Voor de meeste mensen is de corona-periode allang weer voorbij en is het normale leven weer opgepakt, maar niet voor mensen met post covid. Oftewel het postcovidsyndroom. Wat is dit syndroom? Welke klachten heb je dan en wat kun je ertegen doen? In dit blogartikel gaan we er dieper op in.
Wat is het postcovidsyndroom?
Het postcovidsyndroom gaat over klachten die mensen kunnen overhouden na de acute fase van een covidinfectie en de gevolgen daarvan. Vooral oudere mensen hebben hier last van. Het komt veel minder vaak voor bij kinderen en jongeren.
Het is bij de meeste mensen bekend onder de naam “long covid”.
Als je post covid hebt, heb je hogere ontstekingswaarden die door het virus ontstaan zijn, auto-immuun klachten, schade aan de cellen aan de binnenkant van je bloedvaten en lijkt het virus maar niet weg te gaan uit het lichaam.
Verschillende organen zijn betrokken bij dit syndroom en de symptomen variëren van geval tot geval.
Omdat het een hele nieuwe ziekte is, is er nog veel onduidelijkheid over deze aandoening. Wat wel duidelijk is, is dat 10 tot 20% van de mensen die een covidinfectie krijgen daarna klachten kunnen krijgen die niet weggaan en dus het postcovidsyndroom hebben. Dit komt ook voor bij mensen die in eerste instantie helemaal geen klachten hadden door de corona-infectie.
Hoe wordt post covid vastgesteld?
Een van de criteria waaraan long covid wordt vastgesteld is dat de klachten 12 weken (3 maanden) na de infectie er nog zijn en dat ze minimaal 2 maanden vasthouden.
Daarbij moet vooral worden uitgesloten dat de persoon niet wat anders heeft, zoals chronisch vermoeidheidssyndroom.
Hoe ontstaat post covid?
Het covid virus bindt zich aan de ACE2 receptor die in tal van weefsels van je lichaam zit. Denk bijvoorbeeld aan:
- Longen
- Nieren
- Dunne darm
- Cellen voor je reukvermogen
- Hart
- Teelballen
- Spieren
- Pigmenthoudende kern van het middendeel van de hersenen
Als het virus blijft zitten in plaats van wordt opgeruimd door het immuunsysteem, kan dit voor problemen zorgen.
Je hebt een hogere kans op het krijgen van long covid als:
- Je blank/wit/etnisch Europeaan bent.
- Je van middelbare leeftijd bent.
- Je vrouw bent.
- Je last had van astma.
- Je last had van mentale problemen.
- Je diabetes hebt.
- Je een hoge bloeddruk hebt.
- Je overgewicht hebt.
- Je meer dan 5 symptomen had in de acute fase na infectie met het covidvirus.
- Je relatief veel van het virus in je lichaam hebt.
- Je last had van diarree door het virus.
- Je niet gevaccineerd bent tegen corona.
Hoe voelt post covid?
Mensen met post covid, of long covid, klagen vaak over vermoeidheid, maar dat is niet het enige waaraan je kunt merken dat je het postcovidsyndroom hebt. Daarbij past dit symptoom ook bij tal van andere gezondheidsproblemen.
Je kunt ook allerlei problemen krijgen met je bloedvaten, doordat het bepaalde weefsels aantast, als man kun je dit merken door erectiestoornissen. Daarnaast kun je last krijgen van spierpijn, artritis bij de gewrichten, verminderde werking van je nieren en ontstekingen aan je aderen.
Darmklachten en klachten in je longen, zoals kuchen en benauwdheid, kunnen ook tekenen aan de wand zijn dat je post covid hebt. Deze klachten ontstaan doordat het immuunsysteem helemaal ontregeld raakt door de invloed van het virus dat maar niet weggaat.
Denk ook aan diarree, misselijkheid, verminderde eetlust en buikpijn.
Ontstekingen kunnen 8 maanden na infectie nog aanwezig zijn in het hart, zenuwstelsel en de longen. Hierdoor kun je last hebben van pijn in de borst, wederom benauwdheid en vermoeidheid. Ook kun je een drukkend gevoel op je borst hebben.
Je kunt niet meer goed ruiken en je smaakperceptie is ook verlaagd.
Ook kan je alvleesklier zodanig beschadigd worden dat je diabetes krijgt, dit is dan een vorm die lijkt op type I en niet op type II.
Mentaal gezien kun je dus last hebben van slaperigheid, “brain fog” dus niet meer goed kunnen denken, geheugenproblemen, concentratieproblemen, verdoofd gevoel hebben (minder emoties voelen) en doordat het invloed heeft op de zenuwen kun je last hebben van trillen (tremor).
Behandeling postcovidsyndroom/ long covid
De behandeling is vooral symptoom gerelateerd en met vrij algemene adviezen, zoals zorgen voor voldoende mineralen en vitaminen op lichamelijk functioneren te optimaliseren.
Omdat het een nieuwe aandoening is, is er nog niet 1 duidelijke behandeling[1].
Zelfmonitoring, dus dingen proberen en kijken hoe dat werkt, is ook belangrijk voor de behandeling[2].
Daarnaast is er ook ondersteunende behandeling met cognitieve gedragstherapie, omdat de klachten kunnen zorgen voor angsten, depressie, geheugenproblemen en slapeloosheid.
Ook geven wetenschappers aan dat er een balans moet zijn in wat de arts kan doen en de zelfzorg waar de cliënt wat aan kan doen, zoals goed voor jezelf zorgen om mee te beginnen.
