Misofonie is een aandoening waarbij je een hekel krijgt aan alledaagse geluiden die andere mensen kunnen maken, bijvoorbeeld het smakken als iemand kauwt op voeding. Het klakken van pumps op een parket of stenen vloer. Het getik van iemand die op zijn computer aan het werk is. Zelfs de ademhaling van je partner die naast je slaapt kan je helemaal gek en geïrriteerd maken. Woedend kunnen mensen met misofonie worden van dit soort geluiden om zich heen.
Omdat dit allerlei complicaties geeft aan je leven ga ik in dit artikel in op wat misofonie is en wat je ertegen kunt doen.
Wat is misofonie
Bij misofonie worden negatieve gedachten en emoties getriggerd door zachte geluiden. Misofonie wordt niet altijd erkent als “ziekte”, maar het kan je leven zeker moelijker maken. Door wetenschappers wordt ook aangeraden om misofonie te classificeren als een discrete psychische stoornis.
Het is lastig om relaties in stand te houden doordat je telkens kwaad wordt van alledaagse geluiden. Zelfs als je je inhoudt, is de spanning in de lucht te voelen en dit kan partners en vrienden wegjagen. Bovendien kan het ook zorgen voor verstoorde familierelaties.
Als je in een appartement woont en je kunt je buren horen kan dit ook voor irritatie zorgen. Een verhaal van een Engelsman die zijn ervaringen met misofonie op internet deelde liet ook zien dat het voor angstige gevoelens kan zorgen omdat je weer naar huis moet na je werk en je dan weer geconfronteerd wordt met het geluid.
De symptomen van misofonie
In 80% van de gevallen hebben mensen die last hebben van misofonie een hekel aan geluiden die te maken hebben met eten. In 60% van de gevallen gaat het ook om geluiden die telkens herhaald worden, zoals iemand die loopt, typt, kauwt en dergelijke.
De reactie op het geluid kan zijn dat je agressie vertoont naar de bron van het geluid. Dit kan al iets heel kleins zijn, zoals het strak aankijken van iemand waarvan jij vindt dat diegene te veel geluid maakt tijdens het kauwen. Bij bijna 30% van de mensen die last hebben van misofonie kun je ook iets zeggen van het geluid en bij een Nederlands onderzoek kwam naar voren dat iets meer dan 16% van de deelnemers ook fysiek agressief van het geluid konden worden. Vijf van de 42 deelnemers hadden hun (ex) partner geslagen vanwege een geluid dat ze maakten. Dit is natuurlijk erg problematisch.
In het Nederandse onderzoek werd juist duidelijk dat angst er niets mee te maken had, maar dat kan ook niet naar voren zijn gekomen doordat de steekproef klein is, aangezien de ervaring van de Engelsman hierboven genoemd wel aangaf dat de aandoening voor angst kon zorgen.
Wel gaven de deelnemers aan dat het voor stress kon zorgen als ze geluiden die onverwachts toch tot hun doordrongen anticipeerden. Ze waren dus wel gestresst door de gedachte dat ze onverwacht met het geluid waar ze negatieve emoties aan koppelden toch zouden kunnen horen.
Daarbij maakten ze zich ook zorgen over het verlies van controle op de situatie.
Ook kun je ervoor kiezen om weg te gaan, zodat je geen “last” hebt van het geluid. Dit is natuurlijk de manier om op een gegeven moment geen sociaal leven te hebben. Dus alsnog geen echte oplossing voor het probleem.
Het ondergaan. Je bent bij iemand aan het eten die smakt en doet gewoon of er niets aan de hand is, terwijl je je eigenlijk dood ergert. Dat gaat toch weer spanning opleveren…
Het geluid blokkeren, als je bijvoorbeeld last hebt van het geluid van je bovenburen kun je ervoor kiezen om muziek aan te zetten zodat je hun niet hoort of met oordopjes te slapen.
Ook het nadoen van het geluid is een symptoom van misofonie.
Soms kun je ook last krijgen van woede of irritatie tijdens het zien van de activiteit die het geluid veroorzaakt. Bijvoorbeeld als iemand eet, maar je hoort het niet.
Oorzaak van misofonie
De oorzaak van misofonie is vaak te vinden in de kinder- en pubertijd en dan met name bij de familierelaties die er op dat moment zijn, of een relatie met je huisdier. Gemiddeld beginnen de symptomen tijdens het 13e levensjaar.
Meisjes hebben ook meer last van misofonie dan jongens. Artsen weten nog niet waarom het gebeurt, maar het is al wel zeker dat er niets aan de hand is met je gehoor. Ze gaan ervan uit dat het iets psychisch is of fysiek. Fysiek in de zin dat het geluid delen van de hersenen triggeren om een automatische reactie van haat, irritatie of iets dergelijks te krijgen.
Daarnaast zijn er ook mensen met misofonie die denken dat het komt door verstoorde familierelaties. Als je bijvoorbeeld een hekel had aan een gezinslid dat veel smakte, kun je later een pesthekel aan smakken krijgen. Het is alsof je brein een link heeft gelegd met de actie in plaats van de persoon. Dit gebeurt allemaal onbewust.
Uit onderzoeken naar tinnitus blijkt ook dat tinnitus voor misofonie kan zorgen.
Behandeling van misofonie
Misofonie wordt op het moment vooral behandeld met cognitieve gedragstherapie (CBT). Deze vorm kan versterkt worden als de therapie plaatsvindt onder hypnose.
Daarnaast lijkt ook stress een invloed te hebben op de emoties bij het geluid. Daarom wordt regelmatige lichaamsbeweging en voldoende slaap aangeraden om in ieder geval stress tot een minimum te houden.
Doordat tinnitus ook voor misofonie kan zorgen wordt soms ook een therapie tegen tinnitus aangeraden voor mensen met misofonie en tinnitus.
Cognitieve gedragstherapie en misofonie
Bij cognitieve gedragstherapie wordt er gekeken naar de overtuigingen die je hebt over jezelf, de wereld en anderen. Ook wordt er gekeken naar hoe je gedrag en invloed heeft op wat je denkt en voelt.
Je overtuigingen kunnen bijvoorbeeld invloed hebben op het gevoel van walging als iemand smakt tijdens het eten. Deze overtuiging is vaak irrationeel. De therapeut moet dan aan je laten zien
Door de CBT uit te voeren terwijl je onder hypnose bent sta je meer open voor de veranderingen en is het effect van de therapie groter.
Hypnotherapie tegen misofonie
Bij hypnotherapie hoort ook vaak CBT, maar daarnaast zijn er ook andere technieken waar een hypnotherapeut gebruik van kan maken.
Hypnotherapie probeert je meer invloed te geven op het onderbewuste. Juist omdat de hatelijke reactie op bepaalde geluiden onderbewust is, want bewust heb je wel door dat het een beetje raar is, kan hypnotherapie een goede oplossing zijn.
Een klacht van mensen met misofonie is onder andere het gebrek aan controle op de situatie. Daarvoor wordt eerst in het verleden gespurt naar momenten waarop de “patiënt” wel de controle had. Dit hoeft niet eens met het geluid te maken te hebben. Dit dient onder andere het besef dat de persoon op veel andere dingen in het leven wel controle heeft en daarvoor bepaalde dingen doet. Bijvoorbeeld kalm blijven als je iets per ongeluk kapot hebt laten vallen of als je kind/partner/vriend(in) dat heeft gedaan. Iedereen laat weleens iets vallen immers.
Vervolgens wordt er gekeken naar momenten waarop geluid een probleem vormden en welke van de technieken die ze in andere situaties gebruiken ook toepasbaar zijn op deze situaties.
Ook visualisaties kunnen een grote rol spelen. Bijvoorbeeld de visualisatie dat als ze het geluid horen ze dit met een soort volumeknop “uit” kunnen zetten of ten minste zachter.
Naast de geluidsknop kan er juist ook gevisualiseerd worden hoe ze bepaalde emoties aan of uit kunnen zetten. Bijvoorbeeld nadat ze getriggerd zijn door een smakkend geluid of iets dergelijks voelen ze irritatie. Vervolgens kunnen ze deze met een knop of iets anders omzetten tot kalmte, blijdschap of gezelligheid of welke emotie er dan ook past in de context waarin het geluid geproduceerd wordt.
Daarnaast krijg je ook zelf-hypnose oefeningen mee zodat de therapie versterkt wordt. Daarbij kan dit je ook helpen in situaties waarin je daadwerkelijk geconfronteerd wordt met het geluid dat je triggert.
Kortom
Misofonie is een stoornis waarbij je je heftig irriteert aan geluiden die mensen kunnen maken, zoals smakken, op hakken lopen en typen. Dit kan ervoor zorgen dat je plaatsen waarbij je dit soort geluiden kunt verwachten mijdt of er aggresief van wordt. Uiteraard is dit allemaal niet goed voor je sociale leven.
Daarom wordt er ook in de wetenschap steeds meer aandacht aan besteedt, maar tot nu toe vooral om aan te geven dat het erkent moet worden als stoornis. Er zijn daarom nog geen wetenschappelijk bewezen behandelingen voor misofonie.
Omdat onderzoekers denken dat misofonie vooral een psychisch probleem is wordt deze stoornis op het moment vooral behandeld met CBT en hypnotherapie. Bij hypnotherapie kan de focus liggen bij het gevoel van controle en het verminderen van het waarnemen van het geluid en meer controle op de emoties.
Wil je meer weten over wat hypnose ovor jou en anderen kan doen? Kom dan eens naar de gratis online masterclass.
en bekijk vooral de evenementen en opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.
Pin ook deze handige infographic als geheugensteuntje:
Bronnen:
http://www.misophonia-uk.org/dealing-with-misophonia.html
http://www.hypnosisdownloads.com/testimonials/noise-sensitivity
http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0054706
