Litteken: wat te doen bij littekens?

Een litteken is een zichtbare verandering in je weefsel waaraan je kunt zien dat je ooit een wond hebt gehad die inmiddels dus genezen is. Bij littekens denken mensen vaak dat dit iets is dat zichtbaar is, maar als je ooit een operatie of radiotherapie hebt gehad kun je ook littekenweefsel hebben in je lichaam dat verder niet van buiten zichtbaar is.

Invloed van littekens

Littekens kunnen zowel fysiek als mentaal invloed op je hebben. Een litteken wordt door de meeste mensen niet gezien als iets moois en als je mooi zijn belangrijk vindt kun je veel last hebben van je litteken.

Maar fysiek kun je er ook last van hebben, omdat het invloed kan hebben op het functioneren van het orgaan waarop of waarbij je een litteken hebt. Dit kan zelfs leiden tot misvormingen van het lichaam.

Interne littekens kunnen soms pijnlijk zijn en dat kan je dagelijks functioneren beperken. Dat kan ook weer zorgen voor veel stress.

Mentale problemen kunnen met name veroorzaakt worden door littekens van brandwonden, acne en ernstig trauma. Met name littekens in het gezicht, op handen en bij de genitaliën kunnen voor psychische problemen zorgen. Dit kan bijvoorbeeld zorgen voor een gebrek aan slaap[1].

Andere mentale problemen die door littekens kunnen ontstaan zijn een negatief zelfbeeld over je lichaam en een lager zelfvertrouwen. Dit kan in sommige gevallen zorgen voor depressie en het ontstaan van angsten. Gevoelens van schaamte en zelfs agressie kunnen daar weer op volgen.

Je kunt ook het beeld van je lichaam van voor het litteken gaan idealiseren ten opzichte van je lichaam op dit moment, dat wel een litteken heeft.

De littekens en de gevoelens hierover kunnen er ook voor zorgen dat sociale interacties moeilijker gaan, wat slecht is voor je communicatie, intimiteit en wat voor ‘ik-ga-dit-vermijden’ gedrag zorgt. Littekens in het gezicht, ongeacht of dit door acne of door iets anders komt, vergroten ook de kans op PTSS.

Als een litteken is ontstaan door een gewelddadige daad of een ander trauma kan het zien van het litteken er ook telkens voor zorgen dat er negatieve emoties getriggerd worden. Het litteken zelf kan dan ook lastig geaccepteerd worden als een onderdeel van jezelf, omdat het je is aangedaan.

Sociale invloed van littekens

Daarnaast reageren mensen ook op je littekens als die zichtbaar zijn. Mensen hebben een natuurlijke aversie voor iemand die er ‘anders’ uitziet en hierdoor krijg je vaker te maken met vijandige signalen, zoals dat vreemden verder bij je uit de buurt blijven. Of je kunt telkens allerlei vragen krijgen over je litteken. Dat voelt natuurlijk niet prettig.

Ook je familie en vrienden hebben te maken met de verandering en hoe zij reageren heeft ook weer invloed op mensen met littekens. Als het een beetje genegeerd wordt kun je voor jezelf het gevoel krijgen dat je de invloed van het litteken op je leven niet met hen kunt bespreken, waardoor je veel frustraties niet kunt uiten. Zijn je familie en vrienden juist heel meelevend? Dan kun je weer last krijgen van schuldgevoelens, omdat je de mensen om je heen geen stress wilt bezorgen.

Daarnaast kan het ook je intieme relatie beïnvloeden. Je kunt bijvoorbeeld andere posities aannemen tijdens intimiteit, zodat je partner het litteken niet ziet. Het kan ook lastiger worden om nieuwe relaties aan te gaan[2].

Litteken behandeling

Genoeg redenen dus om iets aan de littekens te doen. Er zijn meerdere behandeling mogelijk om minder last van littekens te hebben, namelijk:

1. Hormoontherapie
2. Chirurgisch ingrijpen
3. Radiatie
4. Kruidenmedicatie

Bepaalde Chinese kruidenmixen werken bij brandwonden bijvoorbeeld beter dan hormoontherapie om de littekens te verminderen.

Bij hormoontherapie worden hormonen ingespoten bij het littekenweefsel dat je wilt verwijderen (bron 1).

Hypnotherapie en littekens

Hypnose kan ook helpen om littekenvorming bij brandwonden te verminderen, als het maar snel na het ontstaan van de wond wordt toegepast[3]. Ook bij operaties helpt hypnose om de wond sneller te laten genezen. Het kan ook helpen bij brandwonden en bij het omgaan met pijn die kan ontstaan door littekens[4].

Alleen soms zijn al deze technieken en hypnose dus niet genoeg om de littekens helemaal te laten verdwijnen. Hoe moet je dan omgaan met de invloed van littekens op jouw leven? Ook daar kan hypnose een rol in spelen.

Hypnose tegen de fysieke invloed van littekens

Hypnotherapie kan helpen om de pijn weg te nemen na het ontstaan van bijvoorbeeld intern littekenweefsel dat voor pijn zorgt. In een casestudy bij een vrouw kwam naar voren dat dit hielp om de pijn weg te nemen.

De vrouw dacht namelijk dat er niets aan de pijn te doen was, omdat je niet zoveel kunt doen aan littekens. Dit gaf haar erg veel stress en daarom zocht ze hulp van de hypnotherapeut. De hypnotherapeut gaf aan dat die pijn voor haar een bepaalde functie van aandacht kon hebben. Door te praten over de pijn kon ze sympathie en begrip krijgen van andere mensen. Dat was een indirect gevolg van haar pijn. De pijn loslaten hield ook in dat ze die aandacht moest loslaten.

Daarna is uitgelegd dat het lichaam het littekenweefsel kan helen en zelfs signalen van de zenuwen kan omleggen, zodat ze meer comfort ervaart. Vervolgens is de hypnose geïnduceerd, is er contact gemaakt met haar onderbewuste en zijn er ideomotorische signalen vastgesteld, zodat het onderbewuste met “ja” en “nee” kon antwoorden. Daarna is aan haar onderbewuste gevraagd of die de pijn kon wegnemen. Hierop was het antwoord ja. Vervolgens zijn er suggesties gegeven, zodat haar kritische geest deze verandering in haar lichaam kon toestaan.

Hierna had ze geen last van de pijn en als ze toch nog een beetje pijn had kon ze die met NLP-technieken wegnemen. Daarnaast kon ze haar pijnmedicatie verminderen[5].

Hypnose tegen de mentale invloed van littekens

Daarnaast kan hypnotherapie je ook helpen om je mentale gezondheid op peil te houden als je last hebt van littekens. Voor jongeren in Amerika die last hebben van acne wordt hypnotherapie onder andere aanbevolen om de mentale negatieve gevolgen van littekens tegen te gaan[6].

In dat geval wordt er niet zozeer gekeken naar pijn en dergelijke, maar meer naar de overtuigingen die je hebt over het belang van je uiterlijk en hoeveel invloed dit op je leven heeft.

Het zou bijvoorbeeld kunnen dat je denkt dat alleen mooie mensen succesvol worden. Het zijn immers vaak de ‘mooie’ mensen die uiteindelijk heel rijk worden voor zover jij dat op televisie ziet, maar gelukkig is dat niet waar. Kijk maar eens naar foto’s van Elon Musk en Christiano Ronaldo van toen ze net begonnen.

Succes kan er ook voor zorgen dat je gewoon genoeg geld hebt om iets aan je uiterlijk te doen, maar eerst moet je dat succes nog behalen en dat kan dus zeker ook als je het idee hebt dat je minder knap bent.

Uiteindelijk worden we ook allemaal lelijk. Hoe knap vind je bejaarde mensen immers? En dan is er toch echt wat anders nodig dan een knap uiterlijk om vrienden te hebben en mensen die zaken met je willen doen.

Maar waar komt die overtuiging dat een litteken erg zou zijn dan vandaan? Dit is iets wat je kunt onderzoeken met hypnose. Vaak bepaal je in je kindertijd hoe de wereld werkt en hoe jij hierin moet functioneren. Misschien hebben je ouders opmerkingen gemaakt over mensen met littekens. Of viel het je op dat slechteriken in films vaak littekens hebben en dat je dus mooi moet zijn om een goed mens te zijn. Het kan van alles geweest zijn.

Dit is iets wat je kunt achterhalen met regressie. Dan ga je in gedachten terug naar het eerste moment waarop je het idee kreeg dat littekens niet goed voor je zijn. Vervolgens kun je iets doen met dat moment om het nu opnieuw te interpreteren met je volwassen kennis. Dit alleen al kan veel doen om je minder bezwaard te voelen als je last hebt van zichtbare littekens.

Soms is het niet alleen nodig om belemmerende overtuigingen op deze manier weg te nemen. Het is dan ook handig om nieuwe helpende overtuigingen ervoor in de plaats te krijgen. Hier kan een hypnotherapeut je dan ook mee helpen. Dit kan bijvoorbeeld door suggesties te herhalen zoals:

“Gedrag is belangrijker dan hoe je eruitziet.”

“Mensen die alleen om het uiterlijk geven zijn onbelangrijk voor mij.”

“Mijn karakter is belangrijker dan mijn uiterlijk.”

“Door mijn karakter blijven mensen bij me.”

Dit zijn slechts voorbeelden. Afhankelijk van jouw overtuigingen en belemmeringen, kun je andere suggesties meekrijgen van een hypnotherapeut.

Littekens kunnen veel invloed hebben op je leven. Soms kunnen ze fysieke en mentale pijn veroorzaken. In beide gevallen kan hypnotherapie je helpen om van die pijn af te komen.

Wil je meer weten over hoe hypnose werkt? Kom dan eens naar de gratis online masterclass.

Of schrijf je in voor een seminar of een van de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.

Bronnen: