Rugpijn, niet goed mee kunnen doen met sport, een lichaam in een onnatuurlijke houding, regelmatig naar het ziekenhuis moeten en zelfs een metalen rug om ervoor te zorgen dat je “recht” staat. Ondertussen heeft dit een grote impact op je zelfbeeld en op hoe andere mensen met je omgaan. Leven met scoliose is niet altijd even eenvoudig, maar het is zeker wel mogelijk.
Om het eenvoudiger te maken om met scoliose om te gaan ga ik in dit artikel in op de huidige behandelingen en hoe je mentaal met deze aandoening om kunt gaan.
Scoliose
Scoliose is een aandoening waarbij je ruggengraat niet normaal groeit. Er zijn meerdere vormen van scoliose en de aandoening is chronisch als hij niet behandeld wordt (1).
De meest bekende vorm van scoliose is de vorm die aangeboren is. Daarnaast kun je ook last krijgen van scoliose door zwakke spieren, bijvoorbeeld door een verlamming. Ook door een verkeerde houding kun je scoliose krijgen. Die houding kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door benen die niet dezelfde lengte hebben.
Als je ouder dan 45 bent kun je last krijgen van degeneratieve scoliose. In dat geval heb je bijvoorbeeld last van botontkalking waardoor je rug zwakker wordt.
In 20% van de gevallen is het onduidelijk waardoor scoliose ontstaat.
Scoliose behandeling in Nederland
Hoe eerder de scoliose ontdekt wordt, des te beter de aandoening behandeld kan worden. In Nederland worden ontwikkelingen soms eerst geobserveerd voordat er wordt ingegrepen. Ook kun je oefeningen krijgen die ervoor zorgen dat je sterkere spieren krijgt om zelf je rug recht te houden.
In ernstige gevallen wordt er een operatie uitgevoerd om met pinnen en andere hulpmiddelen de vorm van de ruggengraat (zoveel mogelijk) in de goede houding te zetten.
De symptomen waaraan je scoliose kunt herkennen zijn:
- Schouders op oneven hoogte.
- Een schouderblad dat uitsteekt vergeleken met de ander.
- Een kant van de ribben lijkt hoger dan de andere kant.
- De taille ziet er oneven uit.
- Een been kan er korter uitzien dan de ander.
Vrouwen hebben een grotere kans op scoliose dan mannen, ook vanaf de jongste leeftijd.
Scoliose klachten
Als je last hebt van scoliose kun je de volgende klachten ervaren:
- Ademhalingsproblemen
- Rugpijn
- Vermoeidheid
Pijn ruggengraat
Pijn is op zich geen klacht die bij scoliose hoort. Als je toch last hebt van pijn is het van belang contact op te nemen met je arts. Er kan dan iets aan de hand zijn wat gecorrigeerd moet worden of er kan een zenuw bekneld raken doordat de ruggengraat een onnatuurlijke houding heeft.
Wel kun je als je scoliose op latere leeftijd krijgt last hebben van rugpijn en pijn in de bovenbenen. Dit kan chronische pijn zijn.
Mentale klachten door scoliose
Als je opgroeit en je hebt last van scoliose kan dit veel impact hebben op je leven. Ik ken bijvoorbeeld iemand die voor de scoliose behandeling een korset droeg in haar tienerjaren. Doordat de mode op dat moment bestond uit strakke kleding was dit heel vervelend voor haar.
In tegenstelling tot wat “in” was had zij altijd wijde kleding aan om het lelijke medische korset te verbergen. De scoliose hield haar daardoor tegen om alle dingen te doen die normale pubers doen. Hierdoor had ze ook het idee dat het erg lastig was om vrienden te krijgen en om mee te doen met schoolactiviteiten.
Toen het korset eindelijk af mocht was dit ook een grote bevrijding voor haar en kon ze eindelijk doen wat ze wilde. Toch had ze het idee dat die onzekerheid is blijven hangen.
Uit onderzoek blijkt ook dat haar ervaring gedeeld wordt met meer pubers die in die tijd last krijgen van scoliose en daarvoor behandeld moeten worden. In die groep hebben veel jongeren last van sociale isolatie, of in ieder geval het gevoel van sociale isolatie, stress doordat ze met de ziekte worden geconfronteerd en dit schaadt ook hun zelfvertrouwen. (2)
Daarbij kunnen dit soort klachten ook voorkomen bij mensen die in hun volwassen leven opeens last krijgen van de scoliose. Het vertrouwen dat je altijd hebt gehad in je lichaam krijgt opeens een deuk. Hoezo zou je skelet opeens in elkaar zakken? Bijna letterlijk…. Een lichaam dat je opeens in de steek laat is een lichaam dat je zelfvertrouwen kan ondermijnen(3).
Zelfvertrouwen vergroten bij scoliose
Last hebben van scoliose kan veel schade toebrengen aan je zelfvertrouwen. Als je scoliose zo ernstig is dat hij geopereerd moet worden is de kans 50% dat stress, sociale problemen en andere problematiek die je zelfvertrouwen kunnen verminderen en je weer helemaal je “oude” zelf wordt.
