Te veel voor anderen zorgen: wat kun je doen?

Wist je dat in Nederland meer dan vijf miljoen mensen mantelzorgen, waarvan meer dan 800.000 langdurig? Dat zijn toch wel heel veel mensen die voor anderen zorgen, maar wat als jij nu net bij die groep mensen zit die te veel voor anderen zorgt? Die zichzelf uit het oog verliezen en geen tijd meer voor zichzelf hebben om op te laden? 

Te veel voor anderen zorgen is iets waar ook veel mensen last van hebben. Hoe komt dit nu en wat kun je doen om minder voor anderen te zorgen en juist meer voor jezelf? 

Mensen die in de zorg werken

Mensen die in de zorg werken doen dit vaak vanuit een behoefte om voor andere mensen te zorgen. Het gaat niet om het geld, het gaat om het bijdragen aan het beter maken van het leven van anderen.

Alleen juist voor zorgmedewerkers is het risico daarom vaak relatief groot dat ze te veel voor anderen zorgen en te weinig voor zichzelf. Juist omdat ze zo waardevol zijn is het belangrijk dat ze, of dit nu privé is of op hun werk, goed voor zichzelf zorgen. Immers, je kunt niet voor mensen zorgen als je jezelf ziek werkt. 

Mensen die bijvoorbeeld in de palliatieve zorg werken of die met mensen met  kanker werken kunnen ook last krijgen van verdriet en stress door het lijden van hun cliënten[1].

Om ervoor te zorgen dat het medelijden je niet overweldigd is het belangrijk om zelfbewust te zijn en om goed voor jezelf te zorgen. Het medelijden bij zorgmedewerkers kan bijvoorbeeld zorgen voor burn-out, vermoeidheid en compassie vermoeidheid. 

Compassie vermoeidheid betekent eigenlijk dat je je niet meer kunt/wil inleven in de ander en geen medelijden meer wilt voelen. Hierdoor kun je als verzorger opeens heel onpersoonlijk en hard worden. 

Bij een burn-out verlies je het idealisme waarmee je bent begonnen in de carrière, je kunt last krijgen van cynisme en minder efficiënt gaan werken. Dit kan uiteindelijk stress opleveren, omdat je dan vindt dat je geen goede moraal meer hebt. 

Ook als je niet in de zorg werkt, maar wel veel voor andere mensen zorgt, zoals als mantelzorger of omdat jij de persoon bent die thuis het meeste doet voor de kinderen, kun je ook last krijgen van dit soort problemen. 

Mantelzorgers kunnen zich overweldigd, vermoeid en geïsoleerd voelen. Daarnaast ervaren ze vaak een gebrek aan steun en training in hoe ze voor hun familieleden kunnen zorgen. Ook missen ze iemand bij met wie ze hun problemen kunnen bespreken of bij wie ze gewoon even alles van zich af kunnen praten. 

Ook kan het invloed hebben op je werk als je gaat mantelzorgen, bijvoorbeeld doordat je meer vrij neemt of minder uren gaat werken. 

Voor de mantelzorger is dit ook niet makkelijk waardoor vaak ook de fysieke gezondheid van de mantelzorger achteruitgaat, familierelaties en andere sociale banden kunnen minder goed worden en daarnaast ervaren mantelzorgers vaak meer stress, angst en depressieve klachten[2].

Goed voor jezelf zorgen om voor anderen te zorgen

Wat is er dan nodig om goed voor jezelf te zorgen als je voor anderen zorgt? In dat geval is het dus belangrijk om op jezelf te kunnen reflecteren en om daardoor een vorm van zelfbewustzijn te krijgen.

De reflectie kan je bijvoorbeeld helpen om te controleren of je jezelf vergeet, uitput of emotioneel niet meer wilt geven voor de mensen voor wie je zorgt. Je kunt met mindfulness meditatie en door reflectieve dagboeken bij te houden veel doen om je zelfbewustzijn te verbeteren. 

Dan kun je namelijk even je grenzen aangeven en juist aandacht aan jezelf geven, totdat je merkt dat je er weer tegenaan kunt of dat je gewoon een betere balans kunt vinden. 

Manieren om goed voor jezelf te zorgen zijn bijvoorbeeld:

1. Goede banden onderhouden met vrienden/familie (bron 2).
2. Letten op je fysieke gezondheid, met voldoende slaap, gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging.
3. Op vakantie gaan.
4. Hobby’s hebben en er tijd voor hebben om die uit te voeren.
5. Mindfulness en meditatie toepassen. 
6. Je spiritueel ontwikkelen (bron 1).

Werken aan goed voor jezelf zorgen is ook goed voor het creëren van zelfcompassie (lief zijn voor jezelf), het verbeteren van je welzijn en het verminderen van burn-out klachten[3].

Mantelzorgers doen er ook goed aan om zich zoveel mogelijk te informeren over het probleem van de persoon voor wie ze zorgen. Dit zorgt voor een betere welzijn, omdat je dan meer gevoelens van controle hebt (bron 2).

Hypnose als je te veel voor anderen zorgt

Hypnose en zelfhypnose kunnen je ook helpen als je te veel voor anderen zorgt. Je kunt je bijvoorbeeld ontspannen met zelfhypnose. Net als bij een geleide meditatie kun je zelfhypnose gebruiken om even te ontsnappen aan de dagelijkse realiteit en om je even op te laden in een plaats in je gedachten waar jij je helemaal kalm en veilig voelt.

Dit is vaak ook een oefening die wordt uitgevoerd tijdens hypnotherapie om een diepe staat van hypnose te bereiken. 

Onderzoekers geven ook aan dat het leren van zelfhypnose aan mensen die bijvoorbeeld mantelzorgen een belangrijke stap kan zijn om het mantelzorgen minder zwaar te maken[4].

Overtuigingen kunnen je soms belemmeren om goed voor jezelf te zorgen. Je hebt bijvoorbeeld bepaalde meningen over wat moreel juist is en hoeveel je over moet hebben voor je familie. Soms kan het dan lastig zijn om juist voor jezelf te kiezen als je dat toch echt wel nodig hebt. 

Sommige mensen kiezen bijvoorbeeld pas voor zichzelf als hun lichaam dit aangeeft, bijvoorbeeld wanneer ze toch nog snipverkouden worden of opeens door hun rug gaan.

Het is handiger als je voor jezelf kiest voordat je dit soort tegenvallers hebt.

Dus hoe helpt hypnose hier nu mee? Als je merkt dat je te veel voor anderen zorgt kan een hypnotherapeut jou al helpen met conversationele hypnose. In dit gesprek kun je erachter komen waarom je doet wat je nu doet. Vervolgens kan de hypnotherapeut met slimme suggesties, gebruikmakend van tegenstellingen en beeldspraak, je vaak al op andere ideeën brengen. 

Tijdens het seminar in maart 2023 kregen we hier bij een demonstratie van hypnotherapie een mooi voorbeeld van. Ik ging het gesprek aan met iemand en die wist op een gegeven moment eigenlijk niet meer wat nu het probleem was. Op dat moment kun je wel zeggen dat er compleet anders tegen de problemen wordt aangekeken, waardoor het opeens juist super simpel is om even tijd voor jezelf te nemen als dat nodig is.

Maar heel vaak is er toch meer nodig dan alleen een hypnotisch gesprek. 

Soms is het bijvoorbeeld handig om te weten waar bepaalde overtuigingen vandaan komen. Je kunt bijvoorbeeld een soort onderbuik gevoel krijgen op het moment dat je eigenlijk voor jezelf moet kiezen, maar toch kies je voor je zorgtaak.

Dit gevoel heb je meestal dan al vaker in je leven gehad op andere momenten waarbij je niet voor jezelf koos, maar voor de ander.

Met regressie helpt een hypnotherapeut je dan om terug te gaan naar het eerste moment waarop je dat gevoel had. Vervolgens ga je in gedachten dit moment ‘repareren’, zodat je juist wel voor jezelf kunt kiezen. De hypnotherapeut helpt je om de acties voor de reparatie te ondernemen. Soms is het simpelweg inleven in andere mensen die er op dat moment ook waren al voldoende.

Meestal zijn dit momenten uit je kindertijd, omdat dat het moment was waarop je bepaalde hoe de wereld werkt en hoe jij daarin hoort te functioneren. Maar deze onbewuste overtuigingen krijgen vaak geen tussenevaluatie en met een regressie doe je dat juist wel en werk je de overtuiging bij naar hoe je de wereld nu als volwassen persoon begrijpt.

Dit kan vaak ook al ontzettend veel doen om belemmerende overtuigingen weg te nemen.

Daarnaast kun je door het herhalen van suggesties nieuwe overtuigingen bij jezelf installeren. Dit kunnen overtuigingen zijn zoals: 

“Ik moet eerst voor mezelf zorgen, voordat ik voor een ander zorg.”

“Iets doen voor iemand is beter dan niets doen en beter dan te veel doen.”

“Ik mag om hulp vragen.”

Dit zijn slechts voorbeelden, afhankelijk van je overtuigingen en problemen met het te veel voor anderen zorgen kun je andere suggesties meekrijgen van de hypnotherapeut.

Daarnaast geven hypnotherapeuten ook vaak nog een posthypnotische suggestie. Die gaan dan vaak over hoe je leven na de hypnotherapie eruitziet en hoe alles als vanzelf beter wordt. Hoe je na verloop van tijd merkt dat je lekkerder in je vel zit en dat je goed voor je omgeving zorgt, terwijl je ook goed voor jezelf zorgt.

Dat is ontzettend handig!

Wil jij ook leren hoe hypnose werkt en hoe je hiermee voor jezelf en voor anderen kunt zorgen? Kom dan eens naar de gratis online masterclass voor een kennismaking met hypnose,

Wil je direct aan de slag om anderen te helpen een beter gevoel over zichzelf te hebben? Schrijf je dan in voor een van onze opleidingen.

De opleidingen zijn online of klassikaal te volgen. Kies een opleidingsvorm die bij jou past. 

Bronnen: