Agorafobie: Behandeling met hypnose

Die ene plaats? Daar ga je liever niet heen. Een bepaalde situatie? Als het even kan, maak je dat je wegkomt. Agorafobie is een soort overkoepelende term voor mensen met angsten voor ruimtes of omgevingen. Het staat ook bekend als pleinvrees, maar dat vat de angst niet helemaal.

Wat is agorafobie?

Bij agorafobie heb je angst voor bepaalde situaties of ruimtes. Sommige mensen met deze angst vinden het sowieso spannend om naar buiten te gaan. De ander komt liever niet op bepaalde plaatsen, zoals drukke wegen, pleinen, of ruimtes (zoals een bioscoop of sporthallen of iets dergelijks).

Het is een angst voor open ruimtes.

Eigenlijk heen beetje het tegenovergestelde van claustrofobie, hoewel die angst ook bij agorafobie hoort.

Agorafobie symptomen

Er zijn een aantal symptomen waar je agorafobie aan kunt herkennen. Als je op openbare plaatsen bent kun je last krijgen van angst (buikpijn, zweten, trillen, snellere ademhaling). Hierdoor kun je je ook verdrietig en hopeloos voelen.

De situaties waar je deze angsten kunt krijgen zijn vaak:

1. Openbare ruimtes.
2. Grote pleinen, hallen of parkeerplaatsen.
3. Kleine ruimtes, zoals liften.
4. Plaatsen waar veel mensen zijn of waar een menigte is.
5. Je wordt angstig van reizen met het openbaar vervoer of vliegtuig.

Agorafobie autorijden

Omdat mensen met agorafobie liever niet met het OV reizen, is autorijden vaak een oplossing. Helaas niet altijd, want ook in de auto kun je op plaatsen komen met veel andere mensen, zoals in de file, op bruggen, door tunnels of op de snelweg.

Als je agorafobie hebt, kun je dus helaas ook last van rijangst hebben[1]. Ontzettend onhandig, want hierdoor heb je vaak maar een kleine kring van waar je kunt leven.

Agorafobie overwinnen

Agorafobie overwinnen is dus erg belangrijk om alsnog alles uit het leven te halen wat je wilt, maar hoe doe je dat?

Er zijn meerdere behandelingen tegen agorafobie. Over het algemeen is een geleidelijke confrontatie met de angst, om op die manier de gevoeligheid te verminderen belangrijk in de behandeling. Echter, jezelf blootstellen aan de angst totdat het niet meer eng is kan 80 (!) uur duren[2].

Dat duurt dus heel erg lang.

Als je de blootstelling combineert met cognitieve gedragstherapie gaat het gelukkig wel iets sneller en wordt de angst minder. Maar dan moet je nog 12 sessies uitvoeren[3].

Gelukkig weten we al van eerdere onderzoeken en onze eigen ervaring dat cognitieve gedragstherapie (CGT) goed te combineren is met hypnose en dat resultaten hierdoor sneller bereikt worden.

Het leuke is dat onderzoek laat zien dat voor mensen met Prikkelbare darm Syndroom die daardoor agorafobie hebben gekregen baat hebben bij de combinatie van CGT en hypnose[4].

Hypnose en agorafobie

Hypnose wordt ook al decennia gebruikt om mensen met agorafobie te helpen. Over het algemeen wordt er dan aandacht besteedt aan het verbeteren van het ego en analytische hypnose technieken[5].

In een andere casestudie komt naar voren dat hypnose ook gebruikt kan worden om mensen minder gevoelig te maken voor de situaties waardoor hun angsten ontstaan[6].

En in 2023 is er ook echt een pilotstudie geweest naar een grotere groep mensen met agorafobie en de effectiviteit van hypnotherapie. Ik wist al dat het werkt en de wetenschappers zijn het nu officieel met me eens en vinden dat er meer onderzoek naar gedaan moet worden[7].

Agorafobie oorzaak

Bij die analytische hypnose technieken is het vinden van de oorzaak en het “rechtzetten” van de  overtuiging die hierdoor ontstaan belangrijk. Veel overtuigingen over gevaar ontstaan namelijk in de kindertijd.

Misschien heeft een van je ouders je gewaarschuwd voor drukke plaatsen of heb je zelf als kind iets meegemaakt wat veel indruk op je heeft gemaakt wat nu voor de agorafobie zorgt.

De oorzaak van een belemmerende overtuiging vind je met de regressie techniek. Deze techniek leren cursisten tijdens de opleiding van het Hypnose Instituut Nederland. Met regressie ga je terug naar het eerste moment waarop je last kreeg van agorafobie. Misschien was het gevoel nog niet zo heftig als nu, maar het was er wel.

Vervolgens helpt een hypnotherapeut om dat moment opnieuw te interpreteren, zodat de belemmerende overtuiging `gerepareerd` wordt[8]. Hierdoor wordt de belemmerende overtuiging die voor agorafobie zorgt vervangen voor een overtuiging die je juist helpt om wel naar openbare ruimtes te gaan.  

Het herkaderen van bepaalde gebeurtenissen is dan ontzettend belangrijk om mensen te helpen in te zien dat iets alleen eng was, omdat je nog een kind was. Een vergelijkbare situatie terwijl je volwassen bent stelt eigenlijk helemaal niets voor. 

Ego versterken

Een andere techniek die mensen met agorafobie helpt, is dus het versterken van het ego. Je zou kunnen zeggen dat dit gaat om het verbeteren van het z elfvertrouwen. Het vinden van de oorzaak en het stimuleren van helpende overtuigingen is al een goede manier om het zelfvertrouwen op te krikken, maar er zijn nog veel meer technieken voor.

De magische spiegel is bijvoorbeeld een favoriet bij ons in de opleiding. Die techniek stimuleert het voorstellingsvermogen zodat mensen nietsvermoedend opeens doorhebben dat ze zelf een geweldig persoon zijn. Iemand die het verdient om gelukkig te zijn, om succes te hebben en om vol vertrouwen te gaan en staan waar hij wil.

Het ego versterken doet ook meer dan alleen het zelfvertrouwen verbeteren. Het verbetert ook iemands innerlijke kracht.

Ook kunnen post-hypnotische suggesties hiermee helpen. Dit zijn suggesties die invloed hebben op iemands onderbewuste na de behandeling. De suggestie kan bijvoorbeeld zijn:

“Na deze sessie merk je dat het leven eigenlijk alleen maar beter gaat en dat je je vrij en veilig voelt, ook op straat. Je zult opeens opmerken dat je heel ontspannen naar de supermarkt gaat en dat je het heel normaal vindt om eens naar de film of een concert te gaan om te genieten van de kunst die je daar ziet. Je merkt over een paar weken opeens op dat je je eigenlijk simpelweg fantastisch voelt en dat je geniet van het mooie weer.”

Afhankelijk van iemands problemen en welke situaties de agorafobie triggeren kan iemand een hele andere post-hypnotische suggestie dan deze krijgen die helpt om het ego te versterken.

Als het is gelukt om een sterk gevoel van zelfvertrouwen op te halen kan dit gevoel ook geankerd worden. Dit betekent dat daarna het sterke gevoel opgehaald wordt door het maken van een kleine beweging. Jezelf een tikje op de pols geven of even op een bepaalde manier in je handen knijpen kan dit bijvoorbeeld doen.

Dit kan helpen om na de therapie op momenten waarop je normaal gesproken last van agorafobie krijgt, je juist dit sterke gevoel ophaalt, zodat het helemaal niet meer eng is om bijvoorbeeld naar de markt te gaan.

Ideaal.

Hypnotische confrontatie met angst

Als we het dan toch hebben over de markt, dat is eigenlijk ook een confrontatie met de angst.

Mensen met agorafobie vinden het vaak lastig om aan een behandeling te beginnen, omdat ze weten dat ze als “huiswerk” krijgen om zich af en toe bloot te stellen aan bepaalde situaties.

Het leuke aan het brein is dat het niet altijd goed onderscheid kan maken tussen de realiteit en fantasie en daar maakt een hypnotherapeut dankbaar gebruik van.

Want in de hypnotische staat kun je heel goed visualiseren en gevoelens ophalen. Die visualisaties kun je gebruiken om jezelf te confronteren met de angst, zonder daadwerkelijk in zo’n angstige situatie te zijn.

Je kunt de suggestie krijgen om je eens voor te stellen dat je op een druk treinstation staat en om je angst dan eens een cijfer te geven. Bijvoorbeeld 10 als je echt in de totale angst zit, of 1 als er eigenlijk niets meer aan de hand is.

Dit kan tijdens hypnotherapie af en toe gevraagd worden, omdat dit ook een indicatie geeft van hoe effectief de technieken zijn die de therapeut gebruikt.

Tegelijkertijd kan dit gebruikt worden om te ervaren hoe je zelf invloed hebt op je angstreactie. Hoe je spierspanning angst versterkt en weer invloed heeft op je gedachten.

Dit is ook waarom progressieve ontspanning een belangrijke techniek is, zodat mensen met angst leren dat veel angstgevoelens ontstaan doordat je onbewust allerlei spieren in je lichaam aanspant en doordat je sneller gaat ademen. Als je alleen al dat kunt controleren, heeft dat veel invloed op je gedachten en emoties.

Zelfhypnose leren tegen angst

Als laatste kan iemand met agorafobie huiswerk meekrijgen in de vorm van zelfhypnose. Dit kan een standaardopname met suggesties tegen angst zijn of de therapeut kan een specifieke opname maken voor de persoon die gericht is op zijn of haar vorm van agorafobie.

Die opname beluister je dagelijks of drie dagen in de week om de effecten van de behandeling vast te houden en te versterken.

Ook kan dit helpen om stressgevoelens die gedurende de dag ontstaan weg te nemen, zodat angst geen of heel weinig kans krijgt om zich te ontwikkelen.

Tijdens de therapie kan iemand ook leren om zichzelf te hypnotiseren voor momenten waarop dat nodig is.

Hypnose leren om mensen van angsten af te helpen

Wil jij net als ik mensen helpen om in hun kracht te staan, zodat ze zo zorgeloos mogelijk kunnen leven? Dan is kennis van hypnose van onschatbare waarde.

Kom eens naar de gratis online masterclass voor een kennismaking.

Of schrijf je direct in voor een van onze evenementen of opleidingen.

Bronnen: