Hulp voor mantelzorgers is erg belangrijk. Wanneer iemand langdurig ziek is, of in de laatste fase van zijn of haar leven, komen er vaak veel zorgtaken op de schouders van de mantelzorger vallen. Helpen met aankleden, wassen, boodschappen doen, het huishouden en letten op de medicatie en allerlei andere taken kunnen een behoorlijke impact hebben op het leven van de mantelzorger. Dit komt ook nog naast de zorgen die de mantelzorger kan hebben over zijn of haar geliefde (familielid).
Mantelzorgen kan dus dubbele stress opleveren. Stress door de tijd die nodig is om alle taken uit te voeren en stress door de emoties die je voelt voor de persoon voor wie je zorgt.
Psychologisch gezien is mantelzorgen dus ook een zware taak en het kan een oorzaak zijn voor een burn-out[1]. Problemen die mantelzorgers kunnen ervaren zijn namelijk:
- Emotionele overbelasting
- Fysieke overbelasting
- Vermindering van het voelen van een band met de persoon voor wie je zorgt
- Geen voldoening meer voelen door het mantelzorgen
- Financiële stress
- Gebrek aan vrije tijd
- Familieconflicten
- Depressieve klachten
- Misbruik van middelen
Vrouwelijke mantelzorgers ervaren vaak meer druk en hebben vaker last van een burn-out dan manlijke mantelzorgers. De leeftijd van de mantelzorger maakt niet uit voor de kans op burn-out.
Het hebben van een baan beschermt juist weer tegen de burn-out, stoppen met werken voor mantelzorgen is dus niet altijd de beste keuze. Werken kan juist afleiden van de problemen van het mantelzorgen en ervoor zorgen dat je juist door het werk oplaadt (zeker als je je werk leuk vindt).
Echter, werk je ook in de zorg, dan kan dit de kans op burn-out doordat je ook in je “vrije tijd” zorgt weer vergroten.
Hypnose voor mantelzorgers
Hypnose kan door patiënten en zorgverleners gebruikt worden om met de stress van de situatie om te gaan. Het helpt om op een positieve manier naar de problemen te kijken en het helpt met ontspanning[2].
Die ontspanning kan onbelangrijk lijken, maar een burn-out ontstaat door een onbalans tussen energie die nodig is, en het weer kunnen opladen van die energie. Als je met hypnose dan een soort “turbo-ontspanning” hebt, helpt dit je toch ontzettend om je hulpbronnen in een ingewikkelde levenssituatie op orde te houden.
Met hypnose kan je ook leren om een situatie positief te herkaderen en dat beschermt weer tegen burn-out (bron 1). Als mensen het lastig vinden om dit te doen kan een hypnotherapeut hiermee helpen.
Daarbij kunnen de negatieve kanten van het mantelzorgen de positieve kanten overschaduwen, wat weer kan bijdragen aan extra stress. Een hypnotherapeut kan de mantelzorger dan helpen door de focus te verplaatsen van het negatieve naar de positieve kanten.
Gedachten over hoe goed je kunt mantelzorgen spelen ook een rol in het krijgen van een burn-out als mantelzorger. Het aparte is, dat als je denkt dat je weet wat je moet doen als mantelzorger en het gevoel hebt dat je dit kunt, de kans groter is dat je een burn-out krijgt. Dus iets minder vertrouwen in je mantelzorgcapaciteiten kan je beschermen (bron 1), waarschijnlijk omdat je dan sneller hulp vraagt.
Een hypnotherapeut kan dus helpen om je gevoel dat je om hulp mag vragen, zelfs als je denkt dat je alles wel alleen kunt, te versterken en om mantelzorger te stimuleren om echt om hulp te vragen. Steun uit sociale en professionele kring kan namelijk veel doen om stress en druk op de mantelzorger te verminderen.
Dit gevoel dat je om hulp kunt vragen geeft een mantelzorger ook meer het gevoel dat het mantelzorger een keuze is, in plaats van iets wat hem of haar overkomt.
Je altijd zorgen maken over het mantelzorgen helpt ook niet, dus wat dat betreft is het weer belangrijk dat een hypnotherapeut wel genoeg zelfvertrouwen geeft dat dat niet een probleem vormt.
Het gevoel dat het een keuze is beschermt namelijk ook tegen een burn-out.
Daarnaast kan het stimuleren van de intrinsieke motivatie voor mantelzorgen ook helpen om problemen door het mantelzorgen te voorkomen.
Ook kan er gekeken worden naar de band en de dynamiek van de relatie die de mantelzorger met de patiënt heeft, omdat een slechte band of slechte dynamiek kan bijdragen aan de ontwikkeling van een burn-out. Een mantelzorger kan bijvoorbeeld denken dat de eigen problemen als minder belangrijk worden gezien, terwijl dat niet het geval is. Daarbij is het ook goed om te onderstrepen dat het mantelzorgen tijdelijk is (bron 1), of iemand wordt beter en dan is het niet meer nodig, of iemand zit in de palliatieve fase en dan is het uiteindelijk ook niet meer nodig.
