Mijn kind vindt bijvoorbeeld Leage of Legends (een game) leuk en toen ben ik met hem naar een wedstrijd in Brussel gegaan. Dit was mind-blowing. Ik stapte in zijn wereld.
Ik was gewend om hem in mijn wereld mee te nemen, naar een voetbalwedstrijd, lekker uiteten... Allemaal dingen die ik leuk vind om hem bepaalde dingen van de wereld te laten zien. Dat is prima, maar doe dit ook eens andersom.
Misschien niet als hij 4 of 5 is, of misschien wel. Ik begon hiermee toen mijn kinderen 11/12 jaar waren. Probeer echt in de wereld van de ander te gaan om minder in je IK te zitten en meer connectie te hebben.
Deze vrouw deed dit juist te veel. Die ging helemaal op in de ander. Dit doen meer mensen. Die ander mag bijvoorbeeld altijd kiezen wat er gegeten wordt. Ze vergeten zichzelf. Als de ander dan wegvalt, dan zijn ze helemaal de weg kwijt.
Ze hebben geen idee meer van wie ze zijn, wat ze willen en wat ze belangrijk vinden.
Onderzoek laat ook zien dat mensen die erg veel bezig zijn met anderen vaker last hebben van stress, depressies en angsten[1]. Dit is iets wat ik ook herken uit mijn eigen leven.
Juist als je hooggevoelig bent is het belangrijk om je emoties goed te kunnen reguleren. Immers, hoe meer negatieve staten je krijgt door alle signalen die je binnen krijgt, hoe minder vertrouwen je erin hebt dat je zelf controle hebt op je eigen emoties. Dat kan inderdaad vermoeidheid en depressieve klachten geven[2].
De helikopter view
Ten derde heb je nog de meta-positie. De helikopter view. Als je daarin zit zie je het proces tussen jou en de ander. Gaat het goed? Zitten we op 1 lijn?
In bedrijven wordt deze kijk ook gebruikt om processen en systemen in kaart te brengen.
Maar dan moet je niet emotioneel betrokken zijn, want als je dat bent ga je vaak naar die andere posities. In de meta ben je niet emotioneel betrokken, maar kun je observeren wat er is. Het is goed of niet goed, maar je wordt er niet heel emotioneel van. Je bent uitgezoomd.
Dat is ook een goede positie. Soms moet je er even uitstappen om te zien:
Hoe ik nu bezig ben, is dit handig?
Deze positie doe ik vaak achteraf. Als ik merk dat een gesprek niet lekker ging, of iets ging juist heel goed. Dan bedenk ik me achteraf hoe ik erbij zat. Hoe reageerde ik? Hoe deed de ander?
Dan kom ik er vaak wel achter dat ik dingen op een andere manier had kunnen zeggen.
Dat heeft me ook veel opgeleverd en nu kan ik het ook wel tijdens vergaderingen. Bij een 1-op-1 gesprek vind ik het nog steeds lastig.
Er zijn mensen die er heel goed in zijn. Die kunnen tijdens een gesprek bijsturen. In vergaderingen en trainingen lukt me dat wel, maar niet in een “normaal” gesprek met 1 ander.
In een groep kan ik schakelen naar wat ik wil en wat de groep wil.
De valkuil hierin is dat je een personificatie stoornis kunt krijgen. Dan zit je helemaal niet meer in je lichaam. Dit komt vaak door trauma. Trauma bij het IK, vaak ook DOOR de ander. Dat is zo pijnlijk dat je dissocieert. Je zit niet meer in je lichaam, maar alleen nog in de helikopter view.
Mensen geven ook aan dat ze niets meer voelen, want als ze naar het ik of de ander gaan, dan voelen ze die pijn weer en dat willen ze niet.
De oplossing is niet makkelijk, want het is juist om wel weer in jezelf te gaan en door te leven wat je moet doorleven. Dat hoeft niet jaren te duren, dat kan vaak ook met een heftige hypnosesessie.
Het lichaam moet namelijk het trauma kwijt. Als je er niets mee doet, dan raak je het ook niet kwijt. Het is belangrijk dat je dan de connectie tussen lichaam en geest weer herstelt.
Hooggevoelig is bezig zijn met de ander
Als je hooggevoelig bent, ben je alleen maar bezig met de ander. Vraag jezelf af wat je wilt, wat je belangrijk vindt of wat je wil doen. Wat zijn je hobby’s? Maak het belangrijk.
