Kindermishandeling voorkomen en verwerken
30 december 2016 
6 min. leestijd

Kindermishandeling voorkomen en verwerken

Kindermishandeling is een van de ernstigste problemen in elke maatschappij. Je karakter wordt vaak vroeg in je leven gevormd en kindermishandeling is daarom iets dat je je hele leven bij je kunt dragen. Wellicht meld je het niet aan iedereen als een ouder je mishandelde, maar de herinneringen blijven bij je. Kindermishandeling kan ook in je volwassen leven nog veel impact hebben.

Om hier minder last van te hebben en te voorkomen dat kinderen mishandeld worden ga ik in dit artikel in op wat kindermishandeling is, wat het veroorzaakt en wat je kunt doen om het te stoppen.

Wat is kindermishandeling?

Kindermishandeling kan allerlei vormen aannemen. De meest bekende vorm van kindermishandeling is fysieke of seksuele mishandeling.

Er is sprake van kindermishandeling als een ouder of zorgverlener een kind schade toebrengt. Dit is het meest duidelijk bij fysieke schade, maar ook emotionele schade en het dwarsbomen van de sociale ontwikkeling van kinderen vallen onder kindermishandeling.

Verschillende vormen van kindermishandeling

Er zijn verschillende vormen van kindermishandeling. In sommige gevallen worden er meerdere vormen van kindermishandeling uitgevoerd en blijft het dus niet bij 1 type mishandeling.

De verschillende vormen zijn:

  • Fysieke mishandeling
  • Seksuele mishandeling
  • Verwaarlozing, die onder te verdelen is in emotionele en fysieke verwaarlozing
  • Emotionele mishandeling

Een bekende vorm van emotionele mishandeling is bijvoorbeeld het Münchhausen by proxy syndroom.

Uit recent Nederlands onderzoek blijkt dat 27% van de kinderen in groep 7 of 8 weleens een van deze vormen van mishandeling heeft meegemaakt. Dat is iets meer dan 1 op de 4 en bijna 1 op de 3 kinderen die hiervan last kan krijgen (1).

Gevolgen van kindermishandeling

Kindermishandeling kan je je hele leven blijven achtervolgen. Het zijn nare herinneringen die je kijk op de wereld heftig kunnen veranderen ten opzichte van voor de mishandeling.

Werking van de hersenen

Uit onderzoek naar de lange termijn effecten van kindermishandeling blijkt dat volwassenen die als kind emotioneel verwaarloosd zijn meer moeite hebben met het herkennen van emoties en het verwerken van afbeeldingen van neutrale of positieve aard.

Kinderen die fysiek zijn mishandeld hadden meer moeite met het herkennen van neutrale afbeeldingen.

Slachtoffers van seksueel misbruik en/of verwaarlozing hadden meer moeite met het verwerken van positieve afbeeldingen dan volwassenen die nooit zijn misbruikt of verwaarloosd.

Het correct inschatten van sociale situaties kan daardoor in het “echte” leven weleens verkeerd gaan doordat er veel wantrouwen is ten opzichte van andere mensen(2).

Uit ander onderzoek blijkt ook dat kindermishandeling in het volwassen leven ertoe kan leiden dat je geheugen minder goed werkt.

Mentale problemen

Naast deze praktische problemen met het verwerken van prikkels zijn er ook andere mentale problemen die zich kunnen ontwikkelen door kindermishandeling. Volwassenen hebben dan vaker dan gemiddeld last van de volgende mentale aandoeningen:

Relationele problemen

Naast deze mentale problemen kan kindermishandeling ook zorgen voor verstoorde relaties in het volwassen leven. Volwassenen die in hun jeugd mishandeld zijn hebben een grotere kans op het krijgen van een partner die hen ook mishandelt(4).

Daarnaast is het ook algemeen bekend dat sommige volwassenen hun eigen kinderen gaan mishandelen(5).

