In jezelf praten: Wat je tegen jezelf denkt heeft invloed op wat je doet
In jezelf praten: Wat je tegen jezelf denkt heeft invloed op wat je doet
10 december 2019 
5 min. leestijd

In jezelf praten: Wat je tegen jezelf denkt heeft invloed op wat je doet

Iedereen praat wel eens in zichzelf of tegen zichzelf in zijn hoofd. Je bent bijvoorbeeld de boodschappen aan het doen zonder boodschappenlijstje en zegt tegen jezelf “Je moet nog melk pakken en iets voor het avondeten.” Je kunt ook hele andere dingen tegen jezelf zeggen, zoals “wat stom dat je niet weet waar de melk staat”. Deze twee voorbeelden hebben duidelijk een ander effect op de emotie die je ervan kunt krijgen. In dit blog ga ik dieper in op in jezelf praten en hoe je dat op een positieve manier gebruikt.

Wat is in jezelf praten?

In jezelf praten kun je hardop doen, meestal is dit een soort gemompel als je het vooral tegen jezelf hebt. Je kunt ook in gedachten in jezelf praten. Dat is dan meer die stem die je in gedachten hebt die van alles tegen je kan zeggen. Soms stuur je die stem duidelijk met bewuste gedachten en soms begint die opeens tegen je te praten. Dan komt er gewoon uit het onbewuste een gedachte op.

Let op, dit zijn maar gedachten. Ze hoeven echt helemaal niets te betekenen. Vooral als je vaak negatief in jezelf praat dan is het goed om te weten dat die gedachte genegeerd kan worden, of dat je die bewust kunt omdenken.

Veel van dit soort onbewuste gedachten die “opeens” tegen je beginnen te praten komen voort uit je overtuigingen die je in de loop van je leven hebt opgebouwd. Veel daarvan heb je bedacht toen je nog een kind was. Dit komt omdat dat de periode is waarin je het meest leert over hoe de wereld werkt en hoe jij daarin functioneert, of hoort te functioneren.

Misschien heb je ooit geleerd dat je stom bent als je iets niet kunt vinden, maar als je die negatieve gedachte dan voor waarheid aanneemt neem je dus misschien de mening van een kind aan voor waarheid.

Een beetje zonde of niet? In ieder geval wel als het een negatieve gedachte is.

In jezelf praten door emoties

Als je in een situatie komt waardoor je boos wordt op jezelf zorgt dit vaak voor negatief in jezelf praten en zelfpraat over het verleden (hoe je die stomme fout bijvoorbeeld hebt gemaakt).

Kom je juist in een situatie die beangstigend is, dan zorgt dit voor zowel positief als negatief in jezelf praten. Je praat dan vaak juist anticiperend tegen jezelf. Dus hoe je met de toekomst moet omgaan. Je krijgt juist gedachten over hoe jij je doel, zoals het overwinnen of vermijden van het angstige, kunt behalen[1].

Het effect van in jezelf praten

Vooral bij sporters is het effect van in jezelf praten gemeten. Op een goede manier tegen jezelf praten zorgt voor een verbetering van de sportprestaties.

Het zorgt ook voor een betere focus. Je laat je bijvoorbeeld niet afleiden of houdt die afleiding in de hand. Daarbij zorgt dit er ook voor dat je ego niet leeggezogen wordt door negatief in jezelf praten[2].

Je blijft er dus mentaal sterker door.

Je naam gebruiken

Daarnaast zijn er meerdere manieren waarop je tegen jezelf kunt praten. Je kunt bijvoorbeeld je eigen naam gebruiken. Of tegen jezelf praten in de 3e persoon.

Dit helpt je om meer controle over jezelf te hebben en over je emoties. Dit kan bijvoorbeeld ontzettend helpen om je hoofd koel te houden tijdens een stressvolle situatie[3].

Negatief in jezelf praten verminderen

In jezelf praten kan dus ontzettend constructief zijn, maar het is zonde als negatieve zelfpraat je gedrag te erg beïnvloed en ervoor zorgt dat je zelfvertrouwen en eigenwaardering laag blijft.

Er zijn meerdere manieren waarop je negatief in jezelf praten kunt verminderen.

Ontstaan overtuiging achterhalen

Het is daarom van belang om te achterhalen welke overtuigingen eigenlijk zorgen voor negatief in jezelf praten.

Om dit te kunnen achterhalen is het handig om te weten dat overtuigingen vaak in je onderbewuste zitten en die vaak in je kindertijd zijn ontstaan. Een bepaald moment in je leven heeft ervoor gezorgd dat je dacht “dit is hoe de wereld werkt en hoe ik erin moet functioneren”.

Met regressie kun je achterhalen wanneer zo’n moment is geweest die voor veel negatief in jezelf praten zorgt. Bij een regressie brengt een hypnotiseur je onder hypnose en geeft je de suggestie om naar het moment te gaan dat voor veel negatieve zelfpraat heeft gezorgd. Omdat je in hypnose openstaat voor dit soort suggesties zal er snel een herinnering bovenkomen drijven die ervoor heeft gezorgd.

Vervolgens helpt de hypnotiseur je om dit moment opnieuw te interpreteren. Om met je volwassen kennis naar dit moment te kijken, zodat je overtuiging in je onderbewuste verandert en je als vanzelf minder last zult hebben van negatieve gedachten.

Ego versterken voor minder negatief in jezelf praten

Een Iraans onderzoek zijn de effecten van ego-versterkende hypnosetechnieken bij huisvrouwen die last hadden van negatief in zichzelf denken onderzocht. Deze sessies maakten veel gebruik van metaforen en symbolen door visualisaties waarbij bijvoorbeeld bergen beklommen werden.

Deze technieken hielpen om het ego van de huisvrouwen te versterken en vergeleken met de controlegroep die alleen psychotherapie had gekregen hadden ze na de hypnotherapie ook minder last van negatief tegen zichzelf praten[4].

Bewust positief in jezelf praten

Door bewust positief in jezelf en over jezelf te praten kun je ook veel doen voor het verbeteren van je zelfvertrouwen en prestaties. Veel sportmensen doen dit dan ook bewust. Muhammad Ali zei bijvoorbeeld al dat hij de grootste was, nog voordat hij écht wist dat hij de beste bokser was. Dit alleen om zijn prestaties te verbeteren[5].

Ook hierbij kan hypnose helpen. Je kunt bijvoorbeeld zelfhypnose leren van een hypnotiseur en passende suggesties halen die je negatieve zelfpraat tegengaan, zoals:

“Ik ben leuk.”

“Ik ben goed.”

“Ik kan alles.”

“Ik beslis wat ik doe.”

Dit zijn slechts voorbeelden. Afhankelijk van de momenten waarop je het meest last hebt van negatief in jezelf praten kan een hypnotherapeut ervoor kiezen je andere suggesties te geven om te herhalen tijdens zelfhypnose.

Snap out of it

Een andere manier om minder negatief in jezelf te praten is door een elastiekje om je pols te doen. Elke keer als je opmerkt dat je negatief tegen jezelf praat in gedachten pak je het elastiekje en laat je die op je huid terugvallen, een soort “snap”.

Hierdoor ben je even gefocust op wat anders dan die gedachten, waardoor je volgende gedachte over compleet wat anders kan gaan dan negatief in jezelf praten.

Jezelf positief primen

Daarbij is wat je ’s ochtends doet ook ontzettend belangrijk voor de stemming die je de rest van de dag hebt. Wat ik altijd adviseer is om ’s ochtends nog voordat je je telefoon oppakt 3 dingen te bedenken waar je dankbaar voor bent.

Het maakt niet uit hoe groots of klein die dingen zijn, als je jouw dag maar begint met dankbaarheid.

Dit is gelijk veel positiever dan je telefoon bekijken en zien dat je allerlei mailtjes hebt of negatief nieuws leest.

Een andere manier om jezelf ’s ochtends te primen om positiever te denken is door bijvoorbeeld die positieve suggesties die je voor zelfhypnose hebt gekregen in de spiegel tegen jezelf te zeggen[6].

Er is dus van alles mogelijk om ervoor te zorgen dat je zo positief mogelijk in jezelf praat. Hypnose kan hierbij een grote ondersteunende rol spelen. Wil je weten hoe hypnose voelt en of je andere mensen onder hypnose kunt brengen?

Kom dan eens naar een hypnose playshop. Die worden gegeven in Wormerveer en in Zwolle.

Wil je direct aan de slag met technieken om jezelf en andere mensen te helpen? Kom dan eens naar een seminar of schrijf je in voor een van onze opleidingen die gegeven worden in Wormerveer, Zwolle of online.

[1] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/10413200.2016.1213330

[2] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352250X16301968

[3] https://www.nature.com/articles/s41598-017-04047-3

[4] http://www.sleepandhypnosis.org/ing/Pdf/a4560706842847baade1ceff1b3543e8.pdf

[5] https://www.getlevelhead.com/blog/2017/2/26/self-talk

[6] https://www.psychologytoday.com/us/blog/loving-through-your-differences/201911/change-your-self-talk

Over de schrijver
Edwin Selij is eigenaar en oprichter van Hypnose Instituut Nederland en geeft trainingen in Hypnose. Hij is auteur van de boeken 'Je hebt het niet je doet het' en 'Breek Je Vrij!' en komt regelmatig op radio en TV om te praten over hypnose. Hij is de nummer 1 Hypnose Trainer van Nederland en geeft al jaren hypnose trainingen. Hij was de eerste in Nederland die moderne hypnotherapie via livestream ging onderwijzen.
Reactie plaatsen