Moeders gaan vaak ook zorgen en aan de ander denken en als de kinderen dan uit huis gaan, dan krijg je last van het legenestsyndroom.
Je kunt zeggen “ik ben hooggevoelig”, maar je kunt ook zeggen:
“Ik doe heel veel voor anderen en ik ben veel met anderen bezig en dat vermoeit mij.”
Die vrouw raakte ook vermoeid en als je veel met anderen bezig bent is dit ook vermoeiend. Dan trek je je dat ook erg aan.
Als bij jezelf de behoefte is “Als de ander zich maar goed voelt, dan voel ik me ook goed.” is dat een hele aparte situatie. Want waarom moet iedereen niet gewoon voor zichzelf zorgen? Als ik ervoor zorg dat ik me goed voel en de ander ervoor zorgt dat hij of zij zich goed voelt, dan voelen we ons allemaal goed.
Dus als je veel bij de ander zit. Besteed dan meer aandacht aan je IK. Wat zijn je hobby’s? En besteed daar aandacht aan.
Misschien is het yoga en dan ga je dat elke dag 30 minuten doen. "Mama even niet storen" en lekker yoga doen.
Vanuit de IK kan je de ander helpen, begrijpen en invoelen, maar niet door je helemaal te verplaatsen in de ander. Dat je de ander bent en dat je meelijdt met de ander.
Een iemand die lijdt, is meer dan genoeg.
Dat klinkt misschien heftig, want als je je kind ziet lijden wil je die helpen. Dat doe je echter niet door mee te lijden. Dat helpt niet.
Dat is wel makkelijk gezegd. Ik heb ook vier kinderen, als mijn kind lijdt dan voel ik het ook. Maar ik weet verstandelijk dat dit meelijden ze niet gaat helpen. Begrip kan wel helpen. Dat je tegen je kind kunt zeggen “Ik snap het. De situatie is ook k*t.”
Maar het helpt niet om helemaal te zwelgen in dat begrip en in het gevoel van je kind. Dat doet je kind al en het leidt vaak ook niet tot een oplossing.
De ander echt helpen
Dus wat kun je doen om de ander te helpen? Nou, door de ander te helpen zichzelf te helpen. Er zijn 4 gebieden waar je aandacht aan kunt schenken.
- Mentaal, moet hij anders denken?
- Emotioneel, moet hij zich anders voelen?
- Fysiek, gewoon trainen met dat lijf.
- Spiritueel, heeft hij iets wat zin heeft?
Een van die vier gaat niet lekker en zingeving is misschien wel de belangrijkste. Want als het zin heeft, dan valt de rest meestal wel op zijn plek.
Daarna fysiek, want als je mentaal of emotioneel niet lekker in je vel zit, ga maar eens 6 dagen in de week sporten en na 3 maanden voel je je meestal beter.
Als je daarbij ook meer salade eet, dan McDonalds, dan voel je je nog beter.
Stel dat je fysiek in orde bent, maar je hebt nog steeds mentaal of emotionele problemen, dan kan er meer aan de hand zijn, zoals een trauma.
Dus als je kind wat heeft, laat hem het even ventileren en kijk hoe je hem kunt helpen. Neem ook afstand met de helicopterview om tot goede ideeën te komen.
Dit kun je ook oefenen door stoelen neer te zetten en even terug te denken aan hoe het ging. Je kunt dan in elke stoel zitten om de “rol” te pakken die je op dat moment nodig hebt.
Vraag jezelf dan af “Wat kan ik doen om het te verbeteren?” en zet hierbij je eigen behoeftes wat vaker op de voorgrond. Zeker als je al te veel met de ander bezig bent.
Ga aan zelfzorg doen. Plan dingen in en geef aan dat je een eigen leven hebt. Je partner vind je dan vaak ook meteen leuker.
Die hooggevoeligheid wordt dan vaak meer een talent dan iets waaronder je gebukt gaat.
Bekijk ook deze video:
Vind je dit interessant en wil jij ook kennis opdoen om jezelf of andere mensen te helpen? Kom dan eens naar de gratis masterclass.
Of schrijf je direct in voor een van onze evenementen of opleidingen.
Bronnen:
[1] https://www.cambridge.org/core/journals/psychological-medicine/article/abs/interpersonal-sensitivity-in-the-atrisk-mental-state-for-psychosis/52F0CC41C8090B190DFA6B85DE556371