We wisten al dat mediteren en mindful zijn allerlei gezonde voordelen heeft, maar we weten nu dat het zelfs invloed heeft op de biologische werking van je lichaam! Dit is zo bijzonder. Normaalgesproken heb je iets nodig dat je moet doorslikken om de biologische werking van je lichaam te verbeteren, zoals mineralen en vitaminen.

Hoe mindfulness en meditatie effect hebben op ontstekingen en andere gezondheidsvoordelen ga ik in dit artikel uitleggen.

Mindfulness en meditatie hebben invloed op je moleculen

Als je kijkt naar waar een mens uit bestaat kun je op het kleinste niveau zeggen dat we uit moleculen bestaan. Dit is iets wat nog kleiner is dan je celkern, het zijn onderdelen van je celkern.

Britse onderzoekers hebben allerlei onderzoeken naar mind-body-interventies van 11 jaar bij elkaar opgeteld en onderzocht wat nu telkens de overeenkomsten zijn in wat er gebeurt.

Uit dit onderzoek blijkt dat mindfulness, meditatie, yoga, tai chi en QiGong, de effecten van stress op het lichaam terugdraaien.

Deze mind-body interventies zorgen ervoor dat de genen die verantwoordelijk zijn voor het vermeerderen van ontstekingen in het lichaam door een reactie op stress hierdoor minder geraakt worden en daardoor ook minder stofjes aanmaken die zorgen voor die hogere ontstekingswaarden van je lichaam.

Dit komt doordat deze mindfulness technieken invloed hebben op hoe je moleculen samenwerken. Die samenwerking bepaalt uiteindelijk wat er in je lichaam gebeurt en de beïnvloeding van meditatie en andere mindfulness technieken zorgt ervoor dat de effecten van langdurige stress worden teruggedraaid.

Chronische stress wordt in verband gebracht met sneller dan gemiddeld verouderen en vroegtijdig overlijden. Om toch de kans op een normale of zelfs hoge leeftijd te vergroten is gebruikmaken van meditatie en andere mind-body technieken zeker aan te raden.

Invloed van mind-body oefeningen op de zenuwen

Waarom uiteindelijk de moleculen in je cellen beïnvloed worden door mindfulness, yoga en andere mind-body oefeningen komt doordat deze oefeningen direct invloed hebben op je zenuwstelsel. Doordat het je zenuwen kalmeert heb je ook minder last van de stress.

Sinds de financiële crisis hebben mensen wereldwijd steeds meer last van stress. Dit komt omdat we er allemaal op brute wijze achter zijn gekomen dat niets in het leven écht zeker is en dát kan je een onzeker gevoel geven.

Die onzekerheid zorgt voor stress en die stress werkt ook weer op je zenuwen. Doordat je je onzeker en onveilig voelt krijg je die vecht-, vlucht- of bevriesreactie en die voel je vaak in je hele lichaam. Door spanning in je armen, benen of zelfs misselijkheid.

Er zijn verschillende mindfulness technieken die je helpen om direct te kalmeren in een moment van paniek, maar ook kleinere stressreacties die niet eens direct voelbaar zijn zijn door andere technieken zoals meditatie en yoga dagelijks te verlagen.

Je hoeft dan alleen een meditatie-ritueel in je dagelijks leven in te bouwen.

De zenuwen hebben dus invloed op allerlei processen in je lichaam. Die spanning wordt ook opgewekt door activiteiten die uiteindelijk ook onder invloed staan van de moleculen die reageren op de moleculaire activiteit van de zenuwen. Dit betekent dat als jij je zenuwen kunt beïnvloeden jij ook de moleculaire reacties in je cellen beïnvloedt.

Hoe verminderen mind-body oefeningen stress?

Nu wil je uiteraard weten hoe deze mindfulness, meditatie, yoga, tai chi en QiGong oefeningen ervoor zorgen dat stress verminderd wordt.

Daarvoor moet je eerst weten waardoor stress veroorzaakt wordt. Stress is over het algemeen een reactie op gevaar, zoals als iemand een pistool op je richt om je te overvallen. Het is heel normaal om daar een gigantische stressreactie op te krijgen.

Maar over het algemeen zijn we niet direct in de buurt van dat soort gevaar. Toch kunnen we ons bedenken dat we dat wel zijn. Gedachten over iets wat kán gebeuren zijn vaak gedachten die ons stress opleveren.

De mind-body oefeningen zorgen er juist voor dat onze gedachten in het hier en nu blijven, dus dat we mentaal bezig zijn met wát er gebeurt en niet met wat er kán gebeuren.

Daarbij stimuleren deze oefeningen ook het contact met je lichaam, zodat je kleine spanningen, kleine reacties op stress, sneller in de gaten hebt en je hier sneller iets aan kunt doen.

In de volgende alinea’s leg ik uit hoe dit gaat per techniek.

Mindfulness

Mindfulness is een techniek die gebaseerd is op de filosofie van het boeddhisme. In die filosofie wordt je gelukkig door je ego en door wat je wilt hebben los te laten. Door niets te willen heb je minder last van frustraties dat iets niet lukt en daardoor ben je gelukkiger.

Bij de mindfulness komt dat erop neer dat je met je gedachten in het hier en nu bent. Dit betekent dat je niet denkt aan die presentatie van morgen met gedachten over hoe goed dat je wilt dat het gaat of over hoe slecht het wel niet kan gaan.

In plaats daarvan ben je bezig om die presentatie goed voor te bereiden.

Speciaal om stress tegen te gaan bijvoorbeeld als je een ziekte hebt, of geopereerd moet worden, of zelfs van een verslaving probeert te herstellen zijn er speciale programma’s samengesteld die verschillende mindfulness technieken toepassen zodat je beter met stress, angst en ongezonde verlangens om kunt gaan.

Als je last hebt van stressgedachten gebruikt mindfulness ademhalingstechnieken en andere prikkels van de zintuigen om je gedachten weer te aarden in het hier en nu. Door deze technieken heb je minder last van angst en ook minder last van stress.

Meditatie

Mediteren helpt ook tegen stress. Door dagelijks maar 10 minuten te mediteren kun je al significant minder last van stress en stresshormonen krijgen.

Er zijn verschillende vormen van meditatie, zoals de meest bekende vorm transcendente meditatie. Bij deze meditatievorm ga je zitten, focus je jouw blik op 1 punt en focus je je aandacht op je ademhaling.

De focus op de ademhaling door de buik is bij de meeste vormen van meditatie het belangrijkst. Die focus op de ademhaling moet er ook voor zorgen dat je gedachten tot rust komen.

Als je net begint met mediteren is het erg lastig om gedachten tot rust te laten komen. Soms helpt het om de gedachten op te schrijven of om juist te visualiseren dat ze als een wolkje voorbij geblazen worden.

Yoga

Yoga is een meditatievorm waarin beweging op de ademhaling ook een rol speelt. Door de yoga kun je ook een goede band met je lichaam voelen. De poses en bewegingen op de ademhaling helpen om kleine spanningen in je lichaam te verminderen en om je spieren soepel en sterk te houden of maken.

Door het verminderen van de spanning krijg je minder last van stress. Doordat de poses soms lastig zijn en doordat je per overgang van de pose je ademhaling gebruikt zorgt dit ervoor dat je gedachten bij de yoga en niet in het verleden of in de toekomst zijn, net zoals met meditatie en mindfulness.

De bewegingen zorgen er ook voor dat je spieren goed gestrekt worden. Hierdoor wordt je niet alleen leniger, maar ontspannen je spieren ook goed. Het is alsof je jezelf een massage geeft. Dit heeft een erg ontspannende werking.

Tai Chi

Tai Chi is een Chinese vechtsport, maar ook een vorm van beweging als je niet zo van vechten houdt. Bij Tai Chi maak je draaiende, stretchende en evenwichtsbewegingen. Hierdoor wordt je ook bewuster van je lichaam.

Deze bewustwording van je lichaam kan ervoor zorgen dat je kleine spanningen door stress sneller voelt waardoor je ook sneller die spanning kunt laten ontspannen. Je wacht op een gegeven moment niet meer op de Tai Chi training om je schouders te ontspannen, je tong niet meer tegen je gehemelte te drukken en je kaken te ontspannen.

Het bewust ontspannen van je lichaam kan ook opgekropte emoties vrijlaten. Woede is bijvoorbeeld een emotie die je tot in je spieren voelt. Door die te ontspannen word je vaak ook minder kwaad en je hebt minder last van irritatie door stress.

Qi gong

Qi gong is een Chinese bewegingsvorm om lichaam en geest gezond te houden. Er zijn vaste patronen waarin het lichaam bewogen wordt. Dit patroon wordt een aantal keer herhaald en vervolgens ga je verder met een nieuw patroon.

Daarnaast is in Qi gong ook de ademhaling van belang. Er zijn namelijk ook statische oefeningen die zich focussen op de ademhaling, zoals dit bij meditatie gebeurt.

Bij de bewegingen speelt de ademhaling ook een grote rol, net zoals bij de yoga. Uit onderzoek blijkt ook dat Qi gong een goed effect heeft op de hartslag en het immuunsysteem.

Al met al hebben deze mind-body oefeningen met elkaar gemeen dat de ademhaling en een rustige vorm van beweging ervoor zorgt dat spanningen je lichaam verlaten. Bij de yoga, meditatie en mindfulness is het ook belangrijk dat je aandacht in het hier en nu is waardoor je minder last hebt van gedachten waarvan je stress krijgt.

Alle oefeningen hebben met elkaar gemeen dat je leert hoe je lichaam voelt en welk effect spanningen op je zenuwen hebben.

Wil je meer weten over mentale technieken om minder last te hebben van stress en andere problemen? Kom dan eens naar een seminar of bekijk de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.

Bronnen:

https://www.psychologytoday.com/blog/the-athletes-way/201706/mind-body-practices-downregulate-inflammation-related-genes

http://www.beginnerstaichi.com/tai-chi-benefits-for-stress-management.html