Iedereen heeft wel denkpatronen, en welk denkpatroon je hebt kan ontzettend veel invloed hebben op je leven. Om cliënten, of jezelf, te helpen gezonde gedachtepatronen te hebben gaat dit blogartikel hier dieper op in.
Het is belangrijk om in de gaten te houden dat gedachtepatronen niet alleen gaat over de inhoud van je gedachten, maar ook over hoe je denkt.
Denkpatronen kun je ook zien als gewoontes die je hebt in het denken[1]. Gewoontes kunnen bijvoorbeeld getriggerd worden door bepaalde seintjes in je omgeving.
Denk bijvoorbeeld aan de tijd van de dag en de locatie waar je je bevindt[2].
Gevolgen van je denkpatronen
Er zijn allerlei denkpatronen die je kunt hebben en die hebben weer allerlei gevolgen. Onderzoek laat zien dat je welzijn en gezondheid afhankelijk zijn van je gedachtepatronen en wat je doet.
Sommige denkpatronen kunnen zelfs tot crimineel gedrag leiden. Als je bijvoorbeeld nog kinderlijke denkpatronen hebt, egocentrisch denkt of veel denkt aan controle[3].
Je kunt ook nog herhalende denkpatronen hebben en die kunnen afhankelijk van wat ze zeggen positief of negatief uitvallen.
In het negatieve geval kan dit vooral leiden tot extra angsten, depressie en zelfs fysieke klachten.
In het positieve geval, helpt het om te herstellen van depressie, het oppakken van gewoontes die je gezondheid verbeteren, je goed voorbereiden op zaken en stappen zetten als je bepaalde verwachtingen hebt voor wat de toekomst brengt[4].
Dan kan de snelheid van je denkpatronen ook nog invloed op je hebben, ongeacht de inhoud van je gedachten. Het is bijvoorbeeld bekend dat mensen in een manie of die zich euforisch noemen vaak hele snelle gedachten hebben. Terwijl iemand die last heeft van een depressie trager denkt.
Daarnaast kunnen stofjes ook invloed hebben op de snelheid van je gedachten, zoals cafeïne en nicotine. Die zouden gedachten toch iets sneller maken.
In het dagelijks leven kun je in het algemeen merken dat gedachten soms sneller en soms langzamer gaan. Je kunt zelfs koffie nemen in de ochtend omdat je wil dat je gedachten wat sneller gaan. Als je last hebt van slapeloosheid kun je juist willen dat ’s nachts je gedachten toch eens langzamer gaan.
Maar tijdens een brainstormsessie kun je weer merken dat je blij wordt van hoe snel je gedachten gaan.
Het versnellen van je gedachten heeft een positieve invloed op hoe je omgaat met nieuwe situaties, abrupte veranderingen in je omgeving en je gedrag nadat je gemotiveerd wordt, doordat je ergens “zin” in hebt, zoals voeding, drinken, seks of wellicht iets wat voor jou een verslaving is.
Een manier om je gedachten te versnellen is door jezelf tijdsdruk te geven[5].
Denkpatronen en omgaan met stress
Daarbij kunnen denkpatronen die je hebt ook veel doen om stress te verminderen[6]. Stress is vaak het gevolg van bepaalde keuzes en overtuigingen.
Keuzes maken en denkpatronen
De keuzes die je maakt zijn gemaakt door de denkpatronen die je hebt, zoals keuzes over gezondheid. Maar ook bij andere beslissingen, zoals wanneer je een probleem moet oplossen.
Kun je bijvoorbeeld je gedachten stoppen? Even helemaal niets denken? In het geval van dilemma’s die opgelost moeten worden is het zo dat mensen die dit niet kunnen, mensen die dus blijven denken, vaker voor een oplossing gaan waarbij een samenwerking nodig is[7]. Bijvoorbeeld met de persoon die het dilemma vormt.
Of dit handig is, hangt af van de context.
Er zijn ook bepaalde valkuilen waarvan je je bewust moet zijn van denkpatronen wanneer je een beslissing maakt.
- Namelijk hoe groot of klein je iets maakt. De relativiteit van dingen.
- Het effect van een anker. Hoe een bepaalde gebeurtenis voor een denkpatroon heeft gezorgd, dat niet altijd logisch of goed voor je is.
- De angst om iets kwijt te raken (verlies voel je vaak harder dan winst).
- Hoe goed of slecht je een idee vindt, afhankelijk van de persoon die het idee geeft.
- De invloed van je denkpatronen op of je iets wel of niet wil aannemen[8]. Is het in lijn met je eigen vooroordelen over een bepaald voorwerp of situatie of niet?
Negatieve denkpatronen
Negatieve denkpatronen zijn ook helemaal niet handig. Als je een nare gebeurtenis hebt meegemaakt en je blijft maar rumineren. Je blijft maar terugdenken aan die gebeurtenis, als in dat wordt je denkpatroon, dan is dat helemaal niet handig.
Dit kan namelijk leiden tot gevoelens van hopeloosheid en gedachten aan zelfdoding (bel 113 als je hier vaak aan denkt). Daarbij verhoogt rumineren, terugdenken aan een nare gebeurtenis, pijnlijke gedachten, en kan dit ook je gedrag in negatieve zin veranderen.
Een ander negatief denkpatroon is dat je je maar zorgen blijft maken.
Door dit soort negatieve denkpatronen kun je het gevoel krijgen dat je vastzit in een bepaalde situatie. Je kunt dan niet bedenken hoe je uit een bepaald probleem komt[9]. Daarom is het belangrijk om negatieve denkpatronen te doorbreken.
Een hypnotherapeut helpt je om dit te doen.
Rigide denkpatronen
Heb je last van rigide denkpatronen? Dan kun je jouw denkpatronen lastig aanpassen in nieuwe situaties. Je blijft vasthouden aan denkpatronen die eigenlijk niet meer passend zijn.
Hierdoor kan het lastig zijn om uit sociale problemen te komen, omdat er vaak vastgehouden wordt aan een conflict in plaats van samenwerking[10].
Daarnaast worden rigide denkpatronen vaak in verband gebracht met autisme of zelfs OCD. Je wilt dan dat dingen hetzelfde blijven, zo leg je voorwerpen op dezelfde manier neer en wil je over bepaalde zaken op een bepaalde manier denken.
Als je een rigide denkpatroon hebt, word je ongemakkelijk van nieuwe situaties of van onzekerheid. Dit wordt ook gelinkt aan mensen met een hogere sociale angst.
Ook kun je bij rigide denken het lastig vinden om met metaforen te werken. Je neemt alles heel letterlijk. Die letterlijkheid heeft te maken met dat je met rigide denken het lastig kunt vinden om te denken over situaties die anders zijn dan de huidige of over ideeën die je vooral als concept moet zien.
Wat wel een voordeel kan zijn van rigide denken is dat je eerst een taak wilt afronden voordat je een nieuwe taak begint. Het switchen van taken, afhankelijk van je omgeving of andere signalen, is iets wat lastig is voor mensen die rigide denken.
Een nadeel kan weer zijn dat je lastig tegen verandering kunt en moeilijk oplossingen voor problemen kunt bedenken en dan extern die moeite uit, zoals met een woede-uitbarsting of juist intern met gevoelens van hopeloosheid[11].
Denkpatronen doorbreken
Soms kun je het gevoel hebben dat je vast zit in een bepaalde situatie, maar over het algemeen zit je dan vast in een bepaald denkpatroon. Je bent immers niet in de gevangenis, maar je zit slechts gevangen in de mogelijkheden die je zelf kunt bedenken.
Reden genoeg dus om denkpatronen te doorbreken.
Dit kan gedaan worden met cognitieve gedragstherapie in combinatie met hypnotherapie. Hypnose helpt mensen namelijk om volgzamer te zijn naar de hypnotherapeut en dat kan helpen om nieuwe gedachten toe te laten. Het schild van je vaste denkpatronen of rigide denkpatronen kan hierdoor eenvoudiger doorbroken worden.
Dan kan vervolgens de cognitieve gedragstherapie je helpen om negatieve denkpatronen of belemmerende denkpatronen te veranderen en te doorbreken. Zo kun je in gedachten oefenen hoe je met bepaalde situaties of veranderingen kunt omgaan, zodat dat in het echte leven eenvoudiger wordt[12].
Als je jezelf helemaal hebt vast gedacht en hierdoor gevoelens van hopeloosheid en depressie hebt gekregen helpt hypnose je ook om die depressieve denkpatronen te doorbreken. In dat geval kan hypnotherapie op zich zelfs beter werken dan cognitieve gedragstherapie. Ook na zes of twaalf maanden na de behandeling, mensen konden 1 tot 20 behandelingen krijgen[13].
Denkpatronen veranderen
Maar hoe verandert hypnotherapie dan denkpatronen? In eerste instantie helpt de hypnotische staat hier al mee. Normaalgesproken heb je een kritische mind die je alle voor- en nadelen geeft bij een bepaald idee, maar die kritische mind zet je als het ware wat zachter als je in hypnose gebracht wordt.
Vooral als je onhandige denkpatronen hebt is dit heel handig, want door hypnose ga je sneller mee in de suggesties, nieuwe ideeën en opdrachten, die de hypnotherapeut je geeft.
Hierdoor worden ook nieuwe verbindingen in de hersenen gemaakt, waardoor je nieuwe denkpatronen krijgt.
Je denkpatronen zijn namelijk gebaseerd op bepaalde overtuigingen die je hebt en die ga je samen met een hypnotherapeut onderzoeken en dan veranderen.
Dit kan op allerlei manieren. Een populaire manier voor hypnotherapie is om regressie toe te passen. Dan ga je naar de eerste keer dat je een belemmerend denkpatroon kreeg.
Vervolgens wordt er gekeken wat er toen aan de hand was, en hoe je dit op een andere manier kunt bekijken waardoor er een nieuw denkpatroon ontstaat.
Hypnose leren
Wil je weten hoe dit praktisch gezien werkt? Kom dan eens naar een gratis online masterclass.
Of schrijf je direct in voor een van onze evenementen of opleidingen om de wereld eens vanuit een hele andere hoek te bekijken. Je zult merken dat je denkpatronen ook bij het leren van hypnose volledig kunnen veranderen.
Leuk voor jezelf en leuk voor andere mensen die je met deze kennis verder helpt.
Klik hier voor meer informatie over onze opleidingen en evenementen.
Bronnen:
