Rugpijn: een psychische oorzaak?
Rugpijn: een psychische oorzaak?
05 juni 2017 
6 min. leestijd

Rugpijn: een psychische oorzaak?

Rugpijn is iets waar iedereen weleens last van heeft. Meestal kun je dit verklaren doordat je iets zwaars hebt getild of doordat je te lang in een verkeerde houding hebt gezeten of gelegen, maar soms lijkt een verklaring niet te vinden. Kan er dan toch een psychische oorzaak zijn voor rugpijn?

Chronische rugpijn wordt soms behandeld met cognitieve gedragstherapie en dat kan een hint zijn naar een psychische oorzaak. Lees verder als je hier meer over wilt weten.

Oorzaak van rugpijn

Rugpijn wordt meestal veroorzaakt door het tillen van te zwaar gewicht of juist een dislocatie van wervels in de rug. In dat geval wordt er ook wel van een hernia gesproken. Bij dit soort fysieke oorzaken kan de klacht vaak worden opgelost door rust en gaat de pijn vanzelf weer over.

Maar er zijn ook mensen die last hebben van chronische rugpijn. Dit kan wel begonnen zijn met de fysieke oorzaak, maar dat die pijn niet weggaat is eigenlijk helemaal niet logisch. In dat geval moet er gekeken worden naar andere oorzaken van rugpijn, zoals iemands werkhouding.

Niet alleen de daadwerkelijke zithouding, ook het belang van werk op de psyche kan van belang zijn om de oorzaak van rugpijn te achterhalen.

Bij chronische rugpijn is er namelijk ook vaak sprake van bepaalde psychische klachten.

Psychische klachten die voorkomen bij rugpijn

Deze klachten worden vaak veroorzaakt door hoe mensen de pijn ervaren en de invloed die de pijn heeft op de overtuigingen van de mensen met pijn. Dit gaat dan om overtuigingen over hoe hun leven gaat als ze last hebben van pijn.

De psychologische stress die je kunt krijgen van pijn en de gevolgen van pijn, zoals niet goed kunnen bewegen, kan ervoor zorgen dat je de pijn anders ervaart dan in de eerste pijnlijke instantie.

Als je bijvoorbeeld snel angstig bent en altijd uitgaat van het ergste geval. Wanneer je vooral denkt aan hoe erg het is en hoe erg de pijn je leven beïnvloedt kan dit de pijn veel erger maken dan hij is. Deze psychische angsten kunnen de werking van je brein veranderen waardoor de pijn veel erger voelt dan zonder al die psychische angsten.

Bij psychologische problemen nog voordat de pijn ontstaat kunnen die psychologische problemen ervoor zorgen dat de hersenen anders werken dan bij mensen die geen psychologische problemen hebben. De werking van de chemische stoffen, zoals dopamine, kan dan verstoord zijn en hoe je reageert op stressvolle situaties. Hierdoor kun je angstig worden en ervan uitgaan dat de pijn de ergste pijn wordt die er is.

Bij sommige mensen hoeft er niet eens eerst een psychologisch probleem te zijn om de pijn erger te maken dan het is. De pijn zelf kan dit ook doen. Vooral bij chronische pijn, zoals bij een hernia, kan de pijn de werking van het pijndeel van de hersenen veranderen waardoor de pijn ook gaat werken op de emoties, zoals angst.

Behandeling van rugpijn

Juist door de effecten van langdurige pijn is het belangrijk om snel iets te doen om de pijn te verminderen. In eerste instantie wordt er vaak gekeken naar pijnstillers. Inmiddels zijn er ook onderzoeken naar het effect van antibiotica op rugpijn en naar de effecten van het stimuleren van de zenuwen in de rug.

Rust en beweging worden ook vaak aangeraden om iets aan de rugpijn te doen.

Yoga is bijvoorbeeld een bewegingsvorm die voor sommige mensen kan helpen om de rugpijn te verminderen. Dit komt doordat yoga helpt om sterker te worden en om meer flexibiliteit te krijgen.

Daarbij heeft yoga als voordeel dat het je kan ontspannen en het werkt stress verlagend.

Uit onderzoek blijkt ook dat yoga op de korte en lange termijn pijn verlagend werkt voor mensen met chronische pijn in de rug.

Andere bewegingsvormen kunnen wel net zo effectief zijn tegen rugpijn als yoga. Dus als je liever gaat zwemmen, wandelen of fietsen is dat ook goed tegen de rugpijn.

Krachttraining en hulp van een personal trainer kunnen je ook helpen om de rugpijn te verminderen. De personal trainer kan je bijvoorbeeld helpen om grenzen te verleggen waardoor je ook buiten het bewegen om situaties die normaal gesproken tot pijn leiden minder vermijdt waardoor je erachter kunt komen dat angst voor de pijn in die situaties helemaal niet nodig is.

Daarbij kan een personal trainer of een fysiotherapeut je laten zien hoe je alledaagse bewegingen het beste kunt uitvoeren om je rug zo min mogelijk te belasten.

Psychische behandeling

Zoals gezegd in de inleiding wordt rugpijn ook behandeld met psychische behandelingen zoals cognitieve gedragstherapie (CGT).

Uit onderzoek blijkt dat 8 sessies van CGT  de intensiteit van de pijn kan verlagen, de overtuigingen die mensen over de pijn hebben, angsten vermindert en dat men hierdoor actiever iets doet aan de pijn.

Ook depressieve klachten door de rugpijn worden hierdoor verminderd.

Psychologische problemen aanpakken

Zoals gezegd kan een psychologisch probleem nog voordat er pijn is ervoor zorgen dat je anders met pijn omgaat dan mensen zonder ernstige psychologische problemen. Het is van belang om een dergelijk probleem weg te nemen.

Dit kan ook met cognitieve gedragstherapie, bijvoorbeeld door het voeren van socratische gesprekken. Een andere manier om erachter te komen welk probleem ervoor zorgt dat pijnprikkels niet op een normale manier verwerkt worden is door hypnotherapie.

Een hypnotherapeut kan door middel van regressietherapie en andere technieken achterhalen welke gebeurtenis in je leven ervoor heeft gezorgd dat je niet normaal met pijn omgaat waardoor die pijn erger lijkt dan hij is.

Overtuigingen die zijn ontstaan door een traumatische situatie worden dan heroverwogen. Hierdoor kun je ze bijna direct veranderen waardoor je ook direct minder last kunt hebben van de rugpijn.

Hypnose kan je ook helpen bij het ontspannen van alle spieren in je lichaam, wat weer helpt tegen rugpijn. Dit kan een hypnotherapeut doen met een geleide visualisatie waarin ontspanning centraal staat. In eerste instantie visualiseer je dan een fijne prettige plaats waar je kunt ontspannen en vervolgens helpt de hypnotherapeut je geleidelijk om alle spieren in je lichaam te ontspannen.

Met een mindfulness bodyscan is het ook mogelijk om alle spieren in je lichaam bewust te ontspannen, maar als dit niet werkt kan zo’n geleide visualisatie net het beetje extra zijn dat je nodig hebt om te ontspannen.

Overtuigingen over rugpijn veranderen

Een andere manier waarop hypnose werkt om de overtuigingen over de pijn te veranderen is doordat hypnose de werking van cognitieve gedragstherapie kan versterken en hierdoor kunnen mensen ook sneller resultaat behalen.

Als de technieken worden uitgevoerd terwijl de persoon met rugpijn onder hypnose is kan dit ervoor zorgen dat het onderbewuste en de werking van de hersenen sneller beïnvloed wordt om minder last te hebben van de rugpijn.

Het veranderen van overtuigingen over rugpijn kan bijvoorbeeld door het herhalen van hypnotische suggesties tijdens zelfhypnose voor jezelf herhalen. Voordat je dit doet moet je de volgende stappen zetten:

Stap 1: Vind een comfortabele plaats in je huis.

Stap 2: Ga daar liggen en haal adem via je buik.

Stap 3: Sluit je ogen en probeer al je spieren te ontspannen.

Stap 4: Herhaal de hypnotische suggesties.

Een hypnotherapeut kan je helpen met huiswerk. Dan krijg je hypnotische suggesties die op jouw overtuigingen en angsten van toepassing zijn, zoals:

Als ik geen pijn heb, maak ik me geen zorgen over pijn.

Ook met pijn kan ik een normaal leven leiden.

Als ik let op mijn houding heb ik minder last van pijn.

Door te bewegen houd ik mijn rug flexibel.

Dit zijn slechts voorbeelden, zoals gezegd kan een therapeut je helpen om specifieke suggesties te gebruiken die op jouw overtuigingen van toepassing zijn.

Stress verminderen voor minder pijn

Een van de belangrijkste correlaties met rugpijn is stress. Je kunt van stress rugpijn krijgen en je kunt stress krijgen van rugpijn. In beide gevallen kan de stress de pijn verergeren doordat je door de stress niet meer normaal reageert op de pijnprikkels.

Om stress te verminderen en daarbij de rugpijn te verminderen wordt er bij psychische behandelingen ook gekeken naar de werking van mindfulness op de pijnervaring. Daarbij helpt mindfulness tegen stress ook om angsten en depressieve klachten te verminderen.

Bij mindfulness is het vooral van belang om in het hier en nu te leven. Vooral als je iemand bent die pijn anticipeert en gaat nadenken over hoe iets je rugpijn gaat verergeren kan mindfulness helpen om dit soort gedachten te verminderen en te stoppen.

Wil je meer weten over hoe hypnose en andere mentale technieken werken om anders naar problemen, zoals pijn, te kijken? Kom dan eens naar een workshop of seminar en bekijk de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.

Bronnen:

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/000579679500008L

https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-49022-9_8

http://journals.lww.com/clinicalpain/Abstract/2013/05000/A_Systematic_Review_and_Meta_analysis_of_Yoga_for.10.aspx

http://www.imr-journal.com/article/S2213-4220(15)00367-4/abstract

http://www.webmd.com/back-pain/living-with-low-back-pain-11/emotional-effects?page=2

Over de schrijver
Edwin Selij is eigenaar en oprichter van Hypnose Instituut Nederland en geeft trainingen in Hypnose. Hij is auteur van de boeken 'Je hebt het niet je doet het' en 'Breek Je Vrij!' en komt regelmatig op radio en TV om te praten over hypnose. Hij is de nummer 1 Hypnose Trainer van Nederland en geeft al jaren hypnose trainingen. Hij was de eerste in Nederland die moderne hypnotherapie via livestream ging onderwijzen.
Natalie
Door

Natalie

op 05 Sep 2019

Rugpijn was bij mij iets dat kwam en ging. Ik dacht altijd dat het stressgerelateerd was. Mijn fysio heeft me er echter op attent gemaakt dat het wellicht lag aan mijn werkhouding. Sinds ik het beeldscherm op het werk inzoom, hoef ik niet meer voorover gebogen te zitten werken. Dit heeft een vermindering van rugklachten tot gevolg gehad.

Reactie plaatsen