Valse herinneringen: Wat is nu echt en hoe erg zijn ze?
Valse herinneringen: Wat is nu echt en hoe erg zijn ze?
30 juni 2020 
in Angst
6 min. leestijd

Valse herinneringen: Wat is nu echt en hoe erg zijn ze?

Je hele leven is een grote valse herinnering. In de wetenschap zijn ze het er al over eens dat herinneringen veranderbaar zijn en dat ze niet bestaan. Dit houdt in dat als jij iets meemaakt als je vijf bent en je gaat je dat later herinneren, dan denk je aan een situatie die je op dat moment al vervormd hebt en waarvan je veel dingen weglaat.

Je vervormt hem door emotie, door wat je gelooft op dat moment en je laat veel dingen weg die er al waren, maar die op dat moment niet belangrijk waren. Het generaliseren doe je ook, alles gaat gelijk over een kam. Alle jongetjes willen je aanvallen, terwijl het maar een jongetje was. Misschien ging het zelfs per ongeluk en opeens ben je bang voor alle jongetjes in de zandbak.

Hoe herinneringen zich kunnen vervormen

Dit gebeurt niet zomaar, het gebeurt gedurende de tijd. Je bent bijvoorbeeld zes en je herinnert je het nog een keer. Je hebt bijvoorbeeld je verjaardag en opeens komt het gesprek op de zandbak en dat jongetje. Maar er hangen slingers, er is taart, er is een vrolijke stemming en je oma maakt er een grapje over en je schiet in de lach. Dat wordt dan meegenomen in je herinnering.

De volgende keer dat je hem herinnert ben je 7 jaar. Je herinnert je dan niet de situatie in de zandbak, maar de laatste keer dat je die herinnering herinnerde. Opeens valt het wel weer mee. Het is niet zo dat je je slingers ziet hangen, maar gevoelsmatig is het wel anders.

Als je telkens aan dit soort herinneringen denkt in fijne situaties, dan wordt het op een gegeven moment iets wat gewoon geen probleem meer is. Je kunt er bijvoorbeeld om lachen of je herinnert je het totaal niet meer.

Dit is ook een soort evolutie. Je was vroeger bijvoorbeeld bang voor iets, maar nu niet meer door alle vervormingen. Dit komt ook doordat je volwassen bent geworden en je met je huidige kennis naar dat moment (en alle vervormingen) kunt kijken. Je herinnering vervormt zich naar de persoon die je nu bent.

Dat echte moment bestaat al niet meer, die is door de tijd heen vervormd. Dus in wezen zijn al je herinneringen vals. Vals opgeslagen en dan ook nog eens door de tijd heen vervormd. Dus hoe vaker je hem hebt herinnerd, hoe meer vervormd hij is.

Tijd heelt dus niet alle wonden, dat doe jij.

Hoe valse herinneringen aangemoedigd kunnen worden

De vraag is of een herinnering ook erger kan worden. Ja. Een ogenschijnlijk niet heel traumatische ervaring kan een verschrikkelijk trauma worden als je het je herinnert. Opeens is die herinnering die wel oké was vervormd naar een trauma door bijvoorbeeld suggestieve vraagstellingen of wanneer je elke keer een slecht gevoel hebt als je het je herinnert.

Met hypnose kun je dit nog veel sneller doen. Met regressie bijvoorbeeld. Door suggestieve vraagstellingen kun je met hypnose valse herinneringen creëren of zo vervormen dat ze slechter gaan voelen. Dit is in de jaren 80 en 90 gebeurt.

Toen gingen ze op zoek naar casussen van misbruik. Die hebben ze ook gevonden in hypnose met psychotherapie. Heel veel mannen zijn toen onschuldig opgepakt en vastgezet. Jaren later kwamen ze weer vrij, want het bleek toch niet zo te zijn, maar die dochters hadden nog steeds het idee dat hun vader ze misbruikt had. Want dat was wat ze zich herinnerden, dus dan is het zo.

Alleen die herinnering was gecreëerd.

Dus op dat moment werd regressie als iets heel gevaarlijks gezien[1].

Alleen dat is helemaal niet gevaarlijk. Onbekwame psychotherapeuten zijn heel gevaarlijk. Onze herinneringen bestaan sowieso en regressies doe je eigenlijk iedere dag. Als iemand vraagt wat je gisteren hebt gegeten ga je ook in regressie.

Dat is niet gevaarlijk om te doen. Het ligt er misschien wel aan wat je hebt gegeten en met wie. Maar in principe is het niet gevaarlijk, want je doet het al dagelijks. Je herinneringen zijn ook niet het probleem, want die vervorm je ook al.

Het probleem is wanneer je in regressie gaat en je krijgt allemaal leidende vragen en valse suggesties. Dan creëer je gekke dingen. Dit deden ze omdat ze met een vooropgezet plan op zoek gingen. Wanneer je geen vooropgezet plan hebt, kun je geen leidende vragen stellen en dan komt er gewoon iets naar boven. Dit is ook niet per se een echte herinnering, maar hij is minder vals dan wanneer je met een vooropgezet plan op zoek gaat.

Bijvoorbeeld wanneer je in hypnose bent en je doet een regressie. Dan kan de therapeut zeggen:

“Toen je klein was zat je wel eens bij je vader op schoot”. “Ja.”

“Raakte hij je ook wel eens aan?” “Ja.”

“Ook je knie?” “Ja.”

“Ook wel eens hoger?” “Dat weet ik niet meer.”

“Dan heb je dat waarschijnlijk onderdrukt.”

Als je dit op die manier doet, kun je je wel voorstellen dat je ermee aan de haal gaat en dat je herinneringen krijgt die niet bestaan en die niet zijn gebeurd. Dat is natuurlijk heel slecht.

Om dan de techniek de schuld te geven voor je eigen onbekwaamheid. Dat is interessant, denk ik dan.

Dit kwam door het idee van Freud dat alles een onderdrukt trauma is.

Hoe je iets goed kunt maken met een valse herinnering

Dit bestaat natuurlijk wel, maar mensen weten het wel wanneer ze een trauma onderdrukken. Zelf geloof ik niet in een onderdrukt trauma waar je geen last van hebt. Want dan is er geen probleem. Als iemand zich prima voelt, dan is het heel apart als je begint over een onderdrukt trauma.

Mensen die weten wat er vroeger is gebeurd, zich daar slecht bij voelen en dit onderdrukken, die weten dat ze dat aan het doen zijn. Die durven dat niet los te laten. Dan kan regressie wel helpen om dit los te laten en dan krijg je helende effecten.

Dan kan je iemands hele leven compleet positief veranderen in twee of drie sessies.

Maar op zoek gaan naar iets dat niet bestaat gaat nergens over.

Om terug te komen op valse herinneringen: als je een slechte jeugd hebt gehad, is dat ook een valse herinnering. Want je jeugd was niet alleen maar slecht. Er waren ook delen bij die goed zijn. Als je die gaat generaliseren, dan heb je opeens een goede jeugd. Dat is een hele andere fundering om je leven op te bouwen.

Ik heb vroeger een goede jeugd gehad. Maar is dat zo? Als ik me dan alle slechte dingen ga herinneren, heb ik opeens een slechte jeugd gehad. Dit ga ik niet doen, want ik voel me prima bij mijn jeugd.

Maar op die manier kun je ernaar kijken en andersom ook. Er zijn wel dingen feitelijk gebeurd, maar hoe jij die opslaat en herinnert is geen feit op zich. Na verloop van tijd kan dit zo vervormd zijn dat je je kunt afvragen hoe echt die herinnering is.

Met regressie ga je niet achterhalen wat de waarheid is. Dit is namelijk niet te doen. Wat we wel zeker weten is dat als jij je heel slecht voelt bij een gebeurtenis en jij er nu nog steeds last van hebt, je met regressie je kijk op die gebeurtenis kunt veranderen, waardoor je er geen last meer van hebt.

Dit kunnen we omdat we valse herinneringen hebben en omdat we die kunnen vervormen.

Hierdoor werkt therapie goed, anders zou je er altijd last van hebben.

Met hypnose kun je snel dingen hervormen en met regressie kun je op zoek gaan naar waar de vervorming is begonnen. Dan kun je het probleem oplossen, zodat je nu alleen positieve gevoelens krijgt.

Beluister ook deze podcast

https://www.buzzsprout.com/195236/1321117-jouw-leven-is-een-valse-herinnering

Wanneer hypnotherapie goed wordt toegepast, maakt het je minder gevoelig voor negatieve gedachten en herinneringen. Dit kan door je te helpen op een andere manier over de herinnering te denken. Dit wordt onder andere gedaan door met visualisaties herinnering te veranderen[2].

In zo’n regressie kun je namelijk van alles doen met een herinnering die je een slecht gevoel geeft. Je kunt de herinnering bewust vervormen. Bijvoorbeeld door met je kennis van nu naar die herinnering te kijken of je kunt met een visualisatie de herinnering van hoe je hem voor je ziet veranderen. Je kunt jezelf wat anders laten doen, je kunt anderen wat anders laten doen, je kunt zelfs je volwassen zelf in de situatie plaatsen om de boel te kalmeren. Dit allemaal doe je terwijl je in hypnose bent en de hypnotherapeut helpt je om die herinnering te veranderen.

Wil je ook weten hoe je mensen (of jezelf) kunt helpen met valse herinneringen, zodat ze hier minder last van hebben? Kom dan eens naar een hypnose playshop. De playshops worden gegeven in Wormerveer en Zwolle.

Wil je zien hoe regressie op de juiste manier toegepast kan worden? Kom dan eens naar een seminar waar ik deze techniek demonstreer.

Wil je direct aan de slag om te leren hoe je met regressie mensen kunt helpen? Schrijf je dan in voor een van onze opleidingen.

[1] https://royalsocietypublishing.org/doi/abs/10.1098/rstb.1997.0155

[2] https://www.intechopen.com/online-first/cognitive-hypnotherapy

Over de schrijver
Edwin Selij is eigenaar en oprichter van Hypnose Instituut Nederland en geeft trainingen in Hypnose. Hij is auteur van de boeken 'Je hebt het niet je doet het' en 'Breek Je Vrij!' en komt regelmatig op radio en TV om te praten over hypnose. Hij is de nummer 1 Hypnose Trainer van Nederland en geeft al jaren hypnose trainingen. Hij was de eerste in Nederland die moderne hypnotherapie via livestream ging onderwijzen.
Reactie plaatsen