Voor veel mensen zit de herfstvakantie er weer op en wat heb je heerlijk kunnen genieten van al je vrije tijd, maar als je dan weer terug op je werk komt slaat de werkdruk er weer in als een bom. Deadlines, achterstallig werk dat tijdens de vakantie is blijven liggen, en een rij afspraken die nu opeens allemaal achter elkaar komen. Je krijgt bijna het idee dat je net zo goed niet op vakantie had kunnen gaan.
Daarom ga ik in dit blog in op de effecten van vakantie op stress en burn-out klachten na de vakantie en wat je kunt doen om tijdens je vakantie echt op te laden.
Een vakantie is een luxe die we in Nederland graag gebruiken. We zijn ook een van de meest productieve landen ter wereld en een pauze zo nu en dan is dan wel prettig om niet om te vallen van stress en werk.
Stress van je werk kan ontstaan door conflicten, verantwoordelijkheden en de hoeveelheid werk die je moet uitvoeren. Wellicht moet je bijvoorbeeld heel efficiënt werken wat door omstandigheden niet altijd lukt.
Chronische stress kan daardoor ontstaan terwijl je op je werk bent. Juist door even niet te werken is het de bedoeling dat die stress weer minder wordt. Daarom is het van belang om niet te vaak over te werken, te genieten van je weekend en al helemaal van je vakantie.
Psychisch welbevingen door vrije tijd
Vrije tijd werkt om je psychisch op te laden, maar voordat dit kan gebeuren moeten de activiteiten of inactiviteiten de volgende doelen behalen:
- Intrinsieke bevrediging.
- Zelf controle hebben over activiteiten die je uitvoert.
- Rust.
- Tijd voor reflectie.
- Het verdiepen van banden met familie en/of vrienden.
Uit meerdere onderzoeken blijkt dat hoe tevredener je bent door je vakantie hoe meer effect het heeft gehad op het verminderen van stress en burnout klachten (1, 2).
In onderzoek (1) dat eind jaren 90 is uitgevoerd bij mensen met administratieve banen blijkt dat 2 weken vakantie al de klachten van een burnout significant kunnen verlagen. Stressklachten zijn tijdens zo’n vakantie significant lager dan een aantal dagen voor de vakantie.
Helaas was het effect van de twee weken durende vakantie maar tijdelijk. De eerste drie dagen na de vakantie waren de deelnemers nog redelijk relaxed, maar na 3 weken zat het stressniveau al weer op hetzelfde punt als voor de vakantie.
Wat ook leuk is om te weten is dat je vlak voor je vakantie al iets meer ontspannen bent dan bijvoorbeeld een paar weken voor je vakantie, maar dit was niet significant en dit effect hoeft dus niet voor iedereen te gelden.
Uit dit onderzoek blijkt ook dat hoe tevredener je bent over je vakantie, hoe meer effect het heeft om je stressniveau te verlagen. Uit Duits onderzoek dat in 2006 bij medewerkers van een universiteit is uitgevoerd zijn vergelijkbare resultaten naar voren gekomen.
In het Duitse onderzoek (2) kwam ook naar voren dat de vakantie goed is voor de gezondheid. Dit kan ermee te maken hebben dat chronische stress het immuunsysteem kan verzwakken. Als de stress dan toch minder wordt verbetert het immuunsysteem weer.
Ook de moeite die het kost om een taak goed te volbrengen is na een vakantie minder groot. Dit kan komen doordat het humeur door een vakantie verbetert en dat heeft weer goede effecten op cognitieve processen, gedachten, die je moet gebruiken om sommige taken uit te voeren.
Het krijgen van een goed humeur
Een goed humeur is belangrijker dan je denkt. Je humeur kan namelijk gedachten en beslissingen die je neemt beïnvloeden. Nederlanders zijn een van de meest productieve mensen ter wereld en we exporteren ook veel kennis. Als je soms het idee hebt dat je arts, advocaat of ingenieur wel erg vaak op vakantie gaat kan dat een teken zijn dat ze juist zo succesvol zijn doordat ze de tijd nemen om een goed humeur te krijgen en om bij te komen van het werk.
Daarbij kunnen zorgverleners ook sneller last krijgen van compassievermoeidheid wat hun werk negatief kan beïnvloeden en het is ook niet goed voor hun eigen psychische gezondheid.
Uit onderzoek naar mensen die met pensioen zijn blijkt ook dat de tevredenheid over de vrije tijd belangrijk is om minder last te hebben van angsten. Als je dit zou kunnen vertalen naar de werkplaats kan dat betekenen dat je een taak met meer zelfvertrouwen verricht wat je bedrijf of werk ten goede kan komen.
Tips om echt op te laden tijdens je vakantie
Uit het onderzoek blijkt dat je pas echt minder stress hebt na je vakantie en tijdens je vakantie als je echt van je vakantie kunt genieten. Daarom heb ik een aantal tips bedacht die helpen om het beste uit je vakantie te halen zodat je jezelf weer helemaal oplaadt om weer vol frisse energie aan de slag te gaan.
Ga iets doen dat jij leuk vindt
Oké dit klinkt misschien heel logisch, maar hoe vaak komt het wel niet voor dat je een beetje water bij de wijn wilt doen. Jij wilt al heel lang een middag een high tea doen, maar je partner of kinderen willen per sé dat je dit in de Efteling (of iets dergelijks) doet waardoor je niet de ontspannen middag hebt die je je had voorgesteld.
Spreek bijvoorbeeld een dag af waarop alles gaat zoals jij het wilt, dan krijgt je partner ook zo’n dag en je kind kan ook een eigen dag in de vakantie krijgen.
Op die manier vergroot je de kans op het voldoen aan intrinsieke bevrediging.
Ga een dagje naar de spa
Wist je dat je in Duitsland via je zorgverzekeraar 6 weken naar de spa kunt gaan als je het gevoel hebt dat je overspannen wordt? Even helemaal tot rust komen door massages, lekkere voeding en de hitte van de sauna kan geweldig helpen om je op te laden.
Als het op budget moet kan je ook een gezichtsbehandeling bij de schoonheidsspecialist krijgen. Wie is er niet in slaap gevallen bij een gezichtsmassage?
Rust is soms ook gewoon je lichaam verwennen.
Wees mindfull
Als je een echte werkverslaafde bent, of tegen een burnout aanloopt, kun je merken dat je het lastig vindt om niet aan je werk te denken. Dit is de manier om niet tot rust te komen en jezelf overspannen te maken.
Door mindfulness toe te passen geniet je meer van het moment en daardoor van je vakantie.
Bij mindfulness is het de bedoeling dat je met je aandacht in het hier en nu bent. Hierdoor let je beter op bij een mooi rustgevend moment. Hierdoor kun je gesprekken beter volgen en verdiep je de banden met je familie en vrienden beter.
Mindfulness is erg handig en kan ook buiten de vakantie tijdens werk en in het weekend gebruikt worden.
Mediteer
Reflectie is iets dat niet altijd vanzelf gaat. Door te mediteren kun je je bewust worden van allerlei gedachten die door je brein vliegen. Door te mediteren kun je die gedachten rustig de revue laten passeren en kun je bedenken of je iets wilt veranderen in je leven.
Mediteren is een goede manier om te reflecteren.
Daarnaast kan mediteren ook tijdens werkdagen gebruikt worden om de dagelijkse stress te verlagen.
Houd een vakantiedagboek bij
Een andere manier om te reflecteren is door een dagboek bij te houden op je vakantie. Hierdoor dwing je jezelf ook om in het moment te leven en dus mindfull te zijn en door aan het einde van de dag er schriftelijk op te reflecteren ben je bezig om je leven in kaart te brengen.
Dit is wellicht ook een van de redenen waarom reisblogs zo populair zijn, maar je mag het ook privé houden in een boekje met een slotje.
Controleer je mail en telefoon niet
De manier om niet met je gedachten en aandacht bij je vakantie te zijn is door je email te controleren. Hierdoor kun je zomaar weer een negatieve prikkel van je werk krijgen terwijl je nu juist moet ontspannen en rust moet nemen. Laat je werktelefoon daarom thuis en controleer ook je e-mail niet.
Hierdoor wordt het stress gevende gedeelte van verantwoordelijkheid getriggerd en daardoor heeft je vakantie minder effect.
Als je het spannend vindt om je telefoon thuis te laten en je e-mail niet te checken kun je op je werk iemand aanwijzen als aanspreekpunt wanneer jij er niet bent en die dan de problemen mag oplossen. Op die manier laat je de werkplaats in veilige handen achter en kun jij lekker genieten van je vakantie.
Vakantie is dus echt iets dat je af en toe nodig hebt om even helemaal op te laden. Moet je helaas nog maanden wachten totdat je weer echt op vakantie kunt? Dan kun je deze tips ook in het weekend en op vrije dagen gebruiken.
Wil je meer weten over mentale technieken die ervoor zorgen dat je leven eenvoudiger kan worden? Bekijk dan de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland of kom eens naar een seminar.
Bronnen:
http://psycnet.apa.org/journals/apl/82/4/516/
http://psycnet.apa.org/journals/apl/91/4/936/
