“Je moet ermee leren leven.” Een zin die veel patiënten met fibromyalgie symptomen te horen krijgen van hun arts. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Als je last hebt van fibromyalgie heb je namelijk last van pijn. Pijn kan je leven ontzettend op de kop zetten. Het zorgt ervoor dat je minder mobiel wordt, want bewegen doet zeer, en het zorgt ervoor dat je concentratievermogen achteruit hobbelt, want die pijn lijdt af. Daarom ga ik in dit artikel in op wat fibromyalgie nu eigenlijk is en hoe je met hypnose de klachten kunt verminderen.
Wat is fibromyalgie?
Als je last hebt van fibromyalgie zijn je zenuwverwerkingen voor pijn verstoord geraakt. Verschillende delen van de hersenen functioneren dan wat betreft het kunnen verwerken van de juiste pijnprikkel niet meer naar behoren. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat tijdens het activeren van de verschillende delen van de hersenen al een ander beeld kan geven over de pijnervaring bij personen met fibromyalgie. Hieruit alleen al blijkt dat de signalen van de zenuwen verkeerd wordt geïnterpreteerd door de hersenen waardoor je het gevoel hebt dat je pijn hebt terwijl daar helemaal geen logische verklaring voor is.
Dan komt er ook nog bij dat pijn iets subjectiefs is. We hebben het met zijn allen niet voor niets over de pijngrens en dat die verlegd kan worden. Wie kent het niet dat een vriend of vriendin iets beter pijn kan verdragen dan jijzelf of dat die persoon juist niets kan verdragen vergeleken met jou? Daardoor is fibromyalgie ook lastig vast te stellen want de ene persoon heeft er meer last van dan de andere persoon doordat zijn/haar pijngrens anders is.
Wat veroorzaakt fibromyalgie?
Gezondheidswetenschappers zijn er nog niet helemaal over uit wat de oorzaak van fibromyalgie is. Stress, hormonale veranderingen en erfelijkheid worden genoemd. Daarnaast wordt er ook gekeken naar de neurotransmitters serotonine. Dit komt doordat vooral vrouwen last hebben van fibromyalgie en het is bekend dat vrouwen maar liefst zeven (!) keer minder serotonine in hun hersenen hebben dan mannen.
Fibromyalgie lijkt zich dus vooral in je hoofd af te spelen, maar een groot deel van de zenuwen die een signaal doorgeven zitten toch echt in het lichaam. Daarom zal een arts altijd een aantal drukpunten onderzoeken en jouw reactie op het onderzoek om vast te stellen of je fibromyalgie hebt. De drukpunten zitten vooral op de rug, heupen en rond de gewrichten in de ledematen. Dit zijn de welbekende 18 fibromyalgie tender points.
Fibromyalgie symptomen
Naast de drukpunten die pijnlijk kunnen zijn kan een patiënt ook last hebben van andere pijnklachten:
- Chronische spierpijn.
- Gespannen spieren.
- Vermoeidheid of snel door je dagelijkse energie heen.
- Niet uitgerust wakker worden.
- Stijfheid tijdens het opstaan.
- Slapeloosheid.
- Niet uitgerust wakker worden.
- Stijfheid tijdens het opstaan.
- Stijfheid na lang in 1 houding gezeten te hebben.
- Concentratieproblemen.
- Geheugenproblemen.
- Moeite hebben met simpele taken.
- Een opgeblazen gevoel.
- Misselijkheid.
- Constipatie.
- Diarree.
- Spanningshoofdpijn.
- Migraine.
- Kaakpijn en pijn aan het gezicht.
- Gevoeligheid voor geuren, geluid, fel licht, bepaalde voeding, kou en sommige medicatie.
- Angst of depressief.
- Gevoelloosheid in het gezicht en/of de ledematen.
- Vaker moeten plassen of die drang hebben.
- Meer moeite met sporten en de spierpijn daarna.
- Een gezwollen gevoel hebben aan de handen en voeten zonder dat deze opgezwollen zijn.
Dit zijn een heleboel klachten die je kunt ervaren als je last hebt van fibromyalgie. De klachten kunnen gedurende de dag verergeren. De meeste mensen hebben vooral ’s avonds last van hun klachten. Ook na een periode van inactiviteit kunnen de klachten erger worden.
Zelfs het weer en je hormoonspiegel hebben invloed op de klachten van fibromyalgie.
Uiteraard wil je deze klachten zo veel mogelijk verminderen of helemaal laten verdwijnen.
Fibromyalgieklachten verminderen
Om ondanks de vervelende klachten een zo normaal mogelijk leven te leiden wil je de klachten natuurlijk verminderen. Hypnose wordt al bij veel andere medische problemen gebruikt ter pijnbestrijding. Daarom kan hypnose gebruikt worden om de pijn van fibromyalgie te bestrijden en om andere klachten te verminderen.
Hypnose suggesties
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat tijdens hypnose een cognitieve gedragstherapie behandeling beter werkt dan het geven van die behandeling zonder dat de patiënt onder hypnose is gebracht. Aan dit onderzoek hebben 46 personen meegedaan. In eerste instantie moesten de patiënten hun pijnniveau aangeven op een schaal van 1 tot 10. Vervolgens moesten ze hun pijn ook aangeven na een suggestie van een therapeut terwijl een deel van de proefpersonen onder hypnose is gebracht. Dit liet zien dat de pijn fluctueerde naar aanleiding van de suggesties die de therapeut gaf.
Visualisatie van de pijn
Uit dit onderzoek kwam vooral naar voren dat het verminderen van pijn door hypnose en visualisaties het beste werkt. Voor het mentaal uitvergroten van de pijn was er geen verschil of dit onder hypnose was of niet, maar aangezien we de pijn willen verminderen is hypnose zeker iets dat ook de onderzoekers daarvoor aanbevelen. Bij het visualiseren werd er ook gebruik gemaakt van de schaal van 1 tot 10, maar in plaats van te visualiseren wat de pijn nu was werd de gewenste schaal gevisualiseerd. Dit hielp onder hypnose goed voor het verminderen van de pijn.
Deze twee technieken, suggesties en visualisaties, zijn ook onderzocht terwijl mensen in een MRI scanner lagen. Uit de hersenbeelden bleek dat hypnose ook effect heeft op welke hersendelen actief zijn en welke niet. Het deel dat bijvoorbeeld gaat over de mate van pijn die je hebt wordt minder actief onder hypnose. Dit kan verklaren waarom hypnose een sterk ondersteunend effect heeft bij andere therapieën en behandelingen.
Regressie
Een stressvol moment of traumatische gebeurtenis kan ook de oorzaak zijn van fibromyalgie. Door regressie kan de hypnotherapeut je op een andere manier naar dat moment laten kijken. Door als een soort derde-persoon naar de gebeurtenis te kijken kun je ook andere invalshoeken hebben waardoor het gevolg van die gebeurtenis kan veranderen. Door het stressvolle moment een plaats te geven kun je soms weer zonder of met minder fibromyalgieklachten verder leven. Anders zijn er ook andere technieken die de klachten kunnen verminderen.
Ontspanning
Omdat stress effect kan hebben op het veroorzaken en verergeren van fibromyalgie is ontspannen om stress te verminderen erg belangrijk. Als je hypnose toepast hoort daar altijd een ontspanningsoefening bij zodat jij je tijdens de hypnose kunt focussen op je visualisaties en suggesties. Daarbij vermindert ontspanning ook de stress.
Zelf-hypnose
Visualisaties en suggesties worden bij een normale hypnosesessie door de hypnotherapeut gestuurd. Door gebruik te maken van zelf-hypnose kun je ook thuis of op andere moment dat je moeite hebt met fybromyalgie je gedachten en pijn sturen door je eigen visualisaties en suggesties. Daar kan een hypnotherapeut je zelfs huiswerk voor meegeven.
Bij zelf-hypnose is de eerste stap om te ontspannen. Dit kun je liggend op je bed doen of op een comfortabele stoel. Daarbij focus je ten eerste op de ademhaling. Dit is te vergelijken met mediteren. Vervolgens kun je in gedachten suggesties herhalen die de therapeut jou heeft gegeven. Doordat fibromyalgie niet alleen pijn veroorzaakt, maar ook voor onzekerheid kan zorgen zijn dit suggesties die daarop inspelen.
Een dergelijke suggestie kan bijvoorbeeld zijn:
“Vanuit mijn lichaam is een lichtheid die ervoor zorgt dat de pijn steeds verder vervaagd.”
Daarna kun je ook gaan visualiseren. Je visualiseert dan bijvoorbeeld dat je juist geen pijn hebt terwijl je aan het sporten bent en dat alles lekker gaat. Je kunt ook visualiseren dat je de pijn uitademt en juist frisse, revitaliserende en energieke lucht inademt. Elke ademteug weer.
Uit een onderzoek waarbij zelf-hypnose werd toegepast door vrouwen die last hadden van fibromyalgie gedurende drie tot zes maanden bleek dat ze een significante daling hadden van hun klachten. Ze hadden het gevoel dat het in het algemeen beter met hun ging en ook de slaap verbeterde drastisch.
Zelf-hypnose tijdens sport
Beweging helpt om de fibromyalgie in te tomen, maar door de fibromyalgie is het ook weer lastig om te bewegen. Door zelf-hypnose technieken kun je tijdens het sporten beter omgaan met de pijn waardoor sporten weer leuk(er) wordt. Je kunt je dan bijvoorbeeld focussen op de muziek waarmee je sport of op het doel dat je hebt, zoals minder pijn na het sporten of een mooi lichaam.
Samenvatting:
Fibromyalgie is een hele vervelende ziekte die nog voor veel onbegrip zorgt. De klachten lijken lichamelijk, maar zijn vooral terug te herleiden naar processen die verkeerd gaan in de hersenen. Stress en depressies kunnen bijvoorbeeld fibromyalgie veroorzaken.
Hypnose wordt al voor pijnbestrijding gebruikt en kan ook bij fibromyalgie de oplossing zijn om “met de pijn te leren leven”. Dit kan door ontspanningsoefeningen, suggesties en visualisaties. Wetenschappelijk onderzoek heeft al bewezen dat deze technieken werken om de klachten van fibromyalgie, zoals pijn en slapeloosheid, te verminderen.
Naast de hypnotherapie onder begeleiding van een therapeut kun je ook zelf-hypnose toepassen om tijdens dagelijkse bezigheden beter met de symptomen om te gaan en een vol en vrij leven te kunnen leiden.
Wil jij meer weten wat hypnose voor jou kan doen of wat jij voor andere kunt doen met hypnose? Kijk dan naar de opleidingen, webinars en hypnose-events van het Hypnose Instituut Nederland.
Pin ook deze handige infographic als geheugensteuntje:
Bronnen:
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1016/j.ejpain.2008.06.010/abstract
http://psycnet.apa.org/psycinfo/2003-06077-004
http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00207144.2013.729441