Als je echter geen operatie nodig hebt, of bij de 50% hoort waarbij problemen die je zelfvertrouwen verminderen niet overgaan na de operatie is er meer werk aan de winkel. Door de scoliose kun je het idee krijgen dat mensen je een stigma geven omdat je net quasimodo bent, terwijl dat niet zo hoeft te zijn.
Door de scoliose kun je dus allerlei gedachten krijgen die je zelfvertrouwen ondermijnen terwijl er op zich nog niets naars gebeurd hoeft te zijn in interactie met andere mensen.
Een goede manier om dit soort gedachten te leren herkennen is door mindfulness toe te passen. Door mindfulness probeer je ook mentaal zoveel mogelijk in het hier en nu te leven waardoor je minder wordt afgeleid door nare gedachten over de toekomst of nare herinneringen uit het verleden.
Als dit lastig blijkt kun je ook met hypnotherapie ervoor zorgen dat je meer zelfvertrouwen krijgt. Tijdens hypnotherapie worden overtuigingen die je in de weg staan opgezocht en “verwijderd”. Door technieken zoals neuro linguïstisch programmeren of technieken uit cognitieve gedragstherapie die worden gebruikt terwijl je onder hypnose bent wordt duidelijk dat een overtuiging verkeerd of onlogisch kan zijn waardoor die je niet meer in de weg staat.
Vervolgens kun je zelf-hypnose oefeningen meekrijgen, maar dat hangt af van de klachten die je hebt. Dit kan per persoon verschillen.
Daarnaast blijkt ook uit ander onderzoek dat andere mensen helpen die last hebben van scoliose, al is het maar telefonische ondersteuning, een goed effect kan hebben op je zelfvertrouwen en het beeld dat je hebt op de kwaliteit van je leven.
Depressie behandelen door scoliose
Uit onderzoek dat is uitgevoerd in Taiwan blijkt dat volwassenen met scoliose een grotere kans hebben op het ontwikkelen van depressieve klachten dan pubers met scoliose. Uit het onderzoek blijkt ook dat mensen met scoliose een groter gevaar lopen op depressie dan mensen die gezond zijn (4).
Een depressie is ontzettend vervelend en wordt vaak behandeld met medicatie, maar hypnotherapie en mindfulness kunnen de behandeling van depressie ondersteunen waardoor de kans groter is dat de therapie effectief is of dat de therapie sneller werkt dan zonder mindfulness of hypnose.
Omgaan met chronische pijn door scoliose
Als je op latere leeftijd last krijgt van scoliose kan dit ook voor chronische pijn zorgen. Dit zorgt voor extra stress en kan heel frustrerend zijn. Juist omdat je een leven gewend bent waarin eigenlijk je lichaam gewoon deed wat het moest doen zonder al te veel piepen en zeuren.
Chronische pijn is erg vervelend en kan de kwaliteit van je leven verminderen. Er zijn meerdere manieren die je helpen om beter om te gaan met chronische pijn van scoliose dat op volwassen leeftijd is ontstaan, namelijk:
- Mindfulness
- Hypnotherapie
Hypnotherapie
Er zijn meerdere technieken die je met hypnotherapie kunt gebruiken om pijn te bestrijden en om de ervaring van pijn te veranderen. Een manier om pijn te bestrijden is door een (geleide) visualisatie van een plaats waar de pijn minder aanwezig is. Dit is ook een techniek die te gebruiken is met zelf-hypnose.
Tijdens hypnose word je eerst in een staat van ontspanning gebracht zodat je in “trance” kunt komen. Onder hypnose zijn wordt door sommige mensen weleens vergeleken met dromen, maar dat is niet wat het is. Je bent helemaal bij en terwijl je onder hypnose bent ga je niet iets doen dat tegen je zin is. Je staat wel meer open voor suggesties. Hierdoor kan de visualisatie je even echt afleiden van de pijn door scoliose.
Mindfulness
Mindfulness zorgt ervoor dat je minder last hebt van pijn door de focus er bewust vanaf te halen. Als je nooit last hebt gehad van pijn en opeens last krijgt van chronische pijn kan dit veel stress opleveren. Hierdoor ga je er de hele tijd aan denken en door die gedachten kun je de pijn uitvergroten.
Door mindful te zijn heb je sneller in de gaten wanneer je denkt aan de pijn en welk effect die gedachten hebben op hoe je de pijn ervaart. Hierdoor kun je sneller ingrijpen als je herkent dat je de pijn uitvergroot.
Dit kun je combineren met zelf-hypnose. Als je de pijn hebt uitvergroot kun je die door zelf-hypnose technieken weer kleiner maken.
Scoliose en ook andere chronische ziekten kunnen je leven behoorlijk beïnvloeden. Gelukkig zijn er meerdere behandelingen mogelijk om hiermee om te gaan en er zijn ook veel mentale technieken om je levenskwaliteit te verbeteren.
Wil je die technieken voor jezelf leren of om andere mensen mee te helpen? Bekijk dan eens de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland of kom naar een seminar.
Bronnen:
http://www.scoliose.nl/wat-is-scoliose/soorten-behandelingen/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2532872/
http://www.spine-health.com/conditions/scoliosis/scoliosis-symptoms
https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/abstract/10.1055/s-0036-1582813
