Een overval is een van de meest traumatische dingen die je kunt meemaken. Je gevoel van veiligheid is weg én iemand heeft ook nog eens jouw bezit meegenomen. Je raakt dus emotioneel en in de fysieke wereld iets kwijt. Hoe kom je hier overheen en hoe zorg je ervoor dat je je toch weer veilig voelt?
In dit blogartikel gaan we dieper in op het effect van een overval, hoe zo’n trauma eruit kan zien en welke rol hypnotherapie kan spelen in het verwerken ervan.
Leidt een overval altijd tot trauma?
Een overval is iets wat je persoonlijk overkomt. Dit kan gebeuren op je werk, zoals wanneer je in een bank of winkel werkt, of bij je thuis. Dit is natuurlijk een ingrijpende gebeurtenis, maar leidt dit altijd tot een trauma?
In een onderzoek waarin 383 mensen die overvallen waren op hun werk 15 dagen en 45 dagen na de overval onderzocht werden kwam naar voren dat 13% last kreeg van signalen die je ook ziet bij mensen met PTSS. Dus lang niet iedereen hoeft door een overval op het werk een trauma te ontwikkelen.
Wat vooral van belang is, is hoe hulpeloos en angstig je was tijdens de overval. Hoe groter die gevoelens, hoe groter de kans op een trauma. Ook als je vaker overvallen was op je werk vergroot dit de kans op het ontstaan van trauma[1].
Ook Nederlands onderzoek onder bankmedewerkers laat dit zien. Wel kun je na verloop van tijd minder last krijgen van de stress of angst die de overval veroorzaakt heeft.
In die zin heelt tijd deze “wond”.
Ben je al wat depressief ingesteld, of vermijd je het om bijvoorbeeld met iemand te praten over de overval? Dan vergroot dit de kans op het ontwikkelen van een trauma.
Ook als je naast de overval nog andere nare dingen meemaakt in je privéleven, zoals een scheiding of iets anders wat veel stress oplevert, dan kan dit de kans op een trauma nog erger maken[2].
Volgens een nog iets groter onderzoek, ook bij bankmedewerkers die met overvallen te maken hadden, was er ook een verband gevonden tussen een laag zelfvertrouwen en het ontstaan van PTSS[3].
Onderzoek specifiek bij mensen die in een winkel werkten die te maken hadden met een gewapende overval liet zien dat 25% van die mensen last kregen van een trauma door de overval[4].
Dus niet iedereen krijgt er last van, maar hoe depressief je aangelegd bent, niet praten over wat er is gebeurd en het hebben van laag zelfvertrouwen kan bijdragen aan de ontwikkeling van trauma.
Trauma na overval herkennen
Maar hoe weet je nu of je last hebt van een trauma na een overval? Als je op dit blogartikel gekomen bent omdat je ernaar googlet, omdat je denkt dat je een trauma hebt is op zich al een indicatie. Je denkt dit immers niet zomaar.
Het herbeleven van de overval kan bijvoorbeeld een signaal zijn. Je krijgt er nachtmerries over, je ziet het in gedachten elke keer weer voor je, of je moet er vaak aan denken, terwijl je dat helemaal niet wilt[5].
Je kunt ook plekken of dingen vermijden die je herinneren aan de overval[6]. Echter, dit kan een probleem zijn als je bijvoorbeeld overvallen bent op je werk of in je eigen huis.
- Je hebt alleen nog maar een depressieve stemming of negatief humeur.
- Je kunt niet meer goed slapen.
- Je bent snel kwaad.
- Je kunt impulsen niet meer goed controleren, zoals of je gaat snoepen, alcohol drinkt of iets anders doet wat eigenlijk niet goed voor je is.
Herken je meerdere van deze symptomen nadat je overvallen bent? Dan kun je last hebben van een trauma.
Overval verwerken
Een van de dingen die bij een behandeling van een trauma na een overval horen is, dat je jezelf weer blootstelt aan de locatie waar de overval heeft plaatsgevonden. Als dit op je werk was, of in je eigen huis, dan is dit vaak iets wat simpelweg noodzakelijk is.
Ben je op je werk overvallen? Dan is steun vanuit je werkgever, zoals praten over de overval en hulp bieden belangrijk voor het herstel[7]. Dit hoeft niet per se een verwijzing naar een psycholoog zijn, ook het krijgen van informatie over wat je kunt verwachten en hoe je ergens mee kunt omgaan kan al veel voor mensen doen[8]. Een leidinggevende kan bijvoorbeeld een expert over herstellen van een overval naar het werk laten komen om het team te informeren over hoe ze met het trauma kunnen omgaan.
Ongeacht waar je overvallen bent, praten met familie en vrienden is altijd een goed idee. Het helpt je om te laten zien dat je niet alleen bent, en dat er mensen zijn die om je geven. Dit kan al een grote rustgevende werking hebben[9].
Maar ben je op straat overvallen, of terwijl je in een bepaalde winkel was? Dan is het veel eenvoudiger om de plaats te vermijden. Door er juist wel naartoe te gaan kun je opmerken dat je niet elke keer overvallen wordt als je daar bent.
Daarnaast kun je ook technieken leren om met de symptomen van de stress door de overval om te gaan. Als je bijvoorbeeld die ongewenste gedachten krijgt waarin je het trauma herbeleeft kan kennis van mindfulness je helpen om je aandacht weer naar het hier-en-nu te brengen.
Ook is cognitieve gedragstherapie (dat krijg je vaak bij een psycholoog) iets wat veel gebruikt wordt om een overval of ander trauma door geweld te verwerken[10].
Overval verwerken met hypnose
Soms is even wat informatie krijgen van een trauma-expert niet genoeg en kan een trauma door een overval toch te lang bij je blijven. Of het nu een week of jaren na de overval is, hypnose helpt mensen ook met het verwerken van een overval.
Een overval is eigenlijk een gewelddadige gebeurtenis, zelfs als er geen sprake was van daadwerkelijk geweld en er alleen maar mee gedreigd is.
Voor het verwerken van geweld wordt hypnotherapie gebruikt. Hypnose wordt dan vaak gecombineerd met cognitieve gedragstraining. Het voordeel van de combinatie met hypnose is dat dit je kan helpen om te accepteren dat je overval je is overkomen. Dat is voor veel mensen de eerste stap om de overval een plekje te geven.
Daarnaast bevordert het ook mindfulness, waardoor je je bewuster wordt van je gedachtepatronen en dat je die kunt veranderen. Erg handig als je telkens aan de overval moet denken, terwijl je dat helemaal niet wilt[11].
In een casestudie waarbij de persoon door PTSS ook last had van paniekaanvallen en hiervoor medicatie gebruikte, hielp hypnotherapie om de PTSS en paniekaanvallen zodanig te verminderen dat hij kon stoppen met de medicatie[12].
Een andere casestudie van een 48-jarige vrouw die thuis overvallen was, maar na uren rustig te praten met de overvaller de politie kon bellen laat ook zien dat hypnotherapie vele kan doen om trauma door een overval te verwerken.
In de eerste sessie kon ze vooral haar verhaal doen en werd er rapport tussen haar en de hypnotherapeut opgebouwd. Ook kreeg ze oefeningen die haar helpen met ontspanning en “grounding”.
In de latere sessies werd ook gebruikgemaakt van visualisaties om haar te helpen om ’s nachts beter te slapen en om paniek door nachtmerries te verminderen. Dit werd onder andere gedaan door het visualiseren van een veilige plaats waar ze heerlijk kan ontspannen.
Die plaats werd later gebruikt om haar innerlijke kracht en zelfvertrouwen te versterken met metaforen, directe suggesties en indirecte suggesties. Daarnaast kreeg ze post-hypnotische suggesties over hoe ze de goede gevoelens die dit opleverde in haar dagelijks leven kon integreren en hoe ze met zelfhypnose de kalmheid goed kan bewaren.
Dit hielp al om tijdens vakantie het gevoel te hebben dat de hele overval nooit had plaatsgevonden, maar toen ze weer thuiskwam was dat gevoel toch weer terug. Niet vreemd, aangezien er daar een overvalpoging was gedaan.
Toen werd de fast-fobia techniek gebruikt. Hiervoor zijn visualisaties van belang, en stel je je voor dat je in een theater zit waarin je naar een film kijkt van de overval. Vervolgens wordt er van alles met die film gedaan, zodat de overval steeds minder impact op je heeft en het voor je onderbewuste steeds duidelijker is dat de overval echt voorbij is.
Vervolgens werd ook geoefend met visualisaties van door haar eigen huis lopen, om te zien of de gevoelens die door de overval ontstaan waren weg waren[13]. Dit is dus eigenlijk dat je naar de locatie van de overval gaat, maar je doet dat dan dus in gedachten.
Deze techniek kan dus ook heel goed helpen als je niet thuis, maar ergens anders bent overvallen.
Hypnose leren
Wil jij mensen helpen die last hebben van een trauma door een overval of een andere heftige gebeurtenis? Dan is kennis van hypnose ontzettend waardevol.
Kom eens naar een gratis masterclass voor een kennismaking.
Of schrijf je direct in voor een van onze evenementen en opleidingen. Daar krijg je ook demonstraties van hypnose.
Klik hier voor onze opleidingen.
Heb je een vraag over onze opleiding (dus niet een probleem om op te lossen, maar wil je hypnose leren en heb je daar een vraag over)? Plan hier een 1-op-1 gesprek.
Bronnen:
