Overbelast zenuwstelsel: Hoe je jouw zenuwen weer tot rust brengt
24 januari 2025 
6 min. leestijd

Overbelast zenuwstelsel: Hoe je jouw zenuwen weer tot rust brengt

Je zenuwstelsel gaat door je hele lichaam en is verantwoordelijk voor de communicatie tussen je brein en je lichaam. Het is een belangrijk stelsel voor wat je bewust doet, zoals iets vastpakken, en voor wat je onbewust doet, zoals ademhalen, je bloeddruk reguleren, je hartslag reguleren en zelfs het reguleren van je lichaamstemperatuur.

De communicatie van je lichaam naar je brein en andersom gaat dus allemaal via je zenuwstelsel. Als daar iets misgaat, bijvoorbeeld door ziekte of stress of iets dergelijks, kan dit veel processen onbewust beïnvloeden.

Denk bijvoorbeeld aan het krijgen van een hoge bloeddruk bij chronische stress.

Darmproblemen als je emotioneel bent.

Of dat je maar lastig kunt denken als je ziek bent.

Maar wanneer is je zenuwstelsel nu echt overbelast en wat kun je eraan doen? In dit blogartikel gaan we daar dieper op in.

Wanneer is je zenuwstelsel overbelast

Er zijn een aantal zaken waaraan je kunt merken dat je zenuwstelsel overbelast is.

Als je bijvoorbeeld last hebt van een burn-out is je zenuwstelsel overbelast. Wanneer je hier niets aan doet kan dit allerlei gevolgen hebben, zoals te hoog cholesterol, diabetes type II, hartziekten, spierpijn, vermoeidheid, hoofdpijn, darmproblemen, ademhalingsproblemen en zelfs vroegtijdig overlijden[1].

Die pijn en vermoeidheid komen doordat je immuunsysteem niet goed reageert als je chronische overbelasting hebt van je zenuwstelsel (door stress bijvoorbeeld). Hierdoor krijg je hogere ontstekingswaarden[2] die al die fysieke klachten tot gevolg hebben.

Psychisch gezien kun je dan ook klachten krijgen, zoals:

  1. Depressie
  2. Slapeloosheid
  3. Geen plezier meer in werk
  4. Hoger ziekteverzuim (bron 1).

Ander onderzoek onderschrijft ook dat de slapeloosheid het gevolg is van hyperalertheid door het te belaste zenuwstelsel[3].

Waarom reageert het zenuwstelsel?

Die overbelasting van je zenuwstelsel ontstaat doordat je zenuwstelsel tegen je lichaam communiceert over de vraag of het tijd is om in actie te komen of niet. De zogenoemde vecht, vlucht of vries (bevries) reactie.

Het maakt niet uit of je fysieke stress hebt, zoals wanneer je gaat sporten of vechten, of mentale stress, zoals wanneer je een spannende presentatie moet geven. In beide gevallen wordt het sympathische zenuwstelsel geactiveerd en wordt het parasympathische zenuwstelsel uitgeschakeld[4].

Dit sympathische zenuwstelsel is ideaal om snel te kunnen reageren en snelle reflexen te hebben. Maar iedereen die aan vechtsport doet weet dat dit niet op lange termijn vol te houden is.

Het parasympathische zenuwstelsel helpt je weer te ontspannen en op te laden, zodat je de volgende dag de “strijd” weer aan kunt gaan.

Als je in de “vechtstand” wordt gezet door je zenuwstelsel kun je dit merken aan grotere spierspanning, (koud) zweet, misselijkheid. Sommige mensen kunnen er zelfs door gaan overgeven.

Rustig ademhalen en fysiek ontspannen activeert weer het parasympathische zenuwstelsel, zodat je kunt ontspannen. Dit voorkomt ook overbelasting van je zenuwstelsel.

Echter, voor sommige mensen is het heel lastig om te ontspannen, zelfs met oefeningen.

Oorzaken overbelast zenuwstelsel

Als je een overbelast zenuwstelsel hebt krijg je dus te maken met allerlei gezondheidsproblemen. In een Nederlands onderzoek komt naar voren dat mensen die meerdere gezondheidsklachten tegelijkertijd hebben de volgende factoren vaak in overeenstemming hebben:

  1. Ze zijn vaker vrouw.
  2. Lager opgeleid.
  3. Negatieve ervaringen in de kindertijd.
  4. Meer last van angst en depressie[5].

Het vrouw-zijn kan een oorzaak zijn, omdat van vrouwen vaak nog veel zorgtaken worden verwacht. Hierdoor zijn vrouwen vaker “aan” dan mannen, omdat ze bijvoorbeeld meer in het huishouden en voor de kinderen doen. Daarbij zijn ze vaker mantelzorger.

Een lagere opleiding kan stressvol zijn, omdat dit je minder kansen geeft. Daarbij is het Nederlandse schoolsysteem zo ingericht dat je hierdoor kunt denken dat je “dom” bent, terwijl dit helemaal niet het geval is.

Er zijn genoeg hogeropgeleiden die nog niet eens slim genoeg zijn om een gaatje in een muur te boren om een schilderij aan op te hangen.

De kennis is alleen anders en de beperkte kansen kunnen veel stress opleveren.

Als je in de kindertijd een negatieve ervaring hebt gehad, of veel negatieve ervaringen, dan zorgt dit ook vaak voor meer alertheid in het algemeen. Wanneer je als kind leert dat de wereld geen veilige plek is, zorgt dit buitenshuis altijd voor extra stress vergeleken met iemand die nog nooit wat naars heeft meegemaakt.

Dit soort ervaringen verwerken kan ook veel doen om een overbelast zenuwstelsel te laten ontspannen.

Hypnose tegen een overbelast zenuwstelsel

Hypnose alleen al is al een goede techniek om het parasympathische zenuwstelsel te activeren. De hypnotische staat alleen al bevordert dus ontspanning[6]. Een bewijs hiervoor is hoe bloedvaten reageren op hypnose. Die ontspannen dan meer, dan als iemand geen hypnose ervaart[7].

Dit is ook de reden waarom zelfhypnose al veel kan doen tegen stress. Onderzoek laat zien dat medische studenten die gebruikmaken van zelfhypnose hierdoor minder last van stress en angst hebben. Daarbij functioneerde het immuunsysteem van studenten die `goed` waren in zelfhypnose ook beter dan studenten die het niet zo goed konden[8].

Het heeft dus zowel mentale als fysieke voordelen.

Eèn enkele sessie van 20 minuten gericht op ontspanning helpt ook al tegen chronische stress (veroorzaker van een overbelast zenuwstelsel). Het hielp zelfs tegen angsten en depressieve stemmingen. In deze 20 minuten luisterden de deelnemers naar een opname die ze hielp om in hypnose te komen en die een geleide visualisatie gaf. In de geleide visualisatie kregen ze de suggestie om zich voor te stellen dat ze over het strand liepen[9].

Als dit al kan gebeuren met alleen zelfhypnose en hypnose waarbij er naar een vooraf opgenomen geleide visualisatie wordt geluisterd, ga dan maar na wat er kan gebeuren als er echt hypnotherapie wordt gegeven om het overbelaste zenuwstelsel tot rust te brengen.

Overtuigingen die voor stress zorgen veranderen

Uiteindelijk zijn het vaak overtuigingen die ervoor zorgen dat je geen stap terug kunt nemen en je zenuwstelsel blijft overbelasten.

Die veranderen is erg belangrijk om gevoelens over bepaalde situaties te veranderen en om bijvoorbeeld grenzen beter aan te geven.

Dit doen we met hypnose door regressie toe te passen. Met deze techniek ga je terug naar het eerste moment dat je bijvoorbeeld heel duidelijk voelde dat je jouw zenuwstelsel aan het overbelasten was. Er ontstond een belemmerende overtuiging en met regressie ga je die “repareren”[10].

Wat gebeurde er toen? Wie waren erbij? Wat waren je gevoelens en gedachten?

Als kind weet je niet alles. Dus als je er nu nog eens over nadenkt, kun je beter zien welke alternatieve “volwassen” verklaringen er zijn voor wat er destijds gebeurde.

Vervolgens moet je iets doen om een nieuwe helpende overtuiging te installeren, zodat je beter kunt ontspannen.

Ook hiervoor zijn weer allerlei hypnosetechnieken te bedenken, zoals:

  1. Je inleven in mensen die erbij waren. Tussen die mensen en jouw innerlijke kind een gesprek simuleren om een bepaalde situatie te helen.
  2. Een gesprek tussen je huidige zelf en je innerlijke kind, over dat de situatie van toen voorbij is en dat je nu heel goed voor jezelf kunt zorgen.
  3. Fast-fobia techniek. Een techniek die je helpt om uit de “aan” stand te komen die door een bepaalde situatie is ontstaan.

Ook kan er een combinatie van deze technieken, en de visualisaties en ontspanningstechnieken, gebruikt worden door hypnotherapeuten om mensen te helpen om hun overbelaste zenuwstelsel een reset te geven, zodat die weer kan ontspannen.

Een post-hypnotische suggestie wordt vaak gebruikt om de nieuwe overtuiging nog verder te laten settelen in het onderbewuste. Zo kun je de suggestie krijgen dat je merkt dat je na stress veel sneller kunt ontspannen. Dat je je werk los kunt laten als je thuis bent, en dat je thuis los kunt laten als je op je werk bent.

Om te controleren of de hypnosesessie in het dagelijks leven heeft gewerkt wordt er een vervolgafspraak gemaakt. Zo nodig wordt er bijgestuurd en krijg je extra therapie als je toch merkt dat je parasympathische zenuwstelsel (het stelsel dat zorgt voor ontspanning en een beter immuunsysteem) te weinig geactiveerd wordt.

Hypnose leren

Wil je meer weten over hypnose om jezelf (en anderen) ermee te helpen? Kom dan eens naar onze gratis online masterclass.

Download deze gratis mp3 om de kracht van alleen al een hypnotische opname te ervaren.

Of schrijf je direct in voor een van onze evenementen en opleidingen.

De opleidingen kun je bij ons op locatie volgen en je kunt de cursusdagen ook live online volgen. Ideaal als je toch op vakantie bent, of niet eens in Nederland woont en deze opleiding wilt volgen.

Klik hier voor onze agenda.

Klik hier voor onze opleidingen.

Heb je een vraag over onze opleiding? Plan hier een 1-op-1 gesprek in.

Bronnen:

Over de schrijver
Edwin Selij is eigenaar en oprichter van Hypnose Instituut Nederland en geeft trainingen in Hypnose. Hij is auteur van de boeken 'Je hebt het niet je doet het' en 'Breek Je Vrij!' en komt regelmatig op radio en TV om te praten over hypnose. Hij is de nummer 1 Hypnose Trainer van Nederland en geeft al jaren hypnose trainingen. Hij was de eerste in Nederland die moderne hypnotherapie via livestream ging onderwijzen.
Reactie plaatsen