Dood gaan we allemaal en op kwetsbare momenten in ons leven kunnen we ons daar extra bewust van worden. Dit bewustzijn heeft vaak als gevolg dat je bang voor de dood kunt worden. Het is toch een onbekend gebied en er is vrij weinig wat je ertegen kunt doen. Heel irreëel is deze angst dus niet, maar je kunt er zo weinig mee. Daarom ga ik in dit blog dieper in wat je kunt doen tegen de angst om dood te gaan.
Bang voor de dood, wat betekent het?
Uiteraard betekent angst voor de dood dat je bang bent om dood te gaan. De angst voor de dood kan ervoor zorgen dat je je heel raar gaat gedragen. Je kunt ontzettend bijgelovig worden, onredelijk en last krijgen van stemmingswisselingen.
Onderzoekers geven ook aan dat ze willen onderzoeken of de angst voor de dood niet een onderliggende factor is voor veel andere angststoornissen[1].
Ontstaan van de angst voor de dood
Wanneer je bang bent voor de dood kan dit door allerlei zaken komen. Uit een casestudy blijkt bijvoorbeeld dat de angst voor de dood gekoppeld kan worden aan een angst om gestraft te worden.
Dit bedoel ik niet religieus, maar door omstandigheden in het leven van die persoon waar hij bang voor was. Omdat hij bijvoorbeeld wel eens iets “illegaals” had gedaan in zijn leven.
De angst voor de dood kan door allerlei gebeurtenissen in je leven ontstaan. In het geval van de casestudy[2] was het een combinatie van factoren. Ziekte, wat er van zijn kind terecht was gekomen (dat hij een verlengstuk van zichzelf vond) en problemen in zijn thuisland met zijn bedrijf (wat met dat illegale te maken had). En de angst voor zijn overleden vader (die hij na de dood tegen zou kunnen komen).
In zekere zin kunnen dus..
- Persoonlijke ziekte
- Onverwachte zaken in je persoonlijke leven
- Grote problemen met de wet
- Angst voor overleden personen
..Zorgen voor de angst om dood te gaan.
Dit hangt natuurlijk allemaal af van de overtuigingen die je hebt. Wanneer je ontzettend gelovig bent kun je bijvoorbeeld de angst hebben om dood te gaan omdat God dan een oordeel over je zal vellen en je daardoor in de hel of in de hemel beland. Nogal een spannende aangelegenheid aangezien de beslissing consequenties heeft tot in de eeuwigheid.
Uit onderzoek blijkt ook dat moslims een grotere angst voor de dood hebben dan mensen die andere religies aanhangen[3]. Wat betreft alle religies, hoe religieuzer iemand is, hoe minder angstig hij is voor de dood. Ben je niet gelovig, maar geloof je wel in iets of een energie o.i.d. dan is de kans weer groot dat je wel angst hebt voor de dood[4].
Het hebben van een duidelijke identiteit, doel in je leven, betekenis in je leven en zelfvertrouwen zorgt voor minder angst voor de dood. Heb je dit niet, dan kun je weer angstiger zijn voor de dood[5].
Meer zelfvertrouwen is ook erg belangrijk om angst voor de dood te verminderen[6].
Angst voor de dood verminderen
Om toch dagelijks te genieten van het feit dat je leeft is het belangrijk om de angst voor de dood te beperken tot een niveau wat verdraagzaam is en wat niet zorgt voor een onderbreking in je gedrag en je gedachten.
Uit onderzoek blijkt dat een virtuele out-of-body-ervaring ervoor kan zorgen dat je minder angst hebt voor de dood. In dit onderzoek kregen mensen een VR-bril op. In eerste instantie was die ervaring synchroon met hun eigen lichaam. Daarna gaf de VR-bril de ervaring dat men niet meer in hun lichaam was. Maar er juist boven en iets achter.
Dit komt eigenlijk overeen met mensen die daadwerkelijk zo’n ervaring hebben gehad en hierdoor ervan overtuigd raken dat er leven na de dood is. Dat is een geruststellende gedachte[7].
Het effect van de VR-bril kan ook bereikt worden met hypnose. In dit geval kun je een geleide visualisatie krijgen waarin je een buiten-het-lichaam-ervaring visualiseert. Doordat je dit doet terwijl je onder hypnose bent raak je er sneller van overtuigd dat dit mogelijk is na de dood en dat kan je dan iets geruststellen over het doodgaan.
Zelfvertrouwen vergroten
Hypnose kan ook veel doen voor het vergroten van je zelfvertrouwen[8]. Dit is van belang als je minder angst wilt hebben voor de dood. In eerste instantie kan de hypnotiseur je helpen te onderzoeken waar het nu aan schort wat betreft je zelfvertrouwen.
Welke negatieve overtuigingen heb je bijvoorbeeld over jezelf die helemaal niet logisch zijn? Dit kan de hypnotiseur doen door een gesprek met je terwijl je onder hypnose bent.
Vervolgens kan de hypnose-expert je helpen door regressie toe te passen om te achterhalen waar die belemmerende overtuiging over je zelfvertrouwen vandaan is gekomen. Met de regressie ga je iets doen met het moment waarop een blokkerende overtuiging is ontstaan, zodat je daar geen last meer van hebt.
En je dus meer zelfvertrouwen hebt.
Daarbij kun je hypnotische suggesties krijgen die je helpen met het bepalen van je eigen doelen, het behalen van die doelen en om je leven betekenis te geven.
Dit kunnen suggesties zijn zoals:
“Je kan alles.”
“Alles mag stap voor stap.”
“Falen is een leermoment, en een doorgaan-moment.”
“Je mag ook een klein doel hebben.”
Dit zijn slechts voorbeelden. Afhankelijk van je overtuigingen, je doelen en problemen die je hebt kan een hypnose-expert je andere suggesties geven voor het verbeteren van je zelfvertrouwen.
Doel in je leven bepalen
Dit zelfvertrouwen is ook nodig om een duidelijk doel in je leven te bepalen. Door te weten wat je doet en waar je naartoe gaat wordt de angst voor de dood ook een stuk minder.
Wanneer je voldoende zelfvertrouwen hebt kun je een doel bepalen wat je leven betekenis kan geven.
Is er bijvoorbeeld iets wat je altijd al hebt willen doen, maar iets blokkeerde je om dat te doen?
Dan kan hypnose je helpen om de blokkade weg te halen. Dit kan op allerlei manieren.
Een van de manieren is om dat stemmetje dat zegt dat je niets kunt belachelijk te maken. Je gaat bijvoorbeeld op een hele rare manier iets tegen jezelf zeggen, net zo lang totdat het grappig en belachelijk wordt.
Je kunt er zelfs hele rare bewegingen bij maken.
Je leven betekenis geven
Een andere manier om de angst voor de dood te verminderen is door je leven betekenis te geven. Mensen helpen is altijd een goede manier om je leven betekenis te geven. Je kunt bijvoorbeeld vrijwilligerswerk gaan doen, of mensen helpen met iets waar jij heel goed in bent.
Wanneer je daarover onzeker bent of dit je gaat lukken of iets dergelijks kan een hypnosetherapeut je helpen door bijvoorbeeld aan je te laten zien hoe jij betekenisvolle dingen kunt doen.
Je kunt bijvoorbeeld een geleide visualisatie krijgen zodat jij je voorstellingsvermogen prikkelt om te zien dat je iets kunt.
Bijvoorbeeld:
“Je gaat naar de lokale voedselbank met eten dat je wilt weggeven. Je geeft aan dat je wilt helpen met het samenstellen en uitdelen van de pakketten. Je bent goed bezig. Het is gezellig om samen te werken met de andere vrijwilligers. Het is fijn om mensen te helpen die de pakketten nodig hebben. Je voelt hoe de de pakketten in je handen hebt en de beweging maakt om het pakket aan de ontvanger te overhandigen. Je glimlacht erbij en zegt “alsjeblieft”. Nu heb jij je steentje bijgedragen aan het leven van anderen, wat jouw leven weer betekenis kan geven.”
Ben je niet zo’n mensen-mens, dan kun je natuurlijk ook wat betekenen voor dieren in het lokale dierenasiel.
Angst voor de dood overwinnen
De angst voor de dood overwinnen zou een beetje raar zijn. Uiteindelijk is dit wel een angst die ervoor zorgt dat je geen domme dingen doet en in leven blijft, maar het is zeker mogelijk om de angst voor de dood in te perken zodat die niet te veel invloed heeft op je dagelijkse leven en stemmingen.
Het is hiervoor belangrijk dat je voldoende zelfvertrouwen hebt, een doel hebt om naartoe te leven en om een betekenisvol leven te leiden. Religie en het simuleren van een buiten-het-lichaam-ervaring kan je ook helpen om de angst te verminderen.
Hypnose kan je ondersteunen met je zelfvertrouwen en het nabootsen van surrealistische ervaringen.
Wil je weten hoe hypnose werkt en voelt? Dan kun je dat bij een hypnose playshop ervaren. De playshops worden gegeven in Wormerveer en in Zwolle.
Wil je juist direct aan de slag met hypnose en technieken om jezelf en andere mensen te helpen? Kom dan eens naar een seminar of schrijf je in voor een van onze opleidingen. Vraag naar de online mogelijkheden als dat beter bij je past.
De opleidingen worden gegeven in Wormerveer of in Zwolle. Kies de locatie die bij je past.
[1] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/pon.4783
[2] Is It Too Late?: Key Papers on Psychoanalysis and Ageing, H. Segal (2006) pag. 65-72
[3] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13674676.2011.652606
[4] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/per.1898
[5] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/07481187.2013.780110
[6] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00224545.2012.691915
[7] https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0169343
[8] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00029157.2004.10403613