Daarnaast helpt (zelf) hypnose verzorgers voor het stellen van grenzen, goed voor jezelf zorgen, je innerlijke kracht en veerkracht vergroten[3].
Onderzoek naar hypnotherapie met zelfhypnose bij patiënten met ALS en hun mantelzorgers laat zien dat dit voor mantelzorgers ervoor zorgde dat ze minder last hadden van angst en depressieve klachten[4].
Zelfhypnose voor mantelzorgers
Als een mantelzorger naar een hypnotherapeut gaat kan die ook huiswerk meekrijgen in de vorm van zelfhypnose. Iemand krijgt dan vaak een mp3 met een audio-opname mee naar huis die ze thuis op bed of op de bank kunnen beluisteren. Op die audio-opnames staan dan opnames van de hypnotherapeut die helpen om de hypnotische staat te bereiken, ontspanning te bevorderen en om de problemen waarmee ze kampen op te lossen.
Zo kunnen bepaalde suggesties die tijdens hypnotherapie gegeven zijn herhaald worden in zo’n zelfhypnose-opname om het effect van die suggestie te versterken en vast te houden.
Technieken om mantelzorgers te helpen
Nu je weet dat hypnose helpt en op wat voor zaken een hypnotherapeut kan letten gaan we iets dieper in op technieken.
Voorgesprek
Voor elke therapeutische behandeling heb je een voorgesprek. In dit voor gesprek kan de mantelzorger meer vertellen over het effect van het mantelzorgen op zijn of haar leven. Dit gesprek biedt een therapeut handvatten om op in te haken met slimme suggesties om de negatieve effecten te verkleinen en om de positieve effecten te vergroten.
Tijdens of na het voorgesprek legt een hypnotherapeut uit wat hypnose is en vraagt hij of zij toestemming om de mantelzorger in hypnose te brengen. Na de inductie van hypnose wordt de hypnose vaak verdiept met een ontspannende visualisatie.
Visualisatie om te ontspannen
Voordat een therapeut suggereert “Stel je voor dat je op het strand bent.” Is het altijd goed om te dubbelchecken of het strand wel een leuke plek is voor de mantelzorger. Je weet immers nooit of iemand op een bepaalde locatie iets naars heeft meegemaakt.
Je kunt de suggestie van een ontspannen plaats ook heel algemeen houden. Dan kun je vervolgens iets zeggen over ontspannen op die veilige plaats en alle zintuigen meenemen in de suggestie, zodat het voorstellingsvermogen van de mantelzorger zodanig wordt geprikkeld dat dit ook helpt om te ontspannen.
Overtuigingen achterhalen
In het voorgesprek en tijdens de hypnotherapie kan een therapeut ook vragen stellen. Bijvoorbeeld de vraag waarom de mantelzorger denkt dat hij of zij iets “moet” doen. Het antwoord geeft namelijk een indicatie van overtuigingen die de mantelzorger heeft over de wereld en hoe hij of zij daarin hoort te functioneren.
Als dit een overtuiging is die voor extra stress zorgt tijdens het mantelzorgen kun je de overtuiging veranderen. Hier zijn allerlei technieken voor, zoals regressie naar het eerste moment waarop die overtuiging is ontstaan.
Wanneer de mantelzorger dan in gedachten bij dat eerste moment is, kan je allerlei dingen doen met dat moment om de overtuiging te veranderen. Zo kan de persoon zich inleven in andere mensen die er toen waren. Dit kan al veel nieuwe inzichten opleveren. Want meestal ontstaan overtuigingen in de kindertijd en herevalueren we die niet, maar met een regressie kun je dat dus wel doen. Dit kan al ontzettend veel opluchting geven.
Een filmpje maken
Soms is het een nare gebeurtenis en dan kun je de nare emotie die het oproept veranderen door er een filmpje van te maken. Dit filmpje helpt om de emotie los te koppelen van de herinnering. De mantelzorger krijg dan een duidelijk signaal dat de situatie van toen voorbij is. Dat er nu een hele andere levensfase is met andere problemen die dus een andere oplossing nodig hebben.
Het innerlijke kind
Vooral bij hechtingsproblemen kan een gesprek met het innerlijke kind nodig zijn. Dit kan de band tussen mantelzorger en de persoon die hij of zij verzorgt ook verbeteren. Door het gesprek met het innerlijke kind aan te gaan kan de mantelzorger meer een gevoel van veiligheid ervaren en meer vanuit zijn of haar kracht gaan mantelzorgen.
Hypnose leren
Of je nu mantelzorger bent, coach bent voor mantelzorgers of op een andere manier mensen wilt helpen, kennis van hypnose kan heel handig zijn.
Wil je meer weten over hypnose en wat je hiermee kunt doen? Kom dan eens naar de gratis online masterclass.
Of schrijf je direct in voor een van onze evenementen of opleidingen.
Klik hier voor meer informatie over de eerste opleiding.
Bronnen:
