In de war zijn: Hoe merk je het op en wat kun je doen?

In de war zijn is niet per se iets wat slecht is. In de war zijn kan zelfs heel goed voor je zijn, omdat je kunt leren van jouw verwarring[1]. Verwarring is vaak het gevolg van zien dat hoe jij denkt dat de wereld werkt, niet is hoe de wereld werkt. Je kunt de realiteit dan maar moeilijk rijmen met jouw gedachten over de realiteit.

Verwarring is een signaal dat jouw gedachten opeens onderbroken zijn door wat anders. Je gedachtegang moet stoppen en opnieuw beginnen[2].

Je hebt dan twee opties. Niet willen leren van de situatie en vast blijven houden aan je gedachten of de realiteit onder ogen zien, ervan leren en jouw gedachten over de realiteit bijstellen.

Wat bijvoorbeeld verwarrend kan zijn is ons Nederlandse schoolsysteem. Je doet het vwo, dan ga je naar de universiteit en dan zou je een goede baan moeten krijgen. Het kan dan heel verwarrend zijn als je merkt dat je ‘hogere’ studie niet zorgt voor die betere baan. Of omdat jij een studielening hebt gehad kun je dat ene huis niet kopen, terwijl die bouwvakker (zonder studieschuld) dat wel kan. Of nog erger, je wordt afgewezen voor een baan, omdat je bij een studentenvereniging hebt gezeten. In plaats van dat de persoon die voor je zit dit als een pre ziet, ziet hij of zij dit juist als een nadeel.

Dit idee van privilege, dat door ons onderwijssysteem in je geïnstalleerd kan worden, kan je later in je leven verwarring en boosheid opleveren[3].

Bewust in de war zijn

Je kunt ook bewust verwarring opzoeken, dat is ook iets wat sommige mensen doen. Mensen die bijvoorbeeld als eigenschap hebben dat ze openstaan voor nieuwe ervaringen en nieuwsgierig zijn, zijn vaker op een positieve manier verward[4].

Ze stellen hun denkbeelden vaker bloot aan nieuwe situaties, waardoor ze in de war raken en hun ideeën moeten bijstellen.

Doordat je vaker bewust in de war raak, word je ook steeds meer een expert op het gebied waarover je vaak verwarring hebt, omdat je elke keer weer met nieuwe informatie wordt geconfronteerd. Zo is bij kunstliefhebbers gecontroleerd of abstracte kunst verwarring bracht. Hoe meer expertise iemand had op het gebied van kunst, hoe minder verward hij raakte van de kunst[5].

Ander onderzoek laat ook zien dat verward zijn een positieve samenhang heeft als je op zoek bent naar nieuwe kennis[6]. Ben je vaak in de war over een bepaald onderwerp? Dan word je daar waarschijnlijk een expert in.

Niet uit de war kunnen raken

Soms kan een bepaalde realiteit of situatie zo apart voor je zijn dat je er met je gedachten niet bij kunt. Dit kan je het gevoel geven dat je vastzit in een bepaalde situatie. Je bent bijvoorbeeld verward over waarom je familie tegen je doet zoals ze doen. Jouw beeld van hoe een familie hoort te functioneren en de manier waarop je familie daadwerkelijk functioneert kun je maar niet met elkaar overeen laten komen. Je kunt het maar niet accepteren dat je familie bijvoorbeeld niet functioneert zoals jij denkt dat het hoort.

Dan kun je keer op keer iets proberen en tegen een muur van onbegrip aanlopen, want je familie is waarschijnlijk net zo in de war over jou als jij over hen.

Verwarring is dus belangrijk om nieuwe inzichten te krijgen en om iets te leren, maar als je dat nieuwe inzicht niet kunt krijgen kun je in verwarring blijven hangen. Hoe zorg je er dan voor dat je ontwart?

Soms kan acceptatietherapie dan ook een uitweg zijn. Hypnotherapie kan je bijvoorbeeld helpen om een situatie te accepteren zoals hij is, zodat jij jezelf niet pijn blijft doen met het gevoel dat je iets aan de situatie moet doen om het te veranderen. Soms kun je er niets aan doen en dat accepteren is dan belangrijk om verder te kunnen met je leven.

Op een andere manier naar de situatie kijken

Vaak is er iets wat je blokkeert om iets te accepteren waardoor je in de war kunt blijven. Iets blokkeert je om een bepaalt feit onder de ogen te zien. Een overtuiging over hoe het leven hoort te werken wordt bijvoorbeeld niet bevestigd door de situatie, waardoor je eigenlijk opnieuw moet onderzoeken of de overtuiging wel klopt.

Een manier om je te helpen om op een andere manier naar de situatie te kijken is met regressie. Met regressie kun je namelijk het moment terugvinden waarop de overtuiging is ontstaan die nu voor problemen zorgt. Vervolgens kan een hypnotherapeut je helpen om dit moment opnieuw te interpreteren, waardoor je niet meer belemmerd wordt door die overtuiging.

Een andere manier om te ontwarren is door juist een progressie uit te voeren. Met een progressie kun je juist een soort doel in de toekomst visualiseren en vervolgens ook de stappen zien die nodig zijn om dat beeld tot een waarheid te maken.

Het is de rol van de hypnotherapeut om rigide gedachten over je probleem te ontdekken en om je vervolgens wat hoopvoller tegen je probleem aan te laten kijken[7].

Daarbij kunnen bepaalde hypnotische suggesties verwarring ook verminderen. Dit kan bijvoorbeeld belangrijk zijn bij verwarring die kan ontstaan tijdens of bij medische ingrepen[8].

Verwarring en iemand in hypnose brengen

Verwarring kan op meerdere manieren gebruikt worden door een hypnotherapeut. Zo kan verwarring gebruikt worden om hypnose te induceren[9] en het kan gebruikt worden als een techniek tijdens de behandeling.

Onderzoekers geven bijvoorbeeld aan dat tandartsen gebruik kunnen maken van een verwarring om hypnose te induceren bij angstige patiënten van een jonge leeftijd. Andere onderzoekers geven aan dat verwarring gebruiken tijdens de inductie vooral van belang kan zijn bij mensen die maar lastig in hypnose te brengen zijn en maar blijven analyseren wat er gebeurt in plaats van dat ze zich focussen op wat er van hen gevraagd wordt. Het idee is dat de therapeut zo verwarrend doet dat de persoon er naar verlangt dat er iets logisch van hem gevraagd wordt en dan zal de volgzaamheid getriggerd worden[10].

Verwarring gebruiken als hypnose techniek

Tijdens hypnose zelf kan iemand een beetje in de war maken zelfs een techniek zijn om mensen met een frisse kijk tegen hun probleem aan te laten kijken. Het kan helpen om mensen gefocust te houden op de therapie[11].

De hypnotische suggesties die gebruikt worden bij de verwarringstechniek hebben vaak de volgende kenmerken van taal:

1. Het gebruikmaken van woorden met een tegengestelde betekenis.
2. Het gebruikmaken van woorden die hetzelfde zijn, maar een andere betekenis kunnen hebben, zoals bank.
3. Het gebruikmaken van synoniemen.
4. Uitweiden over het onderwerp.
5. Interrupties.
6. Echo (papagaaien).
7. Het gebruikmaken van onbekende woorden of woorden die weinig worden gebruikt[12].

In de war zijn kan een groot leermoment zijn als je de verwarrende situatie maar kunt accepteren en je een weg uit die situatie weet te vinden. Hypnotherapie kan je helpen om in de war zijn op te lossen, zolang je maar geen last hebt van een psychose (maar dat is vaak toch nog heel wat anders dan in de war zijn).

Daarnaast kan verwarring ook gebruikt worden om je in hypnose te brengen als je dat lastig vindt en kan het gebruikt worden tijdens de therapie zelf.

Wil je meer weten over hypnose en hoe dit mensen kan helpen? Kom dan eens naar de gratis online masterclass.

Of schrijf je in voor een seminar of voor een van onze opleidingen. Leuk voor je eigen ontwikkeling en als je mensen wilt helpen.

Bronnen: