Heb jij een masker op? Hypnose om je ware zelf te laten zien
09 juni 2025 
6 min. leestijd

Heb jij een masker op? Hypnose om je ware zelf te laten zien

Heb jij buitenshuis, of als je bij anderen bent, een masker op? Ben je niet jezelf, maar iemand die je denkt te moeten zijn? Dit kan ontzettend veel energie kosten. In dit blogartikel gaan we dieper in op het masker dat veel mensen op hebben en hoe je jouw masker kunt afzetten.

Sociaal masker

Ergens heeft iedereen wel een sociaal masker. Dit is soms ook gewoon nodig om een gezond sociaal leven te hebben, maar dit kan een probleem worden als je sociale masker te ver van je ware zelf af staat[1].

Je masker ontwikkel je vanaf je kindertijd. Als je klein bent worden sociale fouten nog vergeven, maar je krijgt vaak wel even een opmerking over hoe je je “hoort”  te gedragen van je ouders of andere oudere familieleden.

Soms heb je ook gewoon een masker op, omdat je dingen aan het verwerken bent die privé zijn. Als een collega aan je vraagt “Hoe is het?”, dan zeg je uiteraard “goed”, maar vraagt een goede vriend dit met wie jij over problemen kunt praten? Dan kun je wel vertellen wat er allemaal aan de hand is.

Het ontwikkelen van je masker werd door Jung, een psycholoog/filosoof, je persona genoemd. Het is belangrijk dat je die op een gezonde manier ontwikkelt, om ook in je volwassen leven gelukkig te kunnen zijn.

Maar wat als je je masker altijd op hebt of deze door een verkeerde opvoeding of andere invloeden verkeerd is ontwikkeld?

Functie van het sociale masker

Het sociale masker heeft dus als functie dat je sociaal geaccepteerd wordt en misschien zelfs bewonderd. Daarmee kan het masker je kansen geven in je leven waardoor je jouw leven kunt verbeteren.

Afhankelijk van hoe je jouw sociale masker vormgeeft kan dit je helpen met je zelfvertrouwen en zelfwaardering[2].

Autisme en het sociale masker

Mensen met autisme hebben vaak ook het gevoel dat ze zich moeten voordoen als iemand met “normale” neurologische verbindingen. Het sociale masker wordt dan een overlevingsstrategie in situaties waarin autisme niet begrepen of geaccepteerd wordt.

Ze kunnen hierdoor ook verschillende maskers hebben, zoals op school, tijdens feestjes met leeftijdsgenoten en op het werk.

Echter, dit sociale masker kan veel energie kosten, zowel fysiek als mentaal.

Bij autisme betekent een masker opzetten bijvoorbeeld het maken van oogcontact terwijl ze dat eigenlijk niet willen. Een glimlach op het gezicht plakken als ze eigenlijk te veel prikkels krijgen en oefenen hoe ze tegen iemand praten die ze net ontmoeten.

Mensen met autisme kunnen leeftijdsgenoten nadoen. Praten op dezelfde manier, hobby’s oppakken die klasgenoten hebben en zelfs de kledingstijl overnemen.

Veel mensen met autisme maskeren omdat ze zich normaal willen voelen, meer willen passen bij de andere mensen zodat mensen aardiger doen en de wereld minder “hostile” is.

Een masker opzetten kan soms leiden tot angst en soms leiden tot depressie, maar voor mensen met autisme is het nog niet helemaal duidelijk hoe deze verschillen in de negatieve gevolgen ontstaan[3].

Je masker afzetten kan krachtig zijn

In sommige subculturen is een masker iets wat lastig af te zetten is. Uit Amerikaans onderzoek bij zwarte vrouwen blijkt dat deze vrouwen het lastiger vinden van vrouwen met een andere huidskleur om mentale steun te zoeken wanneer ze die nodig hebben.

Dit komt onder andere door de ontwikkeling van het masker van “de sterke zwarte vrouw” en wat dit betekent voor het welzijn. Het beeld van dit masker werd bijvoorbeeld bijgesteld, zodat dit masker vrouwen niet belemmert om hulp te vragen wanneer dit nodig is[4].

Je masker afzetten kan dus de eerste stap zijn naar hulp vinden en echt krachtig worden.

Hypnose om je masker af te zetten

Je masker opzetten is iets wat je heel onbewust kunt doen. Je komt in een bepaalde situatie, zoals op je werk, en voordat je het weet heb je jouw “werk-masker” opgezet. Dit is automatisch gedrag.

Met hypnose kun je leren om dit automatische gedrag te doorbreken om op die manier bewuster te zijn[5]. Hierdoor kun je jouw “werk-masker” aanpassen waardoor die beter bij je innerlijke zelf past.

Je masker kun je ook zien als je sociale rol. Je neemt op school de rol van scholier op je en thuis de rol van moeder, of dochter (vader of zoon) en zo zijn er wel meer rollen en maskers te bedenken.

Die rol heb je ooit op je genomen, of dit masker, omdat het iets is wat je vanuit je omgeving krijgt en doordat je zelf observaties doet en aannames over wat het beste werkt in bepaalde situaties. Die zijn dus gebaseerd op hoe jij de realiteit waarneemt.

Hypnose helpt je met:

  1. Opnieuw kijken naar je realiteit.
  2. Waar je aandacht aan besteedt en je bewust van bent.
  3. Je voorstellingsvermogen.
  4. Het loskoppelen van bepaalde associaties (zoals je sociale masker in bepaalde contexten).
  5. Suggereerbaarheid.
  6. De verbinding tussen je lichaam en geest[6].

Oorzaak van het masker achterhalen

Als een hypnotherapeut iemand helpt om het masker af te zetten, dan wordt er vaak eerst naar de oorzaak van je masker gekeken. In het voorgesprek kan iemand bijvoorbeeld aangeven waar hij “last” heeft van zijn of haar masker. Doet iemand bijvoorbeeld extraverter dan hij of zij is, omdat hij denkt dat dat belangrijk is? Dat mensen dat van hem verwachten?

Dan kan iemand ook aangeven waar hij denkt dat dit vandaan komt. Dit kan kloppen, maar soms ook niet.

Meestal wordt er gebruikgemaakt van regressie om het moment te vinden waarop iemand besloot dat een bepaald masker slim was om op te zetten. Meestal zijn dit situaties uit je kindertijd, omdat dat het moment is waarop je besluit hoe de wereld werkt en hoe jij daarin het beste functioneert.

Echter, als kind heb je lang niet alle kennis en die “regels” krijgen vaak niet echt een update, waardoor ze in je volwassen leven voor problemen kunnen zorgen. Daardoor kun je per ongeluk een heel vermoeiend masker op hebben.

Hypnotherapie helpt mensen om de situatie die je als kind zag opnieuw te bekijken, om de belemmerende overtuiging die is ontstaan te herstellen. Je kijkt dan als het ware opnieuw naar de realiteit die je destijds zag, maar dan met je volwassen kennis.

Dat alleen al kan veel doen om je sociale masker los te kunnen laten.

Focus veranderen

Iets anders wat je kunt doen is je focus veranderen. Als je namelijk elke keer kijkt naar de bevestiging dat je masker doet wat nodig is, dan kun je net zo goed eens jezelf zijn en dan kijken naar de bevestiging dat dat juist handig is.

Ben je bijvoorbeeld introverter dan je je voordoet? Wees op het werk eens iets minder “grappig” en doe waar je goed in bent. Misschien vinden je collega’s je dan opeens nog leuker en collegialer, omdat er minder werk op de plank blijft liggen. Dan kun je hele andere positieve signalen krijgen van je collega’s.

De regressie kan je ook helpen om je focus te veranderen, zodat je dingen nu anders ziet en daardoor je masker kunt aanpassen naar jezelf.

Je masker afzetten visualiseren

Het gebruik van metaforen en symbolen speelt ook een grote rol in hypnose. Je kunt bijvoorbeeld visualiseren dat je letterlijk een masker afzet, dit kan voor je onderbewuste een signaal zijn dat jij in bepaalde situaties meer jezelf mag zijn.

Je kunt bijvoorbeeld visualiseren hoe jij voordat je naar je werk gaat je “werk-masker” afzet en hoe jij als je ware zelf je gedraagt op je werk en naar je collega’s toe. Dit maakt het makkelijker om dit in het “echt” ook echt te doen.

Heb je juist tijdens feestjes of andere situaties een masker op? Dan kun je ook visualiseren hoe je voor die feestjes je masker afzet en daar als je ware-zelf het feest gaat vieren.

Dit kan ook gecombineerd worden met het herhalen van suggesties zoals:

“Ik mag mezelf zijn.”

“Ik ben goed genoeg zoals ik ben.”

“Ik vind pas mensen die bij mij passen, als ik mezelf ben.”

Dit zijn slechts voorbeelden. Afhankelijk van je redenen voor je masker kan een hypnotherapeut andere suggesties meegeven.

Hypnose leren

Wil jij jezelf of andere mensen helpen om hun sociale masker af te zetten en om meer zichzelf te zijn? Dan is kennis van hypnose onmisbaar.

Kom eens naar een gratis masterclass voor een kennismaking.

Of schrijf je direct in voor een van onze evenementen en opleidingen. De opleiding kun je klassikaal volgen in Assendelft, of je kunt thuis live meedoen met de lessen. Je bent dan met een live-videoverbinding bij de lessen in Assendelft. Ideaal als je niet in de buurt woont, of eens een keer niet op locatie kunt komen.

Klik hier voor onze agenda.

Klik hier voor onze opleiding.

Heb je een vraag over onze opleiding? Plan hier een 1-op-1 gesprek om te zien of de opleiding bij jouw doelen past.

Bronnen:

Over de schrijver
Edwin Selij is eigenaar en oprichter van Hypnose Instituut Nederland en geeft trainingen in Hypnose. Hij is auteur van de boeken 'Je hebt het niet je doet het' en 'Breek Je Vrij!' en komt regelmatig op radio en TV om te praten over hypnose. Hij is de nummer 1 Hypnose Trainer van Nederland en geeft al jaren hypnose trainingen. Hij was de eerste in Nederland die moderne hypnotherapie via livestream ging onderwijzen.
Reactie plaatsen