Kindermishandeling verwerken

Om deze gevolgen te minimaliseren en de kans op verstoorde relaties met anderen of je eigen kinderen te voorkomen is het belangrijk om kindermishandeling te verwerken en om iets te doen op de manier waarop je naar de wereld en de werking van relaties aankijkt.

Het is het beste om een kind zo snel mogelijk te behandelen om kindermishandeling te verwerken, maar ook in het volwassen leven zijn er nog veel dingen die kunnen helpen om de vicieuze cirkel te doorbreken en om minder last te hebben van mentale problemen door kindermishandeling.

Dit is ook belangrijk om te voorkomen dat je je eigen kinderen gaat mishandelen.

Kindermishandeling voorkomen bij eigen kinderen

Om kindermishandeling te voorkomen, of te stoppen, is het belangrijk om hulp te zoeken. Meestal vormen mentale problemen, zoals een depressie, laag zelfvertrouwen of verslavingen de basis voor de kindermishandeling. Ook gewelddadig gedrag dat is gekopieerd van de ouder kan een oorzaak zijn.

Daarom is het belangrijk om dit te behandelen zodat je de vicieuze cirkel kunt doorbreken.

Oorzaken kindermishandeling

Kindermishandeling kan voortkomen uit kindermishandeling uit de jeugd, maar er zijn veel meer mogelijke oorzaken voor kindermishandeling, zoals:

  • Armoede
  • Gebrek aan opleiding
  • Serieuze problemen in het huwelijk
  • Regelmatig verhuizen
  • Geweld tussen andere familieleden
  • Gebrek aan steun door familieleden buiten het gezin
  • Eenzaamheid
  • Werkeloosheid
  • Werkdruk
  • Verkeerde behuizing
  • Te hoge verwachtingen van wat het kind kan of moet bereiken
  • Gebrekkige kennis van opvoeden
  • Het oké vinden om kinderen fysiek te corrigeren, waarna het van kwaad tot erger gaat.
  • Het gevoel hebben dat de kinderen eigendom van je zijn en je ermee kunt doen wat je wilt.
  • Ongelijkheid tussen mannen en vrouwen normaal vinden.

Als je naar de lijst van deze oorzaken kijkt zie je dat veel oorzaken ook een grote bron van stress zijn. Het afreageren van de stress op de kinderen kan dan de eigenlijke oorzaak zijn van de kindermishandeling.

Daarom is het belangrijk om andere strategieën te vinden om stress te kunnen verminderen. Uiteindelijk brengt kindermishandeling alleen maar meer stress, door bijvoorbeeld het schuldgevoel dat je ervan kunt krijgen, of jeugdzorg die op een gegeven moment ingrijpt en de kinderen uit huis plaatst.

Mannen en vrouwen kunnen zich schuldig maken aan kindermishandeling hoewel de meerderheid van de mishandelaars een man is.

Hulpverlening bij kindermishandeling

Er zijn meerdere momenten om hulp te zoeken en te geven om kindermishandeling te voorkomen of te stoppen.

Kindermishandeling voorkomen

Als je kindermishandeling wilt verwerken en wilt voorkomen dat je je eigen kinderen mishandelt is het belangrijk om hulp te zoeken. Als je nog geen kinderen hebt, maar dat wel graag wilt en bang bent om in de val van je ouders te trappen is het belangrijk om je zelfvertrouwen wat betreft opvoeden te verbeteren.

Voor het vergroten van je zelfvertrouwen, het behandelen van depressies en het veranderen van je overtuigingen zijn verschillende methoden beschikbaar.

Een psycholoog kan je bijvoorbeeld helpen met cognitieve gedragstherapie in combinatie met hypnose om bepaalde overtuigingen te achterhalen en waar nodig te veranderen.

Daarnaast kan het zelfvertrouwen ook vergroot worden door middel van hypnose en zelf-hypnose. Het is verstandig om eerst naar een hypnotherapeut te gaan, omdat hij je passend “huiswerk” kan meegeven voor de zelf-hypnose oefeningen.

Een zelfhypnose oefening kan bijvoorbeeld een visualisatie zijn om het zelfvertrouwen wat betreft (toekomstig) ouderschap te verbeteren. Je kunt bijvoorbeeld visualiseren hoe je om zou gaan met een ondeugend of zeurend kind, zonder dat hierbij gedrag uit je verleden herhaald wordt.

Daarnaast kun je ook visualiseren hoe je wel een leuke tijd hebt met je kinderen en waarom jij juist wel een geweldige ouder wordt.

Uit onderzoek blijkt ook dat weinig kennis over opvoeden ervoor kan zorgen dat kindermishandeling ontstaat. Door je te verdiepen in geweldloze opvoedingsmethoden weet je meer over opvoeden en verlaag je ook de kans op herhaling. Daarbij vergroot dit automatisch je zelfvertrouwen wat betreft opvoeden.

Kindermishandeling stoppen bij de volwassene

Als je zelf merkt dat je je kinderen mishandelt, al is het maar een klap of maar 1 scheldpartij, is het belangrijk om direct hulp in te schakelen. Er is blijkbaar iets aan de hand waardoor het praten en normale omgang van ouder met kinderen niet goed gaat.

Zoals te zien in de lijst van oorzaken blijkt dat stress, want dat is vaak het gevolg, een grote rol kan spelen in kindermishandeling. Daarom is het belangrijk om de oorzaak van stress weg te nemen of om de stress op een andere manier te verminderen dan het af te reageren op je kinderen. Uiteindelijk krijg je daar alleen maar meer stress van.

Een andere manier om beter om te gaan met kinderen is mindfulness.

Hierdoor herken je ook sneller het gevoel van stress en kun je een onverstandige reactie erop stoppen.

Daarnaast is het belangrijk om stress te verminderen, dit kan bijvoorbeeld door yoga, sport en gewoon door te ontspannen of door meditatie.

Als het mogelijk is om je kinderen een dagje naar opa en oma, of een ander iemand die je vertrouwt met je kinderen, te brengen voor een beetje me-time is dat ook een goed idee.

Kindermishandeling stoppen door het te herkennen

Kindermishandeling is een groot probleem. Als je hoort of ziet dat een kind mishandeld wordt is het belangrijk om dit te melden.

In sommige gevallen kan een kind ook besluiten om het spontaan aan iemand te vertellen dat hij/zij mishandeld wordt. Als dit bij jou gebeurt is het belangrijk om het kind te geloven. Kinderen vertellen hierover meestal de waarheid. Als een kind dan niet geloofd wordt kan dit extra schadelijk zijn.

Laat het kind ook duidelijk weten dat je geloofd wat hij zegt en dat je hulp gaat zoeken zodat hij/zij niet meer mishandelt wordt. Blijf wel kalm in de aanwezigheid van het kind.

Andere manieren om kindermishandeling te herkennen zijn:

  • Het kind is opeens angstig voor bepaalde mensen.
  • Het kind trekt zich terug, isoleert zichzelf.
  • Het kind kan zich niet meer goed concentreren.
  • Het kind gedraagt zich opeens seksueel provocerend.

Er zijn meerdere manieren om mensen met mentale problemen te helpen. Wil jij hier een rol in spelen of jezelf verder helpen? Bekijk dan eens de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland of kom eens naar een seminar.

Bronnen:

http://www.nji.nl/Kindermishandeling-Probleemschets-Cijfers

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S014521341400101X

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0022395612000064

http://link.springer.com/article/10.1007/s10896-012-9474-9

http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/cbm.2014/full

http://www.webmd.com/parenting/tc/child-maltreatment-treatment-overview

http://www.dhs.vic.gov.au/for-individuals/children,-families-and-young-people/child-protection/about-child-abuse/what-is-child-abuse/what-are-the-causes-of-child-abuse

Over de schrijver
Reactie plaatsen