Een tijdje geleden las ik een artikel van een vrouw met alopecia. Ze had haar haar over haar hele lichaam verloren. Gelukkig vond ze zichzelf zonder haar inmiddels ook mooi en ging ze nu open en bloot kaal door het leven met trots. Ik vond het een bijzonder verhaal omdat ze ook aangaf dat haar haar altijd een belangrijk onderdeel van haar identiteit was. De omgang naar trots zijn op kaal zijn is ook niet over 1 nacht ijs gegaan, maar in de loop der jaren.
Toch kan ik me voorstellen dat je wel wilt dat je jouw nieuwe uiterlijk snel accepteert en er trots op kunt zijn, zelfs als je je dat niet kunt voorstellen. Daarom ga ik in dit blog in op wat hypnose kan doen bij alopecia.
Wat is alopecia?
Alopecia is een auto-immuunziekte waarbij de T-cellen de haarzakjes aanvallen waardoor je uiteindelijk geen haar meer hebt.
Er zijn behandelingen tegen alopecia, maar helaas is het soms ook permanent.
Het haarverlies begint plotseling en verloopt grillig. Het kan beginnen met haarverlies op het hoofd en lichaamshaar en in extreme gevallen kan het haar dus volledig verwijderd worden door de auto-immuunziekte.
Het is niet dodelijk of pijnlijk, maar het kan wel tot huidirritatie leiden.
Veel mensen met deze aandoening verbergen het door bijvoorbeeld een pruik te dragen. Iets dat het meisje in het artikel ook jaren had gedaan, zelfs zonder dit aan haar vriendjes te vertellen.
Oorzaken van alopecia
Er zijn maar een paar oorzaken voor alopecia. Of je hebt een genetische aanleg voor deze auto-immuunziekte of de ziekte wordt getriggerd door een chemokuur tijdens een behandeling tegen kanker.
Soms groeit het haar weer terug, maar dat is niet altijd van dezelfde kleur of kwaliteit als het haar eerder was. Vooral als je op kleine plaatsen haarverlies hebt kan dit voor een bijzonder effect zorgen.
Bij een chemokuur is het normaal dat het haar uitvalt, maar meestal groeit dit na de chemokuur weer terug. Soms is de textuur dan wel veranderd.
Wanneer de chemokuur alopecia triggert kan het haarverlies echter permanent worden.
Stress kan ook een trigger zijn voor alopecia. Vrouwen met hoge niveaus van stress hebben 11 keer (!) meer kans op het krijgen van alopecia dan vrouwen zonder stress.
Klachten door alopecia
Alopecia kan ontzettend veel invloed hebben op je leven. 40% van de vrouwen met alopecia denkt erdoor huwelijksproblemen te hebben en bij 63% van de vrouwen met alopecia zegt men dat het een negatieve invloed heeft op hun carrière.
Dit komt doordat het psychisch schadelijk kan zijn en het voor veel emotionele stress zorgt. Dit leidt dan weer tot sociale problemen in de privésfeer en zelfs op het werk.
Mensen met alopecia hebben bijvoorbeeld meer last van angst en depressieve klachten. Daarbij hebben mensen met alopecia vaak een lager zelfvertrouwen, lagere welzijn en een slechter lichaamsbeeld dan mensen zonder deze aandoening.
Alopeciapatiënten die ook hun wimpers en wenkbrauwen kwijtraken hebben vaak ook problemen met hun identiteit omdat wimpers en wenkbrauwen een belangrijk onderdeel zijn van het gezicht.
Omdat haar een belangrijk onderdeel is van de identiteit, vooral voor vrouwen, hebben vrouwen vaak meer last van alopecia dan mannelijkepatiënten.
Vrouwelijkheid, seksualiteit, aantrekkelijkheid en zelfs persoonlijkheid zijn symbolisch meer gelinkt aan haar bij vrouwen dan bij mannen. Zelfs het concept van wie je bent kan veranderen door alopecia.
Veel vrouwen gaven zelfs aan dat het haarverlies vervelender voor hen was dan het verlies van een borst bij bijvoorbeeld borstkanker.
Ook bij meisjes, wanneer de patiënt nog een kind is, zijn de effecten groter dan bij jongetjes. De kinderen met deze aandoening zijn vaker angstig, depressief, teruggetrokken, agressief of delinquent.
Omgaan met psychische klachten
De psychische klachten zijn dus niet mis. Volgens wetenschappers moet er ook aandacht komen voor de overtuigingen over de identiteit en alopecia en de gevolgen die alopecia voor de patiënt kan hebben.
Volgens de onderzoekers moet er gebouwd worden aan meer zelfvertrouwen en het doen van aanpassingen om op een goede en positieve manier met de aandoening te kunnen leven.
Hypnose is iets wat hierbij met uitstek kan helpen. Dit blijkt ook uit het onderzoek Hypnosis and alopecia areata: Long-term beneficial effects on psychological well-being uit 2011 van Willemsen en anderen. In dit onderzoek kregen deelnemers 10 hypnosesessies in een looptijd van zes maanden. Na de behandeling hadden mensen met hypnose significant minder last van angst en depressie en waren patiënten minder emotioneel afgestompt. Daarbij verbeterde de levenskwaliteit ook.
In de hypnosebehandeling werd de nadruk gelegd op het verbeteren van het zelfvertrouwen, verminderen van sociale angsten, verminderen van stress (zowel voor thuis als op het werk) en het verminderen van gevoelens van schaamte.
Voordat iemand een hypnosebehandeling krijgt wordt er een gesprek gevoerd met de hypnosespecialist. Tijdens dit gesprek worden je overtuigingen achterhaald over schoonheid, de invloed van haar hierop en de invloed van alopecia op hoe je dan naar jezelf kijkt.
Wanneer je het lastig vindt om hier antwoord op te geven kan de hypnose behandeling al beginnen met een Socratisch gesprek. Onder hypnose word je dan een aantal keer de waaromvraag gesteld. Door dit te doen terwijl je onder hypnose bent kun je antwoorden uit diepere lagen van je bewustzijn halen, die wellicht in het bewuste verkenningsgesprek niet naar voren komen.
Bouwen aan zelfvertrouwen
De overtuigingen die je hebt over schoonheid en je functioneren in de maatschappij zonder haar kunnen ervoor zorgen dat je last hebt van minder zelfvertrouwen. Hypnose kan op meerdere manieren helpen om dit zelfvertrouwen weer te verbeteren.
Een manier om dit te doen is door overtuigingen over schoonheid te veranderen. Dit kan bijvoorbeeld door het herhalen van hypnotische suggesties met positieve overtuigingen over schoonheid ook als je haar niet meer is wat het is geweest, zoals:
“Ik ben meer dan mijn haar.”
“Schoonheid is iets wat door mijn hele lichaam wordt bepaald.”
“Zelfvertrouwen straalt schoonheid uit.”
Deze overtuigingen zijn slechts voorbeelden. Afhankelijk van de problemen en overtuigingen die je hebt over de invloed van je haar en het zelfvertrouwen dat je hebt kun je andere suggesties meekrijgen van de hypnotiseur.
Deze suggesties herhaal je dan thuis tijdens zelfhypnose. Hiervoor ga je eerst ontspannen, focus je op je ademhaling en vervolgens herhaal je de suggesties. Door dit dagelijks te doen zullen de overtuigingen die juist voor minder zelfvertrouwen zorgen meer naar de achtergrond van je onderbewuste gaan, waardoor je met meer vertrouwen je leven tegemoet gaat.
Ook het vertrouwen in je omgeving kan afgenomen zijn door de aandoening en in dat geval worden ook de overtuigingen over de gevolgen van alopecia veranderd met de hypnotische suggesties, zoals:
“Mijn familie steunt me, ook als ze me niet begrijpen.”
“Mijn uiterlijk heeft geen invloed op de kwaliteit van werk die ik lever.”
Verminderen van angst
Om sociale angst te verminderen helpt hypnose meestal door sociale situaties te visualiseren en door jezelf te leren hoe je kalm blijft op het moment dat de angst voor die situatie de kop op steekt. Dit helpt doordat je dan in een echte situatie de herinnering van de visualisatie krijgt en daarmee je lichaam al kunt kalmeren waardoor ook de angst niet de kop opsteekt.
Hiervoor leer je in eerste instantie ontspanningstechnieken, zoals het bewust ontspannen van je spieren. Dit kan bijvoorbeeld met een mindfulness bodyscan.
Vervolgens krijg je de visualisatie zoals:
“Je bent op je werk om een presentatie te geven. Je hebt extra aandacht besteedt aan je uiterlijk en de inhoud van de presentatie. Alle versnaperingen en verfrissingen staan klaar voor de toehoorders. Je stelt jezelf voor en vertelt meer over je expertise en dan begint de presentatie. Je zit in de flow, iedereen luistert naar je en op elke vraag weet je antwoord te geven. Je weet dat mensen naar je kijken, maar dat is logisch, jij geeft immers een presentatie. Je blijft kalm en professioneel.”
Dit is slechts een voorbeeld van een geleide visualisatie. Afhankelijk van jouw angsten kun je een andere visualisatie krijgen om de angst te verminderen.
Aanpassing aan de aandoening
Wanneer je last hebt van alopecia kan het nodig zijn om aanpassingen uit te voeren. Veel vrouwen laten bijvoorbeeld wenkbrauwen tatoeëren en dragen een pruik. Vooral het dragen van een pruik is iets waar vrouwen zich voor schamen en wat veel vrouwen geheimhouden.
De aanpassing kan dan bijvoorbeeld zijn om meer zelfacceptatie te hebben en om eerlijk te durven zijn naar je omgeving. Veel vrouwen zijn bijvoorbeeld bang dat hun partner het haarverlies niet accepteert of daardoor minder van hen houdt of dat een nieuwe partner er direct op afknapt.
In dit soort gevallen wordt ook veel gewerkt met hypnotische suggesties en mindfulness. Door je bijvoorbeeld bewust te zijn van negatieve gedachten over jezelf kun je veel sneller in je gedachten ingrijpen door om te denken. Dit in combinatie met zelfhypnose en het herhalen van de suggesties zorgt ervoor dat je makkelijker kunt leven met alopecia.
Wil je meer weten over hoe hypnose precies werkt en hoe je jezelf en andere mensen ermee kunt helpen? Kom dan eens naar een hypnose playshop of bekijk onze agenda en meld je aan voor een evenement.
Bronnen:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-2133.2008.09014.x
https://www.nature.com/articles/nm.3645
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1261195/
http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1359105308097954
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21103843
http://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1359105317752826