Gezond eten, blijven bewegen en regelmatig ontspannen.
Wel zijn er medicijnen beschikbaar voor specifieke problemen die met de organen verband houden, maar ook meer vitamine C wordt aanbevolen om bijvoorbeeld vermoeidheid tegen te gaan (bron 2).
Hypnotherapie voor zelfzorg tijdens long covid
Dus ondanks de vermoeidheid en andere klachten die je kunt hebben, blijft het voor mensen met long covid belangrijk om goed voor zichzelf te zorgen, zowel fysiek als mentaal.
Hierin kan hypnotherapie een rol spelen, omdat het je kan helpen om je zelfvertrouwen te versterken en om minder last te hebben van fysieke ongemakken.
Er zijn namelijk ook andere aandoeningen waarbij zelfzorg belangrijk is. Als je bijvoorbeeld diabetes hebt, is het ook belangrijk om je levensstijl aan te passen en om je bloedsuikerwaarden regelmatig te meten. Dit kan soms een grote gedragsverandering zijn.
Waarschijnlijk krijg je namelijk wel adviezen van je arts over hoe je goed voor jezelf moet zorgen, maar die implementatie gaat niet altijd goed voor iedereen. Zo is het ook met diabetes type II. In een onderzoek waarbij educatie werd gecombineerd met hypnotherapie kwam naar voren dat dit hielp om het zelfmanagement van de diabetes te verbeteren. Dit zorgde ervoor dat de algehele behandeling beter werkte[3].
Als het voor de zelfzorg van diabetes goed werkt, waarom zou het dan ook niet werken bij de zelfzorg voor mensen met postcovidsyndroom?
Een ander probleem waarbij je darmklachten kunt krijgen is als je last hebt van het prikkelbaredarmsyndroom. Ook hiervoor is zelfzorg belangrijk om meer controle over de symptomen te krijgen. In een meta-onderzoek, een onderzoek waarbij naar meerdere onderzoeken wordt gekeken voor een soort superconclusie, kwam naar voren dat hypnotherapie, groepshypnotherapie en zelfs zelfhypnose met een audio-opname effectief is om de klachten van PDS te verminderen en om zelfzorg te verbeteren[4].
Hoe werkt het stimuleren van zelfzorg met hypnose?
Er kunnen allerlei belemmerende overtuigingen zijn die ervoor zorgen dat je het lastig vindt om goed voor jezelf te zorgen. Je vindt gezonde voeding bijvoorbeeld te duur. Je vindt het te duur om naar de sportschool te gaan of een personal trainer in te huren.
Dit “te duur” gevoel zegt eigenlijk ook iets over je eigenwaarde, of het kan iets zeggen over hoe bewust je je (niet) bent van bepaalde prijzen. Er is bijvoorbeeld ook veel gezonde voeding in prijsvechter supermarkten te krijgen.
Ook kan je gewoon bepaalde gewoontes niet hebben en heb je hulp nodig om snel een gewoonte op te pakken, zodat je zo snel mogelijk minder last hebt van de symptomen van post covid.
Als iemand met long covid naar een hypnotherapeut gaat zal er eerst een voorgesprek plaatsvinden. In dit gesprek heb je het over de aandoening en het effect hiervan op je leven en welke gevoelens dit je geeft. Hiermee geeft de cliënt de hypnotherapeut alvast wat handvaten over waar tijdens de therapie aandacht aan besteed mag worden.
Belemmerende overtuigingen worden vaak behandeld met de regressie techniek. Met deze techniek ga je naar het eerste moment in je leven waarop je een bepaald gevoel kreeg dat je nu ook wel eens krijgt. Bijvoorbeeld als je in de supermarkt niet kiest voor verse groente, omdat je daar een gevoel bij krijgt.
Door naar dit eerste moment te gaan kun je de overtuiging namelijk repareren. Vaak ontstaan overtuigingen in de kindertijd, maar dat zorgt niet altijd voor de meest logische overtuigingen. Deze techniek helpt je om met je volwassen kennis weer even iets met dat moment te doen, zodat je onbewuste overtuiging een update krijgt.
Dan wordt het een stuk eenvoudiger om verse groente in je boodschappenmandje te doen.
Voor het ontwikkelen van nieuwe gewoontes kan een hypnotherapeut gebruikmaken van visualisaties. Je kunt bijvoorbeeld visualiseren hoe je leven is als jij goed voor jezelf zorgt. Hoe je dan weer meer energie hebt en minder last hebt van lichamelijke klachten.
Als je dan ook de gewoontes visualiseert die je hiervoor nodig hebt, zorgt dit ervoor dat je dit gedrag sneller laat zien in je dagelijks leven en dus beter bezig bent om je post covid te managen.
Hypnose leren
Wil jij mensen met het postcovidsyndroom helpen met de mentale kant van de ziekte en de zelfzorg? Dan kan kennis van hypnose heel handig zijn.
Om hypnose practitioner te worden is het belangrijk om alle opleidingen van het HIN te volgen, maar als je dit gewoon wilt kunnen ter ondersteuning van je coaching of psychologiepraktijk? Dan zijn de andere opleidingen ook al goed genoeg.
De opleiding is klassikaal en live online te volgen.
Klik hier voor onze opleidingen.
Heb je een vraag over onze opleidingen? Plan hier een 1-op-1 gesprek.
Klik hier om mee te doen met de gratis masterclass.
Bronnen: