In sociale interacties waarin mensen meningen delen kan je je zomaar beledigd voelen. Iemand zegt iets kwetsends over jou en hup, je bent beledigd. Of je kunt je zelfs beledigd voelen namens iemand anders. Iemand zegt bijvoorbeeld wat over je partner en hup je bent beledigd.
Het beledigde gevoel is eigenlijk een gevoel dat je je opeens heel zelfbewust wordt over zaken van jezelf. Gevoelens als schaamte, schuldgevoel, vernedering en trots zijn ook gevoelens van zelfbewustzijn[1].
Beledigd zijn gaat om je eer en eventueel gezichtsverlies (verlaging van je publieke imago). Je kunt beledigd raken door wat iemand zegt of doet, maar ook door wat iemand niet doet. Zoals als je niet wordt uitgenodigd voor een feestje of als iemand je niet helpt, terwijl je dat nodig hebt (of als je zelf iemand geen hulp mag bieden, terwijl je dat graag wilt).
Zelfs als iemand je iets geeft, kan dat beledigend zijn. Je kunt dan bijvoorbeeld het gevoel krijgen dat die ander je hulpbehoevend vindt, terwijl je dat niet vindt.
Maar wat als je je altijd beledigd voelt en daardoor eigenlijk kansen in je leven niet pakt, omdat je denkt dat je toch weer beledigd raakt.
Waar komt dit gevoel vandaan?
Om iets te doen tegen beledigd worden is het belangrijk om eerst bij jezelf na te gaan wat dit gevoel bij jou veroorzaakt. Er zijn namelijk meerdere factoren die een rol spelen, zoals:
- Je eigen normen en waarden.
- Je identiteit of zelfbeeld.
- Je overtuigingen.
- Je geslacht
Je geslacht lijkt wellicht een beetje raar, maar onderzoek laat zien dat het geslacht van invloed is bij je beledigd voelen door vrienden en/of familie. Vrouwen zijn vaker beledigd dan mannen, vooral door familie en vrienden. Als het gaat om kennissen en collega’s is dit verschil in geslacht er niet meer (bron 1).
Vrouwen worden meestal verdrietig en bitter van beledigingen, terwijl mannen kwaad of juist trots worden. Voor mannen is een belediging vaak ook meer iets wat gaat over hoe ze overkomen dan voor vrouwen.
Daarnaast speelt je cultuur een rol. In Spanje zijn mensen bijvoorbeeld gevoeliger voor beledigingen over de familie dan in Nederland[2].
Als je merkt dat je beledigd voelen echt een probleem voor je wordt, is het handig om hiernaar te kijken. Vraag je af of je normen en waarden, je overtuigingen over van welke mensen je kritiek wel of niet belangrijk vindt en of je zelfbeeld kloppen.
Er zijn drie stappen die je mentaal zet om je beledigd te voelen, namelijk:
- Je identificeert een uiting als oorzaak. Die uiting is een belediging vergeleken met een ideaal.
- Je voelt je beledigd omdat verwachtingen van erkenning (van iets goeds) niet vervuld worden. Dit kan ook gevoelens van bitterheid, vernedering, kwaadheid en rancune veroorzaken.
- Je reageert op de belediging. De reactie is vaak cultureel bepaald (bron 1).
Er zijn ook een aantal zaken in het leven waarover je beledigd kunt worden, zoals:
- Je uiterlijk.
- Je vaardigheden.
- Je status.
- Je moraal (bron 1).
Je reactie op beledigingen
Je reactie op de belediging is vaak cultureel bepaald, maar hangt ook af van je zelfbeeld. Als je jezelf namelijk ondergeschikt voelt of het gevoel hebt dat je minder controle hebt op de situatie dan de persoon die je beledigt, kun je je slachtoffer voelen en/of kwaad worden.
Je kunt dan je gevoel van macht willen terugkrijgen waardoor je meer gedrag zult krijgen waarin je macht zoekt (bron 1). Je ziet bijvoorbeeld vaak dat mensen die gepest worden aan vechtsporten gaan doen, omdat dit ze het gevoel van controle weer teruggeeft.
Ook de omgeving waarin je beledigd wordt maakt uit voor je reactie. Als je alleen met de ander bent kan je een beledigende opmerking bijvoorbeeld minder erg vinden dan als dit is waar vrienden en familie of collega’s bijzijn (bron 1).
Wanneer beledigen je niet raakt
Soms kan een uiting die op zich beledigend zou moeten zijn niet beledigend zijn voor jou. Dit kan komen doordat:
- Je doorhebt dat je op een andere manier denkt dan de belediger.
- De uiting van de belediger niet gebaseerd is op feiten/ de waarheid.
- Je doorhebt dat het niet de bedoeling was om beledigend te zijn (het was maar een plagerij).
- De persoon niet belangrijk voor je is.
- Je bent gewoon niet gevoelig voor beledigingen.
- Je zelfvertrouwen is niet gebaseerd op de mening van anderen.
Vergeven of niet vergeven
De persoon die de ander beledigt loopt ook een risico, vooral als het een belangrijke relatie is. Laat je de belediging bijvoorbeeld langs je heengaan, of vergeef je de belediger?
Het vergeven van de belediger hangt vaak af van de vraag of de belediger toegeeft dat hij of zij beledigend is geweest. Het is dus voor de meeste mensen wel belangrijk dat de belediger het inzicht heeft dat er een belediging is geuit om vergeving te kunnen geven.
Dit proces kan jaren duren.
Of je de belediger vergeeft hangt af van je persoonlijkheid, in hoeverre je terugdenkt aan dingen die in het verleden zijn gebeurd, emotionele stabiliteit en empathie die je voelt voor de belediger (bron 1).
Met hypnose kan je technieken gebruiken die je helpen om jezelf en andere mensen te vergeven.
Je bent te trots
We gaan er eerst even vanuit dat het aan jezelf ligt en dat je te trots bent. Als je je namelijk snel bedreigd voelt over je identiteit en zelfbeeld is de kans groter dat je sneller beledigd raakt.
Soms kun je ook gevoeliger zijn voor beledigingen en met name vooroordelen. Als je bijvoorbeeld denkt dat mensen je discrimineren kun je sneller dit gevoel krijgen dan wanneer je niet met dat gevoel rondloopt[3].
Een blonde vrouw kan bijvoorbeeld door het stigma van “dom blondje” sneller beledigd zijn als iemand hint dat ze niet slim bezig is dan een vrouw met bruin haar. Aan de andere kant, als een vrouw dit stigma onderdeel heeft gemaakt van haar identiteit is een dergelijke hint weer geen bedreiging voor haar zelfbeeld en wordt ze niet beledigd.
Opkroppen van gevoelens
Het opkroppen van je gevoelens helpt ook niet om emotioneel weerbaar te zijn in stressvolle momenten. Die emotionele weerbaarheid kan ook voorkomen dat je je beledigd voelt.
Overtuigingen zoals “Anderen om hulp vragen is een teken van zwakte”, “Ik moet altijd complete controle over mijn gevoelens hebben” en “Als ik mijn slechte gevoelens uit doe ik daar anderen pijn mee”, helpen je bijvoorbeeld niet verder[4].
Als je je bijvoorbeeld beledigd voelt en je zegt dit niet, kan de ander het ook niet rechtzetten als hij het niet op die manier bedoeld heeft.
Je zit in de verkeerde omgeving
Je beledigd voelen komt vaker voor door uitingen van je persoonlijke relaties dan als een complete vreemde iets kwetsends tegen je zegt. Die persoonlijke relaties kunnen serieus beschadigd worden als iemand beledigend doet (bron 1).
De mate waarin je beledigd wordt hangt allemaal af van die persoonlijke relaties. Uitingen van vrienden en familie interpreteren de meeste mensen al anders dan uitingen van collega’s, kennissen of vreemden die je toevallig ergens tegenkomt.
Als je keer op keer beledigd wordt door mensen in je sociale kring, kun je je ook afvragen of je niet in de verkeerde omgeving zit.
Omgaan met beledigingen
Het eerste onderzoek laat ook zien dat het versterken van je zelfvertrouwen je beschermt tegen het gevoel dat je beledigd wordt. Je vindt de belediging dan gewoon niet waar en vindt dan sneller dat de uiting iets over de ander zegt dan over jezelf.
Gelukkig kan hypnose je helpen om zelfvertrouwen te verbeteren. In een onderzoek bij studenten kwam naar voren dat hypnotherapie hielp om ze meer zelfvertrouwen te geven[5].
Omdat zelfvertrouwen je beschermt kan het geen kwaad om daar aandacht aan te geven.
Een hypnotherapeut kan dan kijken welke factoren een laag zelfvertrouwen veroorzaken en die wegnemen, of de persoon met het lage zelfvertrouwen juist helpen om zich te concentreren op taken of zaken waar hij of zij goed in is of voldoende zelfvertrouwen in heeft.
Emotioneel stabieler worden
Als je emotioneel stabiel bent raak je ook minder snel beledigd. Het leuke is dat hypnose en hypnotherapie je helpt om je zelfstandig, verbonden, competent en gefocust op een doel te voelen[6]. Dat helpt ook allemaal om je emotioneel stabieler te voelen, waardoor de kans kleiner wordt dat je een bepaalde uiting als beledigend ervaart.
Die emotionele stabiliteit kan bereikt worden door overtuigingen die stres en andere instabiliteit op te sporen en te veranderen naar helpende overtuigingen.
Beledigd worden hangt dus van veel factoren af en van je eigen mindset en overtuigingen over hoe je tegen bepaalde uitspraken en acties aan kunt kijken.
Als je merkt dat beledigd zijn een probleem voor je is kan hypnotherapie je hier op meerdere manieren mee helpen.
Wil jij jezelf of anderen helpen met hypnose? Kom dan eens naar de gratis online masterclass.
Wil je direct aan de slag met kennis om andere mensen te helpen? Schrijf je dan in voor een van onze opleidingen.
Bronnen:
