Essentiële tremor is een syndroom dat vaak verward wordt met de ziekte van Parkinson. Essentiële tremor is een aandoening waarbij je last krijgt van trillingen in je lichaam. Dit kan bijvoorbeeld je hele lichaam zijn, zoals bij Parkinson, maar het kan ook in alleen een lichaamsdeel voorkomen. Deze trillingen kunnen je dagelijkse activiteiten behoorlijk beïnvloeden en het is daarom de juiste stappen te onderzoeken om hiermee te leren omgaan.
Daarom ga ik in dit blog in op de vraag wat essentiële tremor nu eigenlijk is, welke behandelingen er mogelijk zijn en wat mentale behandelingen doen voor mensen met dit syndroom.
Essentiële tremor
Essentiële tremor is een neurologische aandoening waardoor je trillingen in je lichaam krijgt. Net als bij Parkinson gebeurt er iets in de hersenen en dan met name met de receptoren. Alleen bij essentiële tremor gaat het om activiteiten in de breinstam en bij Parkinson om dopaminereceptoren. Dus de vergelijking stopt daar ook ongeveer (1).
Bij essentiële tremor hebben mensen vooral last van trillingen in de armen als ze daar iets mee willen doen, zoals iets vastpakken dat hoger staat. Bijna 95% van de patiënten met essentiële tremor heeft hier last van.
Over het algemeen hebben mensen met essentiële tremor last van trillingen van de handen, armen, hoofd, stembanden, tong en de kin. Essentiële tremor is aan meer te herkennen dan alleen trillingen, namelijk:
- Ongecontroleerd schudden voor kortere perioden.
- Trillende stem.
- Knikkend hoofd.
- Trillingen die erger worden tijdens emotionele stress.
- Trillingen die erger worden als je iets doelmatig wilt bewegen.
- Trillingen die verminderen tijdens rust.
- Verstoord evenwichtsgevoel (soms).
Lagere delen van het lichaam hebben meestal geen last van essentiële tremor.
Bij essentiële tremor hoef je geen last te hebben van de trillingen als je niets doet, maar dit komt bij sommige vormen van essentiële tremor wel voor in een vergelijkbare mate als bij Parkinson.
Maar over het algemeen worden de trillingen tijdens rust onderdrukt bij mensen met essentiële tremor.
De reden waarom essentiële tremor vaak vergeleken wordt met Parkinson is doordat het stellen van de diagnose vooral gebeurt door andere aandoeningen, zoals Parkinson en dystonie uit te sluiten. Dit zijn vaak ook de ziektes die ermee verward worden als er een misdiagnose plaatsvindt(2).
Daarnaast zijn de trillingen ook vergelijkbaar met klachten die horen bij multiple sclerosis, vermoeidheid na sport, trillingen bij emotionele stress (angst), breintumor, trillingen bij afkicken van drank of drugs en daarnaast kan het soms een bijwerking zijn van medicatie of metabole problemen.
Laat je dus altijd controleren door een arts voordat je jezelf de diagnose geeft.
Daarbij zijn er verschillende subtypen van essentiële tremor. Dit komt onder andere doordat niet iedereen op dezelfde locatie last heeft van trillingen en door bijkomende symptomen die ook niet voor iedereen hetzelfde zijn.
Essentiële tremor is een ziekte met een progressief karakter. Het begint klein, maar wordt steeds erger naarmate je ouder wordt. Toch is er discussie of het een ziekte is waarbij de breinfunctie degenereert, vooral om dat sommige vormen van essentiële tremor lijken te leiden tot Parkinson of Alzheimer. Dit hoeft niet het geval te zijn bij alle vormen van deze aandoening, je arts kan je meer vertellen over jouw kans hierop met jouw vorm van essentiële tremor.
Op het moment is essentiële tremor niet levensbedreigend, tenzij je door de trillingen niet meer voor jezelf kunt zorgen. Eten, aankleden en schrijven wordt wel een stuk lastiger door de trillingen en dat kan erg frustrerend zijn.
Toch is het vaak wel mogelijk om te blijven eten en drinken en daardoor is het over het algemeen niet levensbedreigend.
Mogelijke oorzaken van essentiële tremor
Er is nog geen duidelijke oorzaak van essentiële tremor. Het enige dat duidelijk is, is dat de thalamus, een deel van je brein, opeens meer elektrische lading heeft en daardoor signalen doorgeeft die voor de trillingen zorgen.
In de helft van de gevallen komt essentiële tremor voor in de familie en zijn er genetische factoren als oorzaak aan te wijzen.
Essentiële tremor kun je in principe op elke leeftijd krijgen, maar begint voor de meeste mensen tussen het 40ste en 50ste levensjaar (3).
Huidige behandeling van essentiële tremor
Er is geen genezing mogelijk voor mensen met essentiële tremor, maar medicatie en chirurgische ingrepen kunnen de klachten wel verlichten.
Medicijnen die gebruikt worden bij essentiële tremor bestaan vooral uit bètablokkers, primidone en andere medicatie die invloed hebben op de receptoren en chemische processen in de hersenen.
Daarnaast kan er breinchirurgie worden ondergaan.
Echter, het gebruik van medicijnen en het ondergaan van een chirurgische ingreep is niet zonder risico’s(4).
Ook kan er nog gebruik worden gemaakt van ultrasound therapie die delen van de thalamus beïnvloedt. Deze behandeling vindt plaats terwijl je wakker bent en onder begeleiding van een MRI scan.
Hypnose en essentiële tremor
Hypnose en andere psychologische behandelingen helpen ook bij klachten die gelinkt zijn aan essentiële tremor. Veel mensen die last hebben van deze aandoening krijgen hierdoor klachten, zoals depressie, angst, apathie en meer.
Daarnaast kan emotionele stress de trillingen in sommige gevallen verergeren.
Uit onderzoek blijkt ook dat mensen (65 procent van de deelnemers) die last hebben van deze aandoening sociale situaties vermijden omdat ze zich schamen voor de trillingen(5).
Er wordt ook aangeraden om voor deze klachten psychologische hulp te vragen. Hierdoor kun je beter omgaan met emoties die door de essentiële tremor veroorzaakt worden en heb je minder last van frustraties.
Juist voor het beheersen van de emoties en het verminderen van depressieve klachten kan hypnotherapie een oplossing geven.
Door de tremor kun je bepaalde nieuwe overtuigingen krijgen die een deprimerende werking hebben op je gedachten en emoties. Hypnose kan therapieën tegen depressieve klachten, zoals cognitieve gedragstherapie, versterken.
Trillingen terwijl je niets doet
In de meeste gevallen hebben mensen met essentiële tremor geen last van trillingen als ze niets doen, maar soms toch wel. Dit kan komen doordat sterke emoties de trillingen beïnvloeden. Als je bijvoorbeeld niets doet, maar je voelt je gespannen voor een presentatie kun je toch last hebben van trillingen door die spanning.
Hypnotherapie kan dan helpen om van de trillingen in rust af te komen. Er zijn gevallen bekend van mensen met essentiële tremor die tijdens hypnose geen last hebben van trillingen, maar die na de hypnose juist weer wel last hebben van trillingen.
Dit stoppen van trillingen tijdens hypnose kan komen doordat hypnose je in staat stelt om compleet te ontspannen en dus ook tijdelijk geen last te hebben van emoties die de trillingen beïnvloeden.
Om dit effect thuis te versterken kun je gebruik maken van zelf-hypnose. Tijdens de hypnotherapie kan je therapeut je helpen te bepalen welke vormen van zelf-hypnose de klachten van essentiële tremor kunnen helpen te verminderen.
Zelf-hypnose oefeningen kunnen bestaan uit:
- Herhalen van suggesties.
- Visualisaties van een fijne plaats.
- Focus op de ademhaling.
Suggesties
Het herhalen van suggesties heeft als doel om overtuigingen die jouw levensgeluk in de weg staan te verzwakken en te vervangen voor overtuigingen die je niet tegenhouden om te doen wat je leuk vindt. De suggesties kunnen bijvoorbeeld gaan over sociale gebeurtenissen en hoe je kunt denken over de reacties van andere mensen op je essentiële tremor.
Je kunt bijvoorbeeld angst hebben dat mensen vinden dat het er dom of grappig uitziet, terwijl de meeste mensen het juist vervelend voor je vinden als je hier last van hebt. Je wordt echt niet door iedereen als de clown gezien als de trillingen je onhandig maken.
Daarnaast kan een hypnotherapeut je dus persoonlijke suggesties geven die op jouw angsten van toepassing zijn als het vorige voorbeeld je niet bekend voorkomt.
Visualisaties
Het visualiseren van een fijne plaats heeft als doel dat je goed kunt ontspannen en negatieve emoties kunt loslaten. Emotionele stress kan de trillingen namelijk verergeren.
Door dan een plaats te visualiseren waar jij helemaal tot rust komt, zoals een strand of bos, kun je de gevoelens van frustratie of woede verminderen.
Ademhaling
Als je merkt dat de visualisatie je tevreden en gelukkig maakt, maar dat die verhoogde emotie weer zorgt voor trillingen kun je ook je focus op de ademhaling houden. Dit is meestal de eerste stap bij zelf-hypnose om in de staat van ontspanning te raken waarmee deze oefeningen het meeste effect hebben.
Je gaat bij focus op de ademhaling op je rug liggen en legt je handen op de buik. Vervolgens voel je hoe jouw ademhaling door de buik gaat en ervoor zorgt dat je handen naar boven worden geduwd en naar beneden zakken als je uitademt.
Daarnaast kun je de focus verdiepen door ook het gevoel van de ademhaling door je neus en in je longen na te gaan. Je hoeft de ademhaling niet te controleren, maar als je dat prettig vindt mag het natuurlijk wel. Probeer dan de inademing en uitademing dezelfde tijdsduur te geven.
In sommige gevallen kan een hypnotherapeut je een mp3 meegeven die speciaal voor jou is ingesproken om suggesties te herhalen, je visualisatie te begeleiden of je helemaal te helpen ontspannen met je ademhaling.
Wil je meer weten over hypnose en andere mentale technieken en hun invloed op je belevingswereld? Kom dan eens naar een seminar of bekijk de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.
Bronnen:
http://www.amjmed.com/article/S0002-9343(03)00259-6/abstract
http://link.springer.com/article/10.1007/s11910-013-0378-8
http://www.webmd.com/brain/essential-tremor-basics